paardensport Anno 2025

Moderators: Essie73, Coby, balance, Firelight, Dyonne, NadjaNadja, Neonlight, Sica, C_arola

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
kitsunemimi
Berichten: 104
Geregistreerd: 21-08-15

paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 20-02-25 16:41

In de tijden van vergane pennydromen en een altijd veranderende wereld binnen onze sport.

Wat zijn de dingen die jullie vroeger heel normaal vonden maar eigenlijk niet meer vinden kunnen?

En waar ben jij klaar mee? Wat zou je graag anders zien? Wat zijn de veranderingen.

De wereld van nu en met name social media schept een beeld van goed en slecht.

en hoe wij ze zouden moeten behandelen vind je dit vernieuwend? Of ben je meer van de oude stempel?


Is het nog oke? Om de boerenmentaliteit toe te passen op een lomp paard,
Of moet er dan gelijk allerlei paten en peuten tevoorschijn worden getoverd?


En even

Wees respectvol, speel op de bal en niet de man, en voer niet de Overtoom op je mening.

Ik ben gewoon benieuwd naar jullie inzichten op het gebied van paardenhouderij anno 2025

Flubberboot

Berichten: 3877
Geregistreerd: 14-09-21

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-25 18:45

Wat vond ik vroeger normaal en nu niet: Bandages

Wat zou ik graag anders zien: Mensen die hukke tukke plukke in de mond van het paard. Mensen op wedstrijd die niet kunnen rijden maar zeiken op de jury want oh wee als ze eens moeten kijken wat ze zelf verkeerd doen of beter kunnen.

Zie wel een goed verschil tussen paardenwelzijn vroeger en nu, alleen kunnen we soms ook doordraaien. Houd er rekening mee dat niemand zijn of haar bed uit komt en denkt "Poh! nu ga ik me eens een paard mishandelen/verkeerd huisvesten!!!" (Hoop ik...)

Elisa2

Berichten: 46971
Geregistreerd: 31-08-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 16:26

Ik zie eigenlijk al veel veranderingen gelukkig, ik loop al een tijdje mee. En ik zie dat veel meer mensen bewuster met hun paarden omgaan en het algemene niveau wel gestegen is.

Wat ik graag anders zou willen zien is paarden die nog teveel van hun leven op stal moeten slijten..eenzaam opgesloten in een klein hokje.

Hoe wij ze moeten behandelen is gewoon: goed, of je nu van de oude of nieuwe stempel bent..maar eerlijk, paardwaardig en met in ieder geval basis kennis en vaardigheden. Met boeren mentaliteit hoeft niks mis te zijn mits degene ook echt de vaardigheid heeft. Soms worden er teveel peuten en paten bij gehaald terwijl een stukje ervaring en doortastendheid wonderen kunnen doen. (het is natuurlijk altijd goed om iets medisch eerst uit te sluiten)

Dus ja, een beetje van allebei denk ik..

Social media polariseert heel erg, dat is eigenlijk iets waar ik wel klaar mee ben..omdat een ander iets anders doet betekent het niet gelijk dat dit slecht(er) is.

Beemsterkaas

Berichten: 933
Geregistreerd: 23-02-23

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 16:56

Wat vroeger slecht was, maar men niet van wakker lag:

- Ik heb nog een manege gekend waar de paarden in stands stonden.

- Het was op stallen heel normaal dat een paard 24/7 op stal stond, en het dagelijks uurtje rijden werd als voldoende beweging gezien.

- Hooi werd in te kleine hoeveelheden gegeven bij stalpaarden. Weipaarden hadden vaak wel een grote baal hooi voor hun neus.

- Het was als voorbijganger heel normaal om een paard in de wei brood te geven of andere etensresten.

- Het kwam veel vaker voor dat een paard in z'n eentje werd gehouden

- enzovoort :o

Wat ik nu graag zou zien veranderen:

- De wedstrijdsport mag van mij op de schop (onpopulaire mening)

- Er moet een strengere wetgeving zijn voor max. aantal uren op stal.

