Overige
Door Marjoow
Een van de dienstpaarden. Foto: Marjoow
Een politiepaard heeft toch altijd een mooi aanzien. De paardenliefhebbers zien ze graag in de straten en zullen ze ook graag een aai geven waarbij demonstranten toch liever terugdeinzen bij het zien van zo'n groot dier. Maar, hoe wordt een "gewoon" paard politiepaard? En hoe lang zijn zij in dienst? Ik sprak met chef paarden van de bereden politie Nederland Willem over de opleiding van het politiepaard.
Opleiding
Hoe ziet de opleiding van een dienstpaard er uit? Zodra de paarden bij de bereden politie aankomen zijn zij dus al zadelmak. Wanneer zij goed door de proefperiode komen, begint de opleiding. Deze duurt ongeveer 1-1,5 jaar en bestaat uit 3 fases:
• Fase 1: been- en bitwijs maar verkeerslui
• Fase 2: Ontspannen reageren bij veel inkomende prikkels
• Fase 3: ME trainingen en inzet met jonge paardenruiters
Wanneer deze fases succesvol zijn afgerond en het paard door 80% van de ruiters gereden kan worden, is deze volledig inzetbaar. De paarden worden ingezet tijdens verschillende diensten en ze moeten ook alle mogelijke diensten kunnen lopen. Deze diensten variëren van inzet met de ME, nachtdiensten en het begeleiden van optochten, demonstraties en evenementen tot ceremoniële taken zoals Prinsjesdag en het begeleiden van Koninklijke begrafenissen en huwelijken. Een nieuwe bijkomende taak is het bijstaan bij zoekacties. Hierbij kan de bereden politie hulp bieden om gebieden uit te zoeken die moeilijk begaanbaar zijn zoals bossen en duinen, en kan er makkelijker in kaart gebracht worden waar er al gezocht is en waar nog niet.
Een ME-ploeg bestaat uit zes ruiters; een commandant, een plaatsvervangend commandant en 4 ruiters. Wanneer deze ploeg ingezet wordt bij bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd, kunnen er 2 jonge paarden aansluiten. Dit gebeurt dan meestal bij de voorbereidingen en tijdens het surveilleren. De jonge paarden krijgen ieder een steunpaard waar zij van kunnen leren. Zodra de ruiters merken dat het genoeg is geweest voor de paarden, stappen zij uit en brengen ze de paarden terug naar stal.
Het managen van de inzetbaarheid van de paarden is een taak die wordt uitgevoerd tussen drie personen: de afdelingsinstructeur, de operationeel commandant (OPCO) en de 1e dierenverzorger. Hierin wordt bepaald welke paarden en mensen waar en wanneer ingezet worden. Het streven is dat met elk paard minimaal 6 dagen per week gewerkt wordt. Dit betekent niet dat het paard 6 dagen in dienst op straat is, maar bijvoorbeeld het longeren na een lange ME dienst wordt ook gezien als werkdag. Net zoals een paard dat na het springen van een Olympisch parcours niet zomaar een dag stilgezet wordt, is het ook voor de politiepaarden belangrijk om een hersteltraining te doen. In principe doen de berijders dit zelf, maar er zijn op elke stal ook dierverzorgers aanwezig die deze taken uit handen kunnen nemen.
De ruiters hebben momenteel allemaal nog een vast paard achter hun naam staan, maar dit betekent niet dat zij ook altijd op dat paard rijden. Het is van belang dat elke ruiter op elk paard kan stappen zodat ze flexibel inzetbaar zijn door het hele land. De ruiters moeten het paard het vertrouwen geven en overtuigen om hun te volgen en tegen het natuurlijke instinct in het gevaar tegemoet te komen in plaats er van weg te rennen.
Dienstjaren
Kladrubers bij de bereden politie. Foto: Politie
Een paard is bij de bereden politie gemiddeld genomen 6-8 jaar in dienst. Er zijn ook paarden die tot hun 29e nog in dienst zijn van de politie. De meeste dienstpaarden vallen af tussen hun 4e en 12e levensjaar. Voornaamste reden is dat ze zien dat de rek er qua trainbaarheid uit is en het paard het werk dus eigenlijk niet aan kan. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een paard te veel prikkels heeft gekregen tijdens een training waar het niet van heeft kunnen bijkomen. Het is dan beter om zo’n paard niet verder op te leiden als politiepaard, maar om te verkopen. Dit gebeurt altijd via een handelaar, de politie verkoopt nooit direct aan particulieren. De oudere paarden vinden ze ook vaak wel een plekje voor om het pensioen te slijten. Sommige paarden gaan naar de Paardenkamp in Soest, maar de meeste vinden een plekje bij de ruiters of bij andere bekenden.
Toegevoegde Waarde
Maar wat is nu eigenlijk anno 2018 nog de toegevoegde waarde van de bereden politie? Eigenlijk is de bereden politie heel waardevol. Op een paard zit je hoog en heb je goed overzicht, bijvoorbeeld op grote menigtes en kun je heel fijn de sfeer proeven. Veel beter dan in een auto. Je bent ook beter benaderbaar. De ruiters komen gemakkelijk in contact met de burgers, hetgeen belangrijk is voor de politie. Er zijn toch nog veel mensen die graag even het paard aaien. Je kan ook snel schakelen tussen het benaderbaar zijn en het uitvoeren van een charge om bijvoorbeeld werkruimte te creëren voor de collega’s op straat.
Op het paard zit je ook veiliger. Het is ook gebleken dat het geweld dat geuit wordt, niet tegen de paarden maar gericht naar de ruiter is. Willem vertelt over een keer dat hij te paard zat en een mes in zijn been kreeg. “Gelukkig” niet in zijn paard. Daarbij komt natuurlijk dat het paard ook goed beschermd is tegen objecten waarmee gegooid wordt. Hier komt ook een stukje tactiek bij kijken. De paarden en ruiters staan altijd op een steenworp afstand, letterlijk. Hierdoor kunnen ze niet geraakt worden door de objecten waar de menigte mee gooit. Maar wanneer zij besluiten om in actie te komen, kun je ook niet meer twijfelen, dan moet je gaan.