Blog
Mish en ik, in haar laatste herfst
Even voorstellen!
Hallo allemaal! Mijn naam is Aleeneh, en misschien kennen jullie me wel als voormalig lid van de Nieuwsredactie hier op Bokt. In plaats van het voor jullie verzamelen van nieuws, zal ik voortaan met enige regelmaat voor jullie gaan bloggen! In deze blogs zal ik voornamelijk ingaan op mijn grote passie: paardenpsychologie. Waarom doen paarden wat ze doen, hoe denken paarden en hoe kunnen wij ze helpen beter in hun vel te komen?
Naast de Nieuwsredactie, kun je me voorbij hebben zien komen met verhalen over mijn mooie Arabisch Volbloedmeisje Mish. In 2013 was haar geboorte te volgen op dit forum, en sindsdien heb ik wel eens updates gepost over haar. Zij was het die mijn voeten op het pad van de natural horsemanship zette, omdat zij niet het makkelijkste paard ooit was. Ze had veel spanning en het heeft me aardig wat moeite gekost om haar haar angsten te helpen overwinnen. Van een paard dat bij alles snurkend de staart op de rug gooide is ze na veel bloed, zweet, tranen en les veranderd in een paard waar ik zelfs vol vertrouwen mee op neckrope kon rijden en dat ik met mijn leven vertrouwde. Helaas was het van korte duur, want in het voorjaar heb ik haar moeten laten inslapen wegens aanhoudende lichamelijke problemen. Ik mis haar nog steeds verschrikkelijk: zij was echt mijn grote paardenliefde en ik zal haar nooit vergeten.
Wat ik van Mish geleerd heb, zal ik echter mijn hele leven met me meedragen, en mijn interesse in paardengedrag en het wezen "paard" is alleen maar vergroot sindsdien. Ik had eraan geproefd hoe het was om paarden te helpen met de problemen waar ze tegenaan lopen, en dat vind ik het mooiste dat er is. Het houdt me steeds meer bezig en ik probeer aan alle kanten bij te leren; mijn eerste lesjes grondwerk ooit volgde ik bij een instructeur van e-quine, toen kwam ik terecht bij Parelli en uiteindelijk ook bij Warwick Schiller. Dit jaar doe ik tevens zelf de opleiding tot grondwerkinstructeur aan de Freestyle Academy van Emiel Voest, zodat ik hopelijk in de toekomst ook andere mensen en paarden kan gaan helpen.
Hoewel ik Mish dus niet meer heb, is mijn leven absoluut niet paardloos. Integendeel, ik werk nog steeds op vaste basis met een stuk of vier paarden, en sporadisch tot regelmatig met nog minimaal vier andere. Dit vind ik echt ontzettend interessant, want het zijn paarden in allerlei levensfases: van veulen tot ruimschoots volwassen, en van compleet groen tot zeer getraumatiseerd. Een daarvan is ons andere eigen paardje, Skye, een arabierenkruising merrie. Zij is nu twee jaar bij ons, en toen we haar kochten had ze ook het een en ander meegemaakt, waaronder een aantal slechte ervaringen bij het inrijden. Nu, twee jaar later, doet zij het gelukkig fantastisch. Daarnaast ben ik bezig met de eerste stapjes van het opvoeden van een veulen, het inrijden van een vijfjarige merrie en het oplossen van spanningsproblemen (zoals bokken onder het zadel) bij een volwassen paard.
Ik hoop in mijn blogs verhalen te kunnen delen over zaken waar ik tegenaan loop bij de training van deze paarden. Daarnaast kom ik in het werken met ze tot zoveel interessante inzichten, dat ik ook die graag met jullie zou delen. Als jullie meer zouden willen horen over specifieke dingen, laat het dan ook weten!
Vandaag zal ik iets meer vertellen over mijn allereerste ervaringen in de natural horsemanship.
De eerste grote les die ik leerde...
Ik kreeg les in "buiten wandelen", om te leren dealen met de spanning van Mish
Dat was ook wel nodig, want toen ze naar me toe kwam was ze nog eigenlijk niet halstermak en was ze schuw van mensen. Het is me meermaals gebeurd dat ik met haar wilde lopen en dat ze uit spanning compleet ontplofte en begon te steigeren of rondjes om me heen te draven met haar staart over de rug. Ik denk dat dat het punt was, waarop ik wel gedacht heb: oh god, waar ben ik toch aan begonnen? Waarom leek me dit een goed idee?
Dus, les. Al in de eerste les die ik nam besefte ik me hoe weinig ik eigenlijk op de manege had geleerd over hoe paarden in elkaar staken. Ik kon best aardig rijden, maar ik had geen idee hoe een paard eigenlijk leerde, wat belangrijk voor hem was of hoe ik hem kon helpen de wereld een beetje beter te begrijpen. Gelukkig trof ik een fantastische instructrice, en zij bracht me al heel rap een aantal belangrijke "levenslessen" op paardengebied bij.
Het belangrijkste wat ik in die periode geleerd heb, daar heeft Pat Parelli een mooi citaat voor: "Pressure motivates your horse, but it's the release that teaches." Het is een principe wat na al die jaren nog steeds centraal staat in hoe ik met paarden werk.
Bijna iedereen die met paarden werkt, gebruikt op de een of andere manier een vorm van druk. Druk hoeft ook niet hard of lomp te zijn. Bij het aanleggen van je been gebruik je al druk. Op je halstertouw vraag je druk. Als je de kont van je paard omzet gebruik je druk. Als je stuurt met je teugel werk je met druk. Het geven van deze druk motiveert je paard om te reageren op je hulp. Die reactie die ze dan geven, dat is echter lang niet altijd de goede reactie die jij wil zien. Sommige paarden gooien hun hoofd omhoog en stappen achteruit als je druk zet op het halstertouw. Sommige paarden komen juist tegen het been als je wil drijven, of gaan achterwaarts als je ze zijwaarts vraagt. De druk motiveert ze wel om iets te doen, maar toch geven ze niet de goede reactie. Wat de goede reactie is, dat hebben ze dus nog niet geleerd.
Het tweede stukje van het citaat is namelijk cruciaal: "it's the release that teaches," oftewel: je paard leert van het moment waarop de druk vervolgens weer verdwijnt. Wat je paard aan het doen is op het moment dat de druk verdwijnt, dát is wat ze zullen onthouden als het goede antwoord op je vraag. En dat, dát ging voor dat moment bij mij nog heel veel fout. Als ik Mish probeerde om te zetten met druk tegen haar schouder, dan gebeurde het wel eens dat ze juist vol in mijn ruimte kwam stappen met die schouder, in plaats van voor de druk opzij te gaan. Ik schrok dan en deed zelf een stap opzij, en stopte dus met het geven van de hulp. Tuurlijk vroeg ik het dan daarna nog wel een keer opnieuw, maar het kwaad was dan eigenlijk al geschied. Ik had haar eigenlijk beloond voor het verkeerde gedrag! En zo bleef het gedrag ook bestaan.
Dit is zo'n essentieel stukje in de omgang met paarden om te begrijpen. Ik zie overal om me heen mensen die dit principe inconsequent of incorrect toepassen, en ik ben ervan overtuigd dat een hele grote hoeveelheid "problemen" bij paarden ontstaan zijn doordat ze er op deze manier per ongeluk door de eigenaren zelf in getraind zijn. Paarden die niet goed reageren op beenhulpen, omdat de release niet consequent genoeg plaatsvindt. Paarden die steigeren, omdat ze geleerd hebben dat de mensen dan stoppen met druk zetten. Paarden die zich lostrekken bij het vaststaan, paarden die niet fatsoenlijk kunnen meelopen aan een halstertouwtje, paarden die... ik kan het eigenlijk zo gek niet bedenken, of het kan ontstaan zijn door een foute timing van je beloning; het loslaten van je druk op het verkeerde moment.
Eigenlijk voelde dit voor mij als zoiets kleins, zoiets eenvoudigs. Zo'n klein stukje begrip. Toen ik dit echter consequent begon toe te passen, maakte het een wereld van verschil voor mijn paard. De communicatie werd zoveel duidelijker, zoveel helderder. Ze begreep me beter en veel problemen verdwenen als sneeuw voor de zon, alsof ze nooit bestaan hadden. Die kwamen allemaal voort uit mijn eigen onduidelijkheid.
Dat overtuigde me dat ik meer en meer moest en ook wilde gaan leren. Als ik nu erop terugkijk, is dat moment een keerpunt geweest in mijn leven, het moment dat mijn passie voor het eerst werd aangewakkerd. Op dat moment nam ik me voor: ik wil alles, maar dan ook álles leren, wat hierover te leren valt. En daar ben ik nu nog steeds mee bezig!