Toch een aantal reacties op de voorgaande posts:
1. met betrekking tot LDR: @Simpleman: het punt dat ik wilde maken met betrekking tot 'over de rug lopen' is dat LDR tot op zekere hoogte paarden over de rug doet lopen (dat is juist waar een deel van het succes van de methode hem ligt). Ik denk dat ik even duidelijk heb beargumenteerd dat dit geen correcte manier van over de rug lopen is.
2. In reactie op:
Simpleman schreef:In dat wat XavierB FN noemt, maar toch ook wel heel veel mensen Klassieke Dressuur wordt het paard van begin af aan geleerd zijn rug te gebruiken op zodanige wijze dat waneer we een aandrijvende hulp geven naar een aanhoudende het paard zijn rug opbolt.
Ik gebruik de term FN om het onderscheid te maken met andere stijlen in de hedendaagse dressuur die even zeer 'klassieke dressuur' voorstaan (Franse methode, Portugese methode, Spaanse methode, dressuur van Oliveira, dressuur volgens Von Neindorf, Spaanse Rijschool, enz.).
De term klassiek (of beter neo-klassiek) is overigens afgeleid van de poging van al deze stijlen om terug aan te grijpen bij de traditionele dressuur van de neo-klassieke periode (achttiende eeuw). Daarbij gaat het vooral om de la Guerinière. In het geval van de Portugese lijn is ook De Andrade een belangrijke invloed.
Om mijn termengebruik ten volle te duiden. Traditionele dressuur gebruik ik om de gehele dressuurtraditie voor de moderniteit (dat is de negentiende eeuw) aan te duiden. De neoklassieke dressuur is daar een onderdeel van.
3. Het filmpje van meester Nuno Oliveira:
Oji schreef:Wat wil je zeggen met dit filmpje damian? Vind jij dit een goed voorbeeld van klassieke dressuur? Ik vind het nl zelf een verre van sympathiek beeld geven. En nu vind ik dit filmpje niet sympathiek, ik heb ook wel filmpjes gezien van meneer Oliveira die ik ronduit wreed vind. Misschien nog wel wreder als de gewraakte rollkur. Voor mij is dit zeker geen voorbeeld van hoe ik graag met mijn paard bezig wil zijn!
Waarop baseer je deze stelling? Wreder dan de gewraakte rollkur? Met alle respect, maar dergelijke stellingen moet ik ten sterkste tegenspreken. Er wordt hier de perceptie gecreëerd dat het paard hier verkeerd of 'vluchtend' wordt gereden. Dit is niet het geval, hoewel het hier zonder twijfel gaat over een temperamentvol paard. Een aantal zaken op een rijtje:
a) Dit is een oud filmpje (voor technicolor zelfs) die steeds worden gekarakteriseerd door een lager aantal frames per seconds en daardoor sneller worden afgespeeld. Dit creëert de illusie van een te snel rytme en bijgevolg nervositeit bij het paard op dezelfde manier dat Charlie Chaplin hyperkinetisch lijkt in zijn filmpjes.
b) Wie het paard observeert kan een hoge graad aan temperament herkennen, maar onder geen beding een vluchtreactie of een teken van mentale irritatie of onrust. Eén van de indicatoren die daartoe kunnen worden aangewend (en overigens in wetenschappelijk studies naar mentale effecten wordt toegepast) is de reactie van de staart bijvoorbeeld. In een vluchtreactie zal de staart plat tegen de achterhand worden aangedrukt. Bij tekenen van mentale onrust of stress is de zogenaamde 'tail swuch' een typische en onmiskenbare indicator. Bekijk het filmpje nogmaals, de staart is ontspannen en licht opgeheven aan de basis (wat een indicatie is van een paard dat over de rug loopt). Het proberen aanwijzen van mentale stress, laat staan de beschuldiging van abusieve praktijken, omwille van de zeer dynamische, snelle en uiterst geavanceerde oefeningen die hier worden uitgevoerd getuigt niet enkel van de beperkte kennis van de aanschouwers maar van een oneigenlijke stemmingmakerij.
c) De oefeningen die hier worden uitgevoerd zijn geen basis of zelfs middenschool dressuur. Zij zijn van een hoge school niveau dat amper nog bestaat. Deze oefeningen hebben tot doel een aantal oefeningen met een hoge graad aan impulsie en wendbaarheid uit te oefenen. Het hoofddoel van Oliveira is hier klaarblijkelijk het inoefenen van de 'terre a terre', waar hij overigens meesterlijk in slaagt. Dat wil niet zeggen dat het paard van bij aanvang in staat is deze moeilijke oefening uit te voeren. Op twee momenten (het langste moment vanaf 6:15) verliest het paard de hoge verzamelingsgraad die hiervoor vereist is, wat resulteert in een voorwaartse galop. Het paard is niet echt mentaal aan het vluchten maar Oliveira verliest zijn paard hier in de impulsiviteit. Hoe hij dit aanpakt (en dit is typerend voor Oliveira) is om met het paard mee te gaan in de galop en hem vandaar terug te verzamelen. Dit 'renmoment' wordt dan ook afgesloten met een piaffe.
