Nav docu: euthanasie jongeren met doodswens NL/BE

Moderators: Mjetterd, Dani, ynskek, Ladybird, xingridx, Polly, Hanmar

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Mars

Berichten: 33261
Geregistreerd: 15-03-05
Woonplaats: Vld

Nav docu: euthanasie jongeren met doodswens NL/BE

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 03-11-20 13:45

Onderstaande docu keek ik gisteren en maakte toch wel indruk op mij. Enkele jongeren uit NL en België worden gevolgd in hun proces richting euthanasie op grond van hun psychisch lijden. In zowel NL en BE bestaat deze mogelijkheid, ook wanneer de persoon lichamelijk gezond is.
Ook wordt gesproken met familie en vrienden van een meisje waarvan de euthanasie aanvraag was afgewezen waarna ze voor een trein is gesprongen. En met een psychiater die fel tegen euthanasie is op basis van psychisch lijden.

Tevens verteld een meisje met een goedgekeurde aanvraag waarom ze tot op heden niet door heeft gezet met de euthanasie. Hoe het hebben van de goedkeuring en daarmee de mogelijkheid om elk moment te kunnen stoppen met het leven haar juist helpt om nog door te gaan. De optie in haar achterhoofd heeft haar een zekere rust gegeven.

Al met al een hele indrukwekkende en emotionele docu, die ook nog eens aanstipt hoeveel er nog schort aan het bespreekbaar maken van dit onderwerp, zowel richting de eigen omgeving als richting hulpverleners.
Hoe onderschat de problematiek van depressie of ernstige trauma nog is. 'Je moet wat positiever denken' is er een die ik zelf nogal eens hoor. Zoiets zeg je ook niet tegen iemand met een gebroken been, positief denken alleen geneest net zo min een gebroken psyche als een gebroken bot.

Ik vind het een goede zaak dat de optie van euthanasie er is. Het is niet zo dat je morgen een afspraak met je arts maakt en volgende week de euthanasie kunt laten uitvoeren. Dit proces is zeer intensief, een tweede arts moet het verzoek bekijken, familieleden en eventueel andere hulpverleners worden in de aanvraag betrokken. Er wordt pas toestemming gegeven wanneer het lijden ondraagelijk en uitzichtloos is. Een leven van ondraagelijk en uitzichtloos lijden gun ik persoonlijk geen mens, of dit nu lichamelijk of psychisch is.
Het alternatief is dat iemand de hand aan zichzelf slaat met gruwelijke gevolgen voor zichzelf en evt omstanders/familieleden.

Hoe staan jullie in euthanasie bij psychisch lijden, zonder lichamelijke aandoeningen? Ben je hier voor/tegen en waarom?


Hieronder de docu:


En voor wie het interessant vindt de richtlijnen die artsen/psychiaters gebruiken wanneer een patiënt aanvraag doet voor euthanasie op grond van psychisch lijden:
https://richtlijnendatabase.nl/richtlij ... rzoek.html

Nayomie
Berichten: 32782
Geregistreerd: 31-12-10

Re: Nav docu: euthanasie jongeren met doodswens NL/BE

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 13:49

Ik vind dat mensen met psychische lijden net zo veel recht hebben als mensen met lichamelijk lijden. Juist ook omdat er een heel proces vooraf gaat en je niet zomaar met een papiertje van bevestiging de deur weer uit loopt. En dat zou wellicht bepaalde zelfmoorden kunnen beperken. Vind euthanasie een veel vriendelijker en mooiere dood dan jezelf platgooien met pillen of voor de trein gooien en mensen je in die toestand tegenkomen.

Poekkie

Berichten: 7349
Geregistreerd: 29-10-16
Woonplaats: Belgie

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 13:53

Nayomie schreef:
Ik vind dat mensen met psychische lijden net zo veel recht hebben als mensen met lichamelijk lijden. Juist ook omdat er een heel proces vooraf gaat en je niet zomaar met een papiertje van bevestiging de deur weer uit loopt. En dat zou wellicht bepaalde zelfmoorden kunnen beperken. Vind euthanasie een veel vriendelijker en mooiere dood dan jezelf platgooien met pillen of voor de trein gooien en mensen je in die toestand tegenkomen.


