Bokt community
Nynke en Ilse. Foto: Privébezit
Bokkers aan het woord is een nieuwe rubriek op VN. Hierin stellen we Bokkers die ons zijn opgevallen een aantal vragen. Dit kunnen Bokkers zijn die een bijzondere prestatie hebben geleverd, Bokkers met een bijzonder paard, Bokkers met een bijzonder verhaal, of gewoon Bokkers die het leuk vinden om een aantal vragen van ons te beantwoorden. Ken jij, of ben jij een Bokker die het leuk vindt om een aantal vragen van ons te beantwoorden, laat het dan via pb aan Banjer weten.
In de derde editie van Bokkers aan het woord stellen we Nynkex01 een aantal vragen. Nynke is blind en rijdt paard. Dat niet alleen, ze rijdt ook wedstrijden. Wil je graag weten hoe ze het doet op wedstrijden, welke obstakels ze heeft moeten overwinnen tijdens paardrijden en in het dagelijks leven, of
* Voor wie je niet kent: kan je jezelf en je paarden voorstellen?
Ik ben Nynke en ik ben 21 jaar. Ik ben eerstejaars student pedagogische wetenschappen in Groningen. Op dit moment rijd ik 2 paarden: m’n bijna 4-jarige Friese merrie van Menne, genaamd Ilse fan Horp, en een 12-jarige merrie van de hengst Gribaldi genaamd Fayrouche, die ik rijd voor haar eigenaar.
Daarnaast hebben we nog een pony genaamd Elvira die oorspronkelijk is gekocht als gezelschapspony voor mijn andere paard, maar inmiddels is ze een echte allround sportpony in zakformaat, waar mijn neefjes en nichtjes van alles mee doen. Ilse en Elvira staan bij mij thuis. We hebben een paddock met 2 inloopboxen en een rijbak aan elkaar vast, ze mogen zelf kiezen waar ze lopen.
* Hoe is je blindheid ontstaan? Ben je blind geboren, of is het op latere leeftijd gekomen?
Ik ben geboren met de ziekte van Leber, waarvan ik overigens zelf niet eens precies wist wat het inhield, dit leerde ik 2 maanden geleden op mijn opleiding, haha. Door deze aandoening ben ik aan mijn rechter oog helemaal blind en met mijn linker oog kan ik vaag licht en donker onderscheiden.
Fayrouche. Foto: Privébezit
* Hoe ben je met paardrijden begonnen?
Ik ben begonnen met paardrijden toen ik 6 was. Mijn achternichtje gaf paardrijles, vooral gericht op natural horsemanship. Een les bestond altijd uit een half uur grondwerk en poetsen en een half uur rijden. Ik vond dit wel wat gek, want mijn klasgenootjes die op de manege reden mochten altijd zelf hun pony klaar maken en kregen dan een uur rijles, maar ik ben heel blij dat ik op deze manier niet alleen heb leren rijden maar ook heb geleerd om m’n paard te begrijpen en vertrouwen op te bouwen vanaf de grond. Er kwam in die tijd ook een nieuwe C pony op stal, Rathja, en m’n achternichtje had er alle vertrouwen in dat dat een leuke pony zou zijn voor mij. Ik was daar alleen niet zo zeker van: Toen ik voor het eerst op haar mocht rijden (ik was toen 8 en zij 4) ging het niet zo goed, haha. Groen + groen = bont en blauw zeg maar. Toch heeft ze me er steeds weer op gepraat en op mijn 11e hebben we haar overgenomen. Wat was ik blij met mijn eerste eigen pony, maar ik werd al snel te groot. Ook verloor ik mijn interesse een beetje in deze manier van rijden: om me heen zag ik dat kinderen wedstrijden reden en als je een puber bent wil je dat natuurlijk ook.
Toen mijn nicht verhuisde, ben ik daarom hier en daar wat dressuurlessen gaan volgen, maar echt verder kwam ik niet. Mijn ouders vonden les niet nodig want je kunt toch al rijden? Hierdoor heeft mijn ontwikkeling als ruiter best lang stil gestaan en heb ik geen wedstrijden gereden tussen de pony’s, dat vind ik soms wel jammer. Als ik dan eens ergens van m’n zakgeld een dressuurlesje reed, voelde ik me onzeker tussen alle meiden die al hoger hadden gereden dan ik. Ik ben dan ook pas echt serieus gaan lessen toen ik op mijn 18e een baantje kreeg, de standaard puberbaantjes zoals vakken vullen waren voor mij en mijn slechte zicht niet weggelegd. Toen ik 16 was, verkochten we Rathja en kocht ik mijn eerste paard. Deze merrie, Wende T. fan ‘e Boppelannen (Gjalt x Fabe) had al Z dressuur gelopen en ik heb enorm veel van haar mogen leren. Ik ben de familie Tjeerdsma dan ook nog altijd ontzettend dankbaar voor deze kans.
