Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Moderators: Polly, Muiz, NadjaNadja, Telpeva, Essie73, ynskek, Ladybird

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Lycenzo_Z
Berichten: 2
Geregistreerd: 18-02-11
Woonplaats: België

Link naar dit bericht Geplaatst: 18-02-11 20:45

hiervan kijk ik echt niet van op.
Ik heb al meermaals paarden gezien die aangekocht worden voor dressuur maar de eigenaar houdt geen rekening met het gedrag, de wil en het kunnen van het paard wat toch enige stress/frustraties voor het paard teweeg brengt.
Persoonlijk vind ik dat dressuurpaarden nood hebben aan afwisseling: intensieve training onder zadel - longeren (pessoa-teugel) - losrijden - wandeling

VEGASS
Berichten: 335
Geregistreerd: 20-02-07

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 18-02-11 21:39

iK INSUnueer helemaal niets. Ik hoop dat mensen inzen, ongeacht welke dicipline ze beoefenen, dat je met een levend wezen te maken hebt. Niet met een crossfiets die als het niet gaat zoals je wilt, die in eenhoek kan gooien of een schop kan geven. Als je voor jezlef weet dat je je paard met liefde, respect en geduld opleidt je jezelf nooit verwijten kan maken. Als iedereen dat vol overtuiging kan zeggen en zo met zijn paard omgaat is er een hoop stress minder. Dit is het verschil met hardlopen en tennis. Je racket of je hardloopschoenen kan je in een hoek gooien als het niet ging zoals je had gewild of gehoopt, maar je paard heeft waarschijnlijk zijn best gedaan en net een hulp niet helemaal gevoeld, of verkeerd begrepen en snapt niet waarom hij gestraft wordt. Cést la difference!!!

Utrolig
Berichten: 1294
Geregistreerd: 11-11-04
Woonplaats: Bourtange

Link naar dit bericht Geplaatst: 18-02-11 21:48

ptiteblue schreef:
Ja, de dressuurpaarden moeten altijd onder control zijn. De andere paarden mogen toch vaker vlug rond de pist doorgaloperen, en eens bokken ofzo, dressuurpaarden is wat minder. Maar ja voor voltigepaarden weet ik niets, dus daar kan ik niks over zeggen.


Voltige paarden stompen af op het saaie werk, die slijten wat harder...

Ikdenk dat dit niet al te negatief opgevat moet worden. Sommige mensen presteren ook beter onder druk, en de fabrieksarbeiders (voltigepaarden) stompen af.

Misschien is een combinatie van drssur en springen wel helemaal niet verkeerd...of een lekker cros met je grand prix paard??hihi...

Inn

Berichten: 615
Geregistreerd: 13-02-05
Woonplaats: Nieuwmoer - Kalmthout

Link naar dit bericht Geplaatst: 18-02-11 22:13

Jammer dat ze endurance niet getest hebben. Logisch toch dat dressuurpaarden meer stress hebben een beroep waar veel van je gevraagd wordt is ook meer stress dan bandwerk (voltige). Iemand aan de band neemt zijn werk niet mee naar huis, die kan dan relaxen. Daarbij is het werk van een dressuurpaard ook meer van gas geven en remmen tegelijkertijd = vooruit rijden en toch ophouding vragen, ik kan aannemen dat, dat meer frustratie en/of stress kan geven. Springen daarentegen kan je meer als uitlaatklep zien in een saai bestaan. (vrolijke lentekriebels even een fel bokje) Af en toe met je dressuurpaard eens een buitenrit maken zal ontspannend werken, enkel bakwerk moet toch saai worden altijd de druk erop. Ik ken veel dressuurruiters die geen buitenrit durven maken, omdat ze dat nooit doen en hun paard daardoor niet verkeersmak is.

