Ondertussen in de kraamstal: ‘Een bevalling uit het boekje’

Moderators: Essie73, Polly, xingridx, Firelight, Ladybird, Muiz, Mjetterd, NadjaNadja, ynskek

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Bellatrix
Lid Nieuwsredactie
The Scarlet Witch 

Berichten: 103250
Geregistreerd: 02-08-02
Woonplaats: Achterveld

Ondertussen in de kraamstal: ‘Een bevalling uit het boekje’

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 20-04-22 17:56

Phryso
Algemeen

Afbeelding
Fries veulen. Foto: Marlies Trap Fotografie


Het veulenseizoen is volop aan de gang, en nu met het mooie weer zien we al aardig wat merries met hun kroost in de wei. Het gros van de drachtige merries moet nog veulenen, en daarom gaat Phryso te rade bij twee paardendames die jarenlange professionele ervaring hebben op het gebied van bevallingen bij paarden: Margé Emmens van Stal Emmens en Janneke Hoekstra van kraamstal de Fiifhoeke.

Margé doet de aftrap. Op haar stal in het Drentse Nooitgedacht krijgen maximaal acht merries hun veulen, daarnaast heeft ze zo’n 25 merries staan die klaar zijn om moederloze veulens (op) te voeden. https://www.pleegmerrie.nl/

Voortekenen van de bevalling
Dit jaar verwacht Margé vijf veulens. Eind maart werd de eerste geboren. Margé: ‘Dat is een Fryso 518-hengstje uit de Kroonmerrie Berber uit Amen, uit de bekende Betsie-stam. Margé heeft de merrie samen met fokker Tina Berkepies in eigendom. Het veulen kwam bijna op de dag af op de uitgetelde datum ter wereld en de geboorte ging voorspoedig. De merrie was onrustig van tevoren, banden waren slap geworden, harskorrels kwamen op de spenen (‘kegelen’) en er kwam al melk uit de uier voordat ze ging liggen om te gaan bevallen.’

Geboortezender
Op het moment dat de geboorte op gang komt, knipt Margé de aangebrachte geboortezender uit de vulva en kan de uitdrijving van het veulen beginnen. Margé: ‘Eerder gebruikten we een geboortesingel, maar dan krijg je steeds alarm als de merrie gaat liggen. En dat doet ze vaak steeds vaker naarmate de dracht vordert. Daarom hebben we gekozen voor de geboortezender. De sensor geeft alarm op het moment dat de voetenblaas eruit komt. Onze dierenarts Aaltje de Jong brengt ‘m aan ruim voordat de merrie uitgeteld is; ik knip ‘m zelf los vlak voor de geboorte.’

Bevalling uit het boekje
Berber had al eerder een veulen op de wereld gezet, en dan gaat de bevalling altijd wat gemakkelijker. ‘Ik had om 2 uur ’s nachts nog gekeken, en Tina belde een half uur later, omdat ze zag dat de merrie onrustig was. Berber had geen hulp nodig en binnen een uur stond het veulen en had hij gedronken.’

Biest = zwarte goud
Margé vervolgt: ‘Een veulen moet absoluut binnen 48 uur de eerste melk van de merrie gedronken hebben. In deze biest zitten namelijk alle belangrijke antistoffen voor de broodnodige weerstand. Je zou misschien denken dat wij hier de vriezer vol hebben liggen met biest, maar dat is helaas niet zo. Dit “zwarte goud” is zo kostbaar en gewild, dat fokkers die het hebben kunnen bemachtigen bij hun merrie (als bv het veulen overleden is voordat het de biest heeft kunnen drinken), het graag zelf houden.’

Eerste mest van het veulen
Het hengstveulen van Berber had een start zoals je die zou wensen: vlotte geboorte, staan, drinken, geen probleem. Ook de pek kwam er al snel af. ‘Heel belangrijk’, is het commentaar van Margé. ‘Het geeft aan dat de darmen in werking zijn gesteld doordat het veulen gedronken heeft en in beweging is gekomen. ‘Merk je aan het veulen dat het wel probeert te mesten, maar dat het niet lukt – je ziet het wel omdat ze er dan echt sneu en ongelukkig bij staan – dan is het goed om een klysma te geven om de stoelgang op gang te helpen.’

Verstopping of diarree
Naast verstopping, waarbij het veulen koliekerig is, is ook het tegenovergestelde, diarree, iets om in de gaten te houden. In beide gevallen moet de dierenarts erbij gehaald worden. Houdt de diarree te lang aan, dan droogt het veulen uit. De dierenarts zal in sommige gevallen een infuus geven om vocht toe te dienen.

Antistoffen
Is de eerste mest er al wel af, maar is het veulen toch niet fit – het speelt niet, beweegt nauwelijks, drinkt mondjesmaat – dan kan het zijn dat het toch niet voldoende antistoffen binnengekregen heeft. ‘In dat geval geeft de dierenarts een antistoffen-boost in de vorm van een plasma-infuus. Zo heeft het veulen toch een grote kans om het te redden.’

Weidegang
Op dit moment lopen Berber en haar inmiddels tot Tienus uit Nooitgedacht gedoopte veulen in de wei te dartelen. ‘We doen de merrie en het veulen al snel naar buiten, mits het niet koud en nat is’, noemt Margé. ‘De eerste dagen niet te lang, maar nu staan ze de halve dag in de wei om voor de avond weer binnengehaald te worden. Trouwens, ook vóór de bevalling lopen de merries zoveel mogelijk buiten.’

Suzanne F.

Berichten: 50068
Geregistreerd: 03-03-01

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-04-22 21:46

Zwarte goud? Witte goud bedoel je denk ik? Biest is niet zwart. :+

Ginam

Berichten: 737
Geregistreerd: 02-03-09

Re: Ondertussen in de kraamstal: ‘Een bevalling uit het boekje’

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-04-22 17:46

Een veulen moet toch wel sneller dan binnen 48 uur biest hebben gedronken? :)

cp112

Berichten: 14796
Geregistreerd: 08-03-05
Woonplaats: Zuidwolde (Drenthe)

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-04-22 18:12

Ginam schreef:
Een veulen moet toch wel sneller dan binnen 48 uur biest hebben gedronken? :)


Het loefst binnen 2 uur zelfs

BaileyMix

Berichten: 7918
Geregistreerd: 03-01-11
Woonplaats: Utrecht

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-04-22 18:19

Suzanne F. schreef:
Zwarte goud? Witte goud bedoel je denk ik? Biest is niet zwart. :+



Omdat het om Friezen gaat misschien? :')