Bokt Community
Zoals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten. Normaal wilde ik schrijven over de mentale issues maar toen ik vandaag met Sam aan het trainen was, schoot mij een heel andere gedachte binnen. En in zekere zin is dit verhaal wellicht ook een mooie "achtergrond" voor waarom mijn paarden als buffer functioneren tegen de buiten wereld.
Wanneer men het op bokt heeft over of paarden houden van hun eigenaren dan zijn er steevast (vaak zelfs de meerderheid.) bokkers die beweren dat de bokkers die denken dat hun paarden om hen geven menselijke gevoelens projecteren op hen. Dat paarden daar niet toe in staat zijn. Ik ben het daar niet mee eens. Ik ben graag advocaat van de duivel dus ook in deze. Ik denk dat de mensen die overtuigd zijn dat paarden niet van hun eigenaren kunnen houden juist menselijke gevoelens op hen projecteren.
Wanneer de rollen omgekeerd waren zou geen mens zich laten behandelen zoals paarden zich laten behandelen. Mensen met macht helpen zelden mensen die zwakker zijn. Zelfs wanneer die macht ingebeeld of zeer gering is kijken mensen al neer op hun ‘mindere’.
Natuurlijk kunnen zulke wezens zich niet voorstellen dat een dier van het formaat van een paard zich zou laten berijden als het verder ontwikkeld was dan ‘eten’ en ‘overleven.’ Laat het feit nu zijn dat paarden bijzonder sociale en empathische dieren zijn.
Ik weet dat heel veel paardenhouders hun dier nog zelden zien functioneren in vrijheid met soortgenoten. Waardoor ze ook totaal geen idee hebben van het feit dat paarden wel degelijk ook onderling relaties op bouwen. Ze eten niet alleen. Ze leren elkaar kennen en vertrouwen. Ze beschermen en steunen elkaar en leren elkaar dingen. Veelal niet de dingen die wij kunnen waarderen maar dat terzijde. Waarom laten we een onervaren of bang paard vaak achter een rustig ervaren paard aan lopen als ze al het bovenstaande niet zouden doen of begrijpen? Niet omdat we denken dat we ze toch wel kunnen dwingen of omdat we denken dat het geen zin heeft... Waarom bouwen we veelal vertrouwen op als een paard niet in staat zou zijn tot hechting? Terwijl hechting bij een sociaal dier veel instinctiever is dan vertrouwen.
Een korte zoektocht op het internet geeft weer dat paarden, net als honden, wel degelijk in staat lijken te zijn tot een “emotionele band” vormen met hun eigenaren.

Maar wanneer ik met mijn paarden werk, dan heb ik daar geen wetenschappelijke onderzoeken voor nodig. Heel vaak krijgen ruiters de vraag waarom ze graag paardrijden. Heel vaak hoor en lees ik het antwoord “controle over zo'n groot dier.”
In die 25 jaar dat ik paard rijd heb ik nog nooit in mijn leven het gevoel gehad dat ik controle had over mijn rijdieren. Ik ben me altijd heel bewust geweest van het feit dat ze veel groter, sterker en sneller zijn dan ik en dat de enige reden dat ik met hen kan werken is omdat zij het me toe laten. Mensen wanen zich snel “god”. Denken dat ze wezens die groter en sterker zijn kunnen dwingen omdat ze hulpmiddelen hebben.
De waarheid is dat die wezens zich laten dwingen, de dag dat ze nee zeggen zijn er niet genoeg hulpmiddelen in de wereld om je nek te redden (tenzij je iemand met een verdovingsgeweer in de buurt hebt maar ik denk dat de gemiddelde bokker dat niet op stal heeft liggen.) Wanneer ik rijd is het een afwisseling tussen “leiden” en “volgen”. Wanneer ik een oefening in zet, geef ik de hulpen maar vanaf dan is het aan mij om hen te volgen in hun beweging. Het is niet zo simpel als “controle hebben”. Het is een constante wisselwerking van volgen en vragen. En juist de momenten dat ik ze gewoon kan “volgen” vind ik de mooiste. Het is elkaar aanvoelen en vertrouwen. En dát vind ik nu zo leuk aan werken met paarden. Dat zo'n groot dier je wil vertrouwen en met je wil werken ook als het een andere keuze heeft. Want hoe je het ook draait of keert: dat heeft ie. Een paard weet niet dat ie waarschijnlijk afgemaakt wordt als ie je doodt. Dus die optie is er voor hem gewoon.
