Geplaatst Geschreven door Bokker Moondust en foto van Bokker Amkevh
Als boktreporters besloten wij de sport- en showpaarden links te laten liggen, en langs te gaan bij een act met evenveel talent – in een kleinere verpakking! Zo kwamen we terecht bij shetlandponycarrousel Het Zesspan.
Manege-flashbacks
Op dinsdag 23 augustus reizen we af naar Het Zesspan in Kerk-Avezaath. Daar rijden we een goed gevuld parkeerterrein op – de ponyrijlessen zijn in volle gang! Voor ons ligt de centrale hal, waar de twee binnenbakken, kantine en stallen zich onder één dak bevinden. We stappen middenin het manegeleven. Instructrices hebben het druk met uitleg, overgangen en figuren, de bakletters hebben plaatjes, op de staldeuren hangen bordjes met ponynamen, die typische manegegeur … Check, het is allemaal nog net als vroeger! Natuurlijk is er hier iets heel unieks; de rijbakken zijn gevuld met alléén maar bonte shetlandpony’s en jonge ruitertjes. Alleen al vanwege de schattigheidsfactor moeten we blijven kijken! In de kantine ontmoeten we even later Annemarie Meertens, die samen met haar zus Mariejanne de manege runt. We nemen de plannen voor vanavond door. De eerste kinderen van de carrouselgroep druppelen binnen, en over een kwartier zal de training beginnen. Nog net genoeg tijd voor een tour!
Rozalientje, Berdientje, Nicolientje …
Op stal staan shetlandpony’s in allerlei maten. Er zitten een paar verstekelingen tussen van een ander ras, op één voorwaarde: een Zesspan-pony moet honderd procent vosbont zijn. “Er mag geen zwart haartje bijzitten” vertelt Annemarie. Als een pony door de selectie komt, wordt hij gedoopt met een naam op -ientje, zoals moeder Meertens vroeger al deed.
Daar lopen we dan tussen de Rozalientjes, Berdientjes en Nicolientjes. Ben je als pony binnen, dan ben je dat voor het leven. Ook als ze geen lessen meer lopen, mogen pony’s hier namelijk hun oude dag doorbrengen. De oudste bewoner werd geboren in 1982! Ouderdomsgebreken neemt de manegeleiding voor lief. Een blinde pony heeft zelfs een maatje gekregen, dat altijd in de buurt blijft. Ook andere pony’s die goed met elkaar opschieten, mogen gezellig een stal delen. Door de extra lage deuren hoeven zij niets te missen van wat er in de manege gebeurt. Maar als echte shetlandpony’s, trekken de meesten zich daar niets van aan, omdat ze te druk zijn met … eten.
Poortjes, emmertjes water en draaikolken
Vlak voor de training maken we kennis met hoofdinstructrice Mariejanne. Ze geeft ons een korte uitleg. Voor de eerste training na de zomerstop zal de proef kort worden opgefrist, en er zal een speciale Horse Event-editie worden gereden, waarbij figuren elkaar sneller opvolgen. Mariejanne verdwijnt de bak in, en wij installeren ons aan de bakrand. Al snel stappen er achttien shetlandpony’s in negen duo’s achter elkaar. De carrouselruiters rijden met een vaste partner, op een vaste plaats in de rij. De duo’s zijn zo gematcht dat de pony’s het kunnen vinden en ongeveer hetzelfde tempo hebben.
Verder horen de ruiters bij ‘groep blauw’ of ‘groep rood’, om tijdens figuren te weten waar ze heen moeten. De namen corresponderen met de kleur van hun cape of rok tijdens een show.
Om in te komen, worden vanavond alle figuren eerst in stap gereden. Wij laten ons verrassen. We hebben namelijk geen idee wat we ons moeten voorstellen bij “het figuur van de poortjes” en “emmertjes water halen”. Gelukkig weten de kinderen precies wat de bedoeling is en kan na één keer droog oefenen, de echte proef worden gereden. We kijken onze ogen uit, vooral omdat de proef zo afwisselend is. Het ene moment opent de groep zich door te splitsen en door elkaar heen figuren rijden. Het andere moment komt iedereen samen om tegelijkertijd één figuur te vormen. Één van de ‘open’ figuren is het opsplitsen bij C en door elkaar heen van hand veranderen. De diagonale lijnen kruisen elkaar dan, waardoor er om-en-om een pony door moet. Hierbij is het belangrijk dat alle combinaties hun tempo afstemmen - om grote gaten en botsingen te voorkomen. Een ‘gesloten’ figuur is de gezamenlijke volte op meerdere hoefslagen. De binnenste ruiters draaien de kleinste volte, en de buitenste ruiters moeten een stuk harder rijden om alle neuzen op één lijn te houden! Doordat groep blauw en rood om elkaar heen draaien, ontstaat een draaikolkeffect.
Hoewel de ruiters pas zeven tot negen jaar zijn, moeten zij hun pony behoorlijk onder controle hebben. Ze moeten op elk moment kunnen versnellen of vertragen, van de groep wegsturen, of blijven staan terwijl een ander duo wegdraaft. Daar komt het onthouden van alle figuren nog bij. Tijdens een show gaat de muziek namelijk aan, en wordt er alleen op fluitsignalen gereden. Alle reden om respect te hebben voor wat de Zesspan-ruiters hier neerzetten!
Achter de schermen
Wat vinden de toekijkende ouders er eigenlijk van? “Het verveelt nooit!” vertelt een moeder. Haar dochter heeft al meerdere shows gereden. Natuurlijk blijft ze het spannend vinden of alles goed gaat. “Je hebt er altijd wel één pony bij die tijdens de show ineens gaat stilstaan”. Gelukkig kunnen de ruiters snel improviseren en de draad weer oppakken. “De proef is zo ingesleten bij ze”.
Als we de rest van de ouders spreken, blijkt dat niet alleen de ruiters respect verdienen. Voor een show is een strakke organisatie nodig. De kostuums moeten worden gewassen en gestreken, alle zadels en hoofdstellen gepoetst en alle pony’s gewassen. De dag voor vertrek komen alle ouders naar de manege om dit samen voor elkaar te krijgen. De volgende ochtend vroeg vertrekken de auto’s met kinderen en de vrachtwagens en trailers met alle zesendertig pony’s. Bij shows in het buitenland komt nog meer kijken. Zo worden er ook buiten de trainingen een hoop uren gemaakt. “Je hebt het ervoor over” reageert één van de moeders. Daar zijn alle ouders het enthousiast over eens. “We hadden verwacht dat het leuk zou zijn, maar niet dat het zó leuk zou zijn!” Zij zien ook de meerwaarde ten opzichte van gewone manegelessen. “Bij paardrijden ben je erg individueel bezig, maar dit is echt een teamsport!”
Flash-a-flash
Vanwege dat teamgevoel is de zus van een carrouselruiter vandaag meegekomen om in te vallen. Zij rijdt Flash-a-Flash, maar traint vandaag mee zodat alle duo’s compleet zijn. Voor ons een mooie kans om meer over Flash-a-Flash te weten te komen.
Door een beetje huiswerk weten we dat de naam ‘Flash-a-Flash’ is gebaseerd op à la fleche rijden - twee paarden achter elkaar spannen, waarbij je het achterste paard berijdt en het voorste met lange lijnen bestuurt. Het Zesspan is de enige Nederlandse manege die hier lessen in geeft. Kinderen moeten eerst een aantal jaren meedraaien in de gewone manegelessen. Vaak beginnen ze in de carrouselgroep, om vervolgens door te stromen naar Flash-a-Flash. Invaller Annemijn legt ons uit hoe je begint met à la fleche. “De eerste lessen is er een helper bij voor de voorste pony. Daarna leer je het langzaam zelf doen.” Het blijft altijd een uitdaging. “Je moet letten op de afstand met anderen, maar ook op de afstand tussen je voorste en je achterste pony”. Ook gebeuren er tijdens een show soms onverwachte dingen. Zo is het Annemijn eens overkomen dat haar voorste pony omdraaide.
Ze moest daardoor de rest van de proef met gekruiste leidsels rijden, terwijl ouders en instructrice langs de kant stonden te duimen! Wat Flash-a-Flash het leukst maakt, vindt ze niet moeilijk te bedenken. “Dat je met twee pony’s tegelijk kan rijden!” antwoordt ze breed lachend.
Emotioneel afscheid
Als we napraten met Annemarie en Mariejanne, horen we pas hoe populair de showgroepen zijn. Voor de carrouselgroep is er een wachtlijst van ongeveer vier jaar. Meteen inschrijven zodra je op de manege komt rijden, is het beste, als je kans wil maken op een plekje. Toch willen de zussen het bij twee showgroepen houden, omdat trainer en ruiters het zo als speciaal ervaren en er vol voor gaan. “De kinderen zijn heel serieus!” vertelt Mariejanne. Des te lastiger is het dat zij niet eeuwig bij het Zesspan kunnen blijven rijden. De manege hanteert een gewicht- en lengtegrens om het voor de shetlandpony’s eerlijk te houden. De show op Horse Event is extra bijzonder, omdat het voor een aantal kinderen hun laatste show is. “Het zal emotioneel worden” weet de instructrice.
Gelukkig blijven veel kinderen op de manege komen, als leshulp of zelfs als instructrice. Na alles wat we vandaag gezien hebben, snappen we dat helemaal! We zouden zelfs wel weer even 1.20m willen zijn, zodat we dit allemaal mee konden maken, maar of ze daar iets op vinden … Voor nu gaan we gewoon heel erg genieten van de twee shows van Het Zesspan op Horse Event!
Ook genieten van deze jonge rijkunstenaars en hun bonte shetlandpony’s? Je ziet de showgroepen van het Zesspan op zondag 11 september om 13:10 (Flash-a-Flash) en 14:20 (carrousel) in de Groenhorst Barneveld Piste.
Mijn broertje is net begonnen met lessen bij het zesspan. 
. 
