Bokt.nl

**Geplaatst**: 21-08-09 00:08

Geplaatst: 21-08-09 00:08

Kijk dit vind ik nogal over een kam geschoren.

Ik ken een hengst die dat 'doorgeeft' . en ken alleen maar nakomelingen die een gezond veulen hebben.
en ja er zal een tussen zitten die het wel heeft. en dan moet je er meteen niet mee fokken?

Als een zegt dat hij het doorgeeft omdat er bijv 2 keer een veulen was met een waterhoofd.
dan is het niet meteen een slechte dekhengst. want als hij geen goede nakomelingen geeft
wordt ie afgekeurd.

Het probleem is alleen dat door zulke praatjes hengsten (waarbij de lijnen veel minder gebruikt zijn)
door zulke verhalen onpopulair raken en niemand er nog mee wil dekken.

Ik ken echt zat mensen die fokken. Wij fokken zelf namelijk ook. En heb nu 1 keer een lilliputter meegemaakt..
En dat toch in al heel wat jaren. Ik vind dus dat er zo grof geoordeeld word.

Misschien is het dan te begrijpen waarom hengstenhouders hun mond houden?

Er wordt namelijk van een mug een olifant gemaakt

**Geplaatst**: 21-08-09 00:15

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 00:15

wil niet gelijk zeggen dat er met die hengsten idd niet meer gefokt mag worden. maar wel dat er duidelijkheid moet zijn welke hengsten dit gen dragen. dan kan een (hobby) fokker zelf beslissen of ze wel of niet met deze hengst gaan dekken.

**Geplaatst**: 21-08-09 07:05

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 07:05

Als het inderdaad zo weinig voorkomt is het misschien juist goed om het openbaar te geven, zodat iedereen weet dat het nog best mee valt.

**Geplaatst**: 21-08-09 07:36

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 07:36

En dat bewijst maar weer eens HOE weinig jullie ervan af weten, want er is geen test om te zien wie drager is dus het hele punt is dat je dat als hengstenhouder zelf ook niet weet. Pas als er een afwijkend veulen geboren wordt weet je zeker dat zowel de vader als ook de moeder drager zijn.
Zoals gezegd, zo vaak komt dit niet voor dus voordat je dat weet ben je vaak jaren fokken verder.
Er zijn ook echt wel een heleboel hengstenhouders die je heel duidelijk hierin advies geven en je afraden je merrie als ze tot een risico groep behoort bij een bepaalde hengst te doen.

Als Netwerk dat duidelijk zou kunnen maken en niet voor de zoveelste keer met een sensatieverhaal komen waardoor dit soort misvattingen alleen nog maar groter worden zou het mooi zijn!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 21-08-09 07:55

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst door de TopicStarter : 21-08-09 07:55

@Horseyfries; daarom is het ook belangrijk dat ze in contact komen met zoveel mogelijk mensen

**Geplaatst**: 21-08-09 08:59

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 08:59

het is een combinatie van de hengst en de merrie, dus ik denk een beetje slimme hengstenhouder het papier ziet van de te dekken merrie en als ze tot een risico behoort, door wat dan ook (inteelt bijv.) de hengstenhouder dit wel af zou raden.

Maar is het ook daadwerkelijk zo dat als je in het programma komt, je namen van hengsten moet noemen, bepaalde stammen of lijnen?

**Geplaatst door de TopicStarter** : 21-08-09 09:05

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst door de TopicStarter : 21-08-09 09:05

In de beginpost staat het emailadres van de betreffende verslaggeefster. Je kunt aan haar al je vragen stellen

**Geplaatst**: 21-08-09 09:27

Geplaatst: 21-08-09 09:27

ook hobbyfokkers hebben een mond waar ze vragen mee kunnen stellen.
en neem van mij maar aan dat een aantal nette hengstenhouders wel degelijk de mensen waarschuwen als er een groot risico is voor eventueel waterhoofd.
die vragen wel naar de bloedlijn van de merrie en geven advies.maar dan zegt het mens: dat risico neem ik wel.....
je kan niemand de schuld geven.
je bent er zelf bij,je kan zelf vragen stellen,je kan je zelf verdiepen in de bloedlijnen.
je kan fokkers met meer ervaring vragen stellen.

**Geplaatst**: 21-08-09 10:01

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 10:01

maar willen ze dit op tv allemaal?

**Geplaatst**: 21-08-09 10:05

Geplaatst: 21-08-09 10:05

Horseyfries, er is wel degelijk een test, en alle dekhengsten zijn al getest. Alle hengsteneigenaren weten dus welke hengst(en) deze afwijkingen door kunnen geven. Het gaat er om dat het dus WEL bekend is maar er GEEN openbaarheid aan gegeven wordt.
Een hengst die een van deze afwijkingen doorgeeft, kan best gepaard worden aan een merrie die het gen niet heeft; het moet van twee kanten komen. Zo'n hengst hoeft dus helemaal niet uitgesloten te worden van de fokkerij, je moet er met bepaalde merriestammen alleen niet heengaan. Maar nu is het net Russisch Roulette...............

**Geplaatst door de TopicStarter** : 21-08-09 10:08

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst door de TopicStarter : 21-08-09 10:08

Misschien ook nog interessant in deze discussie:

[VN] 16 Friese hengsten drager waterhoofdgen, 12 dwerg-gen
[VN] Fokkerij Friese paarden flink aan banden gelegd

**Geplaatst**: 21-08-09 10:27

Geplaatst: 21-08-09 10:27

linky schreef:
Horseyfries, er is wel degelijk een test, en alle dekhengsten zijn al getest. Alle hengsteneigenaren weten dus welke hengst(en) deze afwijkingen door kunnen geven. Het gaat er om dat het dus WEL bekend is maar er GEEN openbaarheid aan gegeven wordt.
Een hengst die een van deze afwijkingen doorgeeft, kan best gepaard worden aan een merrie die het gen niet heeft; het moet van twee kanten komen. Zo'n hengst hoeft dus helemaal niet uitgesloten te worden van de fokkerij, je moet er met bepaalde merriestammen alleen niet heengaan. Maar nu is het net Russisch Roulette...............

wij hebben drie stermerries op rij van sjaard gehad ,nr 4 is een 3e pr merrie
nr 5 was in ene niet goed en moest ingeslapen worden,deugt de hengst en de moeder dan niet?
er zijn 4 erg goede paarden geboren.
het kan gebeuren dat je drie keer met dezelfde hengst dekt en dat het derde veulen in ene afwijkingen vertoond.
dat is dan toch niet zo dat de hengst in combi met de merrie niet deugt?
dit soort dingen worden dan niet vermeld,daar heb ik dan ook geen moeite mee.

**Geplaatst**: 21-08-09 10:41

Geplaatst: 21-08-09 10:41

linky schreef:
Horseyfries, er is wel degelijk een test, en alle dekhengsten zijn al getest. Alle hengsteneigenaren weten dus welke hengst(en) deze afwijkingen door kunnen geven. Het gaat er om dat het dus WEL bekend is maar er GEEN openbaarheid aan gegeven wordt.
Een hengst die een van deze afwijkingen doorgeeft, kan best gepaard worden aan een merrie die het gen niet heeft; het moet van twee kanten komen. Zo'n hengst hoeft dus helemaal niet uitgesloten te worden van de fokkerij, je moet er met bepaalde merriestammen alleen niet heengaan. Maar nu is het net Russisch Roulette...............

Ok, nu vertel je een klinkklare leugen. Wil jij me even vertellen waar die test is en wie hem doet? Doe me even een plezier, bel de Universiteit van Utrecht of een ander vooraanstaand medisch instituut, en vraag dit even na, voor je het als "waarheid" op het internet gooit.
ER IS GEEN TEST!