Ayasha
Blogger

Berichten: 59704
Geregistreerd: 24-02-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 18-02-11 22:39

vivana schreef:
d
Elk paard kan over 50cm het maakt toch niet uit hoe,daar hebben ze geen kwaliteiten voor nodig hoor.
Blessures??? Van 50cm springen?! Kom op zeg.
Je weet toch wel wat met beleidt trainen is of niet?!

die witte uit mijn profiel komt niet over de 50cm :) 30 cm maakte ie al haast brokken en zijn orenspel vertelde klaar en duidelijk dat ie het NIET leuk vond en de spanning die hij opbouwde ook. Als jij zo'n dier wil gaan dwingen te springen zegt dat veel. En de merrie hebben die schatjes van springruiters zo verknalt dat ze ten eerste niet meer hoger dan een 20tal cm mag springen van de DA en ten tweede raakt ze al in paniek alsze een hindernis ziet staan :(:)

dus dat de mensen die doen alsof alle springruiters zo fantastisch goed zijn voor hun paarden nogmaar een keer denken. Voor deze dressuurruiter staat ze niet te trillen maar o wee als ze de stem van de vorige eigenaar (springruiter) hoort.

Mij maakt het op zich geen jota uit maar IMO moet je wel realistisch blijven als je met zo'n grootspraak komt.

Hermelientje

Berichten: 1834
Geregistreerd: 25-09-05

Link naar dit bericht Geplaatst: 18-02-11 23:14

Ik heb eens wat zitten zoeken in de buitenlandse pers en het gaat inderdaad weer om hetzelfde oude onderzoek, waarbij de gegevens uit 1994 stammen en het resultaat in 2009 gepubliceerd werd. Dus dan ook maar weer dezelfde reactie als in 2009

Citaat:
Vreemd onderzoek, de observaties van de paarden zijn uit 1994, dus van 15 jaar geleden.
Maar bij de introductie en de discussie worden allerlei aannames uit veel publicaties aangehaald die van een veel latere datum zijn (zoals die van Dr. Cook en diverse studies over aangeleerde hulpeloosheid en er wordt verwezen naar een publicatie over rollkur uit 2008.)

Nergens blijkt wat eigenlijk de oorspronkelijke opzet van het onderzoek was (in 1994). Wat ik verder ook mis is wie reed er op die paarden. Bij de spring- en eventingpaarden staat vermeld "experienced riders", maar bij de dressuur- en hogeschoolpaarden staat dat niet vermeld. Ik mag hopen dat dat ook "experienced riders" waren. Maar een vreemde ruiter op een hogeschool paard lijkt mij garant staan voor een hoog stressgehalte. Verder weet ik ook niet in hoeverre van het normale werk werd afgeweken. De springpaarden hoefden alleen maar te springen (normaal zouden ze toch ook dressuur doen). De eventing paarden en "manegepaarden voor gevorderden" kregen zeer afwisselend werk, dressuur, springen, cross-country, zitlessen. De dressuurpaarden moesten in de "arena" dressuuroefeningen doen, hogeschoolpaarden moeilijkere oefeningen. Hogeschoolpaarden in Saumur gaan normaal ook buiten trainen aan lange lijnen, dus dit hele gebeuren zou al erg afwijken van hun normale routine.

Ik vraag me werkelijk af wat de oorspronkelijke onderzoeksvraag was, zoals het nu wordt gebracht lift het lekker mee op de bitloos versus rollkur discussie.

Ook vraag ik me af waarom het nu opeens interessant is om dit hele oude onderzoek te publiceren. Was het toen niet interessant genoeg of heeft men gewoon een hele nieuwe modieuze draai aan het onderzoek gegeven.

Verder weet ik niet zo goed wat ik van dit stuk tekst moet maken:
"Apart from the 7 voltige horses, none of these horses had been selected for a particular type of work when they arrived, at the age of 4 or 5. French saddlebreds at that time were only selected for jumping and therefore there were no bloodlines selected for dressage, or high school in our sample that could explain the behavioural differences observed."

