Geplaatst door Kees Bechtold
Zaterdag 14 april 2007 - HEESCH - LOER 2007 is de merknaam. Hij staat voor Lokken, Opvangen En Ruimen. Frank van den Dungen uit Heesch is de geestelijk vader van de dazenval, schoonzoon Mark Derwig van de gelijknamige Bossche smederij brengt het product in zelfbouwpakketjes op de markt.
De dazenval moet de overlast van deze steekvliegen, ook wel horzels of bremzen genaamd, tot een minum beperken. Want ze kunnen venijnig steken.
Met het warme weer in aantocht ontpoppen de dazen zich. De vrouwtjes die bloed nodig hebben voor de voortplanting hebben het 's zomers gemunt op paarden, koeien en mensen in vooral het zuiden van het land. "De val is ontstaan uit ergernis", zegt Van den Dungen van uitvindersbureau Raad + Daad in Heesch.
"Ik moest in de zomer van 2003 op onze paarden passen en kreeg een spuitbus om de dazen te bestrijden. Maar zo'n bus werkt hoogstens drie kwartier. De paarden werden compleet lekgestoken. Daar werd ik zo kwaad van dat ik op internet ben gaan zoeken naar betere oplossingen."
Van den Dungen kwam uit bij een insectenval van de University of Wisconsin in de VS, de zogenaamde Manning trap. Over de hele wereld wordt hij door insectenonderzoekers gebruikt.
Hij bouwde zelf zo'n val en experimenteerde drie jaar met verbeteringen.
Van den Dungen ontdekte hoe de dazen op de warme lokbal afkwamen. In het eerste experiment gebruikte hij zwart gespoten skippyballen. Maar die klapten in de volle zon.
In de versie die nu voor 250 euro op de markt komt, is de skippybal vervangen door een rubber stootballon die de pleziervaart gebruikt om schadevrij af te meren.
De ballon hangt vrij in een stalen constructie, waardoor hij licht wiegt in de wind. Dazen komen op warmte en beweging af en steken in de ballon in de verwachting bloed te kunnen opnemen.
Als ze vervolgens onverrichterzake naar boven wegvliegen, komen ze in de transparante mantel terecht half boven de ballon.
Via deze fuik worden ze naar een ingenieuze constructie van doorzichtige kunststof geleid waar ze uiteindelijk in een opvangreservoir belanden. Aan het eind van de dag wordt dit reservoir in de diepvries gelegd waar ze in een kwartier doodvriezen, als ze het al niet zijn.
Een verdelging zonder gebruik van insecticide. "Dat is iets wat we ook per se wilden", aldus Van den Dungen.
Waar de oorspronkelijke Manning trap zo'n 40 dazen per dag verzamelde, ving de LOER afgelopen zomer op echte dazendagen tot gemiddeld zo'n 300 é 400 dazen. Dat is gebleken uit een afstudeeropdracht van studenten van de HAS in Den Bosch.
"Zij hebben bij zeven bedrijven de dazenval uitgeprobeerd. Bij stoeterij Blom in Zijtaart kwamen ze zelf tot een gemiddelde van 1931 dazen. We willen nog onderzoek doen naar hoe dat kan, zo'n grote hoeveelheid. Alle proefbedrijven hebben de val gekocht", zegt Mark Derwig, zoon van Jan Derwig, voormalig directeur van de Bossche Investeringsmaatschappij (BIM).
Voor de productie van de vallen heeft hij van Starterslift in Den Bosch een subsidie gekregen van 1750 euro. Een dito bedrag heeft hij zelf in de ontwikkeling van de dazenval gestoken.
Dat de dazenval werkt is duidelijk, nu de klanten nog. Dit voorjaar wordt hij op de markt gebracht. "We richten ons voornamelijk op stoeterijen, maneges, golfbanen, buitenzwembaden en boerderijcampings. Maar we hebben geen idee wat er op ons af komt."
Bron: http://www.brabantsdagblad.nl/
)