Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 26-12-12 17:12

Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst door de TopicStarter : 26-12-12 17:12

Ik rijd al een jaar of 7 een Friese merrie. We rijden veel buiten en we rijden dressuurmatig in de wei. Nu hebben we in het begin de nodige problemen gehad met spanning. Als ze spanning opbouwt gooit ze haar hoofd in de lucht en gaat ze heel hard draven.

Tegenwoordig heb ik dat in de wei volledig onder controle, dat probleem is opgelost thuis. Als we op een vreemde plaats rijden kan ik het meestal voor zijn door haar goed aan het werk te zetten en haar vooral in het begin juist wat lager in te stellen. Soms gaat het toch nog fout, maar dan is het op te lossen door vooral niet tegen te houden. Ik laat haar gewoon lopen, rijdt wat figuren en nodig haar uit om mijn hand naar beneden te volgen. Dat lukt meestal na een paar rondjes meestal maximaal 5.

Buiten liep ze in het begin constant met haar hoofd heel erg hoog en had ze heel veel spanning. Ze wilde dan eigenlijk alleen maar de hele tijd heel hard draven. Nu zijn er stukken bij dat we heerlijk ontspannen aan een lange teugel kunnen stappen en draven. Ze komt dan keurig terug op mijn zit als ik dat wil. Maar soms gaat dat hoofd omhoog en bouwt ze die spanning weer op. Ik voel het gebeuren, maar het lukt me niet altijd om het op te lossen en dat eindigt er dan in dat ik haar alleen nog kan stoppen met veel druk op de teugels.

Het gaat dus al stukken beter dan vroeger maar ik wil eigenlijk net dat laatste stapje nog maken dat ik haar de hele tijd ontspannen kan houden. Nu heb ik het idee dat we elkaar soms versterken als zij spanning op bouwt. Doordat ik dan met meer druk ga rijden krijgt zij nog meer spanning. Dat zou ik graag willen doorbreken, maar ik weet niet zo goed hoe. Buiten heb ik niet de ruimte om voltes te rijden en figuren dus die truc kan ik niet gebruiken.

Heeft iemand van jullie misschien tips waar ik wat mee kan?

**Geplaatst**: 26-12-12 20:48

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst: 26-12-12 20:48

Persoonlijk zou ik tijdelijk een martingaal om doen.
Als dat hoofd heel hoog gaat heb je zo weinig te vertellen.
Terwijl je verder werkt aan dit probleem kan een martingaal je helpen.
Die dingen kosten heel weinig en kan je weer aflaten als het weer beter gaat.

Als bezig houden jullie helpt kan jr haar natuurlijk ook bezig houden
Met overgangen, tempowisselingen, stelling wisselen en of wijken.

Succes!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 27-12-12 10:23

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst door de TopicStarter : 27-12-12 10:23

Maar een martingaal is geen oplossing voor het probleem. Ik zou juist graag willen voorkomen dat ze zoveel spanning opbouwt dat haar hoofd zo omhoog gaat. Het is niet een kwestie van ergens van schrikken of bang zijn ofzo. Het is iets wat geleidelijk opbouwt en als ik op de juiste manier reageer moet ik die cirkel wel kunnen doorbreken. Ik heb de juiste manier alleen nog niet gevonden.

**Geplaatst**: 27-12-12 10:31

Geplaatst: 27-12-12 10:31

Ik heb hetzelfde probleem als jij, zowel in de bak als buiten. Mijn paard bouwt ook spanning op en uiteindelijk staat hij stil of rent hij hard weg.