Iemand die wel snapt wat ze daar bedoelen. Het feit dat er geen specifieke bloedlijnen werden geselecteerd, zegt toch niks over eventuele selectie (op karakter) voor een discipline. Vreemd dat Saumur wel voltigepaarden op geschiktheid uitzoekt maar hogeschoolpaarden gewoon maar toevallig zou kiezen.

maXcomX

Berichten: 1256
Geregistreerd: 21-01-10
Woonplaats: Sefferweich (D)

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 02:30

Angela schreef:
maXcomX schreef:

Héél verrassend :7


Goh... dat was nou echt een conclusie die ik niet had zien aankomen zeg... :7


Ik ook niet, toen ik die ochtend opstond :7

Huertecilla

Berichten: 26923
Geregistreerd: 19-02-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 17:48

Inn schreef:
Ik ken veel dressuurruiters die geen buitenrit durven maken, omdat ze dat nooit doen en hun paard daardoor niet verkeersmak is.


Dat is een interne tegenstelling :)*

Dressuur = de kunst van het dresseren.
Dreseeren = het aanleren van specifiek gegrag op een bepaald signaa.

Het dresseren van een rijpaard heeft tot doel het veilig en betrouwbaar paard te kunnen rijden. Altijd, overal en met de minste belasting van mens en rijdier.

Het is tekenend voor de totale ontsporing van ´dressuur´ dat dit leidt tot stress bij paarden.

hyppolyte

Berichten: 5914
Geregistreerd: 07-06-05

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 18:57

Dat is nu toch ook juist het punt?

Sassy4barrel
Berichten: 2680
Geregistreerd: 23-10-07
Woonplaats: Nijmegen

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 19:00

Ik denk dat de meeste stress komt als paarden gedwongen worden iets te doen wat ze niet leuk vinden... dus hangt het ook een beetje van het onderzoek af : er staat wel dressuurpaarden ondervinden de meeste stress, maar naar welke dressuurpaarden --> of beter nog welke trainers is gekeken?? Ik denk dat een goede trainer een dressuur (of ander paard) goed kan trainen zodat deze plezier heeft in wat hij doet en geen stress...

hyppolyte

Berichten: 5914
Geregistreerd: 07-06-05

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 19:18

Het probleem is dat je teveel factoren hebt die een rol spelen om een volledig accuraat beeld te geven van de effecten van verschillende disciplines op paarden. Maar als ik dus om mij heen kijk en dan een conclusie trek uit mijn bevindingen, dan zijn de meeste dressuurpaarden niet echt gelukkig, niet tijdens het rijden in ieder geval. Wat ik daarnaast dus een groot nadel vind, is dat er inderdaad heel veel ruiters zijn die hun paarden als glazen poppetjes behandelen, kijk voorzichtigheid, prima, maar een paard met peesbeschermers in de wei gooien heeft geen enkele zin, een paard breek echt niet zomaar zijn benen, bovendien maak je de pezen juist zwakker door dat soort acties. Die beesten kunnen echt veel meer hebben dan sommige mensen denken hoor :j.

M_arije

Berichten: 127
Geregistreerd: 04-06-09
Woonplaats: Tolbert

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 21:34

Dit wist ik 12 jaar geleden ook al ;)
De paarden kunnen dan geen "paard" meer zijn.
Ze moeten altijd netjes hun best doen anders krijgen ze op hun flikker.
En er moet veel heel veel geleerd worden.
SLECHT!
Laatst bijgewerkt door M_arije op 19-02-11 21:35, in het totaal 1 keer bewerkt

Sjoert

Berichten: 35960
Geregistreerd: 29-07-04
Woonplaats: De rug

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 21:35

Dan was je een behoorlijke wijsneus toen je 7 was :D

M_arije

Berichten: 127
Geregistreerd: 04-06-09
Woonplaats: Tolbert

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 21:36

Toen waren er ook al artikelen over dit "probleem".

hyppolyte

Berichten: 5914
Geregistreerd: 07-06-05

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 22:22

Ach ja, sommige kinderen hebben meer gezond verstand dan een volwassene :+

Vudress
Berichten: 1650
Geregistreerd: 13-05-05
Woonplaats: Nieuw-Vennep

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 22:42

M_arije schreef:
Dit wist ik 12 jaar geleden ook al ;)
De paarden kunnen dan geen "paard" meer zijn.
Ze moeten altijd netjes hun best doen anders krijgen ze op hun flikker.
En er moet veel heel veel geleerd worden.
SLECHT!