Ik voelde alleen een enorme prestatiedruk omdat het paard al zo hoog gelopen had, deze druk kwam overigens totaal niet vanuit de fokkers want die gunden ons alle plezier samen. Ik verloor, doordat ik de lat voor mezelf zo hoog legde, de lol in het rijden en had vaak geen goed gevoel over wat ik deed, ik miste de basis van vertrouwen die ik vroeger met het grondwerk met de paarden opbouwde. Ik ben toen gaan lessen bij Femke Dölle en heb door haar een enorm sterke band met Wende gekregen. We volgden ook lessen klassieke dressuur bij Florien de Graaf en dit voelde voor mij zo veel beter en eerlijker naar mijn paard toe. Ik heb met Wende ook wedstrijden gereden. Helaas duurde dit niet lang. Op een gegeven moment ging ze wat stijf lopen en de osteopaat en fysiotherapeut konden niets vinden. Ook op echo’s en foto’s was niets te zien, maar de dierenarts zag wel een onregelmatigheid en vermoedde beginnende artrose. Ze zou nog wel licht bereden mogen worden en mocht ook nog voor de fokkerij gebruikt worden. Omdat ik toch de ambitie had om verder te gaan in de sport, en Wende een hele goede moeder was, hebben we haar verkocht aan een fokker, met wie ik nog goed contact heb. Ze heeft het er erg naar haar zin en ik had weer een stal vrij. Deze is inmiddels weer bewoond door de bijna 4-jarige Ilse.
* Rijd je reguliere wedstrijden met dispensatie of parawedstrijden? of allebei?
Ik rijd reguliere wedstrijden. Het lijkt me wel leuk om een keer een parawedstrijd mee te rijden, maar het systeem zit wat anders in elkaar dan in de reguliere sport. Er zijn 5 niveau’s, grades genoemd, waar je wordt ingedeeld aan de hand van de ernst van je beperking. Daardoor is het instapniveau erg hoog, rijd je altijd dezelfde proef en ook eigenlijk altijd tegen dezelfde mensen die al jaren meedraaien.
Ik vind het daarom vooralsnog leuker om regulier te starten, misschien dat ik een parawedstrijd over een aantal jaren, als Ilse en of Fayrouche wat verder zijn opgeleid, wel eens wil proberen voor de afwisseling. Ik ben wel ingedeeld in grade IV en heb dispensaties, maar gebruik deze nu in de reguliere sport.
Nynkex01 en geleidehond Vroukje. Foto: Privébezit
* Welke obstakels heb je moeten overwinnen bij paardrijden? En in het dagelijks leven?
Voor het paardrijden heb ik voor mijn gevoel nooit hele grote obstakels moeten overwinnen, maar ik kan mezelf dan ook niet vergelijken met ruiters die wel kunnen zien en de problemen die zij tegen komen. Ik kan natuurlijk de letters niet zien, maar hiervoor heb ik dispensatie gekregen. Ik heb een caller, iemand die op de X staat en de letters roept waar ik langs rijd, en ik maak gebruik van een systeem met piepers. Bij iedere letter hangt een pieper die de caller dan met een afstandsbediening kan bedienen, zodat ik recht op een letter af kan rijden met bijvoorbeeld het van hand veranderen. Zo vinden we altijd overal wel een oplossing voor. De piepers zijn trouwens gewone key finders, dit geniale idee kwam van mijn broer.
Waar ik verder nog tegenaan loop in het dagelijkse leven, is dat het soms best moeilijk is om mijn weg te vinden. Ik loop iedere dag met mijn geleidehond naar de universiteit en heb deze routes uit m’n hoofd geleerd. Als er dan ineens iets verandert is dat heel irritant. Toen er laatst sneeuw lag, was het hele station wit en waren de geleidelijnen die overal zijn aangelegd dus verdwenen. M’n moeder heeft me toen via FaceTime het station uitgeloodst haha. Ook heb ik 3 jaar geleden het leuke onpraktische idee opgevat om een instagramaccount te beginnen, terwijl ik dus zelf geen foto’s kan zien. Als mijn niet-paarden ouders dan foto’s maken zijn ze soms heel enthousiast over een foto waarop het licht heel mooi is, maar plaats ik dus per ongeluk precies dat moment dat m’n paard tegen de hand is. Dat vind ik dan wel jammer, omdat ik juist correct en in balans rijden wil uitdragen. Ik vraag nu vaak even een vriendin om m’n foto’s te checken voordat ik ze plaats, maar soms is daar geen tijd voor.
Ik ben nu weer een hele nieuwe uitdaging aangegaan, een jong paard opleiden. Het is voor mij best lastig om een wiebelig jong paard de nodige ondersteuning te geven, gelukkig krijg ik hulp van Afke Weidenaar die haar regelmatig voor mij rijdt.
* Heb je te maken met vooroordelen als je op wedstrijd gaat? Zo ja: welke?
