Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 03-11-09 18:32

Ritme behouden / Tempocontrole

Geplaatst door de TopicStarter : 03-11-09 18:32

Je hoort de term tempocontrole steeds vaker, gebruik de zoekfunctie en je vindt meer dan 30 pagina's aan berichten waarin het woord tempocontrole voor komt.

"Ja, we zijn bezig met tempocontrole"
"De oplossing voor je probleem is tempocontrole!"
"Ik trian op tempocontrole"
"Als het paard versneld, dan moet je weer terug naar je eigen tempo"
"Wilt je pony sneller dan ga jij langzamer en andersom"
"Dit bereik je door tempocontrole (dus leren het ritme te krijgen en daarin een constante in zoeken)"

Maar wat is tempocontrole nu eigenlijk en hoe houd je het, op dat moment, juiste ritme vast?

In mijn ogen is tempocontrole het kunnen controleren van de pasgrootte en dit vasthouden (ritme).

Ikzelf loop vooral tegen het probleem van het behouden van het juiste ritme aan in de galop. Het is niet zo dat het paard onder mij vandaan rent of erg terug blijft, het zijn net die kleine verschillen in ritme waar ik tegenaan loop. Ene galopsprong is net iets groter dan de andere galopsprong. Tussen twee galopbalken, kan ik prima het van tevoren bedachte aantal galopsprongen rijden, maar dat stukje ritme dat iedere galopsprong echt even groot is als je dressuurmatig aan het trainen bent of tussen de hindernissen? Nee, dat beheers ik niet.
"Hoofdbezigheid" van mij en mijn paard (vijf jaar) is dressuur, er wordt (bijna) wekelijks gesprongen en buiten gereden.
Tempi wisselingen (schakelen) is mogelijk in alle gangen, controle over hoofdhalshouding is ook mogelijk in alle gangen (bv. horizontaal, hals strekken en opgericht). Overigens kan beide uiteraard nog verfijnder en beter, maar de basis is aanwezig.
Op zeer ervaren paarden, vind ik het makkelijker om het juiste ritme vast te houden (ik denk zelf een stuk africhting en balans), maar blijft het een hekel punt (bijvoorbeeld tussen de galopwissels in een serie of hetzelfde ritme behouden vanaf de eerste galopsprong na de hindernis).

Een tip die ik heb gekregen is tellen, 1,2,1,2,1,2,1,2 om het ritme vast te houden.
Ik ben benieuwd hoe jullie dit doen en welke tips jullie mee hebben gekregen of meegeven.

**Geplaatst**: 03-11-09 19:22

Re: Ritme behouden / Tempocontrole

Geplaatst: 03-11-09 19:22

ik tel tot 4 in het begin doe je het heel veel maar uiteindelijk gaat het op gevoel.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 04-11-09 08:49

Geplaatst door de TopicStarter : 04-11-09 08:49

_ViolaineHW_ schreef:
ik tel tot 4 in het begin doe je het heel veel maar uiteindelijk gaat het op gevoel.

Uiteraard gaat het op gevoel, maar hoe kan je dit gevoel beter ontwikkelen naast vooral veel doen?

**Geplaatst**: 04-11-09 08:58

Re: Ritme behouden / Tempocontrole

Geplaatst: 04-11-09 08:58

Ja je ruiter gevoel ontwikkelen, dat ontwikkel je door te leren voelen, waar en wanneer het been van de grond of op de grond is, je instructrice zou je daar mee kunnen helpen en wat ezel brugjes kunen geven om dat te leren, ook moet je onafhankelijk leren bewegen in je lichaam en vooral leren je heupen los te laten en geen steun zoeken in de teugel als je het evenwicht verliest , durf los te laten en doe af en toe je ogen eens dicht.

Leer naast het paard hoe het loopt en beweegt en ga met dat gevoel erop zitten.

**Geplaatst**: 04-11-09 09:17

Geplaatst: 04-11-09 09:17

Ik denk ook dat het een stukje aanleg is dat in je paard moet zitten. Mijn paard had al een erg opvallende mooi tact als groen paard zijnde, het tempo lag nog wat aan de hoge kant en natuurlijk kon ik lang niet elke pas beheersen.
Door training en ontwikkeling van paard en mezelf heb ik dit in de loop der jaren beter onder controle gekregen en kan ik nagenoeg altijd elke pas van mijn paard controleren…mijn paard is ver in de africhting maar af en toe ben ik hem nog even compleet kwijt maar door zijn natuurlijke aanleg hiervoor, valt het dan weinig op voor anderen.

TS…hoe zit het bij jou met de schijnovergangen? Let hierop wel op de impuls. Dus overgang draf-stap maar net niet stappen maar wel actief laten gaan. Vertoont je paard hierin opvallend gedrag? Doe dit ook regelmatig eens in de stap, dus net-niet naar het halthouden maar wel goed actief laten blijven.
En verder die galop: kilometers maken, overgangen (grote volte, middengalop en weer terug, opbouwen van bv. 10 sprongen middengalop-arbeidsgalop naar schakelen tussen 4 sprongen weg en weer terug). Er is echt voldoende te verzinnen om hierop afwisselend te trainen. De oefeningen die bij het ene paard aanslaan, hoeven nog niet bij het andere paard te werken.
En daarbij…ik denk dat een groot deel te trainen is, absoluut, maar ook een deel zit in de natuurlijke aanleg van je paard.

Heb geduld, het komt vanzelf wel!

Enne…laat je niet frustreren door waar anderen mee bezig zijn. Kijk en luister naar je eigen paard; met anderen heb je niets te schaften!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 04-11-09 10:47

Geplaatst door de TopicStarter : 04-11-09 10:47

@ midgie
Een onafhankelijke zit is noodzakelijk, absoluut en zonder arrogant te willen zijn, durf ik wel te zeggen dat ook die aanwezig is. Al kan, zie GDF Heike Kemmer en andere topruiters en talenten, dat uiteraard ook altijd beter.
Er wordt absoluut geen steun gezocht in de teugel. Dat wordt door dit paard absoluut niet getolereerd. Het gaat ook niet om het eerste stuk, maar juist om het stukje verfijning.

@ Imago01
Schijnovergangen, dat is wat ik bedoel met tempi wisselingen (schakelen). Dit wordt in iedere training meegenomen, omdat het in mijn ogen tot een belangrijk stuk basis behoort. Dit gaat goed, maar het paard is jong, dus er is altijd verbetering mogelijk. Het gaat om de volgende stap, het behouden van ritme. Ik bedoel bijvoorbeeld het stuk ritme dat je nodig hebt om die perfecte wissel te rijden. Voordat je de wissel rijdt wil je dat je paard een vast ritme heeft en dus niet de ene galopsprong net vijf centimeter groter maakt dan de andere. Voor dat stukje ben ik op zoek naar het juiste gevoel.

Al denk ik dat je een groot punt hebt, met het hebben van geduld. Paard moet sterker worden, meer balans krijgen en ik mijn ruitergevoel verder ontwikkelen.

Imago01 schreef:
Door training en ontwikkeling van paard en mezelf heb ik dit in de loop der jaren beter onder controle gekregen en kan ik nagenoeg altijd elke pas van mijn paard controleren…mijn paard is ver in de africhting maar af en toe ben ik hem nog even compleet kwijt maar door zijn natuurlijke aanleg hiervoor, valt het dan weinig op voor anderen.

Het gaat mij juist om dat stukje ontwikkeling, hoe heb jij dat ontwikkeld? Hoe ben je aan het gevoel voor ritme gekomen dat je nu hebt?

**Geplaatst**: 04-11-09 11:06

Re: Ritme behouden / Tempocontrole

Geplaatst: 04-11-09 11:06

Mijn natuurlijke aanleg voor ritme speelt hierin denk ik ook voor een groot deel in. Ik heb een goed gevoel ontwikkeld door bv. het spelen van instrumenten in mijn jeugd, (stijl)dansen etc. Het klinkt echt heel stom maar het speelt wel degelijk mee.

Verder is het een kwestie van kilometers maken en er niet téveel over nadenken. Ik heb gemerkt (door o.a. lesgeven) dat de mensen die teveel nadenken over bepaalde aspecten van het rijden hier dusdanig door van de slag raken (zelfs tot gefrustreerd aan toe), hiermee hun paard gigantisch in de weg gaan zitten.

Kilometers maken!!! Oefenen en gewoon dóen. Maar vooralsnog…ik denk dat als je paard van nature geen juist ritme heeft en de ruiter hier ook nog eens problemen mee heeft dat het extra lastig wordt.
Aan de andere kant heb ik ook diverse paarden gereden met van nature een niet zo best ontwikkelde tact, die ik heel mooi in de tact heb gekregen.
Consequentie is hierbij een sleutelwoord want teveel ruiters laten hun paard teveel terugkomen zonder op tijd hierop in te spelen…alles komt vanuit de juiste impuls want zonder impuls begin je al helemaal niets.
Tenminste, dat is hoe ik erover denk…

**Geplaatst**: 04-11-09 12:19

Re: Ritme behouden / Tempocontrole

Geplaatst: 04-11-09 12:19

Ik vind het één niet helemaal hetzelfde als het andere. Tempocontrole is bij mij dat je paard niet voor je been wegrent of achter je been zakt, maar dat je paard exact het tempo wil aanhouden wat jij vraagt, zonder dat je constant moet remmen of been geven. Dus als het ware: ik zet hem in versnelling 1, hij blijft in versnelling 1 tot ik been bijgeef tot versnelling 2, dan weer mijn been af laat hangen en hij dat weer volhoudt tot ik weer been bijgeef of een ophouding maak om "te schakelen".

Hetgeen jij beschrijft klinkt meer als tact of ritmeverlies. Is dit altijd sneller, altijd langzamer, of een wisselwerking daartussen?

Ben het wel met Imago eens dat je het ritme in je hoofd en je lijf moet hebben zitten, dat is iets wat je alleen kan leren door veel rijden, misschien zelfs muziek op de achtergrond nemen om een "basisritme" te vinden als je fantasie niet groot genoeg is om dat in je hoofd te doen.
Nog wat tactische tips: als het galopritme dreigt te vertragen probeer dan eens niet aan te drijven in het ritme van de galop waar je in zit, maar tik je paard sneller aan dan dat ritme. Je zult merken dat je paard het snellere ritme gemakkelijker oppikt als je dat goed doet.
Als je paard wat drammerig is controleer dan telkens of je je hand voor weg kan doen zonder dat het tempo verandert en maak telkens een ophouding als dat wel gebeurd, ook al moet je dat honderdduizend keer herhalen.

**Geplaatst**: 04-11-09 13:13

Re: Ritme behouden / Tempocontrole

Geplaatst: 04-11-09 13:13

Nog even ter aanvulling: wat ik dus als verschil zie is dat je tempocontrole niet in orde hoeft te zijn om de tact wel goed te houden, je kunt bijv. de hele tijd een beetje bijdrijven of tegenhouden en dan blijft je tact en tempo precies hetzelfde, het blijft alleen niet zo als jij geen hulpen meer geeft.
Omgekeerd is bij tactverlies of ritmeverlies je tempocontrole nooit 100 %, omdat je eens dat je je paard in het juiste ritme hebt dat dan niet zou verliezen.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 04-11-09 14:40

Geplaatst door de TopicStarter : 04-11-09 14:40

horseyfries schreef:
Nog wat tactische tips: als het galopritme dreigt te vertragen probeer dan eens niet aan te drijven in het ritme van de galop waar je in zit, maar tik je paard sneller aan dan dat ritme. Je zult merken dat je paard het snellere ritme gemakkelijker oppikt als je dat goed doet.
Als je paard wat drammerig is controleer dan telkens of je je hand voor weg kan doen zonder dat het tempo verandert en maak telkens een ophouding als dat wel gebeurd, ook al moet je dat honderdduizend keer herhalen.

Het is inderdaad ritmeverlies. Het is een wisselwerking, merendeel is dat hij versneld (maar dit is heel minimaal). Deze tips zijn exact de dingen die mijn instructrices aangeeft.

**Geplaatst**: 07-11-09 13:54

Geplaatst: 07-11-09 13:54

Geachte Arnyek,
Hierboven zijn veel juiste en nuttige aanwijzingen gegeven. Vooral hetgeen Horseyfries schreef m.b.t. "drammerig", spreekt mij aan. Als een paard eenmaal geleerd heeft te 'wachten' is tempo, tact, ritme, grote, gemakkelijker te controleren.
Ikzelf gebruik daarvoor 'bügeltrit'. Maar dit hier uitleggen is erg moeizaam. Het komt er op neer dat het paard leert, zonder inwerking van de hand, 'terug te komen' of bij de 'ruiter te blijven'. Het dier leert zich daardoor te concentreren op de zit. Maaar uiteindelijk is het effect hetzelfde als die van de door Horseyfries aangegeven methode.

Met vriendelijke groet,
Kadankovitch

**Geplaatst**: 08-11-09 20:20

Re: Ritme behouden / Tempocontrole

Geplaatst: 08-11-09 20:20

veel gevoel ontwikkelen en veel oefenen