Er wordt momenteel druk gewerkt aan een test, voor dwergfactor schiet dit behoorlijk op, maar voor waterhoofd is er nog niet voldoende DNA materiaal.
DAT is de laatste stand van zaken, niets anders!

**Geplaatst**: 21-08-09 10:46

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 10:46

euh, Bij het FPS is precies bekend welke hengsten drager zijn van het dwerggen en het waterhoofd gen, alleen wordt dit niet naar butien gebracht (bron: Nieuwspagina bokt: [VN] 16 Friese hengsten drager waterhoofdgen, 12 dwerg-gen). Drager zijn is trouwens geen punt, alleen drager x drager geeft problemen

**Geplaatst**: 21-08-09 11:00

Geplaatst: 21-08-09 11:00

Horseyfries Dit is wat ik denk, correct me if I'm wrong; Als er wordt gezegd dat dwerggroei en waterhoofden genetische afwijkingen zijn, dan moeten ze toch ook weten welk gen deze afwijking veroorzaakt?
Hoe kunnen ze anders weten dat het een genetische afwijking is?
Is het een fout in de chromosomenaanleg dan is het een ander verhaal, daar heb je geen dragers bij nodig.
Maar overal wordt gezegd dat het genetisch is.....

**Geplaatst**: 21-08-09 11:35

Geplaatst: 21-08-09 11:35

stef schreef:
euh, Bij het FPS is precies bekend welke hengsten drager zijn van het dwerggen en het waterhoofd gen, alleen wordt dit niet naar butien gebracht (bron: Nieuwspagina bokt: [VN] 16 Friese hengsten drager waterhoofdgen, 12 dwerg-gen). Drager zijn is trouwens geen punt, alleen drager x drager geeft problemen

Ik vind bij 'dit probleem' dat teveel mensen die er niets mee te maken hebben zich ermee bemoeien.

Volgens mij is het duidelijk dat het KFPS ermee bezig is.

Ik vermoed ook dat wanneer bokkers hun verhaal gaan doen, dat het verhalen zijn gebasseerd op niks
want goede stallen willen er niets over kwijt, laat staan namen noemen.

**Geplaatst**: 21-08-09 11:55

Geplaatst: 21-08-09 11:55

stef schreef:
euh, Bij het FPS is precies bekend welke hengsten drager zijn van het dwerggen en het waterhoofd gen, alleen wordt dit niet naar butien gebracht (bron: Nieuwspagina bokt: [VN] 16 Friese hengsten drager waterhoofdgen, 12 dwerg-gen). Drager zijn is trouwens geen punt, alleen drager x drager geeft problemen

Niet helemaal mee eens, dragers hebben nog altijd 50% kans het gen door te geven, ook al is het veulen niet afwijkend (dus drager x drager). Dus blijft het gen doorgegeven worden, en blijft ook de kans op drager x drager bestaan.

**Geplaatst**: 21-08-09 14:16

Geplaatst: 21-08-09 14:16

stef schreef:
euh, Bij het FPS is precies bekend welke hengsten drager zijn van het dwerggen en het waterhoofd gen, alleen wordt dit niet naar butien gebracht (bron: Nieuwspagina bokt: [VN] 16 Friese hengsten drager waterhoofdgen, 12 dwerg-gen). Drager zijn is trouwens geen punt, alleen drager x drager geeft problemen

Ken je het spreekwoord "Ik heb een klokje horen luiden maar weet niet waar de klepel hangt?" Dat is hier van toepassing op jou en vele anderen.

