Ik kijk voor het gemak naar de paarden zonder ruiters en hun inwerking (dus ook de krappe nekjes even buiten beschouwing), maar als ik dan puur naar de biomechanica van de beweging kijk dan zie ik zoveel red flags dat ik niet zie hoe deze dieren gezond oud gaan worden. En dan heb ik het niet eens over de extreme draf, maar alleen al de stukjes dat ze je even ziet stappen aan de lange teugel - mijn hemel, hoe schoft en SI-gewricht elkaar met elke stap ik tegengestelde richting uit elkaar getrokken worden vind ik bizar. Dat de kont zover zakt achter de ruiter als het achterbeen naar voren gaat, dat is puur Duitse herder en is nooit normaal geweest in sportpaarden. De ruggengraat van het paard is er evolutionair nooit gemaakt op een andere bewegingspositie dan ongeveer horizontaal. Die enorme uitslag van omhoog naar omlaag van het bekken bij elke stappas is killing voor tussenwervelschijven. Daarop fokken en het vervolgens nog verder vergroten tijdens training is een hyper-hyperflexibel turnstertje elke dag een uur lang nog dieper dubbelvouwen en de banden nog verder oprekken omdat dat zo goed zal zijn op de de korte termijn voor hun carriere. Maar op de lange termijn zo slecht voor het lichaam.
In de filmpjes is biomechanisch ook duidelijk waar die hyperactieve bekkens en ruggengraatjes vandaan komen: de obsessie van fokkers/ruiters voor paarden die steeds verder met hun achterhoeven over de afdruk van de voorhoeven heen kunnen reiken. Waarom moet de achterhoef in vredesnaam meer dan 3 hoeflengtes (dus 2 ertussen) over de afdruk van de voorhoef heen kunnen stappen? Okee, we hebben nu paarden die dat kunnen, mede door de ultralange benen en de korte ruggen, terwijl 30 jaar geleden het dressuurpaard volgens het boekje in een lang rechthoekmodel stond en het springpaard juist in het vierkantsmodel of misschien zelfs het staande rechthoeksmodel. Maar het is niet alleen de beenlengte die dat mogelijk maakt. Wat je nu ook bij de dressuurtoppers ziet gebeuren is dat als die in draf/passage of soms zelfs stap een achterbeen naar voren brengen, ze dat doen door een bochel in hun lendenen te maken. Ze gebruiken hun lendenen als SI-gewricht omdat het SI-gewricht hier niet voor gemaakt is, die heeft die achterbeen-ultra-naar-voren-zwaai-ruimte namelijk helemaal niet.
Veel ruiters/trainers zien die hyperactief rondbuigende lendenwervels en daardoor nog verder naar voren grijpende achterbenen als iets positiefs, maar hier is dit stukje ruggengraat helemaal niet voor bedoeld. Wel wat bewegingsvrijheid natuurlijk, maar het kantelen van het bekken en dus naar voren halen van het achterbeen hoort in het SI-gewricht te gebeuren en niet al in de lendenwervels.
Toevallig was mijn paard een hypermobiel kneusje die van nature al precies diezelfde opgebolde maar overflexibele lendenwervels had en dat ook gebruikte als SI-gewricht. Zijn directe familieleden hadden dat ook allemaal. Niemand is ouder dan 15 geworden aan ruggerelateerd kreupelheids/pijnleed. Nu hadden zij de pech dat ze zo geboren waren en dus 24/7 zo moesten lopen, maar zelfs 1 uur per dag onder een ruiter zo te moeten lopen is al zo vreselijk funest. Het ziet er geweldig uit - iedereen die mijn paard zag lopen was helemaal in love met hoever hij ook overstapte met zijn achterhoeven - maar het was puur gif voor zijn ruggengraat.
Over de draf schreef iemand hierboven al ergens dat het absurd is om te denken dat achterhoeven net zo hoog moeten komen in passage en uitgestrekte draf als de achterhoeven, want dat kan helemaal niet, dat is fysiek onmogelijk! En dat is inderdaad hoe mensen nu al beginnen te denken; die zien dekhengsten draven met hun knieen in hun neus en redeneren terecht; hoezo moet de achterhoef net zo hoog komen, iedereen ziet toch dat dat niet mogelijk is???
Maar de oude stelregel 'voorhoef even hoog als achterhoef' gold voor alle paarden die normaal gebouwd waren. Alle paarden dus; van Shetlander tot Engels volbloed; train je ze correct, dan is dat het ideaal. Kan je paard nog hoger met de voorhoeven? Niet doen, leuk dat het kan maar dat is niet in dienst van het behoud van je paard. Wie dat wel nastreefde was een circusdresseur.
De galop is ook zoiets: elke fotograaf plaatst tegenwoordig netjes foto's van hengsten op het 'steigermoment' uit de galop als ze netjes met twee achterbenen op de grond staan (wat dus geen galop is, galop kent geen fase met 2 voorbenen in de lucht en 2 achterbenen op de grond), en dan is het hoe hoger hoe beter, maar niemand durft de plaatjes van een halve seconde later te plaatsen; dan is namelijk de fase waarin het paard met 2 voorbenen op de grond staat en 2 in de lucht (wat trouwens wel natuurlijk is), en dan zie je ineens dat het paard in die galop net zo steil omlaag 'bokt' als dat hij omhoog 'steigert'. Als je dat ziet dan kun je niet anders dan concluderen dat die paarden die met elke sprong zo lichtvoetig de hemel in steigeren ook met diezelfde pas met dezelfde vaart en vooral richting de grond in duiken. Precies wat een hobbelpaard doet. Een normale galop heeft wel wat rugbeweging, maar de rug zelf blijft in feite vrij verticaal, wat de voorbenen beschermt want de krachten die in de achterhand op worden gewekt worden door de horizontalige wervelkolom naar voren getorpedeerd. kiept die ruggengraat op dat moment schuin omlaag de voorbenen in, dan wordt die voorwaartse kracht ineens een neerwaartse kracht. De voorbenen worden natuurkundig bekeken dus vele malen zwaarder belast dan in een normale galop met horizontalige rug. Bij dat soort hobbelpaard-steiger-bok galoppades is het voor de voorhand alsof elke galopsprong een landing na een hindernis is.
Maar goed, misschien is de volgende stap wel dat er superpaarden ontwikkeld gaan worden die hun lichaam én zo bizar kunnen misbruiken, én teflon pezen en gewrichten hebben die dat alles probleemloos aankunnen.
En dan kinbeschermertjes om tijdens het rijden omdat paarden anders steeds hun kin aantikken in de draf. Dus gelukkig heeft deze fok- en trainingsrichting niet alleen maar nadelen: ik ben voorstander van deze trend, want ik ga nu een patent aanvragen op dressuurkinbeschermers. Kassa!