Oplossing waar mijn instructrice mee kwam: we gingen eens nadenken omdat hij steeds stilstond en ze stelde voor om wanneer hij stilstaat nog één of twee stappen te vragen en dan halt te houden. Zo wordt 't mijn overgang naar halt (ipv de zijne) En dan gewoon even laten staan, zelf ontspannen en dan wachten tot hij nageeft, zucht, briest, diep uitademt. En daarmee de spanning laat afvloeien.
Daarmee geef je aan: okee paard, ik neem serieus dat je aangeeft dat er wat is (spanning) en ik doe er wat mee (overgang naar halt en gelegenheid geven om de spanning kwijt te raken) maar wel wanneer ík dat nodig vind (dus na die 1 of 2 stappen) Hij had gauw door dat hij van mij op aan kan. En tegenwoordig houd ik halt zodra ik spanning voel opkomen, of ook gewoon in de bak als oefening. Gevolg daarvan weer is dat hij minder spanning opbouwt doordat ik eventueel opbouwende spanning er dan al af heb gehaald. Voor jezelf is zo'n time out handig (heb ik nergens spierspanning waar ik dat niet wil, zit ik eigenlijk wel op m'n krent met de binnenkant van m'n bovenbeen op m'n zadel ipv de achterkant, kijk ik goed waar ik rijd, zit ik recht. Gewoon even checkje voor jezelf van een rijtje dingen die je nagaat. Je weet als het goed is van jezelf waar je op moet letten) waar je paard van meeprofiteert.

Buiten werkt 't ook. Zodra ik 'm wat voel verstrakken in z'n rug of hals houd ik halt totdat hij zucht oid. En dan kan ik daarna verder rijden.

Bij opwinding (hee, daar staat een koe!) geef ik 'm wat te doen. Dus even stelling vragen, een overgang of tempowisseling rijden, zoiets. Dat is dan namelijk een ander soort spanning, blijkbaar.

Succes!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 27-12-12 12:43

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst door de TopicStarter : 27-12-12 12:43

De merrie waar ik op rijd gaat eigenlijk nooit stilstaan uit zichzelf. Als ze rustig is kan ik haar gewoon laten halthouden, maar als ze zo druk doet kan ik haar alleen stoppen door veel druk op het bit te zetten. Hoe langer ik dat doe, hoe meer spanning er ontstaat. Dus als ik haar stil zet blijft ze de eerste paar seconden nog staan, daarna gaat ze uit zichzelf weer lopen, als ik haar tegen hou gaat ze dribbelen en dat wordt dus steeds erger. Dat zuchten en ontspannen gaat ze in die situatie nooit doen ben ik bang.

Ik ga wel proberen om er vroeger bij te zijn en haar dan meer te doen te geven. Misschien dat dat wel zou helpen.

**Geplaatst**: 27-12-12 13:25

Geplaatst: 27-12-12 13:25

Mijne gaf die spanning aan door stil te gaan staan. Was me jarenlang niet opgevallen en m'n instructrice kwam ermee.

Waarmee ik maar wil aangeven dat je paard, ook al valt het je misschien niet zo op, wél signalen geeft. Jouw paard geeft dan andere signalen dan mijne: zoek uit welke en doe er je voordeel mee.

**Geplaatst**: 27-12-12 13:27

Geplaatst: 27-12-12 13:27

Als ik mijn merrie spanning op voel bouwen met buiten rijden ga ik meestal een stuk stappen aan de lange teugel voordat het te erg wordt, meestal helpt dat wel, even alles af laten vloeien.
Soms helpt het ook wel om of iets meer los te laten/lengte te geven of juist wat ronder en dieper in te stellen, kwestie van het moment en hoe het paard erop reageert...

**Geplaatst**: 27-12-12 13:41

Geplaatst: 27-12-12 13:41

Dat bedoel ik: voel aan wat je paard doet en hoe hij reageert op jou. Daaruit kun je concluderen hoe je de spanning er weer af kan krijgen

**Geplaatst door de TopicStarter** : 30-12-12 11:03

Geplaatst door de TopicStarter : 30-12-12 11:03

Een stuk stappen helpt soms wel ja. Maar soms houdt ze de spanning dan ook gewoon vast, dan voel ik gewoon dat ze gespannen blijft en dan kan ik dus ook niet opnieuw aandraven want dan is het meteen weer.

Op dit moment rijd ik maar gewoon naar voren en probeer ik haar zover te krijgen dat ze mijn hand weer gaat volgen naar beneden. Als dat lukt is het opgelost, maar buiten kun je niet overal zomaar een tijd naar voren rijden :Y)

**Geplaatst**: 30-12-12 11:12

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst: 30-12-12 11:12

Miss heb je te veel druk op je teugel? meer met lange teugel rijden in stap en draf , eigenlijk is het durven loslaten,
Ik zelf los het altijd op door de zijgangen in te zetten dus oplossen met techniek werkt eigenlijk heel goed,

**Geplaatst**: 30-12-12 11:44

Geplaatst: 30-12-12 11:44

En zingen? Als je een liedje zingt in de takt van de gang die je wil?