Wat ik eveneens voel wanneer ik aan het trainen ben of aan het werken ben met mijn paarden, of dat nu in het zadel is, of dat ik aan het borstelen ben of een deken op leg. Is wederzijds vertrouwen, communicatie, begrip en zorgzaamheid. Zij vertrouwen mij dat ik hen geen ongemak ga bezorgen. Ik vertrouw hen dat ze mij geen ongemak bezorgen. Wanneer ze bang zijn, laten ze zich door mij gerust stellen omdat ze er op vertrouwen dat ik hen zal beschermen. We communiceren. Ik doe mijn uiterste best om te begrijpen wat ze willen, hoe ze zich voelen en ik houd daar rekening mee. En ja, dat kan in houden dat ik soms niet opzadel als ik merk dat mijn dier die dag aanvoelt alsof hij zijn dag niet heeft. Tuurlijk kan ik opstappen en hem pushen. Ik ben zeker dat mijn paarden een will to please hebben die hun zelfbehoud overstijgt. Maar wat win ik daar mee?
Andersom voel ik dat zij hun uiterste best doen om te begrijpen wat ik van hen vraag. “Verstaan en voelen”. Zoals in het alom bekende gedicht.
Ik merk aan mijn paarden dat ze, zodra ik in de buurt ben, hun aandacht op mij hebben. Dat ze zelfs mijn onbewuste signalen in mijn houding opvangen en interpreteren. Ben ik moe of loop ik wat moeilijk, dan passen ze rustig hun tempo aan. Sterker nog; Mijn beide paarden zijn veelal aan de hand veel makkelijker bij mij, dan bij mijn man die fitter en sterker is. Iets dat overigens niet enkel mij op valt.
Daaruit kan ik enkel concluderen dat ik niet alleen zorgzaam ben voor hen, maar dat zij ook een zekere zorgzaamheid voor mij hebben. Ze houden rekening met me. Toen Sam gisteren schrok en opzij sprong, was ik niet 100% mee in de beweging omdat mijn heup erg geblokkeerd zit. Ondanks dat er geen dreiging was tot vallen, gebeurde er een paar dingen heel snel. Zodra Sam opzij sprong en ik niet 100% mee was zoals hij gewoon is, voelde ik hem terug onder me in kruipen. Hij was nog steeds gespannen. Maar kennelijk is hij plichtbewust en verliest hij zijn baasje liever niet, ook niet wanneer hij iets eng vindt. En dat deed me dan weer terug denken aan Rêve een klein jaar geleden (inmiddels is ze al een paar maanden op zwangerschapsverlof). Ze bokte, en Rêve heeft een behoorlijk talent voor bokken, ook als het gewoon overtollige energie is. En ik verloor mijn evenwicht. Voor ik kon denken dat als er nog een bok volgde ik niet op tijd hersteld zou geraken, stond Rêve stil met het hoofd omhoog waardoor ik op haar hals eindigde.

One is an incident, two is a coincidence and three is a pattern. Ik kan tientallen van dit soort voorvallen opnoemen. Ze mogen dan mijn paarden zijn, waar ik met onvoorwaardelijke liefde voor zorg. Op het einde van de dag ben ik ook hun mens waar ze zorgzaam en loyaal voor zijn. En dat is wat paardensport voor mij boven alle andere sporten laat uit stijgen. Maar het maakt me altijd een beetje treurig als ik zie, hoe weinig mensen dat gevoel lijken te delen. Want ik weet hoeveel rust en ontspanning mijn dieren me geven. Omdat ik open sta voor het idee dat ze ook begaan zijn met mij op hun manier. Gisteren in de auto zei mijn man ineens dat hij zich eigenlijk volledig op de dieren wilde gaan richten. Hij heeft nu een Mechelse herder waar hij mee sport. Omdat hij merkt hoeveel ontspanning hij vindt in het werken met de hond en hoe heerlijk het is dat die hond dan 's avonds heerlijk bij ons op de zetel komt liggen... Mijn man, die een vrij hard leven geleid heeft, vindt rust in de wederzijdse communicatie met onze dieren. En ik zat alleen maar te glimlachen... Net zoals ik glimlach wanneer hij het heeft over mijn "ezels" maar ze wel even allebei gaat kroelen op hun favoriete plekjes. Dát is dieren hebben... Niet ego als basis maar liefde.