Geplaatst 22 november moest ik de keuze maken om mijn hond te laten inslapen. Iets meer dan een jaar geleden moest ik diezelfde beslissing maken voor mijn Rooie. Beide gevallen waren geheel anders qua omstandigheden. Maar in beide gevallen kan ik het niet anders omschrijven als een onmenselijke, onmogelijke keuze.
Mijn Rooie of Galant, op zijn best.
Mijn Rooie heeft op bokt gestaan, hij was verwaarloosd en leefde in reserve tijd. De beslissing om hem te laten gaan was eentje die niet afgedwongen werd door ziekte. Maar door gevoel. Ik ging elke dag naar hem toe, hij stond met een geleend vriendje op weide. (Ja, een gezelschapspaard voor mijn gezelschapspaard.) Op een dag kwam ik daar en zoals altijd ging ik even met de borstel over hem heen. En zodra ik aan zijn borstkast kwam, legde hij zijn hoofd over mijn schouder heen. Iets wat ik op zich wel van hem kende, dat heeft hij over genomen van Explosion, de pony waar hij eerst bij stond. Dus zoals altijd sloeg ik mijn armen om hem heen en legde mijn hoofd tegen hem aan. Maar deze keer legde hij zijn hoofd tegen mijn rug en duwde me op die manier meer tegen hem aan. En hij zuchtte. En iets in mij brak. Het is nog steeds één van mijn meest intense momenten met dit paard. Rooie was moe. Rooie was klaar. Ik ben thuis gekomen en heb aan mijn man gevraagd om de dierenarts te bellen omdat ik niet uit mijn woorden zou komen en zou huilen. En drie dagen later is mijn prachtige rooie man rustig in geslapen. Niet omdat hij ziek was. Niet omdat hij een letsel had. Maar omdat hij “op” was.
Mijn hond daarentegen, was al een tijdje aan het kwakkelen met haar gezondheid. De afgelopen maanden gingen we wekelijks naar de dierenarts en elke keer kwam ze er met een prikje en een weekje pillen weer boven op. Maar de fitte periodes werden minder en ze leek op een maand tijd 5 jaar ouder. De avond voor het inslapen liep ze nog enthousiast voor haar koekje dat ze 's avonds altijd kreeg. En 's morgens was het mis. Braken, zich slecht voelen in het algemeen. Dus naar de dierenarts. Die heeft haar in eerste instantie medicatie gegeven, nadat er op de echo niets te zien was van obstructie of een andere oorzaak voor haar probleem. En ze mocht terug naar huis. Ze werd niet echt beter maar mijn man zei dat de medicatie ook de kans moest krijgen. Maar uiteindelijk heb ik na een paar uur toch terug gebeld naar de dierenarts, en zo kwam het dat ik op een zondag avond om acht uur 's avonds mijn dierenarts de toestemming moest geven om mijn liefste meisje in te slapen. Gedurende de auto rit naar daar wist ik het ergens al. Haar ademhaling werd oppervlakkiger. Maar je hoopt toch. Je wil ze altijd nog een beetje langer bij je.
En toen luisterde de dierenarts naar haar hartje. Toen hij op keek zei hij ineens “ik denk eerlijk gezegd dat het eerlijker is als we haar laten gaan. Ik kan haar nog wel terug op lappen maar dan sta je over een paar dagen terug hier.”
En dus zei ik al vrij snel terwijl ik haar dichter naar me toe trok “Nee, daar heeft zij niets aan” en gaf ik toestemming om haar in te slapen. Dus ze ging vredig. Terwijl ze in mijn armen haar laatste adem uit blies, kon ik alleen maar denken hoe vreselijk onmenselijk deze keuze eigenlijk is. En eenmaal ik haar los moest laten ging ik stuk en stond ik hyperventilerend in de armen van mijn man. 14 jaar bijna 24/7 samen. En alles dat overblijft zijn herinneringen. Voorlopig, door emotie, nog deels overschaduwd door schuldgevoel en “had ik maar.”
één van de laatste foto's van Donya
Toen ik de dag er na bij mijn kinesist kwam, die mijn man die een afspraak vlak voor mij had, ingelicht had, heeft deze me ontzettend goed opgevangen. Omdat hij inmiddels na vier jaar weet hoe ik met mijn dieren ben en hoe ziek ik ben van het afscheid. Hij maakte los wat door emotie compleet verkrampt was, maar gaf ook aan dat hij niet wist hoe lang het los zou blijven omdat de emotionele stress zich gewoon op mijn lijf gezet had. En toen ik zei “Ik ben gewoon niet zo geschikt om dieren te houden denk ik” antwoordde hij heel rustig “Of juist heel geschikt” terwijl hij, ondanks dat het alweer half elf in de avond was, nog heel even bij me bleef zitten. In stilte, omdat je soms gewoon iemand nodig hebt die bij je is omdat ie er voor je wil zijn. Daar zijn niet perse veel woorden voor nodig.
We maken deze keuzes voor hen. Omdat ze ze zelf niet kunnen maken. Dat dier waar ik jaren mee samen geleefd heb, alles voor gedaan heb. Waar ik onvoorwaardelijk van houd. Heb ik laten doden. Omdat dat het beste was voor ze. Om hen leed te besparen voor een onvermijdelijke uitkomst. Het is een keuze die ongeacht de omstandigheden, áltijd schuldgevoel met zich mee neemt waar niemand over lijkt te willen of durven praten. Nog steeds vraag ik mezelf af of ik dingen anders had moeten doen. Of ik ze niet tekort gedaan heb. Onrealistisch, maar emoties doen niet aan logica of realiteit.
En we maken de keuze om hen te laten gaan, om hen leed te besparen. Goed wetende en nog steeds onderschattend, welk leed en hoeveel pijn en verdriet ons te wachten staat. Als dat geen onvoorwaardelijke liefde is, dan weet ik niet wat wel.
Met ze samen leven is prachtig, ze moeten af geven is gewoon doffe ellende.
dus dik anderhalf jaar inmiddels. En hij wordt nog steeds gemist. 
Ik schuw de dag dat ik Sam (die nu officieel de oudste van de bende is.) moet af geven. Niemand wilde hem maar als er zo nog eentje rond liep zou ik er meteen nog eentje willen. 
Naar het einde toe was ze dement en merkte we dat ze je commando gewoon niet meer begreep en dat lieten we dus ook maar gewoon gaan. Ze zag ook niet meer veel maar dat was geen probleem gezien ze het huis kende en op de trap droegen we haar. Toen we nog dachten dat ze het ging redden liep ze naar de rand van de tafel en ik stak mijn hand uit om haar tegen te houden. Mijn man zei "Schat ze heeft ogen he" waarop ik heel droog "schat die hond is zo blind als ne mol." "ohja.." Toen heeft ie haar toch maar tegen gehouden. 
De injecties verdraag ik wel dus die worden nu een aantal dagen gezet en maandag een echo omdat het altijd dezelfde nier is. Ze hebben uit gelegen tijdens mijn infarct. En ze beginnen zich nu dus af te vragen of die linker wellicht schade over gehouden heeft daaraan. 