**Geplaatst door de TopicStarter** : 31-12-12 12:03

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst door de TopicStarter : 31-12-12 12:03

@ Midgie: ik rijd dus eigenlijk de hele tijd aan een lange teugel in stap en draf. Normaal gaat dat prima en komt ze netjes terug op mijn zit als ik dat vraag. Maar soms moet ik mijn teugels wel even aannemen, bijvoorbeeld als we langs een drukke weg stappen of over moeten steken op een gevaarlijke plaats. Dat is meestal geen probleem.
Maar op sommige stukken onderweg kan ze soms opeens gespannen gaan doen. Meestal gebeurt dat aan een lange teugel, bijvoorbeeld als ik een afslag neem richting huis of als ze een breed bospad op stapt. Dan voel ik dat ze uit zichzelf harder gaat stappen of draven. Ze maakt over het algemeen zelf geen overgang van stap naar draf, maar als ik haar dan aan wil laten draven schiet ze naar voren.
In stap lukt het me niet om dat op te lossen. Wat ik nu dus doe is aandraven, naar voren laten schieten en goed naar voren blijven rijden zodat ze weer naar mijn hand toe loopt ipv alleen maar met haar hoofd in de lucht. Als ik daar genoeg ruimte voor heb dan werkt dat, maar zoiets kan onderweg op straat niet altijd.

Een liedje zingen of neuriën heb ik nog nooit geprobeerd maar dat vind ik wel een goede tip. Dat ga ik zeker proberen.

Gisteren heb ik trouwens met een halstertje gereden in de wei en dan is ze perfect te rijden op mijn zit. Daarna heb ik nog even buiten gestapt, maar ben het probleem niet tegengekomen. Dat ga ik misschien ook eens uitproberen, misschien helpt dat ook wel.

**Geplaatst**: 01-01-13 08:53

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst: 01-01-13 08:53

Hoe draaf je aan dan, want als ze makkelijk te rijden is en terug komt op je zit is miss je draf hulp veel te groot, miss minder met been aandraven maar puur op je intensie en je zit .
Als ze op het halster heel goed reageert zou je eens kunnen proberen een combi te maken van b.b een touwhalster onder je hoofdstel en daar ook een teugel aan, dan vraag je als het nodig is de eerste hulp op het halster en bij echte nood kun je het bit erbij pakken.
Maar zo als ik het lees ligt het probleem bij jou, ook zou je bij een overgang terug eens echt je zit moeten openen dus en vooral geen druk met je been , je knieen en je boven benen echt de druk eraf halen bij een overgang en uitademen.

**Geplaatst**: 01-01-13 11:41

Geplaatst: 01-01-13 11:41

Aurora3 schreef:
Maar een martingaal is geen oplossing voor het probleem. Ik zou juist graag willen voorkomen dat ze zoveel spanning opbouwt dat haar hoofd zo omhoog gaat. Het is niet een kwestie van ergens van schrikken of bang zijn ofzo. Het is iets wat geleidelijk opbouwt en als ik op de juiste manier reageer moet ik die cirkel wel kunnen doorbreken. Ik heb de juiste manier alleen nog niet gevonden.

Dit ben ik dus niet met je eens. Veiligheid staat voorop buiten. Een martingaal kan je juist helpen om de cirkel te doorbreken. Je hoeft het ding niet eeuwig te gebruiken. Met een paard dat zn hoofd omhoog gooit heb je weinig tot geen controle. Als het misgaat (meestal door een ander) ben je verder van huis.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 01-01-13 12:05

Geplaatst door de TopicStarter : 01-01-13 12:05

midgie schreef:
Hoe draaf je aan dan, want als ze makkelijk te rijden is en terug komt op je zit is miss je draf hulp veel te groot, miss minder met been aandraven maar puur op je intensie en je zit .
Als ze op het halster heel goed reageert zou je eens kunnen proberen een combi te maken van b.b een touwhalster onder je hoofdstel en daar ook een teugel aan, dan vraag je als het nodig is de eerste hulp op het halster en bij echte nood kun je het bit erbij pakken.
Maar zo als ik het lees ligt het probleem bij jou, ook zou je bij een overgang terug eens echt je zit moeten openen dus en vooral geen druk met je been , je knieen en je boven benen echt de druk eraf halen bij een overgang en uitademen.