Hier sluit ik me bij aan. Al vind ik zelfs dat het proces om ‘toestemming’ te krijgen niet zo heel lang zou moeten zijn. In mijn ogen zou iedereen het recht moeten hebben om te leven maar ook om te sterven. Welk nut heeft het nu om iemand tegen zijn zin in leven te houden totdat die persoon uiteindelijk via een veel pijnlijkere manier dan het heft in eigen handen neemt?

cissy

Berichten: 19822
Geregistreerd: 14-10-03
Woonplaats: hut in Heicop

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 13:54

Ik vind persoonlijk dat iedereen het recht heeft om zelf te beslissen wanneer het genoeg is. Niet speciaal alleen als het ondragelijk of uitzichtloos is. Dat is nl voor iedereen verschillend.
Stel ik ben 80 en ben nog redelijk ok lichamelijk en geestelijk maar ik vertik het om in een verpleeghuis te gaan zitten omdat ik wel klaar ben met mijn leven. Dan zou ik nog moeten wachten totdat ik genoeg lijdt totdat ik eruit mag stappen?
Nah nee dan zorg ik er wel zelf voor tegen die tijd.

Vanillia

Berichten: 7657
Geregistreerd: 22-09-02

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 13:59

Ik vind dat iedereen zelf zou moeten mogen beslissen wanneer het tijd is, juist ook in het geval van psychisch lijden. Wel vind ik het belangrijk dat er een uitgebreide screening aan vooraf gaat, zodat iemand niet in een opwelling kan beslissen dat ze niet meer willen.
Tegelijkertijd snap ik heel goed dat er artsen zijn die er niet aan mee willen werken, vanwege persoonlijke of ethische bezwaren.

Ik vraag me af of dit ook niet mogelijk zou moeten zijn voor ouderen. 2 van mijn grootouders waren echt wel 'klaar met leven' en spraken dat ook uit. Allebei de 90 ruim gepasseerd, iedereen die ze kenden was al overleden, ze begonnen van alles te mankeren lichamelijk, maar waren geestelijk nog heel goed bij. Waarom mogen we wel koste wat kost levens rekken, maar niet verkorten?

secricible

Berichten: 25695
Geregistreerd: 07-07-04
Woonplaats: Maasbommel

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:04

poeh, moeilijk....
In den beginne vind ik dat iedereen het recht moet hebben om klaar te mogen zijn met zijn leven.

Voor euthanasie vind ik wel dat je bepaalde objectieve gradaties moet hebben, om artsen te beschermen in wat zij doen. En daar lopen 2 dingen wel heel erg spaak met elkaar, want voor euthanasie heb je een arts nodig. Zelfs als het zo simpel zou zijn als een pil verstrekken aan iemand, mag je hopen dat daar bepaalde procedures en objectivering voor is om de arts te beschermen. Tegen zichzelf, tegen familie, tegen kwaadwillenden...
Lichamelijk lijden is vaak zoveel makkelijker te objectiveren dan psychisch leiden, waardoor ik me voor kan stellen dat dat veel moeilijker is om daar een uitspraak over te doen en dat er een veel groter grijs gebied voor is.

xZiva_

Berichten: 3993
Geregistreerd: 16-12-10
Woonplaats: Culemborg

Re: Nav docu: euthanasie jongeren met doodswens NL/BE

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:07

ik heb hem ook gekeken ja. toen de geluidsopname van gesprek tussen moeder en dochter kwam (van dochter die zelfmoord had gepleegd) heb ik toch wel even een traantje gelaten.. de wanhoop in haar stem :(:)

ik heb ook de docu levenseindekliniek gekeken en vond die ook heel mooi.
ik ben voor het toestaan van euthanasie, maar de regels maken het zo ontzettend moeilijk..

olijf

Berichten: 1485
Geregistreerd: 27-08-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:09

Vanillia schreef:
Ik vind dat iedereen zelf zou moeten mogen beslissen wanneer het tijd is, juist ook in het geval van psychisch lijden. Wel vind ik het belangrijk dat er een uitgebreide screening aan vooraf gaat, zodat iemand niet in een opwelling kan beslissen dat ze niet meer willen.
Tegelijkertijd snap ik heel goed dat er artsen zijn die er niet aan mee willen werken, vanwege persoonlijke of ethische bezwaren.

