Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 06-01-14 12:09

Fries stamboek: vanaf dit jaar DNA-test in hengstenselectie

Geplaatst door de TopicStarter : 06-01-14 12:09

www.kfps.nl / bokt.nl

De DNA-merkertests om dragers van het dwerggen en het waterhoofdgen binnen de populatie Friese paarden te identificeren zijn zo goed als klaar. De test zal al toegepast gaan worden voor de hengsten die eind 2014 zullen deelnemen aan het centraal onderzoek. Deze hengsten zullen direct na de hengstenkeuring op dragerschap onderzocht worden. De komende maanden zal er gewerkt worden aan het routinematig kunnen uitvoeren van de tests, zodat die ook beschikbaar worden voor fokkers. Voor fokkers zal het interessant zijn om bijvoorbeeld fokmerries te laten testen. Met deze merkertests is een belangrijke stap gezet in het verder uitbannen van aangeboren aandoeningen bij het Friese paard.

Het beleid van het KFPS ten aanzien van het gebruik van de DNA-tests zal gericht zijn op het snel en volledig uitsluiten van het geboren worden van dwerg- en waterhoofdveulens en het geleidelijk uitfaseren van dragers. Met behulp van de DNA-tests zou het mogelijk zijn om de voor de afwijking verantwoordelijke (gemuteerde) genen in slechts één generatie uit de populatie te verwijderen, door alle dragers (mannelijk en vrouwelijk) uit te sluiten voor de fokkerij. Dat is echter geen gewenste strategie, omdat een dergelijke verenging van de populatie zal leiden tot een toename van inteelt, en dat veroorzaakt aangeboren aandoeningen. Het beleid zal daarom niet primair gebaseerd zijn op het uitsluiten van fokdieren, maar wel het voorkomen van risicoparingen. Uiteindelijk zal ook het aantal dragers in de populatie afnemen.

Risicoparingen zijn paringen van hengsten en merries die beide drager zijn van een aandoening. In het geval van dwerggroei en waterhoofd, leidt een paring van twee dragers in een kwart van de gevallen tot een afwijkend veulen. Is alleen een van beide ouders drager, dan zal er nooit een waterhoofd- of dwergveulen geboren worden.

Het geleidelijk uitfaseren houdt in dat er met het testen van hengsten vanaf dit jaar wordt begonnen met de jonge kandidaat-hengsten voor het centraal onderzoek. Als een hengst drager is van een van beide genen, betekent dit niet dat een hengst niet zal worden goedgekeurd. Dragerschap zal, na goedkeuring, wel worden gepubliceerd. Reeds goedgekeurde hengsten zullen niet worden getest. De belangrijkste reden hiervoor is dat merkertesten een zekere foutmarge hebben. Hoewel het de inschatting is dat de foutmarge voor beide tests uiterst gering is, is het testen van goedgekeurde hengsten niet aan de orde.

Het beleid van voorkomen van risicoparingen heeft er de afgelopen jaren al voor gezorgd dat het aantal waterhoofd- en dwergveulens fors gereduceerd is tot jaarlijks minder dan 10 gevallen. Goed overleg, ten aanzien van de hengstenkeuze, tussen fokker en hengstenhouder, met stamboomgegevens als uitgangspunt, vormt hiervoor de basis. Met behulp van de DNA-tests zullen risicoparingen nog effectiever uitgesloten kunnen worden.

Fokkerij met behulp van DNA-tests (genomics) zal de komende decennia een grote rol gaan spelen in de selectie met name voor met kenmerken die gerelateerd zijn aan gezondheid. Momenteel wordt veel genomics-onderzoek gedaan, en dat moet leiden tot DNA-testen voor meerdere aandoeningen van (Friese) paarden, zoals osteochondrose, staart- en maaneczeem, slokdarmverwijding, aortaruptuur,... Het komende jaar zal het KFPS op verschillende manieren informeren over het beschikbaar worden van de tests en hoe die kunnen worden toegepast.

Deel op Facebook Tweet Foutje gespot? Tip de redactie

**Geplaatst**: 06-01-14 23:26

Re: Fries stamboek: vanaf dit jaar DNA-test in hengstenselectie

Geplaatst: 06-01-14 23:26

Belangrijk iets!! Echter met alleen het testen van hengsten ben je er nog niet...

**Geplaatst**: 07-01-14 13:33

Re: Fries stamboek: vanaf dit jaar DNA-test in hengstenselectie

Geplaatst: 07-01-14 13:33

@ Woogy Denk dat als ze positief getest worden, niet meer mogen deelnemen aan het onderzoek.

**Geplaatst**: 07-01-14 13:56

Re: Fries stamboek: vanaf dit jaar DNA-test in hengstenselectie

Geplaatst: 07-01-14 13:56

Ivm de inteelt zou geen goed plan zijn om alle dragers er uit te gooien, maar wel om te zorgen dst er geen risico combinaties gemaakt worden.

Gebeurt bij de fellponys ook met het fellpony-syndroom. Hengsten moeten getest worden om goed gekeurd te kunnen worden (dragers worden dus gewoon goedgekeurd), test resultaten worden vrij gegeven en het is aan de fokkers te beslissen wat ze er mee doen. De meeste fokkers zorgen nu dus dat ze geen risico dekkingen meer doen. Op die manier beperk je niet direct in het aantal hengsten, maar zal je wel al minder dragers krijgen.

**Geplaatst**: 07-01-14 20:01

Re: Fries stamboek: vanaf dit jaar DNA-test in hengstenselectie

Geplaatst: 07-01-14 20:01

De huidige hengsten worden niet getest. Al zou dit ook wel goed zijn. Dat we daarvan weten welke dit eventueel zouden doorfokken.
@ Dennis heb het dan inderdaad over de nieuwe lichting.

**Geplaatst**: 15-01-14 12:27

Re: Fries stamboek: vanaf dit jaar DNA-test in hengstenselectie

Geplaatst: 15-01-14 12:27

Vraag me af of die test te veralgemenen is tot ook andere rassen zoals bv de minipaarden of enkel toe te passen valt op de friezen?