Had 'ie geen paard moeten worden.

Ik moet ook dagelijks naar mijn werk. :D

hyppolyte

Berichten: 5914
Geregistreerd: 07-06-05

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 22:46

Ehhm, ik weet niet of jij je werk gratis doet hoor, maar ik kom voor alleen een miezerig plukje hooi en de hele dag in een krappe ruimte mijn nest echt niet uit :n

RhealLover

Berichten: 1692
Geregistreerd: 03-04-05
Woonplaats: In het Brabantse land

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 22:47

Ayasha schreef:
die witte uit mijn profiel komt niet over de 50cm :) 30 cm maakte ie al haast brokken en zijn orenspel vertelde klaar en duidelijk dat ie het NIET leuk vond en de spanning die hij opbouwde ook. Als jij zo'n dier wil gaan dwingen te springen zegt dat veel. En de merrie hebben die schatjes van springruiters zo verknalt dat ze ten eerste niet meer hoger dan een 20tal cm mag springen van de DA en ten tweede raakt ze al in paniek alsze een hindernis ziet staan :(:)

dus dat de mensen die doen alsof alle springruiters zo fantastisch goed zijn voor hun paarden nogmaar een keer denken. Voor deze dressuurruiter staat ze niet te trillen maar o wee als ze de stem van de vorige eigenaar (springruiter) hoort.

Mij maakt het op zich geen jota uit maar IMO moet je wel realistisch blijven als je met zo'n grootspraak komt.


Als je het over een kam scheren hebt zeg :o jouw paard heeft een persoonlijke nare ervaring opgedaan, staat geheel los van hetgeen waar de hele discussie op staat.

Daarnaast je geeft aan dat je realistisch moet blijven maar zelf kom je met uitspraken die nog kant nog wal slaan door direct alle springruiters te beschuldigen van dat probleem wat jouw paard heb terwijl dat de oorzaak is geweest van waarschijnlijk een enkele persoon die geen respect heeft gehad voor zijn paard

Gedraag je niet als een kleuter en durf je handen ook eens in het vuur te steken.

In iedere tak van paardensport zitten zure appels helaas. Ik denk dat dit onderzoek een oproep is voor ALLE ruiters om de ogen te openen, prof of beginner, we denken er te gemakkelijk over dat onze paardje het leuk vinden wat wij doen. Maar welke ruiter kijkt tegenwoordig nog naar het gedrag van het paard als ze eenmaal in het zadel zitten? Bijna niemand meer, sterker nog er is maar een heel klein percentage aan ruiters die het gedrag van hun paard kunnen aflezen/aanvoelen!

Dat idee alleen al is zorgwekkend, tijd om de vinger eens naar je eigen te wijzen als ruiter zijnde en jezelf op dat punt verbeteren! Spring niet uit je slof maar denk over alle standpunten na en probeer dat mee te nemen in je trainingen en wedstrijden. Wijs niet naar de andere takken van sport als de jouwe eens onder vuur ligt, maar draag bij aan verbetering!

En please kom op zeg je paard helemaa ingepakt op de wei gooien of sterker nog niet eens los gooien omdat je bang bent dat er iets kan gebeuren, het zijn paarden hoor! De kans op blessures is groter bij paarden die zichniet lekker kunnen ontwikkelen door alleen maar de binnenkant van stal te zien. Deze groep paarden zijn tevens zwakker en gevoeliger voor ziektes. Je doet je paard een groter plezier door m lekker eens uit te laten leven in de wei.

Vudress
Berichten: 1650
Geregistreerd: 13-05-05
Woonplaats: Nieuw-Vennep

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 22:50

hyppolyte schreef:
Ehhm, ik weet niet of jij je werk gratis doet hoor, maar ik kom voor alleen een miezerig plukje hooi en de hele dag in een krappe ruimte mijn nest echt niet uit :n

Ik werk wel om (o.a.) mijn eten en huisvesting te kunnen betalen.

