Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 08-03-21 20:19

[BLOG] Het “Right Brain Extraverte” paard

Geplaatst door de TopicStarter : 08-03-21 20:19

*Bokt.nl
Blog

Een paar jaar terug was het voor mij een enorme eye opener toen ik ontdekte dat Linda Parelli onderzoek gedaan heeft naar verschillende persoonlijkheden van paarden. Zij noemde die persoonlijkheden "Horsenalities". Zij heeft de persoonlijkheden van paarden gecategoriseerd in vier verschillende quadranten, met twee assen: van Left Brain (dominant/zelfverzekerd) tot Right Brain (onzeker/angstig), en van Introvert (trager/zit meer in het hoofd) tot Extravert (voorwaarts/uitbundig). Deze blogserie wil ik opdragen aan de vier mogelijke "Horsenalities": één blog voor elk, waarin ik er wat meer over vertel en wat van mijn eigen ervaringen deel.

Deel 1: Het “Left Brain Introverte” paard
Deel 2: Het "Left Brain Extraverte" paard

Een screenshot uit een video: wanneer Mish weer eens "zoefff" deed...

Het is al weer even geleden dat ik een blog geschreven heb, maar vandaag is het dan eindelijk tijd voor deel 3: de Right Brain Extravert. Voor mij is dit een horsenality die me nauw aan het hart ligt, want mijn allerliefste Mish, mijn eerste eigen paard, was een rasechte RBE. Oh, toen ik haar net had stond ik regelmatig met de handen in het haar. Toen had ik nog wat minder paarden-savvy dan nu: dan liep ik met haar rond en uit het niets stond ik dan weer ineens te vliegeren met mijn paard. Dan liep haar emmertje weer eens 'plotseling' over en vloog ze weer op haar achterbeentjes om me heen. Ik heb me toch wel met enige regelmaat afgevraagd waar ik toch in godsnaam aan begonnen was door haar te kopen.

Voor mij was dat heel goed, want dat dwong me om de eerste stap te zetten naar de natural horsemanship, en daarmee heb ik haar kunnen helpen om iets meer in balans te komen. Dat was wel nodig, kan ik je vertellen!

Right brain extraverte paarden zijn van zichzelf nogal onzeker aangelegd, en zijn van zichzelf volgzamer en minder dominant. Ze hebben veel baat bij rust, ritme en regelmaat, en wanneer ze ontregeld raken, raken ze behoorlijk snel van de kook. Hun verwarring verandert dan razendsnel in angst en paniek, en de RBE wordt dan erg expressief in zijn reacties: snurken, ineens wegrennen, 180 graden omdraaien, blind door je heen rennen; dat zit allemaal in het repertoire van de RBE. De Right Brain Extravert is vlot, voorwaarts, en zal eerder harder gaan rennen dan uit zichzelf vertragen.

De Right Brain Extravert
De Right Brain Extravert hoeft gelukkig niet zijn hele leven zo'n stresskip te zijn, ook al zit dat er van nature wel een beetje in. Hij kan gelukkig een heel stuk meer innerlijke rust en kalmte leren te vinden vinden, wat ik ook ontdekt heb in mijn jaren met Mish. Hier een aantal tips op een rijtje om je paard te helpen die innerlijke balans wat beter te vinden:

Zorg voor ritme en regelmaat. Wees voorspelbaar. Vraag dingen op dezelfde manier en varieer niet te snel achter elkaar met opdrachten die je van hem vraagt. Cirkels doen het bijvoorbeeld altijd erg goed, en herhalende overgangen of herkenbare patronen.
Een RBE is vaak erg snel. Het werkt echter niet om op de rem te gaan hangen, daar worden ze alleen maar gestrester van. Vaak werkt het juist om meer energie toe te voegen. Wil je paard hard lopen? Vraag hem dan nog iets harder te lopen dan waar hij zelf om vroeg. Dat zorgt er vaak voor dat hij juist weer kalmeert en dat je hulpen weer beter doorkomen.
Als je paard aangeeft dat hij ergens niet klaar voor is, heb dan respect voor die grens en push niet verder dan dat je paard aankan. Vaak werkt het beter om geduld te hebben tot hij weer zelf in staat is tot nadenken. Bij een RBE is vertrouwen alles, en vertrouwen verlies je wanneer je hem over zijn grenzen probeert te laten gaan.
Ga niet mee in de spanning van je paard, maar wees de stabiele factor waar je paard op kan vertrouwen. Laat zien dat het allemaal niet eng is. Geef het goede voorbeeld. Dat betekent niet dat je per sé laag in je energie moet zitten. Vaak juist niet, want als je paard heel hoog in zijn energie zit, en jij bent de rust zelve, dan walst hij zo door je heen. Match de energie van je paard, maar wel met een innerlijke stabiliteit waar hij steun uit kan halen.
Wanneer hij afgeleid raakt door iets engs, geef hem een doel, een taak om zijn aandacht op te richten. Zorg dat iets anders interessanter wordt en meer aandacht vergt dan het enge, zodat hij zijn hyperfocus op het enge los kan laten.