Er is "een" lijst, met daarop namen van hengsten waarvan ooit een afwijkend veulen is geboren. Deze lijst is niet gecontroleerd en niet volledig, omdat deze dus puur gebaseerd is op de meldingen van fokkers. Er kunnen daarbij foutieve meldingen zitten, er zullen sowieso hengsten niet op staan (om de reden die ik eerder zei: pas als er na jaren fokken een afwijkend veulen geboren wordt weet je zeker dat je hengst drager is) en er zullen hengsten niet op staan omdat er geen melding gemaakt is.
Deze lijst is dus niet gebaseerd op de testen (waren we al maar zover!!) maar op meldingen in het verleden.

@ Saida: Ja, we weten dat het een erfelijke afwijking is. We weten ondertussen ook hoe het vererft en dat vader en moeder allebei drager moeten zijn om een afwijkend veulen te krijgen (waarbij je dan nog maar liefst 75 % kans hebt op een gezond veulen!!).
Zoals ik al vertelde is er momenteel onderzoek gaande om het gen te lokaliseren. Als dat gelukt is, dan moet er een test voor worden ontwikkeld.
Het weten dat het een genetisch erfelijk probleem is wil niet zeggen dat je het gen gelijk ook gelokaliseert hebt hé?
Als dat zo gemakkelijk zou zijn zouden alle erfelijke ziekten bij mensen ook een stuk sneller opgelost zijn, maar het is telkens zoeken naar een speld in een hélé grote hooiberg!

Zolang dat niet het geval is blijft het een kwestie van inteelt op bepaalde bloedlijnen zoveel mogelijk te vermijden om de kans op een afwijkend veulen zo klein mogelijk te maken, hetgeen nu al volop gebeurt.

Laatst bijgewerkt door horseyfries op 21-08-09 14:26, in het totaal 1 keer bewerkt

**Geplaatst**: 21-08-09 14:23

Geplaatst: 21-08-09 14:23

Ik ben benieuwd op hoeveel onzin dat programma gebaseerd is

**Geplaatst**: 21-08-09 14:33

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 14:33

Voor Linky, Stef en alle anderen die nog niet helemaal op de hoogte zijn, hier een duidelijk stuk van het stamboek, ondertussen al weer even geleden maar het geeft de meeste informatie:

Beleid tav erfelijke afwijkingen

Het KFPS houdt zich de afgelopen jaren intensief bezig met de bestrijding van erfelijk gebreken in de populatie. In eerste plaats is een inventarisatie gemaakt van het probleem en vervolgens is gekeken hoe effectief beleid zou moeten worden geformuleerd. In eerste instantie ligt de prioriteit op het waterhoofd en het dwergveulen. Over de voortgang is regelmatig gepubliceerd in de Phryso. Een overzicht van de stand van zaken.

Oorsprong

Uit de literatuur blijkt dat de erfelijke gebreken verondersteld mogen worden als zo oud als het stamboek zelf. In het Hengstenboek worden verschillende hengsten uit de beginjaren genoemd die drager waren van het dwerggen. De oorsprong van het waterhoofd is minder duidelijk. De gebreken zijn, zij het sluimerend, altijd in de populatie aanwezig geweest, maar zijn in mate toegenomen omdat een aantal zeer invloedrijke hengsten drager waren. Voor verspreiding van het dwerggen heeft de preferente hengst Ritske 202 zeer waarschijnlijk een grote rol gespeeld. Voor het waterhoofdgen zijn het met name de (eveneens preferente) hengsten Wessel 237 (Ritske moeder) en Oege 267, via Wessels vader Jarich 226. Alle drie de laatstgenoemde hengsten waren overigens waarschijnlijk zowel drager van het waterhoofdgen als ook het dwerggen.

Inventarisatie

Het aangeven welke van de actuele hengsten drager zijn, wordt ernstig bemoeilijkt doordat naar schatting minder dan 10% van de afwijkende veulens door de fokkers gemeld wordt bij het stamboek. Ter illustratie: in 2005 en 2006 samen werden bijvoorbeeld slechts 3 dwergveulens bij het KFPS gemeld. Desondanks is, op basis van de (gebrekkige) informatie waarover het KFPS beschikt, een inschatting gemaakt van de omvang van de problematiek. De inschatting is dat er per jaar ongeveer 30 dwergveulens worden geboren en ongeveer 50 waterhoofdveulens. Van de waterhoofdveulens wordt overigens maar een deel voldragen. Het is bekend dat veel waterhoofdveulens vroegtijdig verworpen worden. De inventarisatie heeft bovendien de inschatting opgeleverd dat de frequentie waarin de afwijkende genen voorkomen, toeneemt. Naar schatting zijn van de huidige stamboekhengsten er 12 drager van het dwerggen en 16 drager van het waterhoofdgen. Met nadruk dient gesteld te worden dat het hier om een schatting gaat.

Enkelvoudig recessief

Uit stammenonderzoek is vast komen te staan dat het kenmerk vererft als een zogenaamd enkelvoudig recessief kenmerk. Dit betekent dat zowel het waterhoofd als de dwerggroei door één genenpaar wordt veroorzaakt. Overigens gaat het wel om twee verschillende genenparen. Bij dergelijke kenmerken zijn er drie varianten: vrije dieren (AA), dragers (Aa) en lijders (aa). Dragers hebben een normaal gen en een afwijkende gen, en geven dit afwijkende gen aan 50% van de nakomelingen door, maar vertonen zelf geen verschijnselen van de afwijking. Een combinatie van twee dragers levert in 1 op de 4 gevallen een lijder op. Als zowel vader als moedersvader drager zijn is die kans 1 op 8 en zijn de vader en de grootmoedersvader drager dan is de kans 1op 16 op een afwijkend veulen.

DNA-test

Uit de inventarisatie heeft het KFPS geconcludeerd dat de bestrijding de hoogste prioriteit dient te krijgen. Gezien beide kenmerken door één genenpaar worden bepaald is het mogelijk om een DNA-test te ontwikkelen. Met een DNA-test kan betrouwbaar bepaald worden welke paarden (met name hengsten) drager zijn. Voor het ontwikkelen van een test is DNA-materiaal nodig van lijders, dus van dwergveulens en waterhoofdveulens. Het KFPS heeft hiervoor de hulp ingeroepen van alle dierenartsen in Nederland. Inmiddels is al een poging gedaan om een DNA-test te ontwikkelen voor dwerggroei (hier was al voldoende materiaal aanwezig), helaas nog zonder resultaat. Nu er een nieuwe, verbeterde analysetechniek beschikbaar komt (SNP-techniek), mag verwacht worden dat er een test voor beide afwijkingen binnen afzienbare termijn beschikbaar komt.

Beleid

Het ontwikkelen van beleid is minder eenvoudig dan het wellicht op het eerste gezicht lijkt. De eerste doelstelling is om te voorkomen dat er afwijkende veulens geboren worden. Dit kan gedaan worden, door risicoparingen te voorkomen. De eenvoudigste manier zou zijn om alle dragerhengsten af te keuren. Het KFPS is echter van mening dat dit ongewenst is. Niet alleen zou dit betekenen dat een aantal zeer waardevolle hengsten voor de fokkerij verloren zou kunnen gaan, maar tevens zou hiermee de genenpool opnieuw versmald worden met een extra inteelttoename tot gevolg. Het KFPS is van mening dat dragerhengsten voor de fokkerij behouden moeten blijven. Bovendien moeten jonge dragerhengsten, mits ze over extra kwaliteiten beschikken, goedgekeurd kunnen worden. Doen we dit niet dan zal 1 op de 3 jonge hengsten obv de DNA-test bij voorbaat afvallen. Uiteraard zal in het beoordelingsrapport, bij goedkeuring, worden aangegeven of de hengst drager is, zodat risicoparingen uitgesloten kunnen worden. Hiervoor heeft men in de toekomst twee mogelijkheden: 1)bekijken of er dragerhengsten in de moederlijn van de merrie aanwezig zijn en 2) van een merrie kan een DNA-test worden uitgevoerd.