- Er moet een strengere wetgeving zijn voor max. aantal paarden in een (vaak blubberige) paddock paradise

- Mensen moeten terug meer hun gezond verstand gebruiken wat voerbeleid betreft, paarden zijn geen proefkonijnen voor allerlei hypes

- Er moet een andere manier zijn om mensen te leren rijden. Manegepaarden die al dat gehobbel en geknoei moeten verdragen, die vaak zo scheef en stijf zijn als wat maar toch blijven werken, is niet meer van deze tijd.

Ik kan nog wel even doorgaan met mopperen :+

Earth

Berichten: 11276
Geregistreerd: 09-04-20
Woonplaats: Ergens oost

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 17:21

Vroeger ging ik naar grote evenementen en zat ik uren bij de inrijring. Ik werd geïnspireerd door de springruiters. Dus op naar huis, slof erom en lekker met een strakke slof rondrijden en springen. Ik wilde het net zo doen als zij. Ik voel me echt schuldig naar mijn voormalige paard toe :(

Toen in jong was werd in de springles nog wel eens een longeerzweep bij gepakt als het paard bleef weigeren. Gebeurde niet zo heel vaak en er werd niet hard geslagen of iets, maar tegenwoordig kan dat echt niet meer.

Bij ons op de manege stonden de paarden en pony's ook in een stand. En dat in een drukke smalle gang waar veel mensen en paarden ook achter hun langs liepen. Dus de paarden waren vaak onrustig.

Lieser
Berichten: 3502
Geregistreerd: 15-03-21

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 17:38

Beemsterkaas schreef:
- Er moet een andere manier zijn om mensen te leren rijden. Manegepaarden die al dat gehobbel en geknoei moeten verdragen, die vaak zo scheef en stijf zijn als wat maar toch blijven werken, is niet meer van deze tijd.

Misschien eerst lessen op zo'n mechanisch paard om te leren lichtijden en met de teugels leren omgaan ... :j

Earth

Berichten: 11276
Geregistreerd: 09-04-20
Woonplaats: Ergens oost

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 18:06

Van de week kwam er een meisje rijden op een pony van een kennis van mij. Meid zat al 2 jaar op rijles op een goed aangeschreven manege in de buurt. Wil ze aandraven, schopt ze die pony toch tussen de ribben := Nou weet ik dat manegepony's niet altijd even scherp aan de hulpen zijn, maar dit was wel extreem haha. Pony schrok zich een hoedje. Ik heb haar maar direct geleerd hoe ze normaal been kan geven.
En aangalopperen, buitenbeen achter de singel had ze ook nog nooit van gehoord. Ook weer een paar schoppen met het been en dan moest ie maar in galop gaan. Nou dat lukte dus niet :')
Laatst bijgewerkt door Firelight op 19-03-25 13:45, in het totaal 1 keer bewerkt
Reden: Tekst aangepast

koend
Berichten: 1644
Geregistreerd: 10-11-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 19:47

Leuk om even over na te denken.
Ik loop al zo”n 45 jaar mee met de paarden, ik kan dus wel wat vergelijken.

Vroeger was het allemaal veel onbevangener. Wil je er een keer op zitten? Hupsakee ...
We reden urenlange buitenritten, inclusief koersje, zonder zadel tot ons kont open lag door het paardenzweet. Steil bergop? Gewoon aan de manen hangen. Afgevallen? Haha, kruip er vooral snel weer op, anders word je bang. We hadden ook een zadel: keihard, veel platter en opener dan nu.

Er was veel minder aandacht voor de veiligheid. Mijn eerste rijhelm heb ik gekocht toen mijn kinderen in de ponyclub gingen rijden en ik dus het goede voorbeeld moest geven. Een bodyprotector bestond nog niet.

Er wordt nu veel meer geld uitgegeven aan uitrusting. De eerste 10 jaar reed ik met gevoerde rubber laarzen van aigle en ik was er trots op. We reden met een gewone jeans. Verdere outfit? Ben je gek?

