Geplaatst Blog
Een paar jaar terug was het voor mij een enorme eye opener toen ik ontdekte dat Linda Parelli onderzoek gedaan heeft naar verschillende persoonlijkheden van paarden. Zij noemde die persoonlijkheden "Horsenalities". Zij heeft de persoonlijkheden van paarden gecategoriseerd in vier verschillende quadranten, met twee assen: van Left Brain (dominant/zelfverzekerd) tot Right Brain (onzeker/angstig), en van Introvert (trager/zit meer in het hoofd) tot Extravert (voorwaarts/uitbundig). Deze blogserie wil ik opdragen aan de vier mogelijke "Horsenalities": één blog voor elk, waarin ik er wat meer over vertel en wat van mijn eigen ervaringen deel.
Een Left Brain Extravert is nieuwsgierig en niet snel bang!
Deel 1: Het “Left Brain Introverte” paard vind je hier.
Dit blog gaat over de Left Brain Extravert, de uitbundigere tegenhanger van het persoonlijkheidstype uit mijn vorige blog. Voor mij is dit een makkelijke horsenality om over te schrijven, want ik ken massa’s Left Brain Extraverte paarden, waaronder onze twee eigen paarden Skye (7-jarige arabierenkruising) en Sadira (jaarling arabier). Left Brain Extraverte paarden, dat zijn die paarden die een feestje maken van elke dag. De grapjassen die uit hun stal weten te ontsnappen en die dan de hele stal op zijn kop zetten. Die paarden die denken dat een schriktraining gewoon een leuke speeltuin is (“Zeiltjes, leuk! Kun je een paraplu eten?”), en die paarden die al bij het poetsen zelf 100 andere ideetjes komen aandragen die veel leuker zijn om te doen dan stilstaan.
De Left Brain Extravert is van nature zelfverzekerd en wat dominanter, maar ook actief en speels. Het is een snelle denker die uitdaging nodig heeft en die het goed doet op veel afwisseling. Elke dag hetzelfde ritme, daar is hij snel zat van! De Left Brain Extravert houdt vaak van buitenrijden, springen (of een combi daarvan) en is een minder grote fan van elke dag het zelfde rondje in de bak.
De Left Brain Extravert
Bij het werken met een Left Brain Extravert zijn er een hoop tips die ik je kan geven om er goed mee door een deur te kunnen.
- Hou in gedachten dat het over het algemeen vooral echt enthousiastelingen zijn die het goed bedoelen. Als hij stout is, is hij over het algemeen eigenlijk alleen maar lol aan het trappen, dus benader hem als de grappenmaker die hij is, lach erom maar draai de situatie wel weer subtiel naar jouw hand zonder hem te straffen, want...
- Als je hem straft voor zijn gedrag kan hij agressief worden, of zich juist voor je afsluiten. Dat is niet wat je wil, want als je zijn enthousiasme juist in goede banen kunt leiden heb je een fantastisch meewerkend paard aan hem.
- Daarentegen doet hij het heel goed op positiviteit. Ik aai en kriebel veel, en onderdruk mijn (glim)lach niet, want die positieve energie voelt hij haarfijn aan. Ook voerbeloning/clickertraining doet het goed bij ons, zolang ik er maar op let dat het paard niet te opdringerig wordt, want die neiging hebben ze vaak wel.
- Blijf interessant! Een Left Brain Extravert paard is snel afgeleid, leert snel en doet het goed op veel afwisseling. Ik streef er naar om bijna elke keer dat ik met ze werk, iets nieuws met ze te doen wat ze nog niet eerder gedaan hebben en veel af te wisselen tussen oefeningen. Ik leg dan iets nieuws uit (of ga dieper in op iets wat hij al kent), en zodra hij het snapt ga ik iets anders doen. Niet te lang op één ding blijven hangen; morgen is er weer een dag.
- Ze zijn vaak ook gek op obstakels. Balkjes, zeiltjes, tonnen, pionnen, etc. Zodra je het visueel voor ze kunt maken worden ze fanatieker dan wanneer ze voor hun gevoel “doelloos” rondjes moeten lopen. Soms zet ik bijvoorbeeld een pion in het midden van een cirkel, of ga ik zijwaarts oefenen over een balk heen.
