Geplaatst Algemeen
Er is een interessant fenomeen bij zeer gemotiveerde atleten, dat overtraining syndroom heet. "Overtrainingssyndroom" is een veel voorkomend probleem bij paarden- en menselijke atleten.
Het overtrainingssyndroom leidt tot chronische vermoeidheid en slechte prestaties, en het komt het vaakst voor bij personen die gedreven zijn om zoveel mogelijk trainingsuren te maken en zo hard mogelijk te werken.
Vermoeidheid is iets heel anders dan algemene vermoeidheid, en het omvat zowel mentale als lichamelijke vermoeidheid en een verminderd vermogen om te werken. Het interessante is, dat uit onderzoek blijkt dat het overtrainingssyndroom ook een belangrijk probleem is bij paarden, met opvallende overeenkomsten met het syndroom bij mensen, bij wie het vaak wordt veroorzaakt door externe stress, zoals een monotone en slopende trainingsroutine, ziekte of sociale druk.
Sommige, of al deze factoren kunnen ook een rol spelen bij het overtrainingssyndroom bij paarden, waarbij, naast de fysieke eisen van de training, een gebrek aan weidegang en voer, het onvermogen om het grootste deel van de dag te bewegen en het verlies van de natuurlijke structuur van de kudde allemaal kunnen leiden tot externe stress.
Trainers van renpaarden gebruiken vaak uitdrukkingen als "vastheid" of "zuurheid", om dit patroon van slechte prestaties, het onvermogen om te herstellen van de inspanning en langdurige vermoeidheid die weken of zelfs maanden aanhoudt, te beschrijven.
Week 28 van een trainingsprogramma blijkt het kritieke punt te zijn voor het begin van overtraining. De meest voorkomende verandering bij overtrainde paarden (met een verminderde prestatie) was gedragsmatig. Deze gedragsveranderingen traden op tot twee weken voor een fysieke diagnose en ze waren een consequent en vroeg symptoom van overtrainingssyndroom.
Overtraining herkennen bij de menselijke atleet
Naast ziekte, of gebrek aan goede voeding, wordt overtraining bij menselijke atleten veroorzaakt door langdurige of intense activiteit en het wordt omschreven als een onbalans tussen training en herstel.
De combinatie van fysieke en mentale stress, vaak in combinatie met emotionele stress en angst, kan leiden tot:
- Gewichtsverlies en verminderde eetlust
- Spierpijn, die maar langzaam herstelt
- Gevoeligheid voor hoest, verkoudheid en maagklachten
- Frequente, kleine en knagende blessures
- Slechte kwaliteit van slaap
- Prikkelbaar zijn
- Verhoogde hartslag in rust
- Ongewoon gebrek aan motivatie
Overtraining herkennen bij paarden
Bij paarden kan je overtraining meestal herkennen door verminderde prestaties, prikkelbaarheid en een gebrek aan bereidheid om te trainen. Je kan ook een klein gewichtsverlies waarnemen, hoewel de voeropname en de eetlust misschien niet worden beïnvloed. Andere tekenen zijn:
- Koppig gedrag
- Niet willen bewegen, of niet willen blijven bewegen
- Hoofd schudden/zwaaien
- Wispelturig gedrag na inspanning
- Plotseling stoppen, zonder waarschuwing, wanneer op snelheid wordt gewerkt
- Verminderde coördinatie en spierpijn
Let op tekenen die erop wijzen dat jij of je paard op weg zijn naar het overtrainingssyndroom. Zelf gerapporteerde metingen van vermoeidheid, spierpijn en slaapstoornissen worden nu gezien als de meest voorkomende voorspellers van overtraining bij menselijke atleten.
Als je dit herkent, probeer dan de hoeveelheid werk die je dagelijks doet, zowel op als naast je paard, te beperken en neem meer rust, herstel en slaap op in je routine.
Als je een verandering merkt in het gedrag, de persoonlijkheid of de werkwilligheid van je paard, is het misschien tijd om een paar weken minder zwaar te trainen en het paard meer tijd te laten doorbrengen op buitenritten, in de wei en met vriendjes.
Let vooral op rond de 28 weken van je trainingsprogramma, en plan misschien wat rusttijd in, want uit onderzoek blijkt dat paarden in die periode het grootste risico lopen op overtrainingssyndroom.
Voorkomen is het belangrijkst
Voor de meeste paarden, en mensen, is het goed om even geen mentale en fysieke spanningen te hebben, die gepaard gaan met trainen, reizen en wedstrijden rijden.
In de tijd van de lange afstand eventing was het heel gewoon dat paarden hun hoefijzers lieten verwijderen, en tussen oktober en begin januari vakantie kregen. Er is enige discussie over de voor- en nadelen van het volledig vrij geven van een paard op deze manier, vooral als ze gezond zijn en geen blessures hebben. Uiteindelijk moet je zelf beslissen op basis van je eigen situatie en de individuele behoeften van e paard.
Het alternatief voor een "sabbatical" is het inbouwen van een periode van actieve rust. Dit houdt in dat je de werklast en het voer van je paard geleidelijk vermindert over een periode van een paar weken, en dan een basisniveau van fitheid handhaaft door twee keer per week te trainen, maar korter en minder intensief. Het voordeel van deze aanpak is dat het minder tijd kost om je paard weer wedstrijdfit te krijgen, dan wanneer ze "met sabbatical" zijn gestuurd. In tegenstelling tot mensen, verliezen paarden heel weinig conditie na een korte rustperiode van maximaal een maand.
De belangrijkste boodschap voor alle zeer gedreven en gemotiveerde ruiters is om een periode van rust, herstel en bezinning in te plannen en in te bouwen in je trainingsprogramma, om de kans op overtraining te vermijden. Het is voor je eigen bestwil, en dat van je paard!
Voor degenen die al tijd vrijmaken, maar de neiging hebben zich daar slecht over te voelen: weet dat rust en herstel net zo belangrijk zijn voor goede prestaties en succes als hard werken. Dit geldt zowel voor je leven buiten de paarden, als voor het rijden.
. Die is koppig, schud met z’n hoofd , wilt niet bewegen 
en het werkt vaak nog veel beter ook 
