Haha, Piekosjj, oma vertelt graag.
Hihi, ik antwoord graag uitgebreid en volledig.
In Centraal-Azië en Rusland gaan ze vaak ook anders om met de paarden. De paarden zijn dan vaak ook veel reactiever. Hengstengedrag is daar dan ook veel normaler, tot gesteiger en achterover klappen aan toe, maar als het erop aankomt is een rukje aan de lijn meestal voldoende. Die manier van omgaan gaat natuurlijk zeker niet voor alle eigenaren en ruiters op, want er zijn er genoeg die op een heel andere manier gebruik maken van die gevoeligheid. Je ziet een Teke ook vaak als een blad aan een boom draaien als het touwtje van de ene op de andere persoon overgaat. Ze reageren echt heel sterk op je uitstraling. Ze worden ook veel gebruikt in het circus daar, bijvoorbeeld.
Ik heb mijn merrie keurig opgevoed uit het zuiden van Rusland over laten komen. Gaf braaf voetjes, liep netjes mee aan een touwtje en wijken voor druk kende ze prima. Heeft ook nooit lelijk gedaan, terwijl ze amper een jaar was toen ze hier kwam en in een grote kudde in zuidelijk Rusland liep. Het meeste halen uit een Teke vergt echter samenwerking. Dan komen ze het best tot hun recht, evenals een context waarin ze hun vaste mens hebben. Je doet ze geen plezier met een manege setting of geleur van de ene eigenaar naar de volgende. Dan kwijnen ze gewoon weg.
Zo gaat het verhaal dat Stalin niet te paard tijdens de overwinningsparade in 1945 ging maar zijn generaal de Teke hengst Arab liet rijden in zijn plaats. Het verhaal was dat in de voorbereiding Arab zijn ruiter had afgeworpen en hem alle hoeken van de piste liet zien.
Diens zoon, het dressuurwonder Absent, was ook een heel gevoelig paard. Zijn ruiter Sergej Filatov moest het paard persoonlijk trainen, zelf borstelen en zadelen en uitstappen, en heel, heel veel afwisseling bieden (Grand prix dressuur oefening? Twee weken later pas weer die oefening anders werd ie boos) want anders was er geen land met hem te bezeilen. Dat pikte hij namelijk niet en menig stalruiter beet in het stof. Ze zeggen dan wel dat het eenmanspaarden zijn maar Absent, die erg eenkennig en trots was, ging graag op buitenrit met Filatov's kinderen en liep op het hoogste niveau onder drie verschillende ruiters. Een ontzettend pittig, gevoelig paard, maar oh zo voorzichtig met die kinderen op buitenrit. Beest kon knallen (Olympisch kampioen dressuur) en tegelijk sprong ie 1.80 onder de man en aan een los teugeltje stuurden de kindertjes hem rond. Zijn mensen, daar ging ie voor door het vuur.
Qua jaloezie is het zo dat ze zich enorm hechten aan hun mens. Mijn merrie vindt het vréselijk als ik een ander paard aandacht geef, maar accepteert het (zij het met tegenzin). Dat heeft ze moeten leren. In het begin was ze een terror koningin (we noemen haar nu nog steeds liefkozend tsaritsa) en dan stoven de paarden uiteen als ze haar oor draaide omdat een het waagde bij mij of vriendlief aandacht te vragen of er zelfs maar aan te denken onze kant uit te lopen. Ze vlogen dan zelfs over de waterbak heen om maar te maken dat ze wegkwamen. Ze kunnen dus wel degelijk gedrag vertonen dat lijkt op jaloezie. Ze gaan heel graag een exclusieve band aan met 1 mens, maar dat wil niet zeggen dat ze maar 1 ruiter accepteren of het niet kunnen accepteren dat een ander paard ook wel eens aandacht krijgt. Mijn ervaring is dat ze het niet leuk vinden, maar dat is wat anders. Ze vindt het bijv. ook niet leuk als ik haar door een ander laat rijden, maar doet het braaf. Soms iets minder braaf als ik wegga en als ik wegloop wil ze daar wel eens van gaan roepen of bij de uitgang gaan zenuwpezen. Ze zoekt graag mijn bevestiging. Ze zijn echt geselecteerd op het hebben van een exclusieve band.
Waar op de steppe de meeste nomaden tientallen of honderden paarden hadden, hadden de meeste Turkomans er 1 of 2 en de hele rijke konden er vier onderhouden. Waarom zo weinig? Dat kwam door de extreme omstandigheden waarin ze de paarden hielden en de individuele manier van houden die lijnrecht tegenover de algemene manier van paardenhouden van de steppe staat (grote kuddes op steppegras versus individueel bij de tent op afgestemd rantsoen). Ze hadden daarnaast vaak wel nog 1 of meer yabou, dat waren de gewone werkpaardjes. Maar hun oorlogs- en paradepaard waren hun alles. Zéker de oorlogspaarden waren daarnaast hun bron van rijkdom waarop hun hele bestaan was gebouwd. Dat verklaart ook de bijzondere band die ze hadden, een beetje te vergelijken met de mystiek rondom de Bedoeïenen en hun Arabische paarden.
Wat betreft beter... welk ras beter bij je past bedoel je? Het is immers een kwestie van wat je zelf fijner vindt en het best bij je past. Dat moet je ondervinden, al kun je op basis van je persoonlijkheid best een inschatting maken.
Ik heb het al vaker gezegd maar Teke zijn niet voor iedereen. Als je "pet scheef staat" kun je een zorgeloos ritje of grondwerk sessie vergeten. Dwang kun je vergeten. Een ferme tik verkopen is ook niet zomaar wat (mijn paard vindt het al vreselijk als ik haar streng toespreek, een tik slaat ze volledig van dicht en is ze dagen van slag). Een Teke weet precies wat jij wanneer nodig hebt. Betere therapie is er niet zeg ik altijd maar.
Te slim af zijn is een utopie. Dat lukt je een keer en dan gaat er weer een hele nieuwe trukendoos open. Maar vaak is het ook willen spelen want over het algemeen zit er geen kwaad in. Ze hebben wel een uitgesproken eigen mening en kunnen zomaar beslissen dat ze vandaag ergens anders zin in hebben dan hetgeen jij voor ogen had. Dat ken ik eigenlijk alleen van dit ras, want andere paarden deden nooit zo... typisch. Is het dan een verwend nest? Nee, het is een keurig opgevoed paard dat braaf los kan staan, maar gewoon ook een mening heeft. Houdt het interessant, maar niet iedereen houdt daarvan. Tijdens het rijden kunnen ze nl. ook heel sterk meedenken (dat betekent veel afwisselen anders zijn het net geprogrammeerde manegepaarden - maar dan anders) en snel verveeld zijn. Dat snelle verveeld zijn (dan heb ik het over 1 keer om het te leren, 2e keer om het te doen, dan weer wat anders) betekent ook dat ze gauw flegmatiek worden of gaan klieren want het is zo saai... vergelijk het met een hoogbegaafd kind dat de gewone sommetjes inmiddels wel wéét.
Ze laten niet zo snel het achterste van de tong zien en moeten ze werken? Dan moet jij ook werken. Heb je een dipje? Dan doen ze extra hun best voor je. Het zijn paarden die je scherp houden. Het zijn paarden die je niet aan een stel bijrijders kunt overlaten. Als je wilt dat zij zich voor jou inzetten moet jij je voor hun inzetten. Klinkt bijna menselijk, maar ik kan er echt niks anders van maken. Ze hebben zo hun eigenaardigheden, zowel fysiek als qua karakter. Ik vind het fantastisch, zo'n ezel in paardverpakking. Ik heb de mijne al zes jaar en nog verbaas ik me regelmatig over hoe intelligent ze is en hoe menselijk ze lijkt, terwijl ik juist helemaal niet van het vermenselijken van dieren ben. Ik vind het vaak nog steeds bizar hoe een paard zo intelligent en zo op mij ingespeeld kan zijn. Ik bedoel... het is een páárd... nee, moet ik mezelf dan herinneren, het is een Teke. Maar, je moet ervan houden. Ieder zo zijn ding, toch?