Geplaatst Bokt community, Blog
Arno8 heeft al sinds zijn 21e paarden. Eigenlijk was hij met zijn paard Volare vooral bezig met natural horsemanship. Tot hij wel een heel bijzondere discipline ontdekte... Exclusief voor Bokt schrijft Arno een reeks blogs over boogschieten te paard!
Eerdere blog: [VN] [BLOG] Boogschieten te paard: hoe geef je daar demo's in?
In het vorige blog heb ik flink opgeschept over wat voor een coole demo's wij wel niet geven. Ik vond het zo cool dat we op EquiDay stonden, dat de roem naar mijn hoofd dreigde te stijgen. "Hoog tijd voor jou om letterlijk en figuurlijk met beide benen weer op de grond te worden gezet", moet Volare hebben gedacht. En dus gebeurde er dit:
Volare maakt het goed. Het mooie aan EquiDay is dat alle paarden die meedoen aan een demo eerst worden gekeurd op locomotie, dus dat hebben we meteen na de demo ook laten doen. De dierenarts verwachtte dat hij de volgende dag stijf zou zijn, maar de volgende dag liep hij weer goed. Het aantal mensen dat dit filmpje heeft gezien komt ongeveer overeen met het aantal meningen dat er bestaat over hoe dit heeft kunnen gebeuren. Kort door de bocht varieert het van pech tot niet goed opgelet tot niet genoeg dressuurmatige africhting tot hartprobleem tot artrose tot beschadigde ruggegraat tot hersenafwijking.
Het is de eerste keer dat zoiets gebeurt en we houden het natuurlijk goed in de gaten, hij heeft nu even rust en over een paar dagen lopen we even de Parelli-oefeningen na om te controleren of ergens een moeilijkheid zit. Maar waar ik het eigenlijk over wil hebben is een ander belangrijk detail uit het filmpje: er zijn namelijk geen paarden of mensen met pijlen doorboord.
Gatenkaas
Natuurlijk kun je niet garanderen dat een val van een paard (met of zonder boog en pijlen) altijd goed afloopt. Maar het is volgens mij geen 'gelukkig toeval' dat ik niet als een gatenkaas naar huis ging. De Hongaarse manier van pijlen vasthouden is niet alleen handig om supersnel achter elkaar pijlen te laden, het is ook nog eens bijzonder veilig.
Veilige techniek
Automatische reactie
Uit ervaring kan ik zeggen dat als je paard opeens op de grond smakt, je automatisch je handen naar voren brengt om je val te breken. Als je daarbij de boog en zoals in bovenstaand voorbeeld nog drie pijlen op deze manier vast hebt, leveren die in deze automatische reactie geen gevaar op.
Naast deze val ben ik een paar keer zelf gevallen toen ik achterstevoren zittend op een paard probeerde te schieten. Dat was voor een Facebookuitdaging waarvoor je iets vreemds moest doen met boogschieten te paard. Er is een filmpje van maar ik plaats het maar niet want het is nou niet echt een mooi voorbeeld van hoe je deze sport veilig hoort te beoefenen.
Hoe vaak wordt iemand nou gespietst?
Ik vroeg me af of ik nou 'geluk' heb gehad dat ik nog geen stekelvarken met overal uitstekende pijlen ben en dus vroeg ik het aan onze Hongaarse trainer. "Is er in jouw lessen weleens een ongeluk gebeurd waarbij een paard of een ruiter werd gespietst door een pijl?"
Bloopers
Hij vatte het echter op als 'is er weleens een ongeluk gebeurd' en dus kreeg ik een vermakelijke lijst met voorvalletjes, vrij vertaald:
- Johara (een paard) draait soms opeens om (en dan vallen onervaren ruiters eraf).
- Toni (een jongen van een jaar of 16) had Taltos (een paard) een keer niet goed aangesingeld. Op volle snelheid hing het zadel opeens onder zijn buik en viel Toni op de track.
- Agi (een meisje van ongeveer 17 jaar) legde de baan van 90 meter een keer in 6 seconden af (dat is dus 54 kilometer per uur) met Csenge* (een snel paard). Op het einde stopte Csenge opeens en maakte Agi een salto.
- Noel (een jongen die toen tussen de 10 en 13 was) is een keer met Csardas gevallen, waarbij Csardas op zijn been terecht kwam. We zijn naar het ziekenhuis gegaan maar er was niks gebroken.
- Ik ben zelf bij een demonstratie in Duitsland met Johara (een arabier) gevallen op dezelfde manier als jij.
*Ja, Csenge gaat écht zo hard. Dat hebben we afgelopen zomer wel gezien. Het is een paard waar je bij een wedstrijd écht niet op wilt zitten want je trefkans is ongeveer 1 procent. Volgende maand organiseert de trainer een wedstrijd met 48 deelnemers uit 13 landen en op Facebook hebben ze de voor de wedstrijd beschikbare paarden als volgt gepresenteerd: "19 x normal speed, 2 x fast speed, 2 x very fast speed, 2 x deadly fast speed (only if you would like to visit the Hungarian hospitals)"
Toch maar nagevraagd of er nooit iets met een pijl was gebeurd. Nee, dat was niet het geval.
Veiligheidscultuur
Dit heeft mijn kijk op de Hongaren toch iets veranderd. Hun veiligheidscultuur is in vergelijking met die van Nederland nou niet bepaald... eh... nou ja, die lijkt er soms niet echt te zijn. Neem bijvoorbeeld een berichtje over het aantal verkeersdoden per miljoen inwoners dat daar bijna twee keer zo hoog is als hier.
Of neem het voorval van een puber die tijdens het trainingskamp wat meisjes probeerde te imponeren door over een vuur heen en weer te springen. Alle Nederlanders smeekten hem bijna om hiermee te stoppen (okee, ik moedigde hem aan want ik houd van dat soort dingen). Toen een van de Hongaarse trainers voorbij liep en naar ons keek aarzelde jongen even en sprong toen weer over het vuur. Vol verwachting wachtten de Nederlanders de reactie van de trainer af. Maar tot hun teleurstelling reageerde zij met: Oeh! Nice jump!
Ook heel veilig, als je Hongaar bent
Veiligste sport van Nederland!
Het lijkt voor ons vaak onveilig, maar toch weten ze het zo klaar te spelen dat er nauwelijks gewonden vallen. Ik ben wel heel benieuwd hoe deze sport zich verhoudt tot andere paardensporten. Helaas is het nog te klein om er betrouwbare statistieken over bij te slepen. Tja, bij onze lessen zijn tot nu toe nul gewonden gevallen dus dan zou je boogschieten te paard de veiligste sport van Nederland kunnen noemen. Maar als morgen iemand bij onze les een pink kneust kun je concluderen dat er geen een sport is waarbij per gegeven lesuur zo veel gewonden vallen als bij boogschieten te paard.
Het is dus nog even aftasten hoe veilig onze sport nou eigenlijk is. Ik durf in ieder geval aan te nemen dat het in vergelijking met andere paardensporten veiliger zal zijn dan paardenrennen en misschien wat minder veilig dan dressuur. Je moet net als bij iedere andere paardensport altijd op blijven letten. Er zijn heel wat statistieken te vinden over paardensportblessures en daaruit blijkt dat de sport relatief veilig is, maar áls je een keer een blessure hebt dan is het vaak ook meteen goed raak, zie bijvoorbeeld dit rapport van VeiligheidNL.
Het meeste risico zit naar mijn mening in het rijden zelf en niet zozeer in het boogschieten. Google op paardensport en je wordt overstelpt met cijfers over blessures, maar cijfers over boogschietblessures heb ik niet kunnen vinden. Misschien omdat het zelden voorkomt? Ik kan me in ieder geval niet herinneren dat in het nieuws is geweest dat er een dode of gewonde valt door een ongeluk bij het boogschieten. Maar ja, je moet natuurlijk ook hiermee blijven oppassen....
Wat ik zelf wat het boogschieten betreft nog de engste situatie vind is wanneer onervaren ruiters de pijl al op de pees hebben, maar dan hun hand van de pees af halen om de teugels te pakken als het paard wat sturing nodig heeft. Met de booghand (de hand waar ze de boog mee vast hebben) doen ze dan een vinger over de pijl heen zodat die op zijn plek blijft zitten. Vervolgens zijn ze afgeleid door het sturen van het paard en laten ze de boog iets zakken, waardoor de pijlpunt richting het oog van het paard wijst.
Een klein rukje aan de linkerteugel om het paard iets meer naar links op de baan te krijgen kan het paard ook opvatten als een aanwijzing om het hoofd naar links te draaien. Doodeng dus! Als we iemand hierop betrappen stampen we het er dan ook gelijk uit.
Tot slot nog kort wat ik ongeveer dacht in de val:
