Geplaatst 
Een Gelderse merrie in de zee
foto door bokker Jantina
De ruzie is eigenlijk een beetje vreemd. Want beide partijen zijn weg van het Gelderse paard. Het KWPN kent naast de algemene categorieën rij- en tuigpaard als enige bijzondere het Gelders paard. Juist vanwege de veelzijdigheid. Het paard kan voor een koets, springen en in de dressuur. Inspecteur Mathilde Brouwer van het stamboek typeert de viervoeter ook als een heel bijzonder paard, dat een veel bredere bekendheid (en gebruik) zou moeten hebben.
GPA-secretaris Jan Soeter spreekt ook al van een prachtpaard, zeer bruikbaar ook voor de minder begaafde ruiter. Waarvan er veel meer zijn dan toppers.
Waar zit dan het crux van de ruzie? Waar de een (de KWPN) de Gelderlander typeert als een 'type' paard, vindt de GPA toch echt dat het een heus ras is. En dat verschil in opvatting heeft geleid tot wat inmiddels een verbeten strijd mag heten.
Mathilde Brouwer: "Onze stelling is dat je bij het Gelders paard eigenlijk niet van een ras kunt spreken. Het is een paard dat een aantal kenmerken heeft. Het is veelzijdig, heeft een goede constitutie, is rustig, werkwillend en heeft een aantal bijzondere uiterlijkheden. Het heeft bijvoorbeeld een duidelijk front (opstaande hals) en een krachtige achterhand. Dat zijn kenmerken en kwaliteiten die ontstaan zijn door selectief te fokken. Maar daarbij is niet altijd een bloedlijn gevolgd. Door de jaren heen zijn de Gelderse paarden gekruist met vele andere soorten, naar gelang het gebruiksbehoefte van het paard veranderde. In die zin kun je dus niet meer spreken van het Gelders ras. Wij hebben het dus over een Gelders type."
En dat is vloeken in de kerk voor Jan Soeter: "Die houding van het stamboek zal snel leiden tot het uitsterven van het Gelders paard. Als je een paard alleen beoordeelt op de uiterlijkheden en karakter en geen rekening houdt met de afstamming, dan verkwansel je de genen. Uiteindelijk blijft er dan een paard over dat lijkt op de oorspronkelijke Gelderlander, maar een genenmix is. En daarvan hebben we al genoeg paarden."
De ruzie tussen het stamboek en de GPA'ers bereikte zelfs de Tweede Kamer. Die riep minister Verburg begin 2008 bij motie op zich in te spannen voor het behoud van het Gelders paard. Verburg gaf KWPN de opdracht met een toekomstvisie te komen. Die kwam er. Olie op het vuur. Het KWPN stelt namelijk dat het type paard leidend is. De bloedvoering dienend. Dat betekent dat veulens van Gelderse merries en niet-Gelderse vaders onder bepaalde voorwaarden in het stamboek als Gelders paard kunnen worden opgenomen.
Minister Verburg schreef begin december aan de Kamer: "Dit en het op handen zijnde overleg tussen betrokken partijen over de bloedlijnen en de discussie over 'ras' of 'type' geeft mij voldoende vertrouwen in de veiligstelling van de toekomst van het Gelders paard."
Waarmee de minister de bal terug legt bij de ruziënde partijen. Want dat op handen zijnde overleg moet dan gestuurd worden door de Stichting Zeldzame Huisdieren. Deze stichting heeft het Gelders paard uitgeroepen tot 'Dier van het jaar 2009'. SZH-voorzitter Geert Boink is ongerust, zo meldt hij op de site: "In de visie van de KWPN staat dat een kruising, die voldoet aan het type, als volle Gelderse wordt erkend. Volgens ons moet een Gelders paard minimaal 75 procent en het liefst 87,5 procent Gelders bloed hebben. Als je de lijn van het KWPN volgt kun je onder de vijftig procent komen en dan raak je teveel kwijt." Dat is precies wat de GPA ook vindt.
Het bestuur van de KWPN constateert dat door de jaren heen de beschuldigingen van de oprichters van de GPA aan het adres van het KWPN steeds ongenuanceerder en grimmiger van toon zijn geworden. "Terwijl ons beleid - anders dan de GPA suggereert - op democratische wijze via de regiovergadering en de Fokkerijraad Gelders Paard tot stand is gekomen en door een meerderheid van de leden wordt gedragen."
Kortom, de strijd om de status van het Gelderse paard - ras of type - duurt nog wel even voort. En dat terwijl het zelf zo'n braaf paard is.
Verwante artikelen:
[VN] Gelders paard is Ras van het Jaar 2009
[VN] Gelderlander paard Associatie: KWPN is anti-Gelders paard
[VN] Reactie KWPN over toekomst van het Gelders paard
[VN] Kamerbrief met vragen over het KWPN en Gelders Paard
[VN] Oproep om krachten te verenigen voor Gelders paard
Ben benieuwd wat de komende jaren brengen aan jonge Gelderse hengsten. 
. 