Wat gebruikt Oliveira hier om deze terre a terre te bestendigen. Wel in eerste instantie oefent hij beide achterbenen in galop. Hij gebruikt hiervoor contragalop (op een manier die ik voorheen al beschreven heb), vandaar de contrastelling, en vervolgens de schouder binnen in de gewone galop (hier is de stelling wel degelijk merkbaar, maar gepast voor de laterale bewegingsoefening). Wanneer je niet bekend bent met dit soort oefeningen dan is dat zeker geen misdrijf, maar het oneigenlijk iemand beschuldigen op basis van jouw onwetendheid met dergelijke oefening wekt toch enige wrevel bij mij op (ik vraag mij ter zake dan ook af hoeveel moeite men doet om eerst inzicht in een materie te verwerven alvorens ze af te wijzen of ze als abusief te bestempelen).
Een tweede toepassing die Oliveira gebruikt is het zeer wendbaar draaien ten aanzien van de muur. Dit behoort dan ook enkel bij paarden te worden toegepast die in staat zijn om dergelijke bewegingen uit te voeren (wat dit paard klaarblijkelijk kan). Wederom maakt Oliveira gebruik van de contra galop om die snel om te buigen in een gewone galop (eigenlijk een pirouette) waardoor het paard sterk verzamelt tijdens de galop om de snelle wending ten aanzien van de muur te maken. Een kritiek die je wel kan hebben op deze trainingsessie is dat Oliveira deze wendingen te snel aanvraagt, wat ook de oorzaak is dat het paard vervalt in een moment van impulsiviteit. Niettemin weet de meester dit achteraf, gebruikmakend van de piaffe, terug te herstellen.
Een derde toepassing die Oliveira gebruikt is de piaffe en de piaffe-galop transitie als een methode om tot de terre a terre bewegingen te komen (ik vraag mij overigens af wie onder de critici een dergelijke transitie zonder tail swuching kan maken of wie zij kennen die een dergelijke transitie weet te bestendigen).
Het resultaat van deze oefeningen is de terre a terre (of het tumeln in Duitse dressuurbronnen) die slechts weinigen nog op dezelfde meesterlijke manier kunnen demonstreren. Het paard toont een duidelijke hoge graad van verzameling, wat duidelijk merkbaar is in de vrijheid van de voorhand, en de achterbenen staan vrijwel op hetzelfde niveau (dit is inderdaad zonder buiging, en noemt recht-recht, een paard die dit kan is de culminatie van rechtheid). Oliveira weet die rechtheid vervolgens aan te tonen door de terre a terre van een ter plaatse beweging om te zetten in een achterwaartse beweging.
Dit is inderdaad een zeer intense vorm van training (en het is een trainingssessie, dus inderdaad op sommige momenten kan de stelling beter, de impulsiviteit haalt op een bepaald moment de bovenhand, enz.) maar het eindresultaat waar de meester in deze sessie naar streeft is even duidelijk. Deze sessie duurde overigens ook maar even lang als het filmpje zelf (een dikke tien minuten) dat omwille van de hoge prestaties die van het paard worden gevraagd, een paard dat overigens al heel wat training heeft gehad en daarom tot dergelijke prestaties in staat is.
Ik wil gerust over Oliveira discussiëren, maar dan op gronden van zijn inzichten of eigenlijke praktijken. Het uiten van eigen interpretaties en beschuldigingen is zeer gemakkelijk. Ik ben er mij van bewust dat ik ook sterke stellingen naar voren schuif, maar ik hoop dat ik steeds heb aangetoond de moeite te doen om die stellingen van het nodige bewijsmateriaal en de nodige logica te voorzien. Neem dus de tijd om jouw stelling te beargumenteren. Het aanwenden van filmografisch materiaal kan in een dergelijke discussie zeer interessant zijn, maar doe dan eerst de moeite om na te gaan wat er precies gebeurt in dat filmpje. Met betrekking tot Nuno Oliveira wil ik gerust meegeven dat er een editie is waar je al zijn werken in kunt nalezen: Nuno Oliveira, ed. H. Guillaume, Nuno Oliveira. Oeuvres complètes (Belin, 2006).
In die optiek wil ik gerust het gesprek openen met betrekking tot de methodiek om de terre a terre aan te leren of rond hoe een pirouette van een trainingsoefening naar een toepassing kan worden gebracht (want het is net dat wat in dit filmpje aan de orde is). Een ander aspect dat mij sterk intrigeert is de verhoogde lateraliteit die Oliveira gebruikt bij oefeningen als de schouder-in of de travers. Dat lijken mij hoogst boeiende en inzichtelijke gesprekken of zijn inzichten rond de verschillende types van uitgestrekte draf bijvoorbeeld. Er zijn een ton aan zaken waarover we het inhoudelijk kunnen hebben.
Mijn excuses voor de toon van deze post, maar u leest inderdaad een gefrustreerde en ontstelde reactie. Niettemin kon ik dergelijke uitingen ten aanzien van een staaltje van uiterst hoge rijkunst (want dit werk begint waar het standaard repertoire van de Spaanse Rijschool eindigt) niet zomaar laten passeren.