Case study: Mish
Ik vertelde het net al, maar toen ik Mish had, was ze echt een uitdaging. Alles was eng, en als je het enge op dag 1 had overwonnen, was het op dag 2 weer net zo eng. Weg van de kudde veroorzaakte stress, zelfs als ik haar net uit de wei haalde begon ze al te snurken en te trippelen. Als ik dan verder weg probeerde te gaan was het al vrij vlot steigeren en in paniek rondjes om me heen spurten. Op onze eerste stal moesten we dan ook nog eens langs een gebouw waar koeien in stonden, en als die loeiden waren de rapen al helemaal gaar.

Mish vond vreemde ondergronden heel lastig...

Het hielp echt toen ik les ging nemen in grondwerk, want daardoor werd ik zelf zelfverzekerder en kon ik haar veel beter helpen. Omdat ik het gevoel kreeg dat ik wist wat ik deed, ging Mish het ook geloven en ging ze meer op me vertrouwen. Verder hebben we vooral haar eerste levensjaren besteed aan zorgen dat ze heel, héél veel zag, ervoer en ontdekte. We hingen allerlei dingen aan haar en over haar heen, we namen haar naar allerlei plekken mee, gingen met haar wandelen, namen haar mee als handpaard, et cetera. Telkens de drempel verleggen. Dit heeft haar ontzettend veel goeds gedaan.

Ondertussen deed het grondwerk míj veel goeds, want we leerden haar dat wij mensen een persoonlijke ruimte hadden, en dat je daar niet in moet springen als het spannend wordt. Dat ze niet met haar schouder in mijn ruimte moet duwen en mij omver moet walsen. Dat ze best weg mag springen, maar dan niet richting mij. Toen dat helder voor haar werd, werd het een stuk makkelijker om met haar op pad te gaan, want dan bleef het voor mij ook veilig.

...dus daar hebben we veel mee geoefend.

We hebben extreem veel geoefend met wat Parelli de "Friendly Game" noemt. In alle soorten en maten. Friendly Game is een van de "Seven Games" van Parelli, en het doel van deze game is om je paard te leren omgaan met spannende prikkels. Niet per sé om je paard te leren wennen aan "een paraplu" of aan "een ding op zijn rug", maar meer: leren hoe hij in algemene zin zijn eigen spanning kan managen. Een paard kan namelijk iets spannend vinden en daar met blinde paniek op reageren, of iets spannend vinden en even nadenken óf hij iets moet met die spanning of dat het eigenlijk wel meevalt. Mish leerden we dus ook om na te denken bij spanning. Dit heeft voor haar enorm veel verschil gemaakt. Het resulteerde erin dat als ze iets spannend vond, ze nu even nadacht, en dan weer terug ontspande en haar hoofd liet zakken. Een wereld van verschil.

Het fijne aan werken met een Right Brain Extravert vond ik dat ze vaak enorm gevoelig zijn, en heel in tune met je. Waar de Left Brain paarden echt wel een flinke eigen mening hebben en niet bang zijn die te uiten, had Mish vooral heel veel werkwilligheid. Ze wilde niks liever dan op een fijne manier met je samenwerken, en dat vond ik heel bijzonder. Ik heb dat nog nooit zo extreem gevoeld als met haar. Ze was een echte pleaser, en wilde altijd zoeken naar het goede antwoord.

In haar latere jaren merkte ik dat ze steeds meer in balans kwam. Ze werd milder, en begon ook steeds meer zelfvertrouwen en rust over zich te krijgen. Vroeger had ik nooit durven denken dat ik ooit zonder zadel en hoofdstel op haar zou durven zitten, maar dat kon ik uiteindelijk vol vertrouwen. We deden ook liberty, los, in een grote bak, puur op lichaamstaal met elkaar spelen, waarbij ze dan vol enthousiasme in volle galop weer naar me terug kwam rennen en altijd weer terug bij me wilde zijn. Die connectie, die is me heel erg aan haar bijgebleven.

Tot slot...
Ik ben ontzettend dankbaar dat ik een paard met zo'n mooi, goedaardig en vriendelijk karakter heb leren kennen, waar ik zo veel van heb mogen leren.

Wie heeft er nog meer een Right Brain Extravert? Deel je verhalen hieronder!

Deel op Facebook Tweet Foutje gespot? Tip de redactie

**Geplaatst**: 09-03-21 08:24

Geplaatst: 09-03-21 08:24

Wat een heerlijk herkenbaar stuk

Joep is ook RBE en ik herken heel veel. Hij is eigenlijk heel relaxed (al zit daar bloed zweet en tranen in) maar af en toe _O-

Ik weet inmiddels dat als ik gewoon stil ga staan met mijn hoofd naar het enge dat hij mij volgt en gelijk weer rustig is. Toevallig ging hij afgelopen zondag weer twee meter heel hard van een fiets en mijn "Meen je deze?" en stil staan zorgde er gelijk weer voor dat hij naast me ging staan met nog 1 laatste snuif.

Afbeelding

Daarna liep hij zo weer mee.

Ik heb bij hem ook het gevoel dat hij soms gewoon even moet rennen. Ongekend o
hard in de wei of bak. Niet eens stress of iets. Gewoon opgekropte energie. En dan komt hij tijdens zijn sprintjes altijd even checken of ik ook meedoe :')

Het liefste werkt hij samen volgens een vast patroon. Als een ander met hem werkt gaat het wel maar dan zal hij altijd bij mij bevestiging vragen. Als ik met hem werk is hij dapper en meewerkend en de meest gekke dingen vind hij prachtig.

Afbeelding

Heel de kudde rennen en hij kwam welke sprint even bij mij kijken haha

**Geplaatst**: 09-03-21 08:38

Geplaatst: 09-03-21 08:38

Het RBE paard, hier on ze Polie, een merens. Alles herken ik uit die beginpost en ik wist dus lang niet dat deze paarden ergens onder gebracht konden worden.
Polie rende , vluchtte als een hert van niets en de wereld was heel erg eng voor haar. Gelukkig heb ik het per ongeluk door intuïtie goed met haar gedaan. Ik ben nog nooit boos geworden, heb haar heetheid en angst geaccepteerd, en ook veel om haar gelachen want als je Polie heet is de wereld zeer gevaarlijk want er kan van alles gebeuren.
Na 3 jaar Polie hebben ging het fantastisch met haar en kon ik lezen en schrijven met haar. Zo'n gaaf paardje om te rijden, zo subtiel, ijverig etc. Nooit meer zal ik zo'n paardje krijgen.
De omslag naar echte volwassenheid is bij haar gekomen na het overlijden van Hercule. Een week heeft ze staan gillen in de tuin, de 1ste dagen at en dronk ze niet en was ze totaal onbereikbaar en ik was de hele dag met haar bezig om haar wat te laten drinken en wat te laten eten uit de hand en ik stond haar gewoon bij in haar immense verdriet, terwijl ik er zelf ook kapot van was. Maar zij was totaal verloren. HEt was zo zielig dat de boeren kwamen kijken uit de omtrek en meewarig hun hoofden schudden.

Toen het rustig werd bij haar is ze de groep in gegaan bij vrienden totdat we een nieuw paard hadden gekocht, onze Chico.

Op een nieuwe wei hebben we ze samen geïntroduceerd en dat ging goed. Chico waarvoor alles nieuw was, werd wel wat zenuwachtig van haar en de overgang en trok zich heel erg aan mij op. Polie accepteerde dat ik met Chico veel deed en hem bij haar weghaalde en dat was OK. Op Polie werd en word niet meer gereden want ze is met vervroegd pensioen.

Toen Chico onverwacht op jonge leeftijd dood ging aan gaskoliek, was ik helemaal kapot ervan. De rollen waren omgedraaid en Polie probeerde me alsmaar te bereiken, door zeer aanhankelijk te zijn, me aan te raken etc en het duurde twee dagen voordat ik dit in de gaten kreeg. Toen realiseerde ik me dat mijn RBE volwassen was geworden. Ze had basis, was relaxed en wist dat het leven af en toe enorm TUK is en dat accepteerde ze. TEvens kon ze mij echt helpen en dat vond ik enorm knap en voelde heel dankbaar en ik heb het ook aangenomen want ik was totaal kapot van dit onverwachte verlies zo snel na Hercule zijn dood.

We hebben toen besloten dat ze weer terug naar de groep mocht maar dan vergoed, alleen moest ze paar weken wachten want we mochten niet de straat over vanwege de lock down en de covid.
Toen ze de groep weer terug ging maar dan voor goed, had ik haar dat verteld, was ze die ochtend toen we wakker werden zo blij. Huizenhoog bokken, heel extrovert hinniken van geluk en ze ging zo tekeer, dat ik onze vrienden gebeld heb met de vraag of ik haar gelijk mocht brengen want de middag dan had ik waarschijnlijk geen heel paard meer. Ze had me heel erg goed begrepen.

Ik leverde een paard af bij onze vrienden, waarmee na al die jaren echte communicatie tussen mens en dier bereikt was. Want ze was zo extreem open dat ik haar denkend kon begeleiden en dat wat ik wilde via mijn gedachtes kon overbrengen. Ik leverde een paard af die hier kwam met een enorme rugzak en die nu een goede geaarde merrie was geworden. Ze heeft dan ook een vrij hoge plek in de kudde en is tante van het veulen mogen zijn van de groep. Dichter bij het moederschap zal ze niet komen.

Alles wat hierboven beschreven is in de openingspost, de paniek om niets vanuit het niets, het heftige vaak overdreven reageren, de sprintjes die ze kon trekken, dat hebben we samen allemaal overwonnen. En dat is van ons beiden knap want Polie en ik hebben nooit die heftige innige band gehad die ik met Hercule had en waarmee ik met Chico bezig was om die op te bouwen.

Maar het is goed zo. Ik ben onwijs trots op dat paardje dat zo gegroeid is in haar leven en zo'n tof paardje is geworden en nu mag zijn wat ze het liefste wil zijn, nl een paardje dat leeft in de natuur, dat geen of weinig behoefte heeft aan de mens en dat doet ze keurig en volgens afspraak→ leuk en aardig is voor me als ik kom en me na 10 minuten met een stevige hoofdbeweging weer weg stuurt. Dat had ik haar gevraagd of ze die ene keer dat ik kom aandacht wil geven en normaal wil doen, want na de dood van Hercule deed ze zo TUK als ik kwam dat ik dat niet meer mee wilde maken. Ik heb haar beloofd dat ze altijd in die groep blijft en ik haar dus ook niet meer mee terug neem, en dat weet ze ook. Ze is echt heel erg gelukkig en dat maakt mij gelukkig ook al mis ik die eigenwijze taart en grappig paardje zeer.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 09-03-21 20:15

Re: [BLOG] Het “Right Brain Extraverte” paard

Geplaatst door de TopicStarter : 09-03-21 20:15

Oh wow, Pien, ik lees nu in dit bericht pas dat je afscheid hebt moeten nemen van Chico. Wat verschrikkelijk, daar had ik geen idee van. Wat erg voor je.

Grappig dat je Polie zo in dit stukje herkent. Het is zeker waar dat RBE's enorm kunnen groeien in hun zelfvertrouwen, wat fijn dat Polie die stappen ook eindelijk gezet heeft en zo'n stabiel paard geworden is.

Isabel, ik heb altijd het idee gehad dat Mish en Joep erg op elkaar lijken

Leuk om je verhaal te lezen. Ik vind dat toch zo'n aansprekend dier. Ik word altijd blij van je verhalen over hem.

**Geplaatst**: 09-03-21 21:00

Geplaatst: 09-03-21 21:00

Mijn Sil is ook een RBE, ik herken heel veel van wat je zegt. Sil kan letterlijk bibberend op het erf staan als er iets gebeurt wat ze niet vertrouwd, dan bibberen haar billetjes. En dat voor een jachtpaard van 1.68 en zo'n 700 kilo :(:)

Sil is een verschríkkelijk lief, werkwillig en gevoelig paard. Ik heb haar gekocht terwijl ik zelf diep in de rouw zat, waar ik het mezelf maar vooral haar niet makkelijk mee heb gemaakt. Mijn vorige paard was LBI, en zij RBE en het heeft me echt wel heel wat tranen gekost voor we elkaar snapten en vooral voor we elkaar zagen. Het is nu nog niet altijd makkelijk, maar ik zou haar voor geen goud willen missen. We werken stapje voor stapje aan ons gezamenlijke zelfvertrouwen, en ik vooral ook in vertrouwen in mezelf. Want als ik dat heb, dan komt zij wel mee. Maar als ik denk 'nou...' dan denkt zij ook 'abort mission' en is er gedoe

Het leuke is dat mijn andere merrie echt heel erg LBE is. Ik heb dus twee tegenovergestelde paarden, en dat is zó leuk. Het zijn ook nog eens maatjes, ik denk ook echt dat Feyre Sil kan helpen in het veroveren van de wereld.

Mijn prachtige Sil
Afbeelding

En de meisjes samen :+:

**Geplaatst**: 09-03-21 21:25

Geplaatst: 09-03-21 21:25

Mooi Berdien en zo herkenbaar. Hercule was ook het tegenovergestelde van Polie.

Dat bibberen herken ik heel erg. Ik was ooit met iemand ah praten en ze deed haar jas uit. Polie schrok zo dat ze flauw viel en ik kon er zo van af stappen.

Ik vind dat je mooie paarden hebt.

. Door jouw mooie foto realiseer ik me dat ik geen foto heb geplaatst van het koppel. Polie is rechts, Hercule is links. Dit was een echt getrouwd echtpaar dat ziels en ziels veel van elkaar hield. Chico en Polie waren meer broer en zus. Totaal anders.

Polie ons princesje met haar man Hercule. Foto's gemaakt door Nikki de Kerf

Afbeelding

**Geplaatst**: 11-03-21 00:17

Geplaatst: 11-03-21 00:17

Ik heb me er nooit zo in verdiept maar ik denk dat ik er ook één heb? Herkenbare situaties wel. Maar jeetje, wat leert dat paard mij veel en wat geeft hij mij veel. Ik heb nog nooit zo'n diepe connectie gevoeld met een paard als met hem.

**Geplaatst**: 11-03-21 01:56

Geplaatst: 11-03-21 01:56

Hier een RBE in het tweespan. Jorie stond als veulen al 3 meter verderop als ik alleen maar een borstel liet vallen. En nu nog steeds staat hij in de paddock 3 meter verderop van zijn eigen scheet. Nee, geef mij dan maar Alex mijn LBI/LBE switch paard. Daar kan ik beter mee omgaan. Ik ben zelf soms ook een tikkeltje onzeker en dan zegt Jorie meteen van "Ok, doodeng dus!", en zoef weg zijn we. In tweespan trekt Alex Jorie er ook mee doorheen. En ik ben zo mega-trots op Jorie als hij iets wel doet en dingen gewoon lukken. Zoals de eerste keer weer voor de sulky in de bak na 6 weken er niet voor te hebben gestaan. Hij is namelijk inderdaad wel een braverd. Hij doet ook meteen iets zodra ie het alsof hij het al 10 jaar kent. Hij is geen enkele keer geschrokken toen. Zo'n verschil met eerst. Ik durfde hem zelfs even voluit te laten gaan in galop en dat doe ik normaal echt niet, want hij is inderdaad al voorwaarts genoeg. Hier mijn span. Links is Jorie de RBE en rechts Alex (Tijdens deze wandeling LBE, want vreemde/nieuwe omgeving is fantastisch en spannend). Ja Jorie hoorde iets spannends op deze foto. Twee tellen later hadden we een soort piaffe te pakken omdat meneer ook wel weer verder wilde.
Afbeelding

Grappige was dat Jorie juist heel tam was tijdens deze wandeling, vermoedelijk omdat hij echt nog nooit eerder daar was geweest en zijn ogen uit keek. Terwijl Alex vrolijk door walste, dus hij werd letterlijk meegetrokken door zijn vriend en dat helpt hem dan ook om lekker vrolijk mee te wandelen. Naast dat hij dan voordat hij er echt vandoor schiet eerst een blik werpt op Alex die nergens op reageert ook. In enkelspan gaat hij vaak stilstaan nu als hij wat engs ziet en kijkt dan eerst achterom om te checken of ik ook weg wil rennen. Dan zeg ik tegen hem dat we er langs kunnen en dan zie ik hem gewoon 10 cm in schofthoogte stijgen als we het enge overwonnen hebben en ik hem de hemel in prijs. Jorie werkt heel goed op beloning met stem of aaien. Dat vind ik dan wel weer handig, voor Alex werkt alleen echt voerbeloning. Jorie is trouwens echt 100% zoals jouw verhaal qua karakter. Hij is ook echt een enorme pleaser. En ik voel me echt apetrots als ik hem dan zo met opgeheven hoofd zie lopen en zie groeien!

En ik hoop dat hij nog veel verder mag groeien nu we door de tweede vreselijke puberfase heen zijn en hij volwassen begint te worden! Hij wordt dit jaar 6 en we zijn nog lang niet uitgeleerd. Het tweespan moet ooit nog een kar achter en ik wil met beide pony's dan een ruitervakantie weekend gaan doen met vele mooie ritten!

**Geplaatst**: 12-03-21 09:04

Geplaatst: 12-03-21 09:04

@Sadira, Wat is dat lief/leuk om te horen.

En wat een mooie verhalen van alle paarden. Zo leuk en herkenbaar om te lezen. Ik heb ook twee hele andere paarden. Allebei extraverte maar mijn fjord is een heel stuk moeilijker te lezen. Veel mensen denken dat ze heel erg introverte is maar als je echt goed gaat kijken is het een open boek.

Wel ontzettend kalm en braaf. (Makkelijk ga ik niet zeggen want het blijft een fjord

). Vroeger kon ik als heel jong kind gewoon zelf op strandrit. Wat er ook gebeurde, ik kwam veilig thuis. Pas toen ik wat ouder werd ging ze laten zien hoe ontzettend hard ze kon (en nog steeds kan).

Joep en Rims hebben niets aan elkaar, maar zodra ik ook in de buurt ben kunnen ze keurig naast elkaar staan en kunnen we ook in liberty werken.

**Geplaatst**: 28-04-21 15:26

Geplaatst: 28-04-21 15:26

Ik lees deze blogs nu pas en ik weet nu dat ik ook een RBE paard heb. Het word mij nu ook een stuk duidelijker hoe met haar om te gaan. Zoals gisteren : ik liep met haar ( ja een merrie) over straat naar de bak aan de overkant en de buurman had de tuinsproeiers aan staan. Dat vindt ze heel spannend, ze blokkeerde en stond gelijk rechtop op haar achterbenen op straat. Daarna al snurkend met mij mee lopen. Het eerste jaar heb ik me echt afgevraagd of dit wel het paard was/is voor mij. Ik wilde teveel te snel te vroeg en dat werkte niet. Via een dierentolk heeft ze aangegeven dat ik rustiger moet worden en geen verwachtingen moet hebben. En bij spanning stond ze zo op haar achterbenen. Als ik veel spanning heb, kom ik er niet eens op. Eerst moet ik rustiger worden. Ik weet ook dat ik niet moet pushen. Als zij iets eng vindt, heeft ze tijd nodig. En net zoals in het verhaal van Berdien was mijn vorige merrie ook een LBI. En ook deze merrie heb ik gekocht terwijl ik nog diep in mijn verdriet van mijn vorige paard zat. Geen eerlijke basis. Uiteindelijk merk ik heel langzaam dat het wel mijn maatje wordt. Er zijn echt dagen dat zij aangeeft niks te willen. Dan is er teveel spanning waar dan ook en dan wil ze gewoon in de wei blijven . Soms ook met rijden, dan zijn er dagen dat elke keer als er een vlieg niest, zij stijf van de spanning staat. Dan stap ik ook af. Ze is braaf geweest, heeft gedaan wat ik vroeg en dan is het voor mij klaar. Ook al is dat na 10 minuten.