Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Garrano
| Garrano | |
|---|---|
| |
| |
| Stokmaat: | 1,30 tot 1,35 meter |
| Kleur: | Roodbruin, donkerbruin, soms vos |
| Land van herkomst: | Portugal |
| Link naar stamboek: | http://www.acerg.net/ |
De Garrano is een bijna uitgestorven ras uit Portugal. Hierdoor is het ras in Nederland vrij onbekend. De paarden komen voornamelijk in het wild voor, maar als ze gevangen en getraind worden zijn ze gedwee en meegaand. Ze zijn zeer geschikt als rijpaard en voor de mensport. Ze zijn dapper, geduldig, het zijn harde werkers en uitstekende huisdieren. Hun aantal is echter sterk gedaald. De laatste telling leverde een aantal van 1000 stuks op. In Frankrijk, Oostenrijk en Nederland zijn kleine kuddes te vinden, de rest leeft in het Noorden van Portugal in het Nationale Park van Peneda Geres. Alle veulens ondergaan een DNA-test om er zeker van te zijn dat ze tot dit ras behoren voordat ze in het stamboek worden opgenomen.
Geschiedenis
Garrano's zijn kleine, meestal bruine paarden. Er zijn tekeningen op rotswanden gevonden in de grotten van Lascaux en Altamira. Ze stammen af van een heel oud ras uit de Portugese oudheid, zoals we kunnen zien op tekeningen uit het prehistorisch tijdperk.
Deze paarden werden gekruist met het kleine paard van de Kelten en zijn geëvolueerd naar het Keltische type zoals we dat vandaag kennen: met een recht of concaaf hoofd, klein en goed uitgerust voor het leven in de vochtige, koude omgeving van de bergen. Andere voorbeelden van Keltische rassen zijn de Asturcon, de Galeco en de Exmoor pony. Volgens wetenschappers stammen alle warmbloedpaarden af van de Tarpan, die nu vertegenwoordigd wordt door de Sorraia. De gelijkenis tussen de rassen is duidelijk en de resultaten van DNA-testen laten gelijkenis zien tussen de Tarpan, de Sorraia en de Koniks.
In de tweede eeuw na Christus heeft de Garrano deelgenomen aan de stichting van Portugal. Hij heeft deelgenomen aan de gevechten die hiermee gepaard gingen. Hij is het paard geweest van priesters, edelen, boeren en krijgers. Hij vervoerde zware lasten zonder te vallen op de steile, gladde rotsen van de bergen. De naam Garrano heeft een Indo-Europese achtergrond. "Gher" betekent kort of klein en is het oude woord voor "Gerran", dat paard betekent in het Keltisch. In Engeland wordt het woord "pony" gebruikt, in Ierland zeggen ze "Gearon", in Schotland "Garron" en in Portugal "Garrano".
De omgeving waarin de Garrano's leven is heel speciaal. In de Geres groeien nog steeds enorme varens (van twee meter hoogte), dezelfde die gevonden zijn fossielen uit de ijstijd. Dit is de enige plaats op de aarde waar ze nog bestaan. De Garrano is niet geselecteerd door mensen maar gevormd door zijn leefomgeving door de eeuwen heen. Ze worden nog steeds belaagd door wolven in hun leefgebied in het noorden van Portugal, tegen de Spaanse grens.
Om aan de wolven te ontsnappen leven de paarden in kuddes van negen tot twintig merries en een hengst. De slachtoffers zijn meestal veulens. Maar oude of gewonde dieren kunnen hier ook niet overleven, want het is nodig om lange afstanden per dag te reizen om aan water en voedsel te komen. Verder is de vruchtbaarheid laag, minder dan 50%. Dit is gedeeltelijk te wijten aan het grote aantal merries per kudde met maar 1 hengst.
In de winter leven de paarden gewoonlijk in de lagere delen van de regio maar in de zomer gaan ze de bergen in, soms afstanden afleggend van 50 kilometer per dag om water en voedsel te zoeken. Als ze aangevallen worden door wolven gaan de volwassen dieren in een kring staan met hun achterkant naar buiten om zo de veulens te beschermen.
Deze kleine paardjes uit het verleden galopperen door de menselijke geschiedenis met veel moeilijkheden. Ze bevinden zich in zo'n geïsoleerde positie waar ze zich nog niet eerder in hebben bevonden. Het is nu tijd om naar de toekomst te kijken. Dit realiseren ze zich in Portugal ook en daarom is hier Dr. Maria Portas, werkzaam bij het Ministerie van Landbouw, aangesteld om de belangen van dit ras te behartigen.
Eén van de moeilijkheden waar het ras op dit moment mee te maken heeft is dat er een snelweg dwars door hun leefgebied loopt. Jaarlijks overlijden er paarden die worden aangereden door onoplettende automobilisten.
Exterieur
Garrano's zijn klein en waakzaam, ze hebben een gemiddelde stokmaat van 1,30 meter. Hun lichaam is sterk en de gangen zijn formidabel. Het hoofd is fijn maar krachtig ontwikkeld, vaak groot in verhouding tot het lichaam. Recht profiel, soms concaaf. Het voorhoofd loopt vaak met een gebogen lijn in het neusbeen over, zodat het bovenste deel van het profiel vaak concaaf lijkt. Ronde, expressieve ogen, grote neusgaten. De oren zijn middelgroot. De kaken zijn sterk en gespierd. De hals is opgericht en gespierd, maar kort en zwaar, vooral bij de hengsten.
De schoft is laag en recht aflopend. Ze hebben een brede borst en een verticale en korte schouder. Sterke, rechte benen met kleine cilindrische hoeven. Deze zijn voor het leven in de bergen van essentieel belang. Ze lopen over smalle bergpaadjes langs diepe ravijnen, dus zijn kleine hoeven heel handig.
De vacht verschilt van roodbruin soms neigend naar donkerbruin naar zwart. Soms iets wit op het hoofd of aan de benen. Lichter van