Bokt Community
Foto's en tekst door Bellatrix

Dekjes van de Prinses Máxima Manege.
Ik ben voor Bokt naar de Prinses Máxima-manege geweest om eens te kijken hoe ze daar te werk gaan. De Prinses Máxima-manege is een vijf sterren FNRS-manege, die het keurmerk Paard en Welzijn heeft.
De manege ligt op een prachtige locatie aan het bos in Den Dolder. Het ligt op het terrein van Reinaerde. De missie van de manege is het aanbieden van hippische activiteiten aan mensen met en zonder beperking om vooruitgang te bevorderen in hun welzijn en maatschappelijke mogelijkheden.
Op de manege aangekomen word ik begroet door Jenneke, de bedrijfsleidster van de manege. Ik benoem dat ik de locatie prachtig vind en ze vertelt mij dat ze inderdaad erg blij zijn met de locatie. Het ligt aan het bos, waardoor er in de zomer veel schaduw is van de bomen en het voor de paarden beter uit te houden is met erge warmte.
Stalmanagement
Ze hebben 24 stallen, waarvan een paar met groter formaat, voor de grotere paarden die meer ruimte nodig hebben. Op dit moment zijn 23 stallen gevuld. Er is altijd één stal vrij voor noodgevallen. De stallen hebben allemaal een buitenluik en een luik naar elkaar. Tevens is er een sproeisysteem tegen de vliegen. Het Flybuster Systeem. Elke twee uur komt er een goedje uit de sproeier, dat de vliegen weghoudt. Op elke staldeur hangt ook alle informatie over dat paard: welk voer en de hoeveelheid daarvan, wel of niet een deken, et cetera.
Doordeweeks gaan de paarden die voor de lessen gebruikt worden rond 14.00 op stal. Ze hebben twee bospaddocks, met onbeperkt hooi waar de paarden overdag in staan. De kuddes zijn gemengd, de paddocks zijn gedraineerd. De paarden staan met halster (met naam) buiten; de cliënten van de dagbesteding en de vrijwilligers, moeten ze makkelijk kunnen pakken. Ze staan het jaarrond 's nachts binnen, dan gaan ook alle luiken dicht voor de veiligheid. Er hangen ook camera's voor extra toezicht.
Er is een klein weiland vlakbij de manege, waar elke dag andere paarden staan. Die wordener door de dagbesteding heen gebracht. In de zomer krijgen alle paarden twee weken volledige vakantie op een groot weiland dat wordt gehuurd in Soest. De medewerkers van de manege gebruiken een vrachtwagentje om de paarden daarheen te brengen.
Om de twee maanden komt de osteopaat langs. Tevens krijgen ze ook regelmatig bezoek van de fysio en tandarts. De hoefsmid is er elke week. Ook komt er een zadelmaker controleren of de zadels nog goed passen.
Welke paarden gebruikt de manege?
Qua paarden loopt er van alles: KWPN'ers, Fjorden, Friezen, Tinkers, Connemara's, Gelderse paarden, Merens, Welsh en zelfs een Freiberger. Veel koudbloeden dus. De paarden moeten vlakke gangen hebben, dat is zeker voor de ruiters met een beperking belangrijk. Ze gebruiken het liefste paarden vanaf twaalf jaar oud. En de paarden gaan met (actief) pensioen als ze achttien zijn. Er is een schema waarop te zien is welke paarden wanneer aan de beurt zijn om met pensioen te gaan. Dat zijn gemiddeld twee tot drie paarden per jaar. Als de manege op zoek gaat naar nieuwe paarden, willen ze paarden die al wat gezien en gedaan hebben. Als ze een jonger paard tegenkomen, met goed karakter, laten ze hem niet staan. De paarden worden altijd klinisch gekeurd, röntgenologisch alleen vanaf €5000. Voor de achttienjarige paarden wordt altijd een goed plekje gezocht en de manege heeft met de meeste nieuwe eigenaren ook nog contact. De nieuwe paarden worden eerst door valide ruiters of instructeurs gereden om te kijken of ze geschikt kunnen zijn voor het werk. Zo niet, wordt er voor hen ook een goed plekje gezocht.
De lessen
De paarden lopen ongeveer twee uur per dag, waarvan twee staplesjes met beperkte ruiters en één les met een valide ruiter. De lessen worden gegeven in de binnenbak van 20x60 of in de buitenbak van 20x40. Beide hebben een Agterbergbodem. De lessen beginnen in de middag en gaan door tot 21.00. Er zijn elke week 80 vrijwilligers om te helpen. Ze helpen bij het op- en afzadelen en lopen mee in de bak. Sommige ruiters hebben aan één vrijwilliger genoeg, maar anderen hebben er misschien wel drie nodig. Veel valide ruiters blijven als vrijwilliger helpen als ze ouder worden. Alle nieuwe ruiters krijgen eerst een privéles om te kijken wat het rijniveau is. Daarna wordt gekeken in wat voor les ze geplaatst kunnen worden. Het maximum aantal ruiters in een valide les is acht. Die grens ligt op zes in een les voor ruiters met een beperking. Soms ligt de grens zelfs op drie, omdat de ruiters mentaal gezien niet meer aankunnen.

