Geplaatst 
Inmiddels is de tweede editie van de Paard&Lifestyle Masterclass achter de rug. Wat inmiddels een vast onderdeel op de Masterclass is geworden, zijn de ‘gewone’ combinaties die in de ring komen die onder begeleiding van een toptrainer aan de slag gaan met hun praktijkproblemen. Misschien is ‘gewoon’ niet de juiste benaming, want iedere combinatie is natuurlijk weer uniek. Met ‘gewoon’ bedoelen we eigenlijk combinaties die er op eigen kracht moeten komen, die niet beschikken over een extreem getalenteerd paard of zelf extreem getalenteerd zijn.
In totaal hadden we ruimte voor zeven combinaties die zich konden opgeven via de website. Voor de selectie moesten de ruiters aangeven tegen welk probleem zij in de training van hun paard aanliepen en een videofragment meesturen. We waren positief verrast over het grote aantal aanmeldingen die we kregen, want je moet het maar durven als ruiter: ten overstaan van 600 man je van je meest kwetsbare kant laten zien en en public aan je probleem te werken.
Nog altijd is namelijk voor missers, fouten en mislukkingen weinig tolerantie in de dressuursport. Wie verschillende paardenmedia en fora volgt op internet kan ook zien en lezen dat ruiters van elk niveau, van topruiter tot recreant, genadeloos neer worden gesabeld bij een niet-rijtechnisch perfecte foto of een stukje film. Vaak vanuit de anonimiteit, maar toch…
De angst daarvoor merkten we ook bij de aanmeldingen voor de Masterclass. Zo kreeg ik bijvoorbeeld geregeld de vraag of we de filmpjes niet verder wilden verspreiden. Ik vind het jammer dat deze sfeer met name binnen de dressuursport heerst.
Maar hoe komt dat toch? Waarom zijn we zo streng voor elkaar en veroordelen we elkaar zo hard?
Ik heb het idee dat dit te maken heeft met dat de nadruk is komen te liggen op het behalen van prestaties. Dit is niet alleen in de dressuursport het geval, maar in onze hele maatschappij. Hierdoor is het maken van fouten ‘not done’ geworden. Daarbij is de dressuursport ook nog eens een jurysport, wat het allemaal nog weer iets gecompliceerder maakt. Perfectie is het uitgangspunt en alles wat afwijkt van perfectie levert minpunten op.
Face to face wordt er bij mislukkingen heel wat afgetroost en opgebeurd, maar online, langs de bakrand of in de kantine worden we er keihard op afgerekend. Maar vergeten we niet dat niemand, maar dan ook niemand, met opzet fouten maakt? Of zoals Rien van der Schaft ons tijdens de Masterclass nog vertelde: “Er is niemand die op zijn paard gaat zitten en bij zichzelf denkt: ‘nou, vandaag ga ik het lekker eens even helemaal verkeerd doen’.”
Wat ook vaak over het hoofd gezien wordt is dat falen en succes hebben helemaal niet zo tegenovergesteld aan elkaar zijn. Er zijn genoeg ‘successtories’ bekend van (top)ruiters die ooit op het punt stonden de handdoek in de ring te gooien omdat ze hun paard gewoon niet voor elkaar kregen.
Een bekend voorbeeld hiervan is natuurlijk Jeroen Dubbeldam en De Sjiem. Maar ook van dressuurruiters zijn talloze vergelijkbare verhalen bekend. Wat zij gemeen hebben is dat ze allemaal hebben doorgezet en dat het, in eerste instantie, keer op keer falen ze uiteindelijk als ruiter heel veel gebracht heeft.
Wie 100 keer een slechte overgang rijdt heeft in ieder geval 100 manieren ontdekt waarop je die overgang dus niet moet rijden. Dan heb je nog altijd meer geleerd dan wanneer je helemaal nooit een goede overgang probeert te rijden. Aan de andere kant; als je maar blijft falen, dan kan dat tot gevolg hebben dat je het helemaal niet meer wil proberen, omdat je het idee hebt dat het toch nooit gaat lukken. ‘Aangeleerde hulpeloosheid’ wordt dat genoemd. Die state of mind komt ook bij paarden voor als ze structureel geen beloning krijgen voor de juiste reactie.
De truc zit hem in de verwachtingen die je hebt van je paard en de dingen die je doet en van de doelen die je stelt. Ruiters die prestatiegericht zijn, willen vooral laten zien wat zij kunnen. Bijvoorbeeld dat een kampioenstitel behaald kan worden of dat er met gemak dikke winstpunten gehaald kunnen worden. Wie leergericht is, heeft als doel zichzelf als ruiter te ontwikkelen. Wie een leergerichte houding heeft, zal falen eerder zien als een kans kunnen om wat te kunnen leren.
Desondanks zal falen voor geen enkele ruiter ooit echt een pretje worden. De sfeer die nu nog heerst in de dressuursport maakt dit ook niet makkelijker; die zal ruiters eerder stimuleren hun fouten en mislukkingen te verbergen of te verbloemen.
Ik hoop dat het maken van fouten minder taboe gaat worden binnen de dressuursport. Ik hoop dat we milder naar elkaar en naar onszelf kunnen gaan kijken als het even niet gaat zoals het moet of hoort. Als die neus even niet op de loodlijn is, als het hoofd even kantelt, als iemand even niet volgens het boekje in het zadel zit…. Dat wil niet zeggen dat je niet meer kritisch mag zijn, maar wel met meer begrip en inlevingsvermogen.
Binnen de activiteiten van Paard&lifestyle en de Masterclasses willen wij dan ook graag een sfeer creëren waarbij de nadruk minder ligt op prestaties en meer op plezier in het goed leren rijden. En niet omdat we als ruiters geen ambities hebben of mogen hebben, juist wel! Maar als je plezier hebt in het leren, geniet van elke stap van het proces die je met je paard doorloopt, komen die goede prestaties op de wedstrijden uiteindelijk wel vanzelf.
‘Fallor ergo sum’
‘Ik maak fouten dus ik besta’
dressuurwereld 
en ben nog steeds voornemens om er, als we er klaar voor zijn, mee te gaan starten. Wat een ander ervan vind, so be it.
