Geplaatst Blog, Bokt community
Foto door Amanda
Bokker San is door de Nieuwsredactie uitgenodigd om te bloggen voor Bokt. Sandra werkt parttime als communicatieadviseur bij een gemeente en geniet in haar spaarzame vrije tijd van haar grote paardenvriend Piet. Daarnaast is Sandra gedragsdeskundige voor paard en mens en volgde hiervoor de opleiding bij 2Moons. Exclusief voor Bokt zal Sandra ons meenemen in haar dagelijkse praktijk van paardengedrag en -problemen en geeft ons aan de hand van praktijkverhalen tips, deelt haar inzichten en leert van een probleem een kans te maken.
Vorige blog:
[VN] [BLOG] Bang voor de stang
Op dit moment heb ik twee banen. Ik werk drie dagen in de week als communicatieadviseur bij een lokale overheid en drie dagen in de week werk ik voor mezelf als gedragsdeskundige voor paard en mens. Twee heel verschillende dingen zou je toch zeggen. Of toch niet?
Vorige week bezocht ik voor mijn werk (en dan bedoel ik dus mijn kantoorbaan) het congres intranet in de jaarbeurs in Utrecht. Waar het jarenlang ging over systemen, ging het nu vooral over gedrag en dan specifiek over gedragsverandering. Helemaal in mijn straatje. Een van de sprekers vroeg zich hardop af waarom het zo lastig is om gedrag te veranderen. Waarom ontstaat er zo vaak weerstand als het over veranderen gaat? Over het antwoord was iedereen het snel eens: angst. Niets is zo constant als verandering en dat terwijl veranderen iets heel moeilijks is als je de geleerden moet geloven. Maar is dat wel zo? Vraag eens aan een willekeurige groep mensen of ze willen veranderen. Het grootste gedeelte ziet daar echt de voordelen wel van in. Vraag dan eens aan diezelfde groep mensen of ze veranderd willen worden en je krijgt een heel ander antwoord. Logisch! Want in die situatie heb je geen invloed meer op het tempo, de richting en de omvang van de verandering. Je overziet de situatie niet meer en je ingebakken noodrem gaat erop: angst en weerstand!
Heb je dus een waanzinnig, baanbrekend idee en ervaar je weerstand als je ermee aan de slag wilt? Dan is de kans groot dat je zojuist iemand tijdens de eerste zwemles mee naar de hoge duikplank hebt genomen en nu op het punt staat het duwtje te geven (om maar even bij de terminologie van een eerdere blog te blijven). We nemen even een ander voorbeeld. Ik wil jou meenemen naar de overkant van de straat, want daar is het uitzicht fantastisch. Op zich geen ambitieus plan in mijn beleving. Er is alleen een letterlijk addertje onder het gras. Op het midden van die straat ligt een slang en laat jij nou net ontzettend bang zijn voor slangen. De belofte van dat fantastische uitzicht klinkt goed. Maar waar je nu staat, is het eigenlijk ook best prima en die slang is toch echt wel een dingetje. Jij blijft dus liever waar je bent. Je biedt weerstand. Ik ben overtuigd van mijn plan en wil je echt naar de overkant hebben, maar hoe pak ik dat dan aan? Praten als brugman is een optie, maar voor ieder argument dat ik aandraag heb jij een tegenargument. Ik kan je aan je haren meeslepen terwijl jij schoppend en krijsend tegenstribbelt. De kansen dat ik dat gevecht win zijn niet zo groot en bovendien vertrouw je me daarna niet meer. In beide situaties vergeet ik me in ieder geval in te leven in jouw situatie. Mijn plan is voor mij heel logisch, maar voor jou niet. Als ik me verdiep in wat jij nodig hebt en je help kleinere stappen te zetten waar je wel overheen ziet, nemen mijn kansen toe. Misschien moeten we eerst eens samen naar een plaatje van de slang kijken. Daarna doorgaan naar een kamer waar de slang in een kooi zit. In eerste instantie kijken we alleen door het glas de kamer in en zo gaan we in kleine stapjes verder. Grote kans dat in no time die slang om je nek hangt terwijl wij samen aan de overkant van de straat van het uitzicht genieten.
Terwijl ik naar de beste man zat te luisteren en me wat personen, plannen en situaties voor de geest haalde waar dit verhaal mooi bij paste, moest ik toch ook steeds aan de paarden denken. Ook wij maken dus soms kortsluiting doordat ons overlevingsmechanisme ingrijpt. De stappenplannen zoals de spreker ze uiteen zette, zijn precies de stapjes die ook in de trainingen met de paarden zo goed werken. Zij leven in een mensenwereld waarin zij als paard moeten leren (over)leven. Ze zijn echter gemaakt voor een paardenwereld waarin zij als vluchtdier geprogrammeerd zijn bij gevaar te maken dat ze weg komen. Ze hebben in eerste instantie vaak geen idee hoe ze met onze mensendingen om moeten gaan. Daar ligt een taak voor ons, want wij weten het (als het goed is) wel. We weten in ieder geval welk gedrag wij graag zouden willen zien in de desbetreffende situatie. Voor mij begint dat alles met grondwerk.
Grondwerk is de basis, maar de basis waarvan dan? Volgens mij van alles. Hoewel je soms jezelf er niet eens bewust van bent dat je iets mist. Het is een beetje zoals leren rekenen. Je weet wel… uit je hoofd… doen we niet veel meer
. Je komt voor je gevoel misschien niks tekort als je dit niet kunt (en je jezelf niet met anderen vergelijkt). Maar als je wel kunt rekenen, zijn sommige dingen zoveel makkelijker! Ik heb steeds vaker het idee dat grondwerk een vies woord geworden is. Een manier om een paard te leren domineren en ze te leren vooral zichzelf niet meer te zijn. Dat is in mijn beleving nooit de bedoeling. Met grondwerkoefeningen werk je aan wederzijds vertrouwen en respect. Niet om een hulpeloos robotje te creëren, maar juist om te werken aan een partnerschap waardoor de omgang met je paard veiliger, leuker en gemakkelijker wordt omdat je elkaar begrijpt en vertrouwt. In het proces ontwikkel je ook nog eens jezelf en jouw vaardigheden als trainer. Je leert je paard met grondwerk op een verantwoorde manier om te gaan met druk die hij op allerlei momenten in zijn leven in de mensenwereld kan ervaren. Bijvoorbeeld wanneer hij alleen weg moet uit de wei, een trailer in moet of zelfs als hij vast moet staan om te poetsen. Voor mij is grondwerk dan ook het eerste stapje dat ik altijd nodig heb. Het stukje waarin je jezelf verdiept in wat het paard nodig heeft en wat jij kunt doen om je paard te helpen de stappen te nemen waardoor hij leert met de situatie om te gaan. Het stukje inlevingsvermogen en de situatie bezien vanuit het vertrekpunt van de ander. Het noodzakelijke stukje afstemming. Eigenlijks niks anders dan wanneer ik een communicatieadvies schrijf. Mensen zijn toch eigenlijk net paarden… of is het nou andersom?
Volgende maand
De warme periode komt er weer aan. Heerlijk! Helaas betekent dat wel dat ook het vliegende ongedierte weer in aantocht is. Veel paardeneigenaren proberen de overlast voor hun paard wat te verminderen door ze in te spuiten met vliegenspray. Maar wat doe je als je paard hier bang van is? Volgende maand leg ik stapsgewijs uit hoe je jouw paard over zijn angst voor (vliegen)sprays heen kunt helpen met beeldmateriaal.