De verschillende soorten teugels.
De paarden lopen in de lessen met een eigen zadel en hoofdstel. Elk paard heeft een eigen pictogram, zodat het voor ruiters met een beperking , die niet of slecht kunnen lezen, makkelijker is om ze te herkennen. De pictogrammen hangen bij het zadel en hoofdstel en staan op de poetstasjes. Er wordt altijd een hoofdstel met lage neusriem gebruikt. Als de ruiter dan beweeglijk is met de armen of handen, kunnen ze de teugels aan de neusriem vastmaken. Ze kiezen de soort teugels die bij de ruiter past. Zo zijn er kleurenteugels, éénhandsteugels en teugels met extra lussen. Er zijn normale zadels maar er worden ook barebackpads en westernpad met singel gebruikt. Ze hebben ook een klittenbandzadel. Hierop kunnen hulpstukken worden vastgezet, die de ruiter goed vastzetten in het zadel. Dat is vooral handig bij ruiters met een slechte balans of rompproblemen. Er zitten altijd veiligheidsbeugels aan de zadels. De grotere paarden lopen met peesbeschermers voor. De manege heeft ervaren dat de grotere paarden wat kwetsbaarder zijn. Er worden geen hulpteugels voor de paarden gebruikt. Wel hebben de huifbedpaarden ijzers, net als de paarden die het echt nodig hebben. Er wordt altijd opgestapt met een krukje of opstapperron. Er is ook een tillift.
Er is een gewichtslimiet van 90 kilo. Het kleinste paard heeft een gewichtslimiet van 65 kilo. Alle ruiters en de paarden staan in een systeem en de ruiters worden 3x per jaar gewogen. Alles voor het welzijn van de paarden. Ruiters die te zwaar zijn, en bij wie het niet lukt om af te vallen, worden geadviseerd om te gaan mennen. De manege biedt die mogelijkheid ook.
De lessen worden aangepast als het, zoals nu, veel te heet is om actief te rijden. Vaak worden er dan waterspelletjes gedaan en er wordt meer gestapt tijdens de les. Er wordt ook veel in het bos gestapt.
De manege heeft op dit moment geen wachtlijst, al zitten ze er wel tegenaan. Meestal kan er wel wat geschoven worden en lege plekjes worden snel opgevuld. De minimale leeftijd om te mogen rijden op de manege is zes of zeven bij valide ruiters. Minder valide ruiters mogen met vier al komen, de tijd die ze doorbrengen op de rug van de pony is therapeutisch en is niet lang.
De manege biedt ook logopedie, EMDR en fysiotherapie te paard aan en geven ook sessies met paardencoaches.

De Jan Plezier met de marathonwagen ervoor.
Afwisseling in het werk
Er komen ongeveer 400 ruiters per week naar de manege om te rijden. 80% daarvan heeft een beperking. Met die ruiters worden vaak alleen staplesjes gereden met misschien een stukje draf. Er worden ook veel spelletjes gedaan om de ruiter uit te dagen.
De manege is veel bezig met welzijn, dus de paarden worden ook gereden door valide ruiters. Van alleen staplesjes worden de paarden niet blij. De valide ruiters trainen de paarden in alle gangen en maken een sprongetje of gaan met ze het bos in. Er is veel variatie in het werk. Overdag zijn er dan de lessen voor de ruiters met een beperking en de valide kinderen en in de avond zijn er meestal gevorderde lessen voor volwassenen en de oudere valide kinderen. Om de paarden in het koppie fris te houden, is de afwisseling in het werk erg belangrijk. Er wordt elke maand ook een activiteit georganiseerd. Dat kan een dressuurwedstrijd zijn, of een springwedstrijd, maar ook een buitenrit bijvoorbeeld. Er worden gewone KNHS-proeven gereden, maar ook FNRS-proeven zoals de A-proeven.
Het huifbed
Het motto van de manege is dat iedereen kan paardrijden. Voor de zwaar beperkte ruiters (die bijvoorbeeld in een rolstoel zitten) is er dan ook een huifbed beschikbaar. Een huifbed is een grote stellage met 2 paarden eronder van dezelfde hoogte en met dezelfde gangen. Ze hebben een menhoofdstel om en er hangt een doek over de ruggen van de paarden. De ruiter ligt in het midden van dat doek. Een persoon in een rolstoel zit de hele dag stil, waardoor hun organen ook minder bewegen. Als ze op het huifbed liggen, gaan die opeens bewegen en wordt de bloedsomloop ook meer gestimuleerd. Dat is topsport voor de ruiters. Ze hebben ook een Jan Plezier. Hier kan een rolstoel in, voor als de ruiter ook niet in de doek kan liggen.
De paarden die voor het huifbed worden gebruikt, worden ook onder het zadel gereden en worden voor de marathon wagen in het bos getraind.
Bekijk een filmpje van het huifbed rijden hieronder.