Geplaatst Algemeen
Foto: Screenshot Equitom op Instagram
Equitom is een Belgische paardenkliniek. Zij zijn gespecialiseerd in paardenchirurgie en bieden een brede waaier aan medische diensten: chirurgie, inwendige ziekten, orthopedie, medische beeldvorming en revalidatie. Ze hebben verschillende diagnostische mogelijkheden, met inbegrip van radiografie, echografie, endoscopie (statisch en dynamisch), MRI, CT en scintigrafie. Zij delen regelmatig interessante cases op sociale media. Dit zijn veelal bijzondere situaties, die je normaal gesproken niet bij een normale dierenkliniek tegen zult komen. Wij zullen één keer per maand een case met jullie delen. Deze maand gaat het over cryptorchides, ofwel klophengsten.
Wat is cryptorchidisme?
Een cryptorchide is een hengst waarvan één (unilateraal) of beide (bilateraal) testikels niet door de liesringen zijn ingedaald, en dus niet voelbaar zijn in het scrotum. Dit wordt een klophengst genoemd.
Als bij een klophengst beide testikels niet zijn ingedaald, zijn vaak onvruchtbaar, terwijl een klophengst waarbij één testikel niet is ingedaald meestal vruchtbaar is.
Bij jonge hengsten kan dit onopgemerkt blijven tot ze vlak voor een standaard castratie worden onderzocht. De achtergebleven testikel(s) kunnen in de buik of in het lieskanaal gevonden worden. De echte oorzaak is onbekend, maar er is zeker een erfelijke aanleg.
Gezien de erfelijke basis van deze aandoening, is het niet gepast om ze in de fokkerij te gebruiken. Daarom kunnen deze hengsten het beste gecastreerd worden.
Maar er zijn ook duidelijke medische indicaties om deze paarden zo snel mogelijk te castreren:
- gevaarlijk karakter: klophengsten kunnen abnormaal hengstengedrag vertonen, en zelfs extra agressief zijn
- de niet ingedaalde testikel kan een testiculaire torsie (een draaiïng van de steel waaraan de testikel 'hangt') veroorzaken, met ernstige koliek tot gevolg
- de niet ingedaalde testikel geeft ook een verhoogd risico op teelbalkanker.
De diagnose
Een combinatie van goed klinisch onderzoek (uitwendige en rectale palpatie) kan worden uitgevoerd om de exacte locatie van de niet ingedaalde testikel(s) te vinden. Als er geen testikels voelbaar zijn, of als de chirurgische voorgeschiedenis onvolledig is, kan een bloedtest worden gedaan om de aanwezigheid van testiculair weefsel in het lichaam op te sporen.
Anti-Müllerian Hormoon (AMH) is een testis-specifiek hormoon en serumconcentraties van AMH zijn aanzienlijk hoger bij klophengsten dan bij ruinen, waarbij AMH-concentraties laag tot niet detecteerbaar zijn.
De behandeling
Deze hengsten zijn nog moeilijker te hanteren dan normale hengsten, en moeten zo snel mogelijk worden gecastreerd.
Chirurgische verwijdering is dus de enige manier. De castratie van een cryptorchide testikel wordt een chryptorchidectomie genoemd.
De meeste testikels zonder zaadbal kunnen door een ervaren chirurg gemakkelijk worden verwijderd via een minimale ingreep via de lies. In meer gecompliceerde gevallen kan een laparoscopische cryptorchidectomie worden uitgevoerd bij een staand verdoofd paard.
dat kan natuurlijk toeval zijn. Wellicht waren ze als ‘volle’ hengst ook moeilijker geweest. Maar ik meen dat ze ook meer testosteron produceren door dat de bal(len) te warm zitten?