Foto door Nikki (nikki_tate) via Flickr
De zestienjarige Chantal is een meisje zoals er zoveel op Bokt zitten: ze zit in haar VMBO-examenjaar, maakt plannen voor het MBO Dierenzorg, doet aan kunstrolschaatsen en traint met haar hond en haar verzorgpaard, het KWPN tuigpaard Raymond. Maar behalve dat, is Chantal enthousiast en getalenteerd blogger. Exclusief voor Bokt zal ze maandelijks een blog schrijven over de uitdagingen die ze tegenkomt in het paardrijden door haar hypermobiliteit.
“Rug meer rechten, Chantal!” “Niet te veel naar achter met aansporen.” “Ga maar eens als een zak aardappelen zitten, lieverd.” Dit hoorde ik elke week tijdens de privé les. Ik snap er werkelijk niks van! Voor mijn gevoel doe ik dit al. Waarom blijft mijn lichaam zo tegenwerken? Waarom is het voor de een moeilijker dan voor de ander? Deze vragen spoken constant door mijn hoofd als ik in het zadel zit.
Ik vraag me af of het door mijn zogenoemde ‘syndroom’ komt. Eigenlijk vind ik syndroom of aandoening veel te veel in de mond. 'HMS', zo noem ik het gewoon tegenwoordig. Je wilt namelijk niet horen dat je minder kan en dit al helemáál niet laten zien! Het betekent alleen wel dat ik een oplossing moest bedenken voor mijn rug- en heupproblemen te paard. Mijn instructeurs opperden flexchair- en zitlessen als beste oplossing voor mij. De les daarna vertelde ik dat dit probleem alleen erg was op het paard dat ik altijd reed: een tuigpaard.
Waarom verschillen dit soort problemen per paard, ruiter en ‘aandoening’? Alle ruiters leren dat er enkele regels zijn die de perfecte houding te paard creëren. Deze houding maakt van de ruiter en het paard meer ‘één enkele beweging’. Dit zorgt ervoor dat de ruiter geen belemmeringen veroorzaakt voor zijn of haar paard. Is er niet meer dan die houding? Is deze houding wel voor elke combinatie weggelegd?
Uit eigen ervaringen probeer ik nu al maanden te analyseren wat er klopt van de theorie die ik geleerd heb. Met enige hulp van het geliefde internet, andere bloggers en de resultaten die een fitte ruiter op het paard vertoont, kan ik vaststellen dat een vluchtdier zoals een paard een stevige basis nodig heeft. Ontspanning behoort met een enorm uitroepteken in deze basis. Het eerste wat paarden doen als ze gestrest raken is alles afsluiten en willen vluchten. Je moet dus een leider boven jouw paard zijn en in elke situatie rustig en ontspannen blijven. Ook voor mij was het al heel lang duidelijk dat je ten alle tijden rustig en ontspannen moet blijven. Alleen heb ik geen idee dat ze bedoelden dat mijn houding ook te gespannen was. Door mijn hoofd schieten nog steeds vijf terugblikken, waarbij mijn houding zo gespannen en verkeerd was, dat het paard hier heftig op reageerde. Bij alle vijf gelegenheden ben ik in het zand beland. Ik kon mijn schrikkende paard niet uitzitten.
Mijn houding was -en is nog steeds, eerlijk gezegd- bagger. Het kan best dat dit door mijn hypermobiele lichaam komt, maar dit mag ik van mezelf niet als excuus gebruiken, want er zijn veel mensen met een vorm van HMS of reuma die wél goed te paard zaten. "Waar zit die fout bij mezelf?",vroeg ik op Bokt en op de opleiding Paardenhouderij die ik volg. Het antwoord is simpel. Ik ben dan ook behoorlijk onthutst dat ik hier zelf niet op ben gekomen. Het paard spiegelt zijn ruiter, waardoor een combinatie botst en spanning opbouwt. Het paard en de ruiter lopen hierdoor spanningen en blokkades in de spieren op.
De fout (en de spanning van mijn paard) ligt dus hoogst waarschijnlijk aan het feit dat ik zélf niet ontspannen ben! Al heb ik dit niet door, omdat ik alleen maar bezig ben met een goede houding aannemen. Het dusdanig concentreren op deze houding en dit proberen vast te houden, maken van mij een blok spanning. Je ziet vaak geforceerde houdingen in de dressuur, die wel goed zijn maar niet zijn geoefend en dus voor een gedwongen zit zorgen. Uit enkele informatieve posts en video’s heb ik waargenomen dat sommige, kleine ophoudingen in de ruiter al een ‘net niet’ positie veroorzaken. Hier spreek ik over te veel druk op de hak (dus het verder uitdrukken dan eigenlijk mogelijk is met de achillespees), een scheve hand die te veel of een schokkende druk op de neusriem of het bit maakt, een te verstijfde nek die voor blessures verantwoordelijk is,...
Nu ik mezelf hier meer in verdiept heb, merk ik dat de ‘schouder, heup, hak-regel' soms juist voor te veel spanning kan zorgen. Dit komt dus niet omdat mijn houding verkeerd is, maar omdat ik mezelf er té veel op focus. Ik vind het erg komisch om mijn oude foto’s terug te kijken, al zit ik nu ook nog lang niet goed in het zadel. Nu ik weet dat ik het moeilijker voor mezelf maak, door het juist té goed te willen doen (!), zal het een stuk makkelijker worden om de spanning uit mijn lichaam te laten vloeien. En om weer een nieuwe vraag te bedenken om verder te ontwikkelen.