Bokt community
Foto door Marjoow
Bastiaan de Recht is opgeleid in de klassieke rijkunst en brengt diverse paarden op hoog niveau in de sport uit. Hij is gespecialiseerd in het werk aan de hand en de lange teugel. Daarnaast speelt de biomechanica van het paard en het fysieke en mentale welzijn een belangrijke rol in zijn training, wat hij ook overbrengt op zijn studenten. Hij heeft het Keurmerk Paard en Welzijn opgezet en runt samen met zijn vrouw het revalidatiecentrum Equiscio en The Neo-Classical School fot the Art of Horsemanship (NCSAH). Exclusief voor Bokt zal Bastiaan maandelijks een vraag van een bokker beantwoorden. Heb je ook een vraag voor Bastiaan? Laat het ons dan weten!
Vraag: Je traint (neo-) klassiek, EN draait mee in de wedstrijdsport. Merk je hier frictie tussen? - Nirvana_
In principe zou er geen verschil moeten zijn tussen het klassieke trainen en de wedstrijdsport, want eigenlijk bestaat er maar één ding en dat is dressuur. Oftewel, het dresseren en africhten van je paard.
In de sport wordt echter vaak alleen gekeken naar de expressie en vervolgens naar de technische correctheid van de uitvoering. Steeds minder wordt gekeken naar de samenwerking, de harmonie en de echte africhting van het paard. Mijns inziens zou dit omgedraaid moeten worden en moet er eerst gekeken worden naar: wat is dressuur?
Dressuur gaat over het africhten van je paard en het paard dat op commando doet wat de ruiter van hem vraagt. Vroeger was dit bedoeld voor het slagveld, nu voor in de ring, de sport of als kunst. Eigenlijk moet het niet uitmaken. Of er nu een jury is die ons beoordeelt of dat we een show geven in een arena voor publiek. Belangrijk is dat de africhting centraal staat. Ook in de sport zou er eerst gekeken moeten worden naar hoe een oefening wordt gevraagd en uitgevoerd. Doet het paard de oefening nu op commando van de ruiter of doet hij het zo goed als zelf? En zit de ruiter elke pas te werken en te ondersteunen? Wat gebeurt er als je de ruiter wegknipt? Blijft er dan nog iets over van de oefening? Dat is dan eigenlijk de harmonie, de samenwerking en de kwaliteit van africhting van het paard. Oftewel: hoe is het paard gedresseerd? Want dat is het uiteindelijke doel van de dressuur.
Dit stukje wordt vaak niet meegenomen in de sport. Het is jammer dat nu onder de streep harmonie, aanleuning en dergelijke weg zijn. Het risico is dat het in de wedstrijdsport steeds meer gaat draaien om de oefeningen en de technische correctheid daarvan. Neem nu de piaffe. Is deze op de goede plek in de ring? Heeft het het juiste aantal passen? Is het ritme goed? En of de ruiter dit nu doet met heel veel druk en het paard veel stress heeft of het juist heel harmonieus gaat, daar wordt minder naar gekeken. Sterker nog, de expressie in de oefeningen wordt steeds belangrijker in de sport. Dus als een paard nu technisch heel correct de oefening uitvoert en de africhting is ook goed, maar de expressie is minimaal, dan wordt het cijfer niet hoog. Terwijl het eigenlijk moet zijn: africhting een 10, technische uitvoering een 8, expressie een 6 en dan daar het gemiddelde van. Of andersom, dat kan natuurlijk ook. Dat de expressie een 10 is, de uitvoering misschien een 8, ondanks de druk en de stress, en de africhting een 5. Maar helaas werkt het niet zo. Dit is dus het risico van de sport en het is aan de ruiter daar correct mee om te gaan.
De manier van jureren bepaalt heel erg hoe er gereden wordt. Als jury's bepaalde dingen goed waarderen, dan gaan wij daar naar rijden. Het is dus erg belangrijk dat juryleden goed worden opgeleid en ze goed leren beoordelen, zodat ze ruiters de goede kant op motiveren. Maar als ruiter ben je altijd nog zelf verantwoordelijk voor wat je doet. Het is belangrijk dat ruiters niet rijden voor de jury of de hoge punten, maar dat we rijden voor de harmonie, de africhting en de samenwerking met het paard. Dat is het allerbelangrijkste. En als dat goed klopt, dan komt de technische correctheid vanzelf en kan de expressie langzaam ge-upgrade worden. Maar er is altijd een risico dat je toch gaat rijden om die 70% te halen. En dat je je toch laat verleiden tot expressiever rijden, met iets meer druk. Of toch iets meer bovenin om een puntje meer te rijden. Dan doe je afbreuk aan de correctheid van je training en dus ook de harmonie. Daarom is het als ruiter altijd de uitdaging om heel goed te kijken naar wat je wilt bereiken en hoe je je doelen bepaalt en je niet te laten verleiden.
Dit merk ik zelf ook wel. Als ik geen wedstrijden heb staan, train ik erg naar de behoefte van het paard en wat nú goed is om te doen. En dan kan het zomaar zijn dat ik drie keer in de week het bos in ga en daar eens een keer een oefeningetje rijd. Of niet. En dan rijd ik gerust maar één keer in de week in de baan. En eigenlijk gaat het dan ook wel goed en ligt ook bij mij het risico dat wanneer ik een wedstrijd gepland heb, ik denk: voor die wedstrijd moet ik echt dit trainen of juist dat moet verbeterd worden. Met als gevolg dat ik star met die doelen aan de gang ga en het doel van de lange termijn vergeet. Dus eigenlijk werk ik dan aan het kortetermijndoel, wat helemaal niet past binnen de training. De kans dat je dan niet meer heel correct traint is groot. Natuurlijk altijd correct ten opzichte van het paard, maar het gaat afbreuk doen aan je eigen harmonie in de training.
Dat is altijd de uitdaging voor de ruiter. Je moet je wedstrijd eigenlijk zien als een training. Het mooie hiervan is dat je de feedback van de jury weer kunt gebruiken om verder te komen. Dat is een gebrek van mensen die nooit een wedstrijd rijden, er is geen feedback. Je wordt nooit gespiegeld. Natuurlijk ben je het als wedstrijdruiter ook niet altijd eens met de jury, maar in de grote lijn klopt het altijd wel. Ik heb wel eens een leerling gehad die 10x op wedstrijd was geweest en 10x slechte punten kreeg. Dan zeg ik ook: "Als 10 juryleden iets niet goed vinden, dan zal het ook wel niet goed zijn. Film het eens, dan kijk ik mee." En dan kwamen we er achter dat het in de ring toch niet helemaal klopte. Dus in dat opzicht is wedstrijd rijden ook best belangrijk. Zeker als we pretenderen klassiek bezig te zijn. Dan moet het wel correct zijn en is het de kunst om dat ook in de ring goed te kunnen laten zien.
En wat is dan het verschil tussen klassiek en sport? Eigenlijk niets. Alleen legt de klassiek ingestelde ruiter de prioriteit meer bij de harmonie en samenwerking met het paard en minder bij de specifieke sportprestatie. Het moet leuk zijn voor beiden. Natuurlijk is er altijd een risico dat je toch op percentages gaat trainen, want hoe krijg je die 69,5% naar de 70%? Maar dan ga je dus voorbij aan het paard en de lol die je hebt in het werken met het paard. Dat staat bij mij altijd centraal. En ook voor mij is het de uitdaging om dat vast te houden met belangrijke wedstrijden in het vooruitzicht en te blijven rijden waar ik voor sta. Als dat lukt komt onze sterkte kant naar boven: de harmonie. Ook ik krijg dan gewoon een hele goede beoordeling en staat er altijd wel iets door de jury geschreven over de mooie en vloeiende harmonie. Soms staat er ook bij: iets meer impuls of expressie of meer bovenin rijden. Dan denk ik: ja, dat klopt. Maar op dit moment is het voor dit paard nog niet haalbaar en zou ik dat wel willen, doe ik afbreuk aan de harmonie. En ik kies voor de harmonie.
Op deze manier ga ik om met de wedstrijdsport. Je kunt dus eigenlijk niet zozeer spreken van frictie, maar je moet als ruiter dus wel heel waakzaam zijn om niet op de verkeerde doelen met de verkeerde motivatie te gaan rijden of trainen.
En nogmaals, ik vind het een gebrek dat ruiters die pretenderen een hoop te kunnen en doen, geen wedstrijden rijden. Want op het moment dat het op vreemd terrein en in de ring moet gebeuren, op dát moment, het veel meer vraagt van de samenwerking en afstemming met je paard. Of je nu thuis in de baan rijdt en na 4 of 5 voltes een keer een goede overgang naar passage of ergens in de bak een galopwissel of appuyement rijdt, of je moet dat in de ring doen vanuit een overgang met nog iets moeilijks daarna. Daar zit wel een behoorlijk verschil in. Het wedstrijdrijden in die zin motiveert je ook om je paard nóg beter af te stemmen en de communicatie en samenwerking nóg beter voor elkaar te hebben. Wedstrijden zijn een hele goede tool om je als ruiter nog beter te maken. En dan niet zozeer om te winnen, maar jezelf en de africhting van je paard verbeteren.
Nog een kleine tip: Blijf altijd je eigen doelen nastreven als je wedstrijden rijdt en laat je niet verleiden om het alleen maar om punten en plaatsingen te laten gaan. Ga uit van je eigen kwaliteiten en je eigen motivatie. Wat vind jíj belangrijk? Op het moment dat je daar op focust, zul je ook het beste van jezelf laten zien. Probeer niet te rijden zoals de mensen doen die de hoge punten halen, want die halen waarschijnlijk die hoge punten omdat ze rijden zoals zíj zijn. Als jij dat gaat nabootsen, dan lukt het niet, want dat ben jij niet. Probeer dus altijd je eigen kwaliteit van jou én je paard te gebruiken en dat als uitgangspunt voor wedstrijd rijden te nemen. Dan kan het nooit een frictie geven tussen je training thuis en wat je doet in de wedstrijdring.
Gerelateerd bericht:
[VN] Vraag het aan Bastiaan de Recht!
![[o]](https://boktimg.nl/s/cadeau.gif "Cadeautje!")
Astrid Alida - fashion & beautyblog: 
Haflingersdressuur (Subtop): 
Fuut - v. Ivo (v. Samber) 
topstuk!