Ik vraag me af of dit ook niet mogelijk zou moeten zijn voor ouderen. 2 van mijn grootouders waren echt wel 'klaar met leven' en spraken dat ook uit. Allebei de 90 ruim gepasseerd, iedereen die ze kenden was al overleden, ze begonnen van alles te mankeren lichamelijk, maar waren geestelijk nog heel goed bij. Waarom mogen we wel koste wat kost levens rekken, maar niet verkorten?


Mee eens, eerlijk is eerlijk spijt krijgen van je beslissing gaat niet.
Dat je geen pilletje bij de drogist kan kopen snap ik
Maar vind dat het in veel gevallen te moeilijk gemaakt wordt.
Hoor altijd mensen zeggen: Ik ben de baas over mijn lijf.
Nou niet dus...
Van mij mogen ze het echt veel makkelijker en korter maken allemaal.

Jolliegirl

Berichten: 32967
Geregistreerd: 18-07-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:10

Oke, deze ga ik even kijken.
Mijn reactie volgt later.

Keet

Berichten: 31096
Geregistreerd: 15-08-04
Woonplaats: Eastsean

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:17

xZiva_ schreef:
ik heb hem ook gekeken ja. toen de geluidsopname van gesprek tussen moeder en dochter kwam (van dochter die zelfmoord had gepleegd) heb ik toch wel even een traantje gelaten.. de wanhoop in haar stem :(:)

ik heb ook de docu levenseindekliniek gekeken en vond die ook heel mooi.
ik ben voor het toestaan van euthanasie, maar de regels maken het zo ontzettend moeilijk..



Heftig he? Ben ook even gestopt na dat fragment :(

Nu weer verder kijken

Angelkisssss

Berichten: 516
Geregistreerd: 15-02-07
Woonplaats: Hillegom

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:22

Heb de docu nog niet gezien maar ga ik zeker kijken!

Zelf werkzaam in de oncologie en vaker dit onderwerp als gesprek gehad tussen collega's nav sommige patiënten die we zien. Zelf zou ik heel graag later als ik niet meer wil leven een pilletje kunnen slikken om er eerder uit te stappen. Ik heb er zelf niet voor gekozen om geboren te worden en zou graag zelf in de hand hebben wanneer ik het leven genoeg vind (dodelijk ongeluk heb ik geen inspraak in natuurlijk).
Soms vind ik het lastig om mensen te zien die eigenijk zelf aangeven dat het genoeg is geweest toch nog een medische molen door gaan. Of dit nu lichamelijke klachten zijn of psychisch maakt niet uit in mijn ogen. Genoeg is genoeg denk ik dan.
Liever een pilletje in samenzijn met evt familie en arts dan voor de trein of andere oplossingen.

De kant van de machinist die iemand voor de trein krijgt ken ik ook van dichtbij en dat is niet altijd even makkelijk te verwerken.

secricible

Berichten: 25695
Geregistreerd: 07-07-04
Woonplaats: Maasbommel

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:26

olijf schreef:
Mee eens, eerlijk is eerlijk spijt krijgen van je beslissing gaat niet.
Dat je geen pilletje bij de drogist kan kopen snap ik
Maar vind dat het in veel gevallen te moeilijk gemaakt wordt.
Hoor altijd mensen zeggen: Ik ben de baas over mijn lijf.
Nou niet dus...
Van mij mogen ze het echt veel makkelijker en korter maken allemaal.



hier mis je wel een hele belangrijke nuance in.
Je mag als mens interventies weigeren in de medische zorg. Maar je mag géén interventies opeisen, daar houd je recht op zelfbeschikking volledig op en dus ook je baas zijn over eigen lijf.
Het krijgen van een pil, spuit of wat voor (dodelijke) behandeling dan ook is een interventie en dus mag een arts deze weigeren als die daar niet achter staat.

Christiene
Berichten: 7717
Geregistreerd: 18-11-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:28

Ik heb die andere docu gezien van de lwvenseinde kliniek. Ik vind het goed dat het er is. Gaat ook vreedzaam coor diegenen en de mensen die erbij zijn.
En ook voor de arts die het doet blijft het ook een moeilijke kant hebben niet dat ze het zo maar even doen.

Kijk deze vanavond even

olijf

Berichten: 1485
Geregistreerd: 27-08-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 14:39

secricible schreef:
olijf schreef:
Mee eens, eerlijk is eerlijk spijt krijgen van je beslissing gaat niet.
Dat je geen pilletje bij de drogist kan kopen snap ik
Maar vind dat het in veel gevallen te moeilijk gemaakt wordt.
Hoor altijd mensen zeggen: Ik ben de baas over mijn lijf.
Nou niet dus...
Van mij mogen ze het echt veel makkelijker en korter maken allemaal.



hier mis je wel een hele belangrijke nuance in.
Je mag als mens interventies weigeren in de medische zorg. Maar je mag géén interventies opeisen, daar houd je recht op zelfbeschikking volledig op en dus ook je baas zijn over eigen lijf.
Het krijgen van een pil, spuit of wat voor (dodelijke) behandeling dan ook is een interventie en dus mag een arts deze weigeren als die daar niet achter staat.


Dus ben je niet de baas over jezelf.. Klopt het toch wat ik zeg?
En als je niet meer wilsbekwaam (hoop dat ik het goed zeg) bevonden bent, kan je het helemaal wel schudden, dan heb je gewoon niets meer te willen.
Misschien ben ik hard, maar mijn moeder heeft Alzheimer en kan helaas echt niet meer thuis wonen.
Die ziet waar ze nu woont alleen maar heel de dag, hoe zij ws straks zal zijn.
Bij de diagnose was ze pas 65 jaar. Zij zou ook het liefst niet meer wakker worden.
Ik vind het zo vreselijk... mensen die geen idee meer hebben wie/wat/hoe of waar...
En er wordt echt goede zorg verleend hoor, begrijp me niet verkeerd.
Maar als je toch zo moet leven....? Waarom??

tamary

Berichten: 29176
Geregistreerd: 19-06-02
Woonplaats: Drenthe

Re: Nav docu: euthanasie jongeren met doodswens NL/BE

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 15:13

Euthanasie moet kunnen, niet makkelijk, maar wel bereikbaar.

Hoe onbevattelijk ook voor ons, er zijn mensen waarbij leven marteling is. Hoe kan de medische wetenschap het dan verantwoorden dat die mensen in leven moeten blijven?

Heeft een psychiater/therapeut die iemand levenslang moet begeleiden omdat die persoon dood wil eigenlijk wel de juiste behandeling gekozen?
Want genezen of hanteerbaar maken van de aandoening kan ik daar niet in ontdekken. En volgens mij zou een arts zichzelf ergens liefst overbodig zien omdat alle mensen gezond en gelukkig zijn.

Met zo jong heb ik in zekere zin moeite omdat de hersenen nog niet volwassen zijn en er tijdens groeispurten flinke onbalansen in die chemische verhoudingen kunnen ontstaan waardoor de wereld erg zwart/wit lijkt. En zeker als daar al een trauma oid onder zit. Dat balanceerd zich pas ergens tussen 21 en 25 jaar uit. Dat opgenomen stukje is een woordkeuze die je net zo goed langs ziet komen bij gewoon gezonde pubers bij een tegenslag. Vandaar ook dat euthanasie niet makkelijk mag zijn, dan zouden er flink wat pubers zo'n route kiezen na verlies, zakken examen, exit vriendje of zelfs onder druk van pesters op school/werk. Net zo goed als dat je kritisch kijkt bij ouderen dat ze niet dood willen omdat kinderen de erfenis willen en daar al tijden over drammen of zelfs enkel "subtiele" opmerkingen over maken.

Eens is de veerkracht van de mens zowel fysiek als mentaal op en niet meer aan te vullen. Dat is niet eerlijk (want het zijn niet de rotzakken die dit overkomt), maar wel iets waar, weliswaar na kritisch vragen, hulp bij geboden moet worden die die persoon daadwerkelijk helpt en niet blijft hangen in de idealen van de behandelaar.

Sintara

Berichten: 7393
Geregistreerd: 07-03-18
Woonplaats: Het midden

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 15:50

Ik ben voor, ja.. Omdat ik vind dat je het leven hebt gekregen. Daarom is het van de persoon zelf om ermee te doen wat ie wilt.
Natuurlijk, een uitgebreide screening vind ik best oké, maar daarin moet volgens mij vooral vastgesteld worden of de persoon het voor zichzelf wilt, een goed overwogen beslissing maakt (een arts, priester, whatever mag ook nog best een paar opties geven voor behandeling of hulp) en verder is het aan degene zelf. Dat vind ik

Anoniem

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:11

Vanillia schreef:
Ik vind dat iedereen zelf zou moeten mogen beslissen wanneer het tijd is, juist ook in het geval van psychisch lijden. Wel vind ik het belangrijk dat er een uitgebreide screening aan vooraf gaat, zodat iemand niet in een opwelling kan beslissen dat ze niet meer willen.
Tegelijkertijd snap ik heel goed dat er artsen zijn die er niet aan mee willen werken, vanwege persoonlijke of ethische bezwaren.

Ik vraag me af of dit ook niet mogelijk zou moeten zijn voor ouderen. 2 van mijn grootouders waren echt wel 'klaar met leven' en spraken dat ook uit. Allebei de 90 ruim gepasseerd, iedereen die ze kenden was al overleden, ze begonnen van alles te mankeren lichamelijk, maar waren geestelijk nog heel goed bij. Waarom mogen we wel koste wat kost levens rekken, maar niet verkorten?

Mooi verwoord, ik kan me hier wel in vinden.

AnnaXBoy

Berichten: 470
Geregistreerd: 05-09-09

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:31

Zojuist de docu gezien. Ik ben er toch wel even stil van. Als ik het goed begrijp leeft de jongen in de docu ook niet meer? Die een relatie had met Maud.

Ik kan me heel goed voorstellen dat voor sommige mensen het uitzicht zo slecht is, dat ze geen andere mogelijkheden meer zien. Maar om nu te zeggen dat mensen altijd zelf mogen bepalen of ze uit het leven stappen met behulp van een arts vind ik wel ver gaan. Ik snap daarom dus ook wel waarom het zo lang duurt voor artsen een keuze maken (in het huidige systeem duurt het wel té lang). Misschien kan door middel van therapie namelijk nog geholpen worden. Oftewel het is belangrijk dat er goed gescreend wordt.

Keet

Berichten: 31096
Geregistreerd: 15-08-04
Woonplaats: Eastsean

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:42

AnnaXBoy schreef:
Zojuist de docu gezien. Ik ben er toch wel even stil van. Als ik het goed begrijp leeft de jongen in de docu ook niet meer? Die een relatie had met Maud.


Ja die is ook overleden.
Belgische met de bril leeft geloof ik nog

anjali
Berichten: 15071
Geregistreerd: 25-07-15

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:47

Toen ik zojuist dit topic zat te lezen kreeg ik een cyberattack op mijn computer die door een veiligheidssysteem werd afgeslagen. Kan toeval zijn maar misschien ook niet? Enfin,ik heb er een andere mening over dan de meeste respondenten hier. Ik ben al 67 en heb al heel wat meegemaakt in mijn leven. Maar ik geloof dat God mijn schepper is en dat daarom mijn leven in Gods hand is en ook Zijn eigendom. En dus niet van mezelf of van andere mensen,en dat dus ook niemand anders dan God gaat over de lengte van mijn aardse leven . Ik begrijp wel dat als je niet gelovig bent,dat je dat dan niet op die manier ziet.

Sunnda

Berichten: 7839
Geregistreerd: 28-12-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:51

Zo'n moeilijk onderwerp dit.
Ik ben het helemaal eens met vele reageerders hier dat je niemand kan dwingen te leven.

Aan de andere kant ken ik twee jonge mensen (30ers) die nu een fijn leven leiden, maar vroeger een periode absoluut dood wilde en ook pogingen gedaan hebben door
verschillende redenen.
Nu kunnen ze zich het niet eens meer voorstellen.
Dan twijfel ik weer..het is zo moeilijk.

daffodil

Berichten: 10441
Geregistreerd: 12-11-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:52

Moeilijk onderwerp. Maar ik vind echt dat het in sommige gevallen niet zo heel moeilijk gemaakt zou moeten worden. Ook psychisch lijden is lijden......maar ik merk nu zelfs met betrekking tot lichamelijk lijden dat een arts erg terughoudend kan zijn.

Mijn zusje is ongeneeslijk ziek en heeft bij het uitzoeken van een nieuwe huisarts direct de vraag neergelegd of deze aan euthanasie meewerkt. Ja was het antwoord. Nu komt puntje bij paaltje en komt de aap uit de mouw, hij werkt alleen mee in het aller- allerlaatste stadium dus met andere woorden als ze al zo ongeveer weg ligt te teren en niets meer kan. Ja, dat was nou net even niet de bedoeling.....maar goed ga je als je einde in zicht is, wéér opnieuw op zoek naar een arts die wel mee wil werken? Nee dus, dan ga je uitzoeken hoe je dat op een enigszins waardige manier zelf kunt doen. Met alle gevolgen van dien, voor degene die haar vindt, degene die alles moet regelen eromheen, alle extra rompslomp die ervan komt.

En alleen omdat het zo'n moeilijk onderwerp is, dat artsen er eigenlijk in heel veel gevallen hun handen niet aan durven te branden. Overigens begrijp ik dat wel he, ik snap best dat het voor hen niet makkelijk is maar de wens om niet tot het laatste moment te wachten terwijl overduidelijk is dat het eind eraan komt, lijkt mij niet zo'n heel ingewikkelde.

Prairy
Berichten: 9068
Geregistreerd: 28-12-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:55

Ik ben voor. Ik zou graag zelf willen kunnen beslissen wanneer het genoeg is.
Ik zie nu bijvoorbeeld aan mijn oma die vrij plotseling erg dement is geworden en van verpleeghuis naar verpleeghuis gesleept wordt, hoe ontzettend ongelukkig ze is. Een vrouw die ontzettend zelfstandig was, zeker na de dood van haar man zo'n 30 jaar geleden. En nu ligt ze te wachten tot ze dood gaat, daar komt het eigenlijk op neer.

Dat wil ik ten koste van alles voor mezelf voorkomen. Dat is voor mij mijn ergste nachtmerrie. En dan bepaal ik dus graag zelf dat ik voor die tijd uit het leven kan stappen. Mijn moeder denkt er overigens ook zo over en ik heb gezegd dat ik haar daar altijd in zal helpen, om het een waardig einde te maken, hoe verdrietig ik daar zelf ook van zou worden. Ik vind het lijden door het moeten doorleven altijd veel erger dan het verkiezen van de dood.

daffodil

Berichten: 10441
Geregistreerd: 12-11-03

Re: Nav docu: euthanasie jongeren met doodswens NL/BE

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 16:56

Maar juist dat helpen Prairy, is dus lastig. Tenminste als je wilt voorkomen dat je naderhand opgepakt wordt voor verhoor.....want het mag niet, helpen!

Ik ben echt een heel groot voorstander van een weloverwogen eigen beslissing en die is wat mij betreft onafhankelijk van wat voor ziekte, leeftijd dan ook. Waarom zou je niet het recht hebben om te beslissen dat het gewoon genoeg is?

moonsparkle
Berichten: 21713
Geregistreerd: 21-03-05

Link naar dit bericht Geplaatst: 03-11-20 17:02

Ik ben ook voor, wat ik ook een optie vind is om in ieder geval na een bepaalde leeftijd, laten we zeggen 60 iedere maand een formulier invullen en een gesprek oid en als je dan na een jaar nog achter je keuze staat dat je er dan mee zou kunnen stoppen.
Maar het blijft heel moeilijk, ook ik ben door een moeilijke periode gegaan, maar blij dat ik er nog ben. Toch zeg ik altijd dat ik het met 75 wel mooi vind geweest, zou graag eerder met pensioen mogen en dan stoppen. Voorkomt ook vergrijzing.

Mijn oma wil ook eigenlijk allang niet meer, ze is wel gelovig maar heeft wel al meerdere keren laten vallen dat het van haar niet meer hoeft, dat ze hoopt dat de 'gehaald' word.