6 februari 2024/Nederland
Drenthe gaat 'probleemwolven' afschieten volgens Duits model: 'Verdriet en onmacht zijn groot'
De provincie Drenthe gaat de wolf sneller afschieten bij problemen. Na meerdere aanvallen binnen rasters in één gemeente is het dier aan de beurt. „Verjagen, verstoren, beheren: je mag nu helemaal niks. In Duitsland grijpt men sneller in.”
„In Drenthe is de wolf nog maar relatief kort aanwezig. In Duitsland hebben ze al veel meer ervaring. Die kennis proberen we naar Nederland te halen”, zegt gedeputeerde Egbert van Dijk (BBB). Drenthe past de definitie van probleemwolf aan naar het Duitse model. Wolven mogen straks afgeschoten worden als ze meerdere keren goed beschermd vee aanvallen binnen één gemeente en binnen drie weken tijd.
Drenthe loopt op de troepen vooruit
De urgentie om deze maatregel in Drenthe te nemen is hoog, ziet Van Dijk. „De frustratie, chagrijn, woede, verdriet en onmacht, zijn groot. In Drenthe hebben we veel schapenboeren die hier hun boterham mee verdienen. Ik kan me heel goed voorstellen dat sommige boeren niet meer goed weten hoe je nog je bedrijf in de benen kunt houden.”
Overigens had afschot van probleemwolven al eerder gekund. Omliggende landen zoals Frankrijk en Duitsland schieten de roofdieren al langer als zij buitensporige economische schade toebrengen. Die landen hebben dezelfde Europese beschermingsstatus voor wolven als bij ons.
Het besluit om het ‘Duitse model’ ook in Drenthe in te voeren, komt nu het Interprovinciaal Overleg (IPO) volop bezig is met het nieuwe wolvenbeleid voor 2024. Dat beleid is nog niet klaar, maar de andere provincies zijn ermee akkoord dat Gelderland en Drenthe al wat op de zaken vooruitlopen. Gelderland heeft de nieuwe aanpak al in de Provinciale Staten besproken. In Drenthe is het dinsdagochtend door het provinciebestuur vastgesteld.
Wat verandert er?
Tot nu toe werd een wolf die herhaaldelijk goed beschermd vee pakte, omschreven als een probleemwolf. Het was nog vaag wat er dan met dit individu moest gebeuren. Volgens het interprovinciaal wolvenbeleid uit 2019 moesten eerst de ‘preventieve maatregelen verbeteren’, dan moest de wolf ‘negatief geconditioneerd’ worden en uiteindelijk kon ‘de wolf gedood worden’.
Wolvenplan al lange tijd in de maak
De twaalf Nederlandse provincies zijn in een Interprovinciale Wolvenplan uit 2019 wordt al tijden lang geüpdatet. Zo kwamen er in 2023 nieuwe regels met betrekking tot probleemwolven. De relatie tussen wolf en vee staat nog in het oude plan beschreven.
Dat laatste bleef altijd omstreden, omdat de Nederlandse wolvenpopulatie op veel plekken geen ‘gunstige staat van instandhouding’ had. Nu wordt de situatie anders. Na meerdere aanvallen binnen 21 dagen op goed beschermd vee mogen wolven worden afgeschoten binnen één kilometer van de plek des onheils.
In theorie kan die represaille dus ook op een andere wolf plaatsvinden dan de eigenlijke dader. „Maar onderzoek heeft uitgewezen dat de kans groot is dat het dezelfde wolf is die binnen die kilometer wordt afgeschoten”, stelt bestuurder Van Dijk. „Een wolf komt altijd terug naar de plek komt waar hij succesvol is geweest. Dus heb je twee aanvallen gehad binnen dat ene raster, dan is de kans 75 tot 80 procent dat het dezelfde wolf is die weer terugkomt.”
Het blijft, ook in dit nieuwe beleid, belangrijk dat boeren hekken neerzetten. Dat is iets wat vooral de commerciële schapenhouders ondoenlijk vinden, vanwege de vele arbeidsuren die dit vergt. Voor hen zal het nieuwe beleid niet verstrekkend genoeg zijn. „Dat kan ik me voorstellen”, reageert Van Dijk. „Maar goed, het is ook een wettelijke plicht van iedere dierenhouder om je dieren goed te beschermen. Of het nou een kat, hond, schaap of koe is.”
Wie gaat het doen?
Er ligt nog een moeilijkheid, waardoor het nieuwe beleid waarschijnlijk niet onmiddellijk uitgevoerd kan worden. Want wie moet die wolven gaan schieten? „Door het sentiment rondom de wolven in Nederland is er bijna niemand die durft”, stelt Van Dijk. „Helemaal na alles wat de burgemeester van Westerveld, Rikus Jager, over zich heen heeft gekregen. Hij wordt bedreigd en is aangeklaagd. Dat is echt niet grappig.”
Jager gaf opdracht om een wolf in Wapse af te maken nadat het dier de boer in zijn arm beet. „Op dit moment zegt de Jagersvereniging: ga het eerst maar eens even goed regelen, dan praten we dan verder”, zegt Van Dijk. „Logisch ook.” Dat juridische verhaal komt wel goed, verwacht hij. „Voor de duidelijkheid: de nieuwe aanpak past ook binnen de wet- en regelgeving van de Europese Habitatrichtlijn, waarin ook staat dat je een probleemwolf wel degelijk mag aanpakken.”
Volgens de BBB-gedeputeerde is dit overigens pas de eerste stap. „In het coalitieakkoord van Drenthe hebben we gezegd dat wij een wolfvrije regio willen zijn. Dat moet je zien als een doel voor de langere termijn. Dat is een beetje het nadeel van de politiek. Dat kan soms zo verrekte lang duren. Maar goed, dat hoort bij een democratie.”
Kritiek op handhaving
Alles leuk en aardig, maar volgens critici grijpt de provincie nu ook al nooit in bij de wolf als dat wel zou mogen. Stichting Wij(s) met wolven stuurde deze week een brief naar de provincie Drenthe, waarin zij om handhaving van het Interprovinciaal Wolvenplan vragen. In dat plan zijn verschillende situaties uiteengezet waarin mag worden ingegrepen. Bijvoorbeeld als een wolf herhaaldelijk te dicht bij mensen in de buurt komt mag het dier ook nu al worden verjaagd of afgeschoten. Dat gebeurt nu niet.
Volgens Wij(s) met wolven komen zulke situaties al vaak voor en moet er gehandhaafd worden, bijvoorbeeld door zo’n wolf te verjagen. ‘We kunnen inmiddels spreken van een wolvencrisis, omdat de realiteit het wolvenplan aan het inhalen is’, schrijft de actiegroep aan de provincie. Vooral de aanvallen achter goedgekeurde rasters en de trage afhandeling van de schades vindt zij onacceptabel.
De onlangs opgerichte stichting is van plan om er met gestrekt been in te gaan bij de lokale en landelijke overheid. Mochten de maatregelen niet snel genoeg in de praktijk worden gebracht, is Wij(s) met wolven van plan rechtszaken aan te spannen.
„Er bereiken ons meer signalen van ongeruste dierhouders én omwonenden. Ook wij maken ons zorgen over het grote aantal aanvallen van de wolf op landbouwhuisdieren”, reageert gedeputeerde Van Dijk. Hij laat weten in gesprek te willen met de stichting.
https://dvhn.nl/drenthe/Wolven-mogen-sn ... 88272.html