Door bij het aankeuring van jonge hengsten hogere eisen te stellen aan dragers, zal uiteindelijk het aantal dragers en daarmee de genfrequentie van de afwijkende genen in de populatie afnemen. Dit is naast het voorkomen van afwijkende veulens de tweede doelstelling.

Overgangsmaatregeling

Zolang er geen DNA-test beschikbaar is, zal het voor het KFPS onmogelijk zijn een lijst te publiceren van dragers, als gevolg van de minimale melding van afwijkende veulens door de leden. De kans dat, obv de huidige informatie hengsten onterecht als drager zouden worden aangemerkt of dat op basis van een dergelijke lijst hengsten onterecht als niet-drager zouden worden verondersteld, is te groot. Om toch tot het moment dat er een DNA-test beschikbaar is, het aantal afwijkende veulens zoveel mogelijk te minimaliseren, heeft er een overleg plaatsgevonden tussen de KFPS-fokkerijraad en het bestuur van VFH (hengstenhouders). In deze bijeenkomst is afgesproken dat de hengstenhouders er zorg voor zullen dragen dat er zo weinig mogelijk risicoparingen worden gemaakt. Aan het eind van dit jaar zal het KFPS bekijken in hoeverre dit een effectieve benadering is en zal het beleid hier mede op worden afgestemd.

Conclusie

Het KFPS realiseert zich, dat met het uit de taboesfeer halen van de beide afwijkingen, de discussie op straat ligt. Dit is onvermijdelijk. Het KFPS is echter van mening dat er absoluut geen aanleiding is voor paniek. Het aantal afwijkende veulens is relatief beperkt. Bovendien gaat het genetisch gezien om een relatief eenvoudig probleem. Met de vorderingen van de techniek en het te voeren beleid op basis hiervan, kunnen de problemen daarom snel tot het verleden gaan behoren. Het beleid is juist daarom met name gericht op het voorkomen van schade als gevolg van de nevenverschijnselen (foktechnisch uitschakelen van waardevolle paarden, verkleinen van de genenpool). Immers, het middel moet niet erger zijn dan de kwaal.

**Geplaatst**: 21-08-09 14:35

Re: TV-programma Netwerk roept hulp in van liefhebbers Friezen

Geplaatst: 21-08-09 14:35

Ondertussen is trouwens gebleken dat door de duidelijke voorlichting van het stamboek het aantal "risicoparingen" al drastisch gedaald is de afgelopen jaren.

**Geplaatst**: 21-08-09 14:40

Geplaatst: 21-08-09 14:40

stef schreef:
euh, Bij het FPS is precies bekend welke hengsten drager zijn van het dwerggen en het waterhoofd gen, alleen wordt dit niet naar butien gebracht (bron: Nieuwspagina bokt: [VN] 16 Friese hengsten drager waterhoofdgen, 12 dwerg-gen). Drager zijn is trouwens geen punt, alleen drager x drager geeft problemen

Dat is mijn inziens al het probleem. Alleen drager zijn zal het niet tonen en drager x drager zal het tot uiting brengen. Gezien het hoge inteeltpercentage van de friezenpopulatie op dit moment, denk ik dat het aantal dragers knap snel zal stijgen en het een chronisch probleem wordt (als het dat al niet is). Ik hoop dat ze hier inderdaad snel een test voor uitvinden en dat het dan nog mogelijk zal zijn dragers uit te sluiten van de fok om verdere problemen in de toekomst uit te sluiten.