- Vaak komen ze ook graag aanzetten met hun eigen ideeën, ga daar gerust (tot op zekere hoogte) in mee, ze vinden het fijn soms ook een stem te hebben en niet alleen maar te hoeven luisteren. Wil mijn paard rechtsaf op buitenrit, en kan dat eigenlijk ook wel? Waarom dan niet?
- Een Left Brain Extravert gaat graag met je in discussie als hij het ergens niet mee eens is. Laat je niet verleiden om die discussie terug aan te gaan, want zo’n discussie kan gerust escaleren. Wees slim en zoek een andere weg om je doel te bereiken. Liefst eentje waardoor hij zelf denkt dat hij het wiel uitgevonden heeft!
Zoals gezegd heb ik zelf twee van dit soort blije enthousiastelingen: Skye en Sadira. Ze zijn allebei Left Brain Extravert, maar wel beide hele andere persoonlijkheden, en daarom wil ik ze allebei noemen in dit blog.
Case Study: Skye
Skye is ons blije ei. Altijd vrolijk, zij houdt wel van een lolletje. Wij hebben haar meestal los staan tijdens het poetsen. Het is dan echt een grapje van haar om als we even niet opletten, met een hele ondeugende blik in haar ogen zomaar weg te draven (maar wel pas als we omkijken en dan net te laat zijn om er iets aan te doen). Dan gaat ze ergens staan gras eten, en pas als wij er bijna zijn om haar weer te pakken draaft ze weer vrolijk weg. Daarna is het lolletje weer geweest en laat ze zich weer braaf pakken en loopt ze heel tevreden weer briesend met ons mee. Meestal moet ik er vooral heel hard om lachen, want ze vindt zichzelf dan ook ontzettend grappig.
Skye houdt van actieve spelletjes!
Ze is een paard dat haar negatieve emoties vaak niet op een Left Brain Extraverte manier uit. Ze slaat dan juist om naar (Right Brain) Introvert. Toen we haar net kregen, drie jaar geleden, was ze van iemand geweest die haar niet zo goed begrepen had. Ze had daardoor toen veel spanning, maar bouwde dat vooral intern op en liet haar emoties niet zien. Dan kwam er een punt waarop ze het niet langer binnen kon houden en ineens ontplofte ze dan en zo heeft ze zichzelf meermaals in paniek onder het zadel gewoon achterover gegooid met ruiter en al. Het is dus best wel een weg geweest om haar de kans te geven zich te ontwikkelen tot het zelfverzekerde vrolijke paard dat we nu bijna altijd zien. Het is maar zelden dat ze tegenwoordig nog zo’n terugval heeft.
Skye is tegenwoordig verder voor de duvel niet bang. Afgelopen weekend was er een schriktrainingdag op stal, waarbij ik zonder zadel op neckrope heb rondgereden, waarin ik een “pas de deux” met een opblaaseenhoorn heb gedaan die ik meenam in mijn hand, een zeiltje meetrok en rondreed met een vlag in mijn hand. Ook de rookmachine trotseerde ze zonder al te veel problemen. Als ze iets moeilijk vindt is het meestal ofwel dat ze even schrikt van iets onverwachts, of dat ze het lichamelijk lastig vindt. Echt bang, dat is ze bijna nooit. Haar enige schrikmoment dit weekend was toen er ineens een hond van achteren uit het niets bijna tegen haar aan sprong. Toen zette ze één stapje harder naar voren.
Case Study: Sadira
Sadira, onze jaarling arabier, is ook een Left Brain Extravert, maar zij is nog een tikkeltje uitgesprokener dan Skye hierin. Het is een eigenwijs tantetje met een flinke eigen mening, en ze zal het zeker niet laten om die mening te uiten als ze dat nodig vindt. Daarnaast is zij absoluut het slimste paard dat ik ooit gekend heb, dusdanig dat het echt oppassen is dat we de tijd nemen om niet te snel te gaan in haar opleiding, want als je haar één keer iets uitlegt, heeft ze het al onthouden.
Sadira laat haar mening goed blijken...
Sadira ken ik sinds haar geboorte, maar ze is niet altijd al van mij geweest, dus in de beginfase heb ik niet veel met haar gedaan. Toch viel ze me toen al op als een parmantig dametje met een behoorlijke eigen wil. Zo was ik een keer de paddock aan het uitmesten toen zij vond dat ze jeuk had aan haar kont, en dus kwam ze zo haar kont in mijn gezicht duwen voor kriebels. Ik vroeg haar vriendelijk of ze toch niet iets meer afstand wilde nemen, en als reactie kreeg ik zo een tweetal achterbeentjes naar mijn hoofd, want daar was mevrouw niet van gediend. Ze was toen twee maanden oud geloof ik. Uiteraard heb ik haar laten weten dat dát toch niet de bedoeling was (ze heeft het ook nooit meer gedaan), maar het is tekenend voor het feit dat ze wel durft op te komen voor haar eigen mening en gevoelens.
Haar leren een halster om te krijgen, dat heeft ook drie maanden lang dagelijkse oefening gekost. Niet omdat ze het niet snapte, maar omdat ze het gewoon helemaal niet leuk vond dat ik aan haar hoofd kwam, en ze dus drie maanden lang me probeerde te blijven vertellen dat ze daar toch echt geen zin in had. Als ik de paddock in kwam, kwam ze altijd hoi zeggen en knuffelen… maar had ik een halster in mijn hand, dan ging ze er al in volle draf vandoor zodra ze hem zag. (Had ik al gezegd dat ze slim was?) We doen veel met positiviteit, rust en geduld, en we hebben haar het halster eigenlijk nooit om gedwongen. Altijd gewacht tot ze klaar was om hem om te krijgen en zelf te accepteren, en zo is het uiteindelijk toch oké en normaal geworden. Ik denk echter dat Sadira zo’n paard is, dat ook tot haar dood zou kunnen doorvechten als je het gevecht met haar aan zou gaan. Ze laat zich niet dwingen.
Ze is wel een heel mensgericht zacht paard
Sadira is pas écht in balans gekomen qua karakter vanaf het moment dat ze 24/7 buiten staat op een paddock paradise midden in het bos waardoor ze continu iets te doen heeft. Als ze zich gaat vervelen heb je er een veel minder fijn paard aan. Op haar vorige stal lag ze veel te slapen en was ze ongein aan het uithalen en aan het klieren. Nu gaat ze vaak zelfstandig op ontdekkingstocht over het terrein en is ze in het algemeen een veel vrolijker en positiever paard geworden. Ze staat niet meteen aan het hek als we komen, maar gaat wel graag met ons mee en vindt alles leuk om te doen.
Een sessie waarin ik met haar werk duurt soms maar 5 of 10 minuten, maar daarin kan ik wel minstens 3 verschillende dingen doen, waaronder 1 nieuwe. Ik probeer vaak iets nieuws te verzinnen om het interessant te houden, maar niet iets wat te belastend voor haar is, en dat vergt soms best wat van mijn creativiteit. Van targettraining met de clicker en het onderzoeken van de nieuwe poel op ons paddock paradise, tot een pasje zijwaarts of een klein wandelingetje buiten het terrein.
Ook zij is van de duvel niet bang, net als Skye. Zeiltjes, die zijn om aan te trekken en mee te schudden. Een parasol daar loop je gewoon onderdoor. Een dekje op je rug, kun je die vastpakken? En verkeersmak maken, dat hebben we eigenlijk nooit hoeven doen want dat was ze al. Dat is iets wat ik heel erg waardeer aan dit persoonlijkheidstype. Tuurlijk hebben ze allemaal ook echt wel dingen die ze moeilijk vinden… maar over het algemeen genomen zijn het hele dappere paardjes die zichzelf wel weten te redden en heel zelfstandig zijn.
Pas de deux met Horny de eenhoorn. Zonder zadel en hoofdstel, het kan allemaal met Skye!
Tot slot
Herken jij je paard ook hierin? Denk jij ook een Left Brain Extravert te hebben? Ik ben erg benieuwd naar jullie verhalen!
