Geplaatst Blog
Bokker San is door de Nieuwsredactie uitgenodigd om te bloggen voor Bokt. Sandra werkt parttime als communicatieadviseur bij een gemeente en geniet in haar spaarzame vrije tijd van haar grote paardenvriend Piet. Daarnaast is Sandra gedragsdeskundige voor paard en mens en volgde hiervoor de opleiding bij 2Moons. Exclusief voor Bokt zal Sandra ons meenemen in haar dagelijkse praktijk van paardengedrag en -problemen en geeft ons aan de hand van praktijkverhalen tips, deelt haar inzichten en leert van een probleem een kans te maken.
Vorige blog: [VN] [Blog]Een probleem is een kans op zijn kop
Foto door Amanda
Geen mens haalt het in zijn hoofd om met een kind van 4 jaar voor de eerste zwemles meteen naar de hoge duikplank te gaan. Zie je het al voor je? Niemand is verbaasd wanneer het kind zou weigeren de trap op te gaan. Gelukkig is hij pas klein dus pakken we hem op en terwijl hij druk schreeuwt, huilt en schopt, tillen we hem de trap op. Boven aangekomen vragen we hem van de duikplank het diepe in te springen. Hij wil niet. Hij gaat nog liever terug die enge trap af. ‘Ach stel je niet aan’ zeggen we en zetten het kind op het randje van de duikplank. Springt hij dan nog niet, dan geven we hem een zetje. *plons* Met veel gespetter komt hij weer aan de kant. Hij heeft het overleefd, maar denk je dat hij de volgende keer nog met ons mee wil als we ‘leuk’ naar het zwembad willen gaan…?
Toch is dat precies wat we wel vaak met paarden doen. Bijvoorbeeld aan het begin van een wedstrijdseizoen wanneer paarden hun eerste competitie lopen. Urenlang is er al getraind om het paard gehoorzaam zijn rondjes te laten stappen, draven en galopperen. Dan komt het moment dat ze daadwerkelijk op pad moeten en rijdt de trailer of veewagen voor. Ze worden er voor gezet en we verwachten dat ze er meteen maar inlopen. Als ze het niet meteen doen dan helpen we ze een handje door ze bij te tikken of een longeerlijn achter ze langs te trekken. Verbazingwekkend genoeg lukt dit met een groot deel van de paarden ook nog. Soms lukt het gewoon helemaal niet en een paard neem je niet even onder de arm. Die wint het op kracht vaak echt wel van ons. In enkele gevallen lukt de heenweg nog wel, maar gaat het paard op de terugweg met geen mogelijkheid meer mee. Ze zijn overdonderd door de trucs en hulpmiddelen en zo op de trailer terecht gekomen. De volgende keer dat wij ze willen laden, gaan ze (net als het kind bij het zwembad) niet meer mee. Het paard gaat steeds moeilijker laden en uiteindelijk lukt het niet meer hem te ‘slim’ of snel af te zijn.
Uiteindelijk vragen we het paard natuurlijk wel iets heel onnatuurlijks te doen door de trailer op te gaan. Het is lang niet zo vanzelfsprekend dat een paard goed laadt als wij denken. Een trailer is klein, wiebelt daarnaast ook nog eens en het paard kan er niet meer uit. Stuk voor stuk redenen voor een paard om te besluiten de trailer echt niet (meer) in te gaan. Een paard is een vluchtdier en loopt van nature niet een hokje binnen waar hij niet meer goed vandaan kan gaan. Vanuit zijn natuur is het geen veilige plek. Tel daar bij op dat ook wij ons anders gaan gedragen bij de trailer. Trailerladen brengt voor veel mensen toch een zekere spanning met zich mee. Ook die voelt het paard en daarmee bevestigen we zijn beeld. Die trailer is niet veilig, zelfs mijn baas vertrouwt het niet. Wanneer dan ook de goedbedoelde hulptroepen erbij komen om het paard toch te dwingen de trailer in te gaan, is het plaatje compleet. De druk, dwang of hulpmiddelen worden door het paard geassocieerd met de trailer en het vertrouwen neemt verder af. Je komt in een negatieve spiraal waar je niet meer zomaar uitkomt. De problemen nemen toe en het paard krijgt een steeds grotere afkeer tegen de trailer. Gelukkig kan elk paard (opnieuw) leren trailerladen. Soms lukt dat je zelf en soms heb je een beetje hulp nodig.
Kijk goed naar je paard. Je kunt vaak goed zien en voelen of hij er klaar voor is door te
gaan naar een volgende stap.
Net zoals je oefeningen aan de hand of onder het zadel oefent, herhaalt en perfectioneert, is ook trailerladen iets dat je moet oefenen. Voor jezelf en voor je paard. Zorg er dus voor dat je niet pas gaat laden, wanneer het er echt op aan komt. Tijdsdruk en haast helpen niet in een situatie waarbij je iets nieuws probeert aan te leren. Leer je paard dus bewust trailerladen en kies een moment waarop je nergens naartoe moet en er geen tijdsdruk is. Investeer tijd en energie in een goede basis en dit verdient zichzelf later ruimschoots terug. Een paard dat niet laadt en waarmee je eindeloos staat te tobben, kost uiteindelijk veel meer tijd en negatieve energie.
Ga je zelf aan de slag? Dan heb ik wat algemene tips voor je. Alles begint natuurlijk bij een veilige trailer of veewagen. Bedenk heel goed wat je doel is en knip je training in kleine stappen. Bedenk welke losse handelingen je paard moet leren om uiteindelijk te leren trailerladen. Bouw zijn (zelf)vertrouwen op door hem steeds dingen te laten doen die hij kan. Ga pas verder naar een volgende stap als de voorgaande echt bevestigd is. In kleine stapjes kom je zo bij je einddoel terecht en leert het paard wat hij moet doen. Dwang werkt niet, maar datzelfde geldt voor eindeloos worteltjes voeren op de klep in de hoop dat je paard op een gegeven moment achter het worteltje aan loopt. Besteed geen aandacht aan gedrag dat je niet wilt zien. Blijf goed kijken naar de signalen die je paard je geeft. Wees duidelijk en vriendelijk en vraag je regelmatig af of wat jij aan je paard vraagt duidelijk genoeg is. Blokkeer woorden zoals ‘nee, niet doen en uhuh’ uit je vocabulaire. Beloon het juiste gedrag op het goede moment. Timing is ontzettend belangrijk. Herhaal de stappen tot de nieuwe trailerlaadroutine er goed in zit. Net zoals bij veel andere dingen zit de knop er niet na een keer trainen op. Ook wij gingen niet na één zwemles van de hoge duikplank. Voorkom tot slot dat je zelf je probleem aan het trainen bent. Ga niet zonder resultaat eindeloos door. Je bent dan niet je probleem aan het oplossen, maar aan het bevestigen. Zoek in zo’n situatie hulp. Want waarom zou je wel rijles nemen om je rijden te verbeteren of zwemles om te leren zwemmen, maar geen les nemen om andere vaardigheden aan te leren die je nog niet beheerst.
Volgende maand bespreek ik met jullie de training van een paard waarbij de achterstang van de trailer niet gesloten kon worden.