Ik hoop alleen dat jouw paarden er beter bijstaan dan in een donker hok met een miezerig plukje hooi. :=

Ayasha
Blogger

Berichten: 59704
Geregistreerd: 24-02-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-02-11 23:53

RhealLover schreef:
Ayasha schreef:
die witte uit mijn profiel komt niet over de 50cm :) 30 cm maakte ie al haast brokken en zijn orenspel vertelde klaar en duidelijk dat ie het NIET leuk vond en de spanning die hij opbouwde ook. Als jij zo'n dier wil gaan dwingen te springen zegt dat veel. En de merrie hebben die schatjes van springruiters zo verknalt dat ze ten eerste niet meer hoger dan een 20tal cm mag springen van de DA en ten tweede raakt ze al in paniek alsze een hindernis ziet staan :(:)

dus dat de mensen die doen alsof alle springruiters zo fantastisch goed zijn voor hun paarden nogmaar een keer denken. Voor deze dressuurruiter staat ze niet te trillen maar o wee als ze de stem van de vorige eigenaar (springruiter) hoort.

Mij maakt het op zich geen jota uit maar IMO moet je wel realistisch blijven als je met zo'n grootspraak komt.

Als je het over een kam scheren hebt zeg :o jouw paard heeft een persoonlijke nare ervaring opgedaan, staat geheel los van hetgeen waar de hele discussie op staat.

Daarnaast je geeft aan dat je realistisch moet blijven maar zelf kom je met uitspraken die nog kant nog wal slaan door direct alle springruiters te beschuldigen van dat probleem wat jouw paard heb terwijl dat de oorzaak is geweest van waarschijnlijk een enkele persoon die geen respect heeft gehad voor zijn paard

Gedraag je niet als een kleuter en durf je handen ook eens in het vuur te steken.

In iedere tak van paardensport zitten zure appels helaas. Ik denk dat dit onderzoek een oproep is voor ALLE ruiters om de ogen te openen, prof of beginner, we denken er te gemakkelijk over dat onze paardje het leuk vinden wat wij doen. Maar welke ruiter kijkt tegenwoordig nog naar het gedrag van het paard als ze eenmaal in het zadel zitten? Bijna niemand meer, sterker nog er is maar een heel klein percentage aan ruiters die het gedrag van hun paard kunnen aflezen/aanvoelen!

Dat idee alleen al is zorgwekkend, tijd om de vinger eens naar je eigen te wijzen als ruiter zijnde en jezelf op dat punt verbeteren! Spring niet uit je slof maar denk over alle standpunten na en probeer dat mee te nemen in je trainingen en wedstrijden. Wijs niet naar de andere takken van sport als de jouwe eens onder vuur ligt, maar draag bij aan verbetering!

En please kom op zeg je paard helemaa ingepakt op de wei gooien of sterker nog niet eens los gooien omdat je bang bent dat er iets kan gebeuren, het zijn paarden hoor! De kans op blessures is groter bij paarden die zichniet lekker kunnen ontwikkelen door alleen maar de binnenkant van stal te zien. Deze groep paarden zijn tevens zwakker en gevoeliger voor ziektes. Je doet je paard een groter plezier door m lekker eens uit te laten leven in de wei.


hola, jij leest niet goed, ik zeg niet dat alle springruiters slecht zijn, ik zeg dat ze niet allemaal zo geweldig zijn als sommige hier beweren, kortom: dat er ook rotte appels tussen zitten en ik onderbouw dat met een voorbeeld.

en die van mij gaat zonder bescherming op weide hoor :+ en ja dat aakt dat ze wel eens schaafplekken heeft maar he, niks wat een beetje water en iso-betadine niet kan oplossen. :) en peerd kan lekker peerd zijn, maar of je zo denkt of niet hangt van de persoon af, niet van de tak. ;) zlleen lijkt het wel alsof dressuur steeds vaker onder vuur ligt terwijl de hele paardenwereld eens zou moeten stil staan bij hoe ze omgaan met dat prachtige wezen dat ons zoveel geeft. Maar echt, niet alle dressuurruiters installeren airbags in het zomerdeken. ;)

hyppolyte

Berichten: 5914
Geregistreerd: 07-06-05

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-11 00:17

Waarom gebruik je in godesnaam een zomerdeken 8)7....

