Sport
Petra en Nacho in een Trail proef.
Als showfotograaf voor de westernsport zie ik op een wedstrijd enorm veel starts voorbij komen, maar eentje springt er altijd tussenuit; Petra Sallaerts met haar Appaloosa NC Frubsy (Nacho voor intimi). Onlangs zijn zij bij het European Championship Appaloosa Horse zelfs Europees Kampioen geworden in de Ranch Trail Open en Ranch Riding Non-Pro en Reserve Champion in de Horsemanship Novice Non-Pro. Een hele prestatie op zich, maar voor Petra en Nacho is dit net even anders. Petra is namelijk een para-ruiter en voor Bokt heb ik haar geïnterviewd zodat zij kan vertellen over haar ervaringen.
Voor wie je niet kent, kan je jezelf even voorstellen?
Ik ben Petra, 35 jaar oud en ik woon samen met mijn vriend Jan en onze beestenbende in Bocholt, België. Ik ben een echte avonturier die graag lacht en plezier maakt. Buiten dieren is sporten ook een grote passie van mij. Ik ben best sportief aangelegd, misschien zelfs een beetje sportverslaafde. Ik heb verschillende sporten gedaan zoals: competitiezwemmer, rotsklimmen, badminton, paardrijden, rolstoelbasketbal en bijna elke zondag gingen mijn vader en ik samen wandelen. Best een bezige bij dus. Tot we op een gegeven moment merkten dat niet alles meer zo vlot ging.
Kan je iets vertellen over je aandoening en waar deze je in beperkt?
Ik heb een aandoening genaamd Strümpell Lorrain, dit is een progressieve erfelijke zenuwaandoening van het ruggenmerg die de spieren van het onderlichaam beïnvloedt. Bepaalde stukken in het ruggenmerg werken steeds minder goed, waardoor je heel veel spasticiteit krijgt in je benen en kracht verliest. Ik kan dus steeds slechter (lang) staan en lopen. Met het ouder worden word ik meer en meer aangewezen op mijn rolstoel.
Mijn grote droom was altijd om te kunnen werken in de dierenwereld. Iets met honden, op een zorgboerderij of misschien in de dierentuin, om van mijn passie mijn beroep te maken ben ik in 2005 aan de opleiding dierenartsassistent begonnen. Met trots heb ik mijn bachelor diploma dierenartsassistent gehaald. Maar helaas heb ik door mijn handicap hier geen werk in gevonden. Het feit dat ik meer en meer afhankelijk werd van mijn rolstoel en de onzekerheid schrikte veel mensen af. Doordeweeks doe ik nu een administratief beroep, maar het hele dagen binnen zitten is niet waar ik mijn passie in kwijt kan.
Op een mooie winterdag leerde ik Leni kennen, een super vrolijke zwarte labrador en mijn assistentiehond. Door haar kreeg mijn zelfvertrouwen een enorme boost en ben ik allerhande opleidingen gaan volgen in de dierenwereld. Ook heb ik sinds kort de stap gezet om zelf een kleine onderneming in bijberoep op te richten: FitDogs.be. Maar dat niet alleen, door haar heb ik nog meer leren doorzetten en ben ik blijven zoeken naar oplossingen, om verder te kunnen blijven paardrijden en zo kwam ik bij Nacho terecht.
Hoe ben je bij Nacho terecht gekomen?
Allereerst had ik Foxy, een Quarter die ik in totaal 5 jaar heb gehad. Daar heb ik heel veel mee gereden, les mee gevolgd, op training gezet maar na al die jaren en training bleek ze niet geschikt te zijn voor mij. Ze was qua omgang ongelooflijk lief en voorzichtig maar ze was tijdens het rijden best onzeker en had best veel cutting bloed. Ze had de aansluiting van je benen nodig en die kon ik niet geven waardoor ze best veel verschoot en ik er regelmatig afviel. Ik dacht toen dat ik niet meer kon paardrijden door mijn beperking en heb haar met heel veel pijn in het hart verkocht.
Dit was wel weer een deuk in mijn zelfvertrouwen, paarden speelden al jaren een belangrijke rol in mijn leven. Ze waren mijn steun, toeverlaat en drijfveer. Uiteindelijk heeft mijn vriend mij overtuigd om weer op zoek te gaan naar een paardje, al was het alleen al om te poetsen en op buitenrit mee te kunnen. Vera Boulogne, wedstrijd- en westernruiter, heb ik leren kennen tijdens mijn stage als dierenartsassistent en zij had les bij Jessy Goossens, een heel bekende trainster in de westernsport. Vera had gevraagd aan Jessy of ze ook mee wilde helpen zoeken, ze kende immers heel veel mensen en paarden. Zo heeft Jessy mij een keertje uitgenodigd bij haar op stal om alles eens grondig te bespreken. Ze wilde mij ook eens zien rijden op 1 van haar paarden zodat ze een volledig beeld kon vormen van wat zocht ik, wat kon ik, wat hield mijn beperking in en wat mijn beperking juist inhield tijdens paardrijden. Het was allemaal best spannend voor mij want ik had het eerst allemaal opgegeven en nu was er terug hoop. Ze waren allemaal zo vriendelijk en wilden mij met veel plezier helpen. Dit voelde zo goed.
Op een dag liet ze mij weten dat ze misschien het geschikte paard op het oog had. Jessy had hem zadelmak gemaakt voor de eigenaars. Er was enkel 1 probleem, ze wist niet of de eigenaren hem nog wilden verkopen. Op een woensdagavond ben ik toen gaan kijken, zijn toenmalige eigenaar had les op hem. Ik vond hem meteen bijzonder door zijn aparte kleur. Op een gegeven moment riep Jessy mij, of ik er ook even op wilde.
De twijfel sloeg toe; Nacho was net geen 4 jaar, kon ik dit wel? Hij was nog zo jong, wat als ik iets verkeerd deed? Ik was best onzeker met alles wat ik had meegemaakt maar Jessy en Vera beloofden mij dat ik het zou kunnen en ik vertrouwde ze. Ik krijg de tranen nog in mijn ogen als ik aan dat moment terugdenk. Ik heb 10 min gereden maar het gevoel was onbeschrijfelijk. Hij was zo voorzichtig, ongelooflijk braaf en hij gaf mij vertrouwen. Maar dan de vraag of ik hem wilde kopen en zij hem nog verkochten.
Ik kon dit niet beslissen na 1x rijden, ik had zo’n angst om te snel te beslissen en hetzelfde mee te maken als met Foxy, dat ik hem terug zou moeten verkopen omdat hij niet geschikt was. Jessy was overeengekomen met Laurence dat hij nog tot zondag mocht blijven staan, en dat ik hem nog elke dag mocht komen testen. Zo gezegd zo gedaan, maar de twijfel bleef hangen.
Mijn vriend vertelde mij op een gegeven moment: “Ik ken niks van paarden maar je bent al de hele week over hem aan vertellen en ik zie je alleen maar stralen, …” Ik heb toen nog eens met Vera overlegd en net de laatste zaterdagavond voor hij weg ging belde ik Jessy “Kan je a.u.b. vragen of ze hem aan mij willen verkopen? Ik zou hem heel graag hebben.” Het duurde lang, maar uiteindelijk kreeg ik het verlossende telefoontje van Jessy. Eigenlijk gingen ze hem niet meer verkopen maar Laurence had mij zien rijden en ze vonden het zo mooi dat ze hem aan mij wel willen verkopen. Zondag 13 november 2016 heb ik hem gekocht en dit was het begin van heel veel mooie avonturen.
Kan je iets over Nacho vertellen en hoe hij omgaat met jouw beperking?
Nacho is een appaloosa ruin geboren in 2013. Ik heb hem gekocht van Laurence Lescrenier en Jean-Philippe Pimousse Robert, die ik nogsteeds enorm dankbaar ben. Nacho is een ongelooflijke speelvogel maar heeft een heel zacht hartje, werkt heel erg graag en is heel leergierig. Door zijn nieuwsgierige en speelse karakter is Nacho nooit bang geweest van mijn rolstoel. Via grondwerk heb ik hem geleerd naast mijn rolstoel te lopen, longeren vanuit rolstoel en ga zo maar door.
Mijn spierziekte is progressief en in het begin, toen ik hem net had gekocht, kon ik naast hem lopen (beter gezegd waggelen). De eerste keer dat ik viel ging hij paar passen opzij en keek hij mij verbaasd aan maar nu maakt hij er niks meer van. Hij kijkt enkel of alles oké is. Ik kan me zelfs rechttrekken aan zijn nek. We zijn nu volop bezig met Nacho te leren liggen, zodat ik zo kan opstappen als ik niet meer de kracht heb om 'normaal' op te stijgen.
Ondertussen kan ik bijna alles vanuit mijn rolstoel: van de weide halen, poetsen, opzadelen, wassen (vaak ben ik dan zelf ook wel gewassen..). Met hulp heb ik hem geleerd alleen op de trailer te stappen, zo kan ik hem volledig zelfstandig trailerladen en kan ik ook alleen met hem op pad wanneer ik maar wil. Ik heb een trailer gekozen waar ik zelf met de rolstoel via de klep in kan rijden.
Welke aanpassingen zijn er gemaakt aan je zadel en manier van rijden?
Ten eerste hebben we al heel veel rekening met dingen gehouden tijdens de aankoop van mijn zadel. Diepe zit, niet te zwaar, omgekeerd leer tegen schuiven, knop die ik kan vastnemen. Dan heeft Jelle (Jelle’s Western Saddlery) lederen straps bevestigd aan mijn zadel, waardoor mijn bovenbenen vastliggen en ik niet kan wegschuiven. Dan zijn er bucking rolls bevestigd zodat ik mijn evenwicht naar voor toe niet kan verliezen. Jelle heeft ook mijn beugelriemen gedraaid zodat mijn beugels mooi recht blijven hangen en je onmiddellijk je voet er kan insteken (normaal hangen ze meer plat tegen je zadel), zo wringen ze ook niet tegen. Voorlopig verlies ik nog net mijn beugels niet maar als dat gebeurt gaan ze in mijn beugels en boots een magneetje plaatsen.
De aanpassingen aan Petra's zadel.
Ik heb heel weinig tot geen kracht in mijn benen en hierdoor heb ik ook geen controle over de bewegingen van mijn benen. Tijdens rijden draaien mijn voeten scheef (links meer dan rechts) en wiebelen die. Mijn linkervoet raakt Nacho helemaal niet, zelfs niet als ik heel hard mijn best doe. Hierdoor is het voor Nacho ongelooflijk moeilijk om alles goed te begrijpen. Ik moet aan Nacho alles vragen op handen en stem. Zelf ben ik iemand die heel graag met zachte hand rijdt, maar dit is natuurlijk niet gemakkelijk als je alles met de handen moet vragen. We zijn Nacho dan ook zo veel mogelijk op stem aan leren: alle overgangen, spin, stops, backup, sidepass (links en rechts is verschillend want ik heb geen benen om aan te geven welke kant), vertragen, liggen. Alles moet met hand en stem. Doordat mijn aandoening progressief is, moet Nacho zich vaak aanpassen aan datgene wat ik ben verloren qua kracht of stabiliteit. Maar dit doet hij met enorme werkwilligheid en hij blijft zoeken tot hij mij snapt.
Wat zijn enkele voorbeelden die voor andere wedstrijdruiters vanzelfsprekend zijn, maar voor jou een extra aandachtspuntje vergen qua proeven of zelfs al bij het inschrijven?
Wedstrijd rijden is helemaal niet vanzelfsprekend voor mij. Je moet met zoveel meer rekening houden dan iemand anders. Eigenlijk bijna bij alles. Ten eerste als ik ergens wil deelnemen waar ik nog nooit ben geweest, vraag ik of het domein toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. Parkeerplaats, bak, kantine. Alles. Als dit in orde lijkt, weet je eigenlijk nooit zeker tot je er zelf bent geweest en dan kan ik pas inschrijven.
Er zijn verschillende dingen die ik moet vragen en/of uitleggen voordat ik kan deelnemen:
- • Beperking uitleggen
• Kan ik parkeren op verharde voor mijn rolstoel.
• Mag ik deelnemen met aanpassingen aan mijn zadel.
• Of ik de Extreme Cowboy Race, Trail en Ranch Trail mag verkennen te paard i.p.v. te voet.
• Of ze kunnen rekening houden tijdens maken van patterns ranch trail dat ik niet kan afstappen of lopen in de bak.
• Is het secretariaat bereikbaar met de rolstoel.
Als ik graag Trail, Extreme Cowboy Race of Ranch Trail wil meerijden dan kan ik enkel verkennen met het paard en niet te voet. Normaal tijdens Trail stappen veel mensen de afstanden af tussen de balken om zo te kunnen zien op welke plaats ze de balk best nemen. Dit kan ik niet en ik moet proberen een beetje op zicht uit te dokteren wat vaak al onmogelijk is. Jessy, Vera of Sylvie gaan soms mee verkennen en dan vertellen zij dit aan mij. Ik moet dus volledig op hun oordeel vertrouwen. Als er toch een pattern komt waar je dient af te stappen kan ik niet deelnemen of ik kan een deel van de proef niet meerijden waardoor je gediskwalificeerd wordt.
Petra en Jessy tijdens een Ranch Trail proef die niet was aangepast.
Tijdens overgangen van galop-stap/stop of tijdens nemen van hindernissen verlies ik vaak evenwicht. Hier moet ik de goedkeuring vragen om op deze momenten mijn knop vast te houden.
Op voorhand wassen kost meer moeite/kracht dan bij iemand anders. Als ik het uit de rolstoel doe ben ik zelf helemaal nat en mijn rolstoel ook. Doe ik het rechtstaand dan moet ik heel erg opletten dat ik niet val en ben ik nadien doodop en doen mijn benen pijn.
Inladen van de trailer (zadel, water, hoofdstel, hooi, …) kost veel meer tijd en energie. Ik doe dit de dag ervoor want anders ben ik de dag zelf al doodop.
Omdat ik vaak niemand heb om mee op wedstrijd te gaan om mij te helpen, kon ik niet anders dan voor alles oplossingen te zoeken. Als er toch dingen zijn die niet lukken, of mislopen, of ik ben iets vergeten, dan ben ik aangewezen op de goodwill van andere omstanders. Dit is niet altijd gemakkelijk. Een wedstrijddag is daarom heel erg zwaar.
Waarom rijd je 'normale' wedstrijden mee en niet de parawedstrijden?
Omdat er in België en Nederland geen officiële wedstrijden bestaan voor para-ruiters in de westernsport. Dit is enkel het geval in dressuur. Ik ben altijd afhankelijk van de toelating van organisators van gewone wedstrijden, of ik met mijn aanpassingen bij hen mag deelnemen. Daarna is het dan nog te bekijken of ik wel kan deelnemen, afhankelijk van de proef.
Met mijn beperking/krachtverlies wordt geen rekening gehouden, je wordt gejureerd zoals alle andere deelnemers.
Er is sinds kort wel een para-reining onderdeel. Dit is eigenlijk afkomstig uit Amerika. Van deze klasse in de reining bestaat geen officieel klassement in België/Nederland/Duitsland. Hier hebben we geluk dat de NRHA en DRHA tijdens hun reiningwedstrijden 1 klasse in de para-reining uitschrijven. Spijtig genoeg komt hier voor hen ook heel veel extra werk bij kijken als ze dit doen. Dit is de reden waarom er bijna geen zijn.
De punten die we daar verzamelen, tellen niet mee voor een klassement in ons land maar tellen enkel mee in het klassement van Amerika. Als je punten genoeg hebt verzameld, kan je gekwalificeerd worden voor de World Para Reining. Meerijden is heel erg duur, je kan maar 1 proef rijden van para, maar alle andere vaste kosten van die wedstrijd die komen er ook telkens bij. Je betaalt vaak tussen de 75 – 100 euro voor 1 proef para-reining mee te rijden (zonder stalling).
Petra en Nacho in een Reining proef.
Voor Extreme Cowboy Race zijn verschillende verenigingen die deze sport organiseren, maar wel zonder para klasse. EXCA OWE is de enige vereniging die een para klasse heeft tijdens hun wedstrijden. In Amerika willen ze deze klasse niet erkennen, waardoor jouw punten niet meetellen voor jaarklassement. Gelukkig maakt deze vereniging zelf een jaarklassement tussen zijn leden en telt deze dan wel mee.
Bij dit onderdeel krijg je pas je pattern de dag zelf, dat staat zo in de regels van Amerika uit. Het is ongelooflijk frustrerend, want je komt dan aan op wedstrijd, krijgt dan het pattern en ziet dan dan je in de bak moet lopen naast je paard. Aanpassen doen ze niet, want is geen para klasse en iedereen gelijk. Ben je dus helemaal voor niks gegaan.
Op het Belgische & Nederlandse kampioenschap is er geen para klasse en op het Europese ook niet; Op het Europees kampioenschap is er als je geluk hebt een para proef maar die is niet eens officieel. Voor Trail/Ranch riding/Ranch trail/Horsemanship bestaan er hier geen para-klasses, enkel in Amerika.
Heb je nog specifieke (wedstrijd)doelen?
Ik wil met al mijn avonturen andere mensen inspireren. Ik hoop dat ze hierdoor de kracht vinden om zelf hun dromen waar te maken. Met alles wat ik tot nu toe uitgepluisd heb, wil ik andere mensen helpen om mee naar oplossingen te zoeken zodat ze toch kunnen blijven paardrijden. Ik wil heel graag iedereen eens wakker schudden en tonen dat het allemaal niet zo makkelijk is. Ik hoop dat alles veel toegankelijker wordt voor iedereen.
Ik wil vooral nog heel veel plezier maken samen met Nacho en blijven dromen waarmaken.
Ik hoop dat ik hem op de duur overal kan laten liggen om op te stappen, dat gaat nog best wat tijd en werk kosten. Volop wedstrijden blijven rijden zolang ik dit fysiek, mentaal en niet te vergeten financieel nog aankan. En waarom?
Your own few minutes of fame - Never give up your dream
• Enkel Nacho en ik
• Het gevoel dat je de hele wereld aankunt
• Al je harde werk wordt beloond
• Al die complimenten
Dit alles geeft je gewoon een onbeschrijfelijk gevoel, waar je zoveel energie van krijgt om door te gaan en nooit op te geven. Ik beloof het je, probeer het eens uit, dit gevoel is onbeschrijfelijk.
Ik ben volop bezig met para-reining om zo genoeg punten te verzamelen. Het zou ongelooflijk zijn als ik naar de World para reining zou kunnen gaan, of naar de Paralympics met Nacho. Maar dan zullen ze eerst de westernsport op de Paralympics moeten toelaten. Dit is ook niet het geval bij de Olympische spelen.
Verder hoop ik dat ik nog meer van mijn werk mijn passie kan maken. Dat mijn bijberoep in de hondenwereld uitgroeit als een mooi bedrijfje, waar iedereen met plezier naartoe komt.
En een droom die ik al jaren heb: Kleine boerderij/vierkantshoeve met een leuke tuin/vijver en kleine zorgboerderij en klein pension. Alles rolstoeltoegankelijk, zodat ik alles zelf kan doen en zodat het toegankelijk is voor iedereen. Op dat domein een plekje voor mijn eigen hondenbedrijfje. Dromen mag toch he?