Als ze normaal ontspannen is draaf ik aan met een lange teugel en een beetje been erbij en dan reageert ze meestal gewoon goed. Als ze zo gespannen gaat doen hoef ik eigenlijk alleen maar aan draven te denken, dan gaat ze al. Mijn reactie was in het verleden dat ik dan meteen mijn teugels korter nam om haar terug te nemen, maar ik heb gemerkt dat ik daarmee de spanning alleen maar vergroot. Nu probeer ik haar maar even te laten gaan, ze gaat dan harder draven dan de bedoeling was. Dan haal ik een keer diep adem en probeer ik haar vooruit naar mijn hand toe te rijden. Als dat lukt ontspant ze zich weer, komt naar beneden en dan kan ik haar weer gewoon op mijn zit rijden.

Ze reageert inderdaad prima met alleen een halstertje, zo lang ze rustig is. Op haar normale hoofdstel reageert ze dan ook prima. Het probleem is dus niet dat ze ongehoorzaam is of dat ze niet weet hoe het hoort, maar meer dat ze af en toe in een toestand komt dat ze zich afsluit voor mijn hulpen. Dan kan ik haar alleen nog bereiken met (behoorlijk wat) teugeldruk en daar wil ik vanaf.
Aan een touwhalster heb ik inderdaad ook gedacht ja. Het lijkt me sowieso een goed idee om meer met halster te gaan oefenen in de wei, want dan word ik ook gedwongen om mezelf nog meer op mijn zit te focussen en minder op de teugel.

Dat het probleem bij mij ligt ben ik wel met je eens. Of ja, eigenlijk is het probleem dat paard en ik elkaar versterken in dat opbouwen van spanning. De oplossing daarvoor ligt zeker bij mij, want ik moet die cirkel zien te doorbreken, ik moet de spanning weg zien te halen. Maar dat is dus nog even lastig af en toe.
Maar als ik mijn zit open zoals jij zegt en ik geef totaal geen druk meer met mijn been, is de voorwaartse impuls dan niet weg en valt ze dan niet uit elkaar? Want die neiging heeft ze wel makkelijk, neus eruit, rug wegdrukken, achterhand erachter en hoofd omhoog. Dat lijkt me ook niet de bedoeling.

JJane schreef:
Aurora3 schreef:
Maar een martingaal is geen oplossing voor het probleem. Ik zou juist graag willen voorkomen dat ze zoveel spanning opbouwt dat haar hoofd zo omhoog gaat. Het is niet een kwestie van ergens van schrikken of bang zijn ofzo. Het is iets wat geleidelijk opbouwt en als ik op de juiste manier reageer moet ik die cirkel wel kunnen doorbreken. Ik heb de juiste manier alleen nog niet gevonden.

Dit ben ik dus niet met je eens. Veiligheid staat voorop buiten. Een martingaal kan je juist helpen om de cirkel te doorbreken. Je hoeft het ding niet eeuwig te gebruiken. Met een paard dat zn hoofd omhoog gooit heb je weinig tot geen controle. Als het misgaat (meestal door een ander) ben je verder van huis.

Het is niet zo dat het onveilig is op het moment dat ze zo doet. Ze gaat er ook niet echt vandoor, ze gaat in draf harder dan dat ik eigenlijk wil. Normaal rijd ik de hele rit aan een losse teugel en komt ze keurig terug op mijn zit, maar als ze in dat cirkeltje terecht komt reageert ze dus niet meer op mijn zit. Ik kan haar dan wel nog stoppen maar alleen door mijn teugel flink aan te nemen en daar wil ik dus vanaf.
Het is trouwens ook niet zo dat ze echt met haar hoofd in de sterren loopt. Normaal loopt ze ontspannen met haar hals ongeveer horizontaal en haar neus naar voren. Als ze is zo'n bui komt is haar hoofd een stuk hoger en spant ze haar spieren in haar nek en rug.

Het is al veel verbeterd, want toen ik haar net kende liep ze de hele rit zo. Nu moeten we alleen nog net dat laatste stapje maken zodat we de hele rit ontspannen en fijn kunnen rijden 8-)

**Geplaatst**: 01-01-13 12:44

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst: 01-01-13 12:44

Als je je zit opent en meer gaat zitten juist moet je dan meer achterhand gebruik krijgen als het paard ten minste kan verzamelen door middel van je zit, je zou een travers of schouderbinnen in kunnen zetten, maar weet niet hoe ver jij ben met techniek, ik heb zelf ook zo,n hittepetit , die zet ik in dit soort situaties aan het werk, dus meer verzamelen en meer het achterbeen activeren door middel van de zijgangen , ben je zelf bewust van welk been er onder je zit gaat? want vaak word een been hulp op het verkeerde moment gegeven en daar worden juist dit soort paarden nog drukker van en slome paarden juist slomer, dus leer wanneer een been in de lucht is voor en achterbenen, dan kun je er wat mee en zal jou ook helpen buiten meer controle te krijgen over het tempo en het gedrag .

**Geplaatst door de TopicStarter** : 01-01-13 14:11

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst door de TopicStarter : 01-01-13 14:11

Mijn instructrice heeft mij met vrij veel moeite afgeleerd om mijn benen af te steken in een overgang terug. Nu houd ik dus juist mijn been er wat meer wij, want anders valt het paard uit elkaar en steekt ze juist haar hoofd omhoog (volgens instructrice).
Ik weet wel welk been ze wanneer optilt ja, maar ik vraag me af op welk moment ik dan wel of niet mag drijven? Ik neem aan dat ik hoor te drijven op het moment dat het been dat ik wil activeren omhoog gaat?

Travers of schouderbinnenwaarts ben ik in mijn training niet echt mee bezig. Wel af en toe een pasje wijken, veel overgangen en figuren.

**Geplaatst**: 01-01-13 19:49

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst: 01-01-13 19:49

Idd een hulp geven als het been in de lucht is, miss toch de travers en schouderbinnen erbij gaan pakken, dat is de basis van elk paard en ruiter.
Je zou dit eerst vanaf de grond kunnen aanleren zodat jij kan zien wat het paard doet in zijn lijf en benen en je het paar het beter kan uitleggen vanaf de grond dan vanuit het zadel.
Met je been er niet aan bedoel ik niet er vanaf steken , maar niet telkens knijpen zeg maar gewoon passief blijven en alleen een hulp geven als het nodig is en dan kun je b.v eerst inwerken met je boven been , vaak al genoeg bij een gevoelig paard.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 01-01-13 19:56

Geplaatst door de TopicStarter : 01-01-13 19:56

Ja, in principe wil ik best travers en schouderbinnenwaarts gaan doen, maar ik heb zelf weinig ervaring daarmee. Heel vroeger wel eens ooit op een manegepaard in de les gedaan, maar wellicht op een totaal foute manier. Als ik weer les heb zal ik het er eens over hebben met de instructrice. Misschien als ze een geschikt paard heeft kan ik het eerst bij haar een paar keer proberen te rijden op een meer ervaren paard.

Vanmiddag ben ik trouwens nog even buiten geweest, gewoon met het hoofdstel met bit en ze was heel braaf. Afgezien van een paar keer om proberen te draaien voor een gemaal dat opeens aan ging toen wij langs kwamen :')

Toen we daar langs waren was ze wel even gespannen, maar dat kon ik goed oplossen door nog even aan een lang teugeltje te stappen. Toen ik uiteindelijk wilde aandraven was de spanning al zo goed als weg en ging ze niet rennen

Laatst bijgewerkt door Aurora3 op 01-01-13 20:01, in het totaal 1 keer bewerkt

**Geplaatst**: 01-01-13 19:58

Geplaatst: 01-01-13 19:58

Hier is een oefening met een lagere moeilijkheidsgraad, weliswaar uitgelegd door een westernruiter maar misschien heb je er iets aan. Wat me hiervan aanspreekt is hoe de zithulp/teugelhulp zo eenduidig mogelijk gegeven wordt (teugel eraan, teugel los) en bij reactie de teugel direct los wordt gelaten. Je zou ook na kunnen denken over indirect teugelcontact (neckreining) waarbij je met de buitenteugel het paard een bocht vraagt vanuit ontspanning.

(Edit: Ik zou wel eerder stoppen en belonen dan de mevrouw in het filmpje, maar het gaat om het idee).

Er zijn nog heel veel meer methoden en tips op youtube te vinden, wie weet zit er iets bij wat je aanspreekt. Karen Rohlf heeft ook veel oefeningen om vanuit ontspanning het hoofd van het paad te laten zakken.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 01-01-13 20:10

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst door de TopicStarter : 01-01-13 20:10

@ swartbeessie: Thnx voor je reactie. Dat is ongeveer de methode die ik in de wei veel gebruikte toen ik haar net reed. In de wei was ze in het begin net zoals buiten, hoofd omhoog en alleen maar hard draven. Ik had totaal geen tempocontrole op mijn zit, alleen dmv veel teugeldruk kon ik iets doen. Ik heb toen heel veel voltes gereden, wel een stuk groter dan in het filmpje en zonder de pillon. En inderdaad ook 8jes, slangenvoltes, wenden linksom en rechtsom. Dan zakt haar hoofd en dan kan ik met mijn zit werken.
Helaas gaat dan buiten soms erg lastig.

Neckreining gebruik ik inderdaad ook. Zowel met buitenrijden met het hoofdstel als wanneer ik in de wei met het halster rijd. Dat begrijpt ze prima. Maar zulke dingen werken alleen als het paard met zijn hoofd bij jou is en voor jou wil werken. Als het paardje dat ik rijd zich spant dan let ze niet meer zo goed op mij en kan ik haar dus alleen nog maar bereiken met sterkere hulpen. Dat zou ik op willen lossen, zodat ze zich weer ontspant en op mij gaat letten.

Ik ga nog even op youtube spieken naar Karen Rohlf en andere interessante filmpjes

**Geplaatst**: 02-01-13 22:10

Geplaatst: 02-01-13 22:10

Nog een beetje verder gezocht, vond deze ook erg fijn:

**Geplaatst door de TopicStarter** : 02-01-13 23:53

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst door de TopicStarter : 02-01-13 23:53

Dat is inderdaad een heel interessant filmpje. Ik zou mijn paardje ook wel kunnen leren dat ze haar hoofd moet laten zakken op een bepaald commando dat wel bruikbaar is buiten. Daar zal ik eens aan gaan werken de volgende keer.
Als ik naast haar staat hebben we al zo'n commando dus moet niet zo moeilijk zijn om dat ook onder het zadel aan te leren.

**Geplaatst**: 03-01-13 09:15

Re: Spanning oplossen bij buitenrijden

Geplaatst: 03-01-13 09:15

Dat moet vast goed komen! Ik hoor graag hoe het gaat :-)

Succes!

**Geplaatst**: 03-01-13 09:22

Geplaatst: 03-01-13 09:22

Interessante dingen komen er voorbij! Als mijn paard buiten spanning opbouwt, zoek ik ergens een plek waar ik haar toch even op een volte kan zetten (dan maar kleine volte op een kruising van paden), of ik ga wijken. Gewoon van linkerkant pad naar rechterkant, terug naar stap, weer in verzamelde draf.. hop, aan het werk er mee! Als ze spanning opbouwt gaat bij haar ook het hoofd omhoog, maar dat los ik dan toch echt op door even wat meer teugeldruk te nemen en haar direct aan het werk te zetten. Zodra haar hoofd zakt, gaat de druk weer van de teugels. Daardoor verlegt ze de aandacht van wat het dan ook is dat haar spanning geeft naar een opdracht ("wijken"). Ik merk dat dit bij haar goed werkt en dat ze dan al vrij snel weer gewoon ontspannen loopt. Stilzetten werkt het ene moment wel, het andere moment niet. De ene keer kan ze blijven staan, zuchten en nadenken, en de andere keer gaat ze staan huppen, bokken en springen op de plaats omdat ze wil bewegen. Het ligt er maar net aan waar die spanning op dat moment door komt. Het is dus een kwestie van aftasten en proberen.