Vanaf wanneer geldt de nieuwe wet?Nu de wet is aangenomen door de Eerste Kamer moet een datum van ingang worden vastgesteld. Er wordt rekening mee gehouden dat het ministerie van VWS 2 jaar de tijd krijgt om alle Nederlanders te informeren en om de wetgeving aan te passen. Gesproken wordt over half 2020 als datum van ingang. Dit is echter nog niet definitief. Totdat het zover is blijft de huidige Wet op de orgaandonatie van toepassing.
Wat is dat nieuwe wetsvoorstel precies?Voortaan wordt aan alle Nederlanders ouder dan 18 via de post gevraagd of ze wel of geen orgaandonor willen zijn. Als iemand na twee brieven niet heeft gereageerd, wordt hij als donor geregistreerd. Bij die mensen komt 'geen bezwaar' te staan in het donorregister, daarmee zijn ze in principe donor. Ze krijgen daar bericht van, per post, en de keuze kan altijd nog worden gewijzigd. Mensen die reageren, kunnen dezelfde 4 keuzes maken als nu het geval is: 'ja' 'nee' 'mijn partner of familie beslist' 'een door mij gekozen persoon beslist'.
Is 'geen bezwaar' precies hetzelfde als 'ja'? Wanneer 'geen bezwaar' is vastgelegd in het Donorregister gaat men er van uit dat iemand geen bezwaar heeft tegen donatie. Nabestaanden houden dan wel de mogelijkheid om donatie tegen te houden. Zij moeten dan wel aannemelijk maken dat de overledene geen donor wilde zijn. Bij een JA-registratie heeft de overledene bewust toestemming gegeven voor donatie. Wettelijk kan de familie dat niet meer ongedaan maken. Alleen wanneer de familie in psychische nood dreigt te raken als de donatie wel doorgaat, kan door de arts worden besloten de donatie niet door te laten gaan.
Wat is het verschil met de huidige wet?In Nederland geldt sinds 1998 de Wet op de orgaandonatie. Hierin staat dat iedereen die 12 jaar en ouder is en wilsbekwaam is toestemming kan geven voor de donatie van organen en weefsels na overlijden. Volgens de huidige wetgeving wordt, indien er niets in het donorregister is geregistreerd, de beslissing overgelaten aan nabestaanden. Het verschil met de nieuwe wet is dat indien iemand niet gereageerd heeft op de oproep om zich te registreren deze persoon in het register staat met 'geen bezwaar'.
Hoeveel brieven krijgt iedereen?Iedereen die nog niet geregistreerd staat krijgt 3 keer post. Indien je op de eerste brief niet reageert, komt de tweede brief na zes weken. Reageer je dan opnieuw niet, ontvang je na zes weken een brief dat je als "geen bezwaar" om donor te zijn geregistreerd staat. Als je dat toch niet wil, dan kun je die keuze op elk moment en zo vaak als je wil wijzigen. Dat kan door opnieuw een donorformulier in te vullen of door op internet met DigiD je keuze te wijzigen. Wat je kiest staat je dus geheel vrij. Op deze manier zorgen we ervoor dat van iedereen boven de 18 in Nederland duidelijk is wat zijn of haar keuze is.
En als mijn brief kwijtraakt bij de post?Je hoeft je geen zorgen te maken. Als je de eerste keer niet reageert op de brief of als je wel reageert maar de brief is niet aangekomen bij het Donorregister, dan ontvang je na zes weken nog een brief met de vraag om je keuze te registreren. Reageer je opnieuw niet, dan ontvang je na zes weken een brief dat je als "geen bezwaar" om donor te zijn geregistreerd staat. Je kunt daarna altijd nog je keuze wijzigen via donorregister.nl.
Ik heb mijn keuze al geregistreerd, krijg ik dan ook een brief?Nee. Je hebt je keuze al geregistreerd. Deze keuze blijft geldig. Je ontvangt geen brief.
Ik heb mijn keuze al geregistreerd, waarom krijg ik nu zo'n brief?
Volgens het Donorregister is er nog geen registratie van je bekend. Kan het zijn dat je al heel lang geleden iets hebt vastgelegd? Het Donorregister bestaat sinds 1998. Voor die tijd waren de gegevens nog niet centraal vastgelegd.
Hoe komt het Donorregister aan mijn adres?Het Donorregister is automatisch verbonden met de Basisregistratie Personen (BRP) van uw gemeente. Dit is zo geregeld om persoonlijke gegevens actueel te houden. Organisaties die gegevens uit de BRP krijgen, bewaken uw privacy. Zij gebruiken uw gegevens alleen om hun taken uit te voeren.
Hoe lang na het versturen van de brief wordt automatisch een keuze geregistreerd? Je krijgt twee keer een donorformulier thuisgestuurd. De tweede brief komt na zes weken, als je de eerste keer niet gereageerd hebt. Reageer je opnieuw niet, dan ontvang je na zes weken een brief dat je als "geen bezwaar" om donor te zijn geregistreerd staat.
Hoe zit het met wilsonbekwame mensen?Uit de basisadministratie van de gemeente kan niet worden afgeleid of iemand wilsonbekwaam is. Als je wilsonbekwaam bent, dan geldt een vergelijkbare behandeling als bij minderjarige jongeren tot 12 jaar. De wettelijke vertegenwoordiger beslist over wel of geen donor zijn. Bij afwezigheid of onbereikbaarheid van de wettelijke vertegenwoordiger beslissen de nabestaanden/ naasten.
Hoe zit het als iemands identiteit niet achterhaald kan worden?Wanneer de identiteit van een overledene niet kan worden vastgesteld, kan deze persoon geen donor zijn.
Ben ik nu meteen automatisch donor?Nee. Iedereen die nu nog niet geregistreerd staat, krijgt eerst twee keer een donorformulier thuis gestuurd met de vraag om je donorkeuze te registeren. Dat kan zijn: ja, nee, mijn nabestaanden beslissen of een specifiek persoon mag beslissen. Daarnaast wordt er uitgelegd dat als je geen van deze keuzes vastlegt, je geen bezwaar hebt om donor te zijn. De tweede brief komt na zes weken, indien je de eerste keer niet gereageerd hebt. Reageer je dan opnieuw niet, ontvang je na zes weken een brief dat je als "geen bezwaar" om donor te zijn geregistreerd staat.
Wordt mijn oude registratie overschreven?Je oude registratie wordt niet overschreven. Je keuze in het Donorregister blijft geldig. Alleen als je opnieuw een keuze maakt (via formulier of Digid) dan verandert je keuze.
Is mijn eerdere registratie nog wel geldig?Je huidige registratie verandert niet door de wetswijziging. Je keuze in het Donorregister blijft gehandhaafd. Uiteraard kun je via donorregister.nl altijd je keuze nog wijzigen.
Ik wil me nu direct uitschrijven uit het register! Met instemming van de nieuwe wet komt iedereen uiteindelijk in het Donorregister. Als je geen donor wilt worden kun je kiezen voor Nee, ik geef geen toestemming op het donorformulier. Als je niet reageert op de brieven van de overheid kom je als "geen bezwaar" om donor te zijn in het Donorregister te staan.
Kunnen mijn nabestaanden zien dat ik automatisch donor ben?Wanneer je komt te overlijden zal een arts het Donorregister raadplegen. De uitslag vertelt hij aan de nabestaanden. Als je niet over je keuze hebt gesproken met je familie, wordt pas dan bekend hoe je staat geregistreerd. Wanneer je bewust voor een Ja hebt gekozen staat er JA geregistreerd. Wanneer je automatisch bent geregistreerd zal er 'geen bezwaar' staan.
Staan minderjarige kinderen bij de invoering van de nieuwe wet met 'geen bezwaar' in het register ? Nee, die staan er nu niet in met 'geen bezwaar' en dat zal na het aannemen van het wetsvoorstel ook niet het geval zijn. Er komt alleen 'geen bezwaar' te staan in het geval iemand 18 jaar of ouder is en niet gereageerd heeft op het verzoek zich in het donorregister te registreren.
Kunnen nabestaanden nog bezwaar maken?Ja. De wet laat wel een mogelijkheid om donatie tegen te houden. Nabestaanden moeten dan aannemelijk maken dat de overledene echt geen donor had willen zijn.
Waarom wordt dit nieuwe systeem nu ingevoerd?
Tweede Kamerlid Pia Dijkstra heeft een initiatiefwet ingediend voor een nieuw actief donorregistratiesysteem (ADR). Zowel de Tweede als de Eerste Kamer hebben hiermee ingestemd. In de memorie van Toelichting bij het wetsvoorstel is te lezen wat de achtergrond hiervan is. Deze memorie van toelichting is hier te vinden:
https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken ... 2012Z22373Wat is de verwachting, gaan het aantal registraties stijgen? Het ADR wetsvoorstel is door de Eerste Kamer aangenomen, daardoor zal het aantal registraties toenemen omdat iedere Nederlander van 18 jaar en ouder geregistreerd zal staan met één van de vier keuzes. Indien iemand niet reageert op het verzoek om zich te registreren dan staat de persoon als 'geen bezwaar' om donor te zijn geregistreerd.
Alle Nederlanders van 18 jaar en ouder zullen na het van kracht worden (ingaan van) van de nieuwe wetgeving (dd...) en na het ontvangen van de brieven om zich met een keuze te registreren in het Donorregister geregistreerd staan.
Voorheen stonden alleen die personen in het Donorregister geregistreerd die uit eigen beweging zichzelf hebben geregistreerd.
Wordt bij de invoering van de nieuwe wet het donorregister opgeheven? Nee. Het Donorregister blijft de keuzes van iedere Nederlandse ingezetene vanaf 12 jaar registreren. Vanaf het moment dat de wet gaat gelden, worden alle Nederlandse ingezetene vanaf 18 jaar aangeschreven om zich te registreren.