Nu is er voor alles instructie. Ik kreeg enkel te horen: "Blijf uit zijn mond; vooruit rijden." Als ik wat meer dressuur wilde leren kocht ik mij een boek en probeerde het daarmee zelf uit te vogelen.
Privéles kenden we echt niet en groepsles was in de manege "voor wie het nog niet kon.”

De koers was véél groter dan nu. Je had de ponykoersen, de dravers en de vlucht, klein spel (amateurs) en groot spel ( vooral beroeps). Er waren twee grote renbanen in mijn provincie en 2 x per week waren er telkens een tiental rennen, met behoorlijk wat prijzengeld. In mijn dorp waren zeker de helft van alle paardachtigen renpaarden.
Ik groeide op bij de dravers. Warmbloeden vond ik eigenlijk maar flauw.

Er waren meer mannelijke ruiters dan amazones.

Er was een veearts en een hoefsmid. En dat was het. De paarden die werkten waren allemaal beslagen.
Had je toen verteld van een fysio of een gedragstherapeut, ze zouden je eens meewarig aangekeken hebben.

Men hield geen geriatrische en geen ziekelijke paarden. Die waren gewoon voor de slacht. Mede daardoor was het paardenbestand gezonder dan nu. Zomerexeem, allergieën, suikerintollerantie, slechte pezen en hoeven waren zeldzaam en werden direct weggeselecteerd.

Nu zijn er veel meer stijlruiters. Zelfs op professioneel niveau zie je het verschil. Vergelijk voormalig topruiter Hugo Simon met de huidige generatie en je ziet het verschil. Ook op wedstrijd-amateurniveau zie je echt het verschil. Vroeger reden we vooral met ons hart en minder met ons verstand.
Kinderen krijgen van in het begin les.
Het is een mes dat aan twee kanten snijdt: hun onbevangen plezier is minder, hun technisch kunnen is groter.
In de maneges wordt er nu wel veel meer gepamperd en minder gedrild. Ik denk dat het gemiddeld niveau daar gedaald is.

Social media van tegenwoordig is tegelijk een kans om bij te leren, een motivatie om beter te doen en anderzijds een plaats waar met gif wordt gespoten.

De voeding is ook veranderd. Toen voederden we naast gras, hooi en een biet vooral haver, gerst en melasse. Een liksteen was er wel al. Renpaarden stonden vooral op haver. We haalden het bij de plaatselijke molen.
Als er toen voedingsproblemen waren was het steevast "teveel aan eiwitten". Net zoals het nu steevast is "teveel aan suikers".
Vetten werden niet in het voeder verwerkt met uitzondering van een slobber van zemelen met en soeplepel zout en zelf gekookt lijnzaad na een hele zware inspanning.
Een fokmerrie en een opgroeiend paard leefde bijna uitsluitend van gras en hooi.

Alle renpaarden stonden toen ook al in boxen, allemaal op stro. Een paard met hooiallergie was voor de slager. Ook op de manege heb ik hoogstens wat pony's in stands gezien, maar die liepen dan de hele nacht in de weide.

De warmbloeden hebben nu meer talent voor de discipline waarvoor ze gefokt zijn. Met alle voor-en nadelen vandien.

Er is nu meer aandacht voor dierenwelzijn. Toch betwijfel ik of er vroeger meer dierenleed was. Men zag de paarden ook graag, sliep erbij als er een veulen op komst was, stond ’s nachts op als er tekenen waren van koliek, stapte de paarden aan de hand in en uit, ...

Alles bij elkaar is alles nu veel professioneler, commerciëler en dus duurder geworden.
De paardenmensen zijn nog even gepassioneerd.

Beemsterkaas

Berichten: 933
Geregistreerd: 23-02-23

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 20:13

Mooi koend!

ikke

Berichten: 39087
Geregistreerd: 06-03-01
Woonplaats: next to nowhere

Link naar dit bericht Geplaatst: 21-02-25 20:24

Beemsterkaas schreef:
Wat vroeger slecht was, maar men niet van wakker lag:

- Ik heb nog een manege gekend waar de paarden in stands stonden.