Citaat:
Ik werk wel om (o.a.) mijn eten en huisvesting te kunnen betalen.

Ik hoop alleen dat jouw paarden er beter bijstaan dan in een donker hok met een miezerig plukje hooi. :=

Ja, je werkt om zelf een leuke woonplek uit te zoeken en inderdaad alles te kunnen betalen, maar ook om leuke dingen te kunnen doen. Voor water en brood en een klein kamertje van 15m2 (incl wc/douche/keuken etc.) ga jij ook echt niet werken hoor. Bovendien doe jij het nog steeds uit vrije wil, dit in tegenstelling tot het gemiddelde paard.

En ja, mijne staat er inderdaad stukken beter bij, maar het gros van de paarden heeft die mazzel niet :n.

Ayasha
Blogger

Berichten: 59704
Geregistreerd: 24-02-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-11 00:24

hyppolyte schreef:
Waarom gebruik je in godesnaam een zomerdeken 8)7....

Citaat:
Ik werk wel om (o.a.) mijn eten en huisvesting te kunnen betalen.

Ik hoop alleen dat jouw paarden er beter bijstaan dan in een donker hok met een miezerig plukje hooi. :=

Ja, je werkt om zelf een leuke woonplek uit te zoeken en inderdaad alles te kunnen betalen, maar ook om leuke dingen te kunnen doen. Voor water en brood en een klein kamertje van 15m2 (incl wc/douche/keuken etc.) ga jij ook echt niet werken hoor. Bovendien doe jij het nog steeds uit vrije wil, dit in tegenstelling tot het gemiddelde paard.

En ja, mijne staat er inderdaad stukken beter bij, maar het gros van de paarden heeft die mazzel niet :n.

ik vat het idee achter een zomerdeken ook niet maar de hengstenhouder war Explo stond gebruikte ze wel :+ vandaar dat ik weet dat er eigenaren zijn die het gebruiken, ik vermoed dat hij het gebruikte om 'm wit te houden voor de keuring. Een andere logica kan ik echt niet bedenken :) nu krijgt hij enkel een vliegendeken op omdat hij anders zeiknat is op een half uur van zich op te fokken in de vliegen. :)

Kajanus

Berichten: 4876
Geregistreerd: 20-02-04
Woonplaats: Friesland

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-11 00:28

Ayasha schreef:
Maar echt, niet alle dressuurruiters installeren airbags in het zomerdeken. ;)

Waar zijn die te krijgen, die wil ik ook...

ismy

Berichten: 3949
Geregistreerd: 14-01-09
Woonplaats: Zaandam

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-11 00:31

zeer begreipend idd!

mick75

Berichten: 4566
Geregistreerd: 18-04-08
Woonplaats: In Hell

Re: Onderzoek: dressuurpaarden ondervinden de meeste stress

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-11 00:59

Ik kan me heel goed voorstellen dat VEEL dressuurpaarden meer stress hebben dan paarden die in andere disciplines rondgestuurd worden. Al ben ik wel benieuwd hoe de resultaten onder de verschillende Western-disciplines zouden zijn en hoe die zich weer ten opzichte van de dressuur zoals die hier in Nederland voornamelijk gereden word verhouden.

En hoe zit het met paarden die zo snel mogelijk in het Z of hoger moeten komen en paarden die desnoods hun hele leven mogen doen over dat traject? Lijkt me dat die ook een flink verschil hebben in stressnivo. En de afwisseling van de training lijkt me ook essentieel. Een buitenrit per week voor een serieus sportpaard, en af en toe eens een sprongetje of gewoon eens een lange wandeling aan de hand kunnen de stressnivo's denk ik flink omlaag werken.

En dan heb je nog de invloed van de ruiter. Hoe hard/ zachthandig is deze? Hoe ambitieus is deze? Met welk doel is het paard aangekocht? Zijn de ambities in de loop der tijd gewijzigd?