Al ben ik persoonlijk van mening dat de fokbasis dusdanig smal is, met dusdanige afwijking dat het m.i. het beste is inderdaad op kleinschalige basis te kruisen met een ander gezond ras. (Maar dat mag ik vast niet hardop zeggen)

**Geplaatst**: 21-08-09 14:48

Geplaatst: 21-08-09 14:48

Ik zit absoluut niet in de Friezen (sterker nog, ik kom amper met paarden in aanraking buiten de westernwereld), maar ben me wel weer bewust dat er dus meer rassen zijn die raskenmerkende genetische defecten met zich meedragen. Ik begrijp dat het hier ook om een recessief gen gaat en dus vader en moeder dit moeten dragen, waardoor de dragers op basis van nakomelingen in feite makkelijker kunnen worden herleid. Echter zal het, schat ik, geen gemakkelijke opgave worden om mensen voor de camera te krijgen die ronduit willen spreken over een veulen dat met een genetische afwijking is geboren. Immers is namelijk de fokmerrie ook drager, en een aantal recente excessen uit bijvoorbeeld de Quarter/Paintwereld bewijst dat hengstenhouders zich commercieel natuurlijk bijzonder benadeeld voelen wanneer de naam van hun hengst in combinatie met een genetisch defect wordt genoemd. Ik snap dat in deze uitzending voor het Friese paard wordt gekozen, aangezien deze Nederlandse roots heeft, maar in feite kunnen meer rassen worden behandeld. En goed, je kunt mij niet wijsmaken dat het een reportage wordt die twee kanten van het Friese paard belicht... Netwerk zal als informatief onderzoeksprogramma natuurlijk voornamelijk de negatieve en ietwat verborgen kanten van de Friese fokkerij proberen te belichten, om hiermee mensen te informeren. Op zich een goede zaak, maar de vraag is of het op deze manier in goede aarde zal gaan vallen...

Laatst bijgewerkt door flashyjac op 21-08-09 14:56, in het totaal 1 keer bewerkt

**Geplaatst**: 21-08-09 14:55

Geplaatst: 21-08-09 14:55

horseyfries schreef:
Uit de literatuur blijkt dat de erfelijke gebreken verondersteld mogen worden als zo oud als het stamboek zelf. In het Hengstenboek worden verschillende hengsten uit de beginjaren genoemd die drager waren van het dwerggen. De oorsprong van het waterhoofd is minder duidelijk. De gebreken zijn, zij het sluimerend, altijd in de populatie aanwezig geweest, maar zijn in mate toegenomen omdat een aantal zeer invloedrijke hengsten drager waren. Voor verspreiding van het dwerggen heeft de preferente hengst Ritske 202 zeer waarschijnlijk een grote rol gespeeld. Voor het waterhoofdgen zijn het met name de (eveneens preferente) hengsten Wessel 237 (Ritske moeder) en Oege 267, via Wessels vader Jarich 226. Alle drie de laatstgenoemde hengsten waren overigens waarschijnlijk zowel drager van het waterhoofdgen als ook het dwerggen.

Het ontwikkelen van beleid is minder eenvoudig dan het wellicht op het eerste gezicht lijkt. De eerste doelstelling is om te voorkomen dat er afwijkende veulens geboren worden. Dit kan gedaan worden, door risicoparingen te voorkomen. De eenvoudigste manier zou zijn om alle dragerhengsten af te keuren. Het KFPS is echter van mening dat dit ongewenst is. Niet alleen zou dit betekenen dat een aantal zeer waardevolle hengsten voor de fokkerij verloren zou kunnen gaan, maar tevens zou hiermee de genenpool opnieuw versmald worden met een extra inteelttoename tot gevolg. Het KFPS is van mening dat dragerhengsten voor de fokkerij behouden moeten blijven. Bovendien moeten jonge dragerhengsten, mits ze over extra kwaliteiten beschikken, goedgekeurd kunnen worden. Doen we dit niet dan zal 1 op de 3 jonge hengsten obv de DNA-test bij voorbaat afvallen. Uiteraard zal in het beoordelingsrapport, bij goedkeuring, worden aangegeven of de hengst drager is, zodat risicoparingen uitgesloten kunnen worden. Hiervoor heeft men in de toekomst twee mogelijkheden: 1)bekijken of er dragerhengsten in de moederlijn van de merrie aanwezig zijn en 2) van een merrie kan een DNA-test worden uitgevoerd.