- Het was op stallen heel normaal dat een paard 24/7 op stal stond, en het dagelijks uurtje rijden werd als voldoende beweging gezien.

- Hooi werd in te kleine hoeveelheden gegeven bij stalpaarden. Weipaarden hadden vaak wel een grote baal hooi voor hun neus.

- Het was als voorbijganger heel normaal om een paard in de wei brood te geven of andere etensresten.

- Het kwam veel vaker voor dat een paard in z'n eentje werd gehouden

- enzovoort :o

Wat ik nu graag zou zien veranderen:

- De wedstrijdsport mag van mij op de schop (onpopulaire mening)

- Er moet een strengere wetgeving zijn voor max. aantal uren op stal.

- Er moet een strengere wetgeving zijn voor max. aantal paarden in een (vaak blubberige) paddock paradise

- Mensen moeten terug meer hun gezond verstand gebruiken wat voerbeleid betreft, paarden zijn geen proefkonijnen voor allerlei hypes

- Er moet een andere manier zijn om mensen te leren rijden. Manegepaarden die al dat gehobbel en geknoei moeten verdragen, die vaak zo scheef en stijf zijn als wat maar toch blijven werken, is niet meer van deze tijd.

Ik kan nog wel even doorgaan met mopperen :+

Maar kun je uitleggen waarom je nog meer regels wil; nog meer verbod; nog meer "controle" terwijl de praktijk ons al jaren leert dat die regels volkomen onzinnig zijn:
ten eerste omdat je met regels niks oplost en
ten tweede omdat die regels alleen zin hebben als ze gehandhaafd worden.

Beemsterkaas

Berichten: 933
Geregistreerd: 23-02-23

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 07:45

Klopt, we vinden de regels allemaal lastig.

Maar teveel paarden in een te kleine PP proppen is niet oké en gebeurt op veel meer plekken dan goed is.

Net zoals dat paarden geen vrije beweging krijgen op sommige stallen.

Zo bouwde iemand ik de buurt 15 jaar geleden een gloednieuwe stal met binnenbak, prachtige accommodatie. Maar niet 1 paddock of wei.

Daar sta ik niet achter en mijn gok is dat er in de toekomst sowieso een beleid voor komt.

Elisa2

Berichten: 46971
Geregistreerd: 31-08-04

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 09:11

Ja die Aigle rijlaarzen van rubber en zonder cap rijden haha, ja dat was echt "vroeger' ja..en alle manege pony's met een lage neusriem en keiharde slecht passende zadels met een opgevouwen deken er onder ipv sjabrakjes.

Jouw ideeen spreken mij wel aan Beemsterkaas, eigenlijk zouden een aantal zaken zo normaal moeten zijn dat wetgeving niet nodig zou hoeven zijn.

Popstra
Berichten: 16237
Geregistreerd: 21-06-08

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 09:46

boeren mentaliteit .. wat versta je daar onder?

Mars

Berichten: 33986
Geregistreerd: 15-03-05
Woonplaats: Vld

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 10:03

Stands, aansingelen zo strak mogelijk, als je pony bokt meteen zweep erop. Schrikken=meer druk met been en teugels geven, bit niet in willen = vinger in tandvlees duwen etc. Ben blij dat er tegenwoordig veel anders gaat.

ikke

Berichten: 39087
Geregistreerd: 06-03-01
Woonplaats: next to nowhere

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 10:17

Mars schreef:
Stands, aansingelen zo strak mogelijk, als je pony bokt meteen zweep erop. Schrikken=meer druk met been en teugels geven, bit niet in willen = vinger in tandvlees duwen etc. Ben blij dat er tegenwoordig veel anders gaat.

Als je niet strak genoeg aansingelt, ligt je ernaast, met zadel en al. Werden we, terecht, voor gewaarschuwd bij onze laatste. Zelfs zo'n gripmatje werkt maar beperkt!
Gewoon je duim in een mondhoek is voldoende, doen ze hun mond al open. Hoef je ook niet met het bit tegen de tanden te tikken.

