Algemeen

Afbeelding ter illustratie. Foto: Wikimedia Commons
Op 2 juli werd bekend dat er op een zeugenbedrijf in Duitsland, vlakbij de grens met Nederland, Afrikaanse Varkenspest (AVP) is vastgesteld. Mocht er een ernstige verdenking, of erger een uitbraak, van AVP in Nederland zijn dan zal in heel Nederland een algehele standstill (vervoersverbod) worden afgekondigd. Gelukkig is er nog geen concrete dreiging. Maar een goede voorbereiding door de paardensector is zeker op zijn plaats.
Algehele standstill
De vaststelling van AVP op een zeugenbedrijf in Duitsland, vlakbij de grens met Nederland, zet de zaak op scherp. Het bedrijf ligt ongeveer 15 kilometer vanaf Twente, ter hoogte van Denekamp. Het bedrijf is geruimd en via onderzoek tracht men te achterhalen waardoor de besmetting plaats heeft gevonden. Hopelijk blijft het bij dit Duitse bedrijf.
Een ernstige verdenking, of erger een uitbraak, van Afrikaanse Varkenspest in Nederland zal voor heel Nederland een algehele standstill (vervoersverbod) geven. Een standstill houdt in dat alle vervoer van en naar veehouderijen verboden is. Dat geldt ook voor houderijen waar niet-gevoelige dieren, zoals paarden, gehouden worden. Zo’n algehele standstill duurt in principe 72 uur (3 dagen).
Maatregelen voor paarden
Ook voor paarden worden maatregelen getroffen als er een AVP verdenking of uitbraak is. In het beleidsdraaiboek van de Rijksoverheid is te lezen welke maatregelen er voor varkens en andere diersoorten genomen worden. Paarden zijn overigens zelf niet gevoelig voor een infectie met het virus, maar kunnen bij verplaatsing het virus wel passief verspreiden.
De maatregelen voor paarden verschillen tussen een houderij met varkens (tabel 1) en een houderij zonder varkens (tabel 2). Daarbij hoort de volgende legenda:
X = Niet toegestaan
C = Niet toegestaan, tenzij….
A = Toegestaan onder voorwaarde
O = Toegestaan

Tabel 1: Maatregelentabel voor paarden op houderij met varkens

Tabel 2: Maatregelentabel voor paarden op houderij zonder varkens
1. Bij levensbedreigde situaties met ontheffing, R&O transportmiddel, attest van dierenarts en toestemming van de kliniek
2. Rechtstreeks binnen de regio met een hygiëneprotocol
3. Transport moet geregistreerd worden en het paard moet worden gereinigd, R&O transportmiddel
4. Toegestaan na laatste reiniging en ontsmetting
5. Allen toegestaan met verklaring dat dier niet afkomstig is uit B/T/V gebied
6. Bezoekersregeling
7. Mits gewonnen van hengsten die geen contact hebben gehad met varkens
8. Eenmalig vervoer naar houderij zonder varkens buiten het T gebied, met een ontheffing
9. Vervoer naar een houderij met varkens alleen op basis van ontheffing
10. Alleen met verklaring dat paard 14 dagen niet in B/T gebied is geweest
11. Indien export conform EU-regels
12. Afvoeren met eigen verklaring en hygiëne protocol
13. Alleen rijden in binnenbak
Het is duidelijk dat wanneer er varkens op de houderij aanwezig zijn er meer beperkingen gaan gelden dan dat er geen varkens aanwezig zijn. Dit geldt zowel voor een commerciële varkenshouderij als een kleinschalige hobby met maximaal 4 varkens. Daarnaast is het dringende advies aan alle paardenhouders is dan ook om voorbereid te zijn op een mogelijke standstill. Denk daarbij aan voldoende voer door de dieren.
Voorkomen is beter
Een groot risico voor introductie van AVP in Nederland is het achterlaten van besmette voedselresten in de natuur of op parkeerplaatsen. Zeker wanneer het terugkerende reizigers betreft die meegenomen voedselresten achterlaten. Vanuit andere landen weten we dat het virus zo grote afstanden aflegt. Te veel mensen zijn zich te weinig bewust van dit risico. Veel te vaak zien we op parkeerplaatsen overvolle vuilnisbakken, rondzwervend vuil en voedselresten. Zo kunnen wilde zwijnen besmet raken met ziekteverwekkers en het verder verspreiden. Door etensresten of allerlei verpakkingen alleen in afgesloten vuilnisbakken weg te gooien of even mee naar huis te nemen, kan iedereen bijdragen aan het voorkomen van de insleep van varkenspest (zie ook Actie tegen insleep Afrikaanse Varkenspest).