Door bij het aankeuring van jonge hengsten hogere eisen te stellen aan dragers, zal uiteindelijk het aantal dragers en daarmee de genfrequentie van de afwijkende genen in de populatie afnemen. Dit is naast het voorkomen van afwijkende veulens de tweede doelstelling.

Het KFPS realiseert zich, dat met het uit de taboesfeer halen van de beide afwijkingen, de discussie op straat ligt. Dit is onvermijdelijk. Het KFPS is echter van mening dat er absoluut geen aanleiding is voor paniek. Het aantal afwijkende veulens is relatief beperkt. Bovendien gaat het genetisch gezien om een relatief eenvoudig probleem. Met de vorderingen van de techniek en het te voeren beleid op basis hiervan, kunnen de problemen daarom snel tot het verleden gaan behoren. Het beleid is juist daarom met name gericht op het voorkomen van schade als gevolg van de nevenverschijnselen (foktechnisch uitschakelen van waardevolle paarden, verkleinen van de genenpool). Immers, het middel moet niet erger zijn dan de kwaal.

Dan zou dus 1 op de 3 hengsten drager zijn, van het een of het ander. Die 1 op de 3 is al zo verrekte veel omdat de fokbasis nu al zo smal is, maar dragers worden niet uitgesloten van de fok. Zo even uit de losse pols een schatting, maar toch 60 tot 70 % van de friezen draagt Wessel of Oege-bloed, dan zouden met een tien à twintig jaar bijkant alle friezen drager zijn en heb je dan de hele fokkerij op zijn gat. Zelfs al loopt nu iedereen met zijn merrie naar Fabe om Wessel en Oege-bloed uit te sluiten (ik incluis) dan zit je een generatie verder met alsnog hetzelfde probleem.
Als dragers worden uitgesloten houdt je van die drie er in ieder geval twee gezonde over waar je enigzins 'gezond' mee verder kunt fokken.
De logica van het KFPS hierover ontgaat mij. Sorry. Als ze verdorie dik 100 jaar geleden van drie hengsten af een compleet ras weer op hebben kunnen bouwen, kunnen die 1 op de drie hengsten er ook uit.

**Geplaatst**: 21-08-09 15:04

Geplaatst: 21-08-09 15:04

Misschien eens iets verder denken? Dragers worden niet uitgesloten, omdat deze al goedgekeurd zijn en dat ook blijven.
Er staat echter duidelijk dat bij de goedkeuring van jonge hengsten wel degelijk voorkeur gegeven zal worden aan vrije hengsten.
Omdat ook de merries getest kunnen worden kun je zo:
A: op korte termijn voorkomen dat er nog een "lijder" geboren wordt, er kunnen hooguit nog "dragers" geboren worden.
B: op lange termijn zullen fokkers met vrije merries die kunnen paren aan vrije hengsten OF dragerhengsten, terwijl fokkers met dragermerries alleen nog kunnen kiezen voor vrije hengsten.

Mij lijkt het niet zo moeilijk, maar misschien ben ik iets beter in het begrijpen van de logica van het KFPS?
Tenslotte nog even dit: jij stelt als prioriteit een dragervrij paard. Waarom vind je dat belangrijk? Zolang je een drager niet kruist met een andere drager is het hele dragerschap geen enkel probleem. Zoals je zegt: onze fokbasis is al smal. Waarom zouden wij kerngezonde paarden uitsluiten van de fokkerij omdat ze drager zijn, als we in de toekomst door middel van een test prima risicovrije paringen kunnen maken?

De onzin dat kruisen met een ander ras de oplossing zou zijn hebben we al in andere topics besproken, hier past het spreekwoord "één zwaluw maakt nog geen zomer".