Idem voor een lage neusriem; daar is niks mis mee, zolang je fatsoenlijk je passende hoofdstel om doet.
Die aansnoerneusriemen zijn vele malen hufteriger toegepast dan met een lage neusriem mogelijk is.

Gaan we nog maar voorbij aan de persoonlijke voorkeur van het paard. Mijn vorige paard vond alles prima, zolang er maar iets om het hoofd hing om mee te communiceren.
Tante Taart wil alles strak, vast en stil. Een Myler grade II als bit is beter dan een los, flubberig trensje.
Stippeltje kent geen bit en heeft dat ook niet nodig. Die doet het op een simpel FRA-hoofdstelletje, maar die heeft er een mening over als je er niet goed op zit.

koend
Berichten: 1644
Geregistreerd: 10-11-03

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 10:48

"Boerenmentaliteit" en vervolgens noem je alle slechte dingen die je kunt bedenken.
Je zult maar boer wezen!

45 jaar geleden kwam ik vaak bij vrienden, boerenzonen.
De paarden hadden een ruimere box dan elders, liepen het grootste deel van de dag bij de koeien in een weide van meerdere ha. En de rest werd gedaan zoals dat toen gangbaar was.
Bit insteken met vinger in mondhoek ( doe ik nog), lage neusriem ( had toen iedereen), bokken of steigeren was 1 ferme tik van de zweep en krachtig vooruit rijden zonder aan de teugels te gaan hangen ( doe ik nog). En verder rustig, gedecideerd en positief zijn met je paard.
Ik ben ervan overtuigd dat het voor de paarden toen zowel mentaal als fysiek helemaal niet zo slecht was.

Lieser
Berichten: 3502
Geregistreerd: 15-03-21

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 10:56

Voor mij is boeren mentaliteit niet hetzelfde dierenmishandeling. Meer een zakelijker insteek vanuit het idee dat paarden werden gebruikt in het werk. Niet geschikt = verkopen, maar verder gewoon goed behandelen zodat het paard zo lang mogelijk gezond en bruikbaar blijft.

Muronia

Berichten: 22058
Geregistreerd: 29-04-09
Woonplaats: Aan het kanaal, achter de spoordijk

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 11:11

En met je boerenverstand naar oplossingen voor problemen kijken.

Paard loopt niet zoals je het graag wilt--> beter leren rijden ipv peuten en paten.

Zelf zien dat iets niet goed past ipv allerlei -fitters erbij op te trommelen.

Regelmatig ontwormen ipv onbetrouwbare mestonderzoeken.

Kijk naar het paard en wat die nodig heeft in plaats van eigen idealen na te streven (voor de 1 is dat per sé 24/7 buiten moeten lopen in weer en wind, voor de ander alle luxe voor de ruiter maar niet voor het paard).

Als paard kreupel is of iets mankeert, dierenarts erbij (of hoefsmid als t probleem in de hoef zit) in plaats van een peut of paat.

Goed hooi (en dat kun je voelen en ruiken ipv laten analyseren) voeren en zo nodig een brok, maar geen 20 poeiertjes of korreltjes voor dit of voor dat zonder dat het (volgens een dierenarts) nodig is.

Dit is voor mij boerenverstand en zo doe ik het al 30 jaar en ik weet wel zeker dat ik zeer tevreden en gezonde paarden heb :)

koend
Berichten: 1644
Geregistreerd: 10-11-03

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 11:15

_/-\o_ helemaal mee eens.

Elisa2

Berichten: 46971
Geregistreerd: 31-08-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 11:50

Toch is een peut of paat erbij halen niet altijd slecht..zoveel paarden die vastgereden worden en er zijn steeds weer nieuwe ontwikkelingen en inzichten. :)

Zo kan een paard doordat het niet goed rechtgericht wordt helemaal scheef en vast worden in de spieren/ bindweefsel en daardoor de hele tijd op 1 schouder vallen, 1 voorbeen daarmee teveel belasten en daar bijv. sneller artrose krijgen. Als zo'n paard regelmatig even losgemaakt wordt door een peut of paat geeft dat in ieder geval meer kans op een herstel van deze onevenwichtigheid waardoor de kans dat deze uiteindelijk kreupel wordt ook weer minder wordt en op die manier kunnen problemen voorkomen worden. Mits de persoon natuurlijk ook bezig blijft met zichzelf ontwikkelen/ beter rijden/ trainen etc.

