Geplaatst Algemeen
"Wat als de paarden schrikken van een laagvliegende helikopter? Ja, ik weet niet waar dat dan eindigt", zegt een bezorgde Marie-Jeanne Schroevers. Ze houdt haar paard Anton stevig vast, alsof de helikopters ieder moment voorbij kunnen vliegen. Het kabinet beslist in december of Zeeland een laagvlieggebied wordt, maar als het aan Schroevers ligt, gaat de gemeente Veere daar geen onderdeel van uitmaken.
Het paard van Marie-Jeanne Schroevers staat bij manege De Kreekrug in Grijpskerke. In de plannen van het ministerie van Defensie is vrijwel heel Zeeland aangewezen als laagvlieggebied. Dit betekent dat helikopters tijdens een oefening tot vijf meter boven de grond mogen vliegen.
Waarom zijn laagvliegzones nodig?
Volgens Defensie is het trainen van laagvliegen met helikopters belangrijk, omdat de piloten anders in een oorlogsgebied geen kans maken. Helikopters die hoog vliegen, lopen een grotere kans om uit de lucht geschoten te worden. Daarom is het belangrijk om laag boven de grond te hangen. Op die manier blijven ze onder de radar van de vijand.
Op manege De Kreekrug in Grijpskerke staan in totaal 45 paarden. Monique Poppe en haar man zijn mede-eigenaren van de manege. Ook Monique is bang voor paniek onder de paarden. "Een paard dat op de vlucht is, is blind", zegt ze stellig. "Je moet er niet aan denken dat een groep paarden dwars door een groep schoolkinderen gaat.
De zorgen van deze paardeneigenaren, maar ook veehouders in Zeeland, leven op meer plaatsen die aangewezen zijn of worden als laagvlieggebied. In Gelderland wordt bijvoorbeeld al geoefend met laagvliegen. Ook daar zijn dierenhouders niet blij met de situatie. Omroep Gelderland maakte daar in 2023 een reeks artikelen over.
Defensie heeft begrip voor de zorgen
In een schriftelijke reactie van het ministerie van Defensie is te lezen dat het dergelijke situaties probeert te voorkomen, maar dat een schrikreactie bij dieren niet altijd uit te sluiten is: 'Deze zorgen zien we in de zienswijzen veelvuldig terugkomen. Als Defensie begrijpen we de zorgen en proberen dit soort situaties zoveel als mogelijk te voorkomen. Ook in bestaande laagvlieggebieden hebben we hier ervaring mee. Ondanks dat we proberen hier rekening mee te houden, kan een schrikreactie bij dieren niet altijd worden voorkomen.'
Grote ongelukken
Schroevers ziet vooral problemen omdat er naast de vele paarden op Walcheren ook veel toeristen komen. "En normaal gesproken gaat dat heel gemoedelijk samen", zegt ze. Maar ze is bang dat als Anton hard schrikt van een voorbijvliegende helikopter, hij in paniek op hol slaat en tussen het drukke vakantieverkeer met auto's en fietsers terechtkomt. "Daar krijg je grote ongelukken van. Daar zit mijn angst."
Maandag zijn de definitieve plannen van het ministerie van Defensie officieel gepresenteerd. In december wordt er een besluit over verwacht. Bij het Zeeuwse provinciebestuur leven nog wel een aantal vragen rondom die aanwijzing als laagvlieggebied. Want wat gaat er dan precies gebeuren, waar en hoe vaak?
Rekening houden met Zeeuwse zaken
Dagelijks provinciebestuurder Dick van der Velde zou graag zien dat Defensie rekening houdt met een aantal Zeeuwse zaken. Het broedseizoen van vogels bijvoorbeeld. En hij schrijft in een reactie dat hij zich ook afvraagt wat het verder betekent voor Zeeland: 'Blijft het mogelijk om bedrijventerreinen aan te leggen, woningen te bouwen en te recreëren?' Daarnaast hoopt Van der Velde dat de maneges en andere dierenhouders van tevoren geïnformeerd worden over de oefeningen met laagvliegende helikopters, zodat ze tijd hebben om hun dieren veilig binnen te zetten. Dat laatste wordt nog door het ministerie onderzocht.
Terug op manege De Kreekrug vertelt Ronald Poppe, de man van Monique, over de keer dat hij een helikopter laag zag vliegen bij een demonstratie van Defensie. "Dat was zeer bedreigend. Zeer indrukwekkend en een hels kabaal. Van Defensie hebben we toen gehoorbescherming gekregen."
Compensatie bij schade
Defensie laat nog weten dat dierenhouders bij aantoonbare schade gecompenseerd kunnen worden. Marie-Jeanne Schroevers, die haar paard ondertussen voert, vertelt dat ze bang is voor meer dan materiële schade. "Schade is te herstellen. Maar als mijn paard iemand van zijn fiets afloopt, moet je maar afwachten waar z'n voeten terechtkomen."
Eenduidig geluid
Eigenlijk klinkt er een eenduidig geluid vanuit de manege in Grijpskerke; de hoop dat Walcheren toch nog uit de laagvliegplannen van Defensie wordt gehaald. "Het is hier al zo vol. Kom iets anders doen. Kom alsjeblieft iets anders doen", zegt Marie-Jeanne.
.