Als ik op wedstrijd ga, vraag ik vaak aan de vereniging of ik ergens anders los mag rijden, of dat ik als eerste mag zodat het nog niet te druk is bij het losrijden. Ik zie de andere ruiters niet en de enige reden waarom ik dit vraag is dat ik anderen rustig wil laten los rijden. Ik mag dan soms ook wel in de ring los rijden en wil dan niet dat mensen gaan klagen dat ik het makkelijker heb omdat mijn paard de ring al heeft gezien. Dit kreeg ik laatst wel van een vereniging terug en ik snap het wel, maar weet ook geen andere oplossing. Ik heb nu wel met een vereniging in de buurt afgesproken dat ze in het vraagprogramma opnemen dat pararuiters los mogen rijden in een andere binnenbak, dan is het voor iedereen duidelijk. Het zou fijn zijn als meer verenigingen dit gaan doen, ook voor andere ruiters met een beperking. Maar de meeste mensen reageren heel leuk hoor!
* Kan je vertellen hoe het gaat als je op wedstrijd bent? Hoe weet je waar je bent in de ring? Heb je daar hulp voor?
Als ik op wedstrijd ben, rijd ik dus vaak eerst ergens apart los of in ieder geval ergens waar het rustig is. Dan ga ik de ring in en roept mijn caller de letters waar ik langs rijd. Ook gebruik ik dus de piepers. Ik vind het wel lastig om goed te bepalen waar ik ben in de ring. Ik heb wel veel contact met andere blinde ruiters, maar deze kunnen allemaal nog wel iets van kleur onderscheiden en dat scheelt toch met het bepalen waar je bent. Ik ken geen wedstrijdruiters met even slecht zicht als ik, dus het is gewoon een beetje proberen wat werkt. Iets waar ik nog graag een oplossing voor zou willen vinden, is het starten tussen lage witte hekjes. Ik zoek nu de locaties met hoge hekken uit, om te voorkomen dat ik de ring uit rijd omdat m’n paard die hekjes wel een leuke hindernis vindt. Om dat te compenseren ga ik dus enorm afsnijden waardoor ik te weinig ruimte heb voor de oefeningen. Als je tussen lage hekjes kunt starten, is de keuze in locaties natuurlijk veel groter. Het is ook echt een droom van mij om eens mee te doen aan een van de gave competities voor jonge Friese dressuurpaarden en dan zijn de witte hekjes onvermijdelijk natuurlijk. Een bevriende amazone gaf de tip om te wijken naar buiten, als het paard dan niet verder wil wijken zit je waarschijnlijk op de hoefslag, maar die grapjassen van mij stappen dan gewoon boven op de hekjes verwacht ik.
Nynke en Wende. Foto: Privébezit
* Hoe reageren jouw paarden op jouw blind zijn? Denk je dat ze dat weten/ aanvoelen en zich daarop aanpassen?
Ik denk wel dat mijn paarden weten dat ik blind ben. Fayrouche bijvoorbeeld kan aan de hand best heet zijn, maar zowel bij mij als bij de 5-jarige dochter van de eigenaresse is ze heel geduldig. Ilse is een verhaal apart. Ik zocht een jong paard om zelf op te leiden, maar al wel met een basis onder het zadel, ik dacht aan een jaar of 5. Toen ik bij de Horperhoeve kwam, kwam Ilse echter gelijk naar me toe en ze liep overal achter me aan. Ik wist toen gelijk dat ik haar wilde hebben, alleen ze was 3 en nog volledig groen. Ze is toen zadelmak gemaakt en zette geen stap verkeerd. Met mij er op vindt ze het nog wel lastig, ze heeft veel stuur nodig en dat kan ik haar nog niet altijd geven. Toch stapt ze als ik er op zit heel langzaam, met haar oren gefocust op mij. Daarom durfde ik haar wel te kopen en daar heb ik geen spijt van. Het grondwerk helpt natuurlijk wel enorm om elkaar beter te leren kennen. Ik had het gevoel dat Wende het soms wel lastig vond om zich aan mij aan te passen. met rijden bleef ze vaak heel kijkerig. Voor mijn gevoel kwam dat doordat zij al heel veel had gedaan in haar leven met valide ruiters en dat ze nu duidelijkheid miste. Hier kwam ook het idee vandaan om een wat jonger paard te kopen en samen te groeien.
* Wat wil je nog kwijt aan de Bokkers?
Of ik nog iets kwijt wil aan de Bokkers: zal ik hier nu iets heel cliché’s neerzetten dat je in jezelf moet geloven en zo? Nee serieus, ik denk dat het heel belangrijk is om vooral te blijven voelen. Fayrouche is nu tijdelijk uit de running vanwege vage klachten, de dierenarts kon niets vinden, maar de eigenaresse en ik hadden het gevoel dat het niet goed was, de natuurgeneeskundige was het met ons eens en ze wordt nu goed geholpen met druppels om haar darmen te ondersteunen. Vaak weet je zelf heel goed wat je paard nodig heeft, ook met rijden. Uit je comfortzone stappen voelt altijd ongemakkelijk, maar als het niet goed blijft voelen, is het gewoon niet goed. Wat dat betreft mis ik door mijn gebrek aan zicht niet zo veel.