Dus ik zeg, boerenverstand maar wel open blijven staan voor nieuwe ontwikkelingen. :D

ikke

Berichten: 39087
Geregistreerd: 06-03-01
Woonplaats: next to nowhere

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 12:19

Muronia schreef:
En met je boerenverstand naar oplossingen voor problemen kijken.

Paard loopt niet zoals je het graag wilt--> beter leren rijden ipv peuten en paten.

Zelf zien dat iets niet goed past ipv allerlei -fitters erbij op te trommelen.

Regelmatig ontwormen ipv onbetrouwbare mestonderzoeken.

Kijk naar het paard en wat die nodig heeft in plaats van eigen idealen na te streven (voor de 1 is dat per sé 24/7 buiten moeten lopen in weer en wind, voor de ander alle luxe voor de ruiter maar niet voor het paard).

Als paard kreupel is of iets mankeert, dierenarts erbij (of hoefsmid als t probleem in de hoef zit) in plaats van een peut of paat.

Goed hooi (en dat kun je voelen en ruiken ipv laten analyseren) voeren en zo nodig een brok, maar geen 20 poeiertjes of korreltjes voor dit of voor dat zonder dat het (volgens een dierenarts) nodig is.

Dit is voor mij boerenverstand en zo doe ik het al 30 jaar en ik weet wel zeker dat ik zeer tevreden en gezonde paarden heb :)

Maar wat is jouw bijdrage om deze kennis te verspreiden onder andere paardenhouders/de jonge generatie?

Muronia

Berichten: 22058
Geregistreerd: 29-04-09
Woonplaats: Aan het kanaal, achter de spoordijk

Re: paardensport Anno 2025

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 12:36

In ieder geval alle meiden die hier in het verleden op stal hebben gelopen of dat nu nog steeds doen, hebben daar denk ik een goed stuk van meegekregen. En ook in de lessen die ik in het verleden heb gegeven (de laatste jaren doe ik dat niet meer omdat mijn lijf niet meer wil), ben ik altijd erg gericht geweest op hoe degene die erop zit van invloed is op wat het paard doet. Wees je bewust van jezelf, je handelen, je hulpen, je houding en als je daarin leert, verbetert, aanpast dan help je je paard om dingen makkelijker te kunnen en soepeler te worden. Kijk eerst naar wat je zelf doet dus. Je kunt wel gaan symptoombestrijden en een scheef paard los laten maken,maar als je daarna net zo verder hobbelt, ben je zo terug bij af of nog verder.

Elisa je zegt het wel goed, maar inderdaad wat ik hier boven ook zeg. Behandelen kan helpen mits je zelf ook aan de slag gaat.

Mars

Berichten: 33986
Geregistreerd: 15-03-05
Woonplaats: Vld

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 12:43

ikke schreef:
Als je niet strak genoeg aansingelt, ligt je ernaast, met zadel en al.


Er is aansingelen en er is je paard bijna in tweeën trekken. De nuance op manages was nogal vaak zoek in mijn ervaring.

ikke

Berichten: 39087
Geregistreerd: 06-03-01
Woonplaats: next to nowhere

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-02-25 12:50

Mars schreef:
ikke schreef:
Als je niet strak genoeg aansingelt, ligt je ernaast, met zadel en al.


Er is aansingelen en er is je paard bijna in tweeën trekken. De nuance op manages was nogal vaak zoek in mijn ervaring.

Wellicht is de manege waar ik begon een uitzondering maar als je in de les kwam, moest je eerst je singel controleren dat ie vast genoeg zat en vervolgens werd daar nog een keer naar gekeken als de les even bezig was. Elk paard, ongeacht of het z'n eerste of tweede les van die dag was.
Beginners werd vrij vlot geleerd waarop ze moesten letten.