Fokkerij

Anky van Grunsven met Salinero. Foto: Kit Houghton / FEI
De 'Grote Drie' draven niet langer door de wei. Na het overlijden van Salinero eerder deze maand zijn de drie succesvolste Nederlandse dressuurpaarden Salinero, Bonfire en Totilas niet meer in leven. Waar kwamen die toppaarden vandaan? En stelde iemand hun nageslacht veilig?
"Ik vond hem echt heel lelijk", dacht Anky van Grunsven over Salinero, toen ze de ruin voor het eerst zag. Eenmaal in het zadel wist ze binnen tien meter wel beter: dit is 'm. Anky en 'Salli' bleken een tweevoudig olympisch gouden duo. In Athene (2004) en Peking (2008).
Salinero volgde 'soulmate' Bonfire, waarmee Van Grunsven in Sydney naar dressuurgoud reed, waardig op. Twee uitzonderlijke paarden. En toen moest die ene nog komen. Een haast mythische hengst, nog voordat hij één pirouette had gedraaid. Een Fries ros dat records zou gaan breken: de inktzwarte Totilas.
'Magisch'
"Het was een beetje hetzelfde als de eerste keer dat je een grote voetballer als Cruijff ziet spelen", zegt Laurens van Lieren, die zijn eigen dressuurstal runt en co-commentaar geeft bij de NOS. "Dat paard had echt iets magisch. Dat krijg je nooit meer."
Toch wordt vaak genoeg geprobeerd een nieuwe Totilas te fokken. Al toen het paard zich onder Edward Gal tot meervoudig wereldkampioen kroonde bij de Wereldruiterspelen in 2010, werd het sperma van Totilas druk verhandeld op de markt.
De handel in hengstenzaad is een lucratieve. Zag ook de Duitse paardenhandelaar Paul Schockemöhle, die Totilas in 2010 wegkocht uit het Nederlandse kamp van eigenaar Kees Visser, voor naar verluidt tien à vijftien miljoen euro.
Rietjes voor 8.000 euro
Rietjes met Totilas-zaad vlogen op het toppunt voor zo'n 8.000 euro per stuk de wereld over. Dat bedrag daalde later naar zo'n 2.500 euro, toen de droomhengst met pensioen was gegaan.
"Fokken is bijna altijd geboren uit passie en liefhebberij", benadrukt Van Lieren. "Het is tegenwoordig ook zeker wel broodwinning. Fokkers krijgen goede prijzen voor hun veulens. Je hoeft bepaald geen medelijden met ze te hebben."
Waar de ene een gracieus wezen door de bak ziet draven, hoort de ander ook een zak geld schudden. Twee jaar na Totilas' dood vechten Schockemöhle en Visser in de rechtbank nog altijd om de fokrechten van Totilas.