Geplaatst Algemeen
Afbeelding ter illustratie. Foto:© Jim Hollander/FEI.
Een commissie van deskundigen van de Duitse hippische federatie (FN) heeft zich een jaar lang beziggehouden met de trainingsmethode van het toucheren van paarden boven de sprong. Ze hebben deze methode van alle kanten onderzocht. Als gevolg daarvan heeft de voorzitter van de FN het initiatief genomen tot een verbod van de methode. In een interview lichten FN-secretaris-generaal Soenke Lauterbach en FN-opleidingsdirecteur Thies Kaspareit de achtergrond van dit besluit toe.
Waarom was toucheren boven de sprong 30 jaar geleden toegestaan?
Soenke Lauterbach: "Toucheren boven de sprong is een aanrakende prikkel. Als het professioneel wordt gedaan, spreekt men van het sensibiliseren van het paard door gerichte aanrakingen van de benen van het paard tijdens het springen. Dit is bedoeld om het ervaren en goed getrainde paard te stimuleren om zijn aandacht en coördinatie weer te vergroten. Een basis van vertrouwen tussen ruiter en paard is hiervoor een absolute voorwaarde.
Wij hechten er duidelijk aan dat het toucheren boven de sprong al 30 jaar in onze richtlijnen voor rijden staat. Ook toen al werd deze beslissing niet lichtvaardig genomen, maar werden adviezen van deskundigen opgesteld, op basis van praktische ervaring met de opleiding van springpaarden en wetenschappelijke studies. Het eindverslag van de toenmalige wetenschappers bevestigde de mening van de FN, dat het professioneel toucheren boven de sprong, uitgevoerd volgens de richtlijnen, niet relevant is voor het welzijn van de dieren. Iedereen die deze methode beroepshalve heeft toegepast volgens onze richtlijnen, heeft gehandeld in het kader van onze nationale regelgeving."
Wat is de reden voor het nu aanbevolen verbod?
Thies Kaspareit: "Inmiddels zijn we 30 jaar verder. We hebben gemerkt dat zelfs deskundigen het vaak moeilijk vinden om aan te geven en over te brengen waar de grens ligt van wat vroeger werd toegestaan, professioneel toucheren boven de sprong. Voor ons is het welzijn van de paarden de hoogste prioriteit. Ons opleidingssysteem, dat in de loop van generaties verder is ontwikkeld, is gebaseerd op de klassieke methode, die wordt beschreven in onze richtlijnen voor rijden en mennen en waarin wordt lesgegeven door onze instructeurs. Het is echter zeer moeilijk voor de assistenten om het toucheren boven de sprong precies zo uit te voeren als het volgens de richtlijnen moet gebeuren. De mogelijkheid bestaat om fouten te maken bij het toucheren boven de sprong. Er is bijna geen foutmarge bij deze methode. Kleine afwijkingen kunnen negatieve gevolgen hebben voor het paard. Een duidelijke positionering tegen het aanraken bij de sprong geeft alle assistenten een duidelijke oriëntatie en beschermt de paarden."
De FN geeft ook les in andere manieren van trainen. Kan het toucheren boven de sprong niet gewoon beter worden uitgelegd?
Thies Kaspareit: "De veiligheid van mens en dier in de paardensport is een van onze topprioriteiten. Een beroepsopleiding is de basis voor ongevallenpreventie en dierenwelzijn. Met ons opleidingssysteem zorgen wij ervoor dat mensen de vaardigheden en competenties krijgen voor een veilige omgang met het paard bij het rijden, mennen en voltigeren. Wegens de bijzondere moeilijkheidsgraad van het aanraken bij de sprong, kunnen zelfs opleidingen of cursussen echter geen correcte toepassing in de praktijk garanderen. Door het toucheren boven de sprong te verbieden, beschermen wij de paarden tegen een onbedoeld verkeerde toepassing, en alle assistenten tegen een onbedoelde overtreding van de regels."
Waarom is professioneel toucheren boven de sprong zo moeilijk?
Thies Kaspareit: "Deze methode is een procedure die in een fractie van een seconde moet worden uitgevoerd, waarbij de persoon die het paard toucheert het pas heel laat ziet. Je hebt dus veel vaardigheid en gevoel nodig en je moet de combinatie paard-ruiter goed kennen. Dit zijn vaardigheden die niet kunnen worden aangeleerd. Duidelijk hiervan te onderscheiden is het handwerk in de dressuur, dat zeer goed uitgelegd en geleerd kan worden en waaraan wij onvoorwaardelijk vasthouden."
Welke nieuwe bevindingen hebben een rol gespeeld bij dit besluit?
Soenke Lauterbach: "De FEI heeft een duidelijk standpunt ingenomen en ze heeft gezegd dat volgens haar regels zowel balken, als toucheren boven de sprong verboden zijn. Dit betekent dat elke ruiter die internationaal aan wedstrijden deelneemt, het risico loopt verantwoordelijk te worden gesteld voor een overtreding van de internationale regels, zelfs indien het paard tijdens de training op een professionele manier volgens onze richtlijnen is getoucheerd. Door het toucheren boven de sprong te verbieden, brengen wij onze nationale regels op één lijn met de internationale regels van de FEI."
Speelde sociale waarneming ook een rol?
Soenke Lauterbach: "Dat was ook een aspect van het werk van de commissie. Als overkoepelende organisatie voor paardensport en paardenfokkerij, staan wij uiteraard voor het houden en gebruiken van paarden. Het is onze verantwoordelijkheid om de paardensport en -fokkerij in Duitsland in stand te houden, vorm te geven en te bevorderen. Daarom stellen wij richtlijnen en regels op, zorgen wij voor de opleiding van ruiters, menners, voltigeurs en paarden, en maken wij ons sterk voor het welzijn van dieren en het juiste professionele gebruik van paarden. Dit omvat ook de wedstrijdsport met paarden, waarvoor wij duidelijk staan. Wij vertegenwoordigen de rij-, men- en voltigesport en de paardenfokkerij ten overstaan van nationale en internationale autoriteiten en organisaties, en ook ten overstaan van het publiek. Het publiek, al dan niet dicht bij het paard, maakt echter geen onderscheid tussen horizontale balken en het toucheren de sprong en ziet beide methoden als niet eerlijk voor het paard. Wij zijn er niet in geslaagd de verschillen duidelijk te doen uitkomen. Dit is een van de redenen dat we nu afscheid nemen van het toucheren boven de sprong. Tegelijkertijd houden wij duidelijk vast aan onze klassieke rijkunst, waarvan wij de instandhouders zijn. Dit omvat ook het professioneel gebruik van uitrusting, zoals sporen en zweep."
Heeft het verbod ook gevolgen voor de fokkerij, of voor fokevenementen?
Soenke Lauterbach: "Volgens de richtlijnen voor het rijden en mennen moest men zich reeds in het verleden vóór het toucheren boven de sprong ervan verzekeren dat bijvoorbeeld een gebrek aan durchlässigkeit van het paard, een gebrek aan coördinatie of conditie of de springtechniek van het paard niet de oorzaak zijn van onzuiver springen. Het paard moet gelijkmatig en vol vertrouwen naar de sprong gereden kunnen worden. Dit alles is nog niet van toepassing bij een jong paard, daarom mocht deze methode niet gebruikt worden bij jonge paarden. Foto's en video's van wedstrijden voor licenties en jonge paarden laten echter keer op keer gevallen zien, waarin paarden onnatuurlijk en bijzonder voorzichtig of hoog springen waar dat niet nodig is. Dit had nooit mogen gebeuren en mag nooit meer gebeuren. Als je deze foto's ziet, moet zelfs de laatste persoon begrepen hebben dat er onmiddellijk moet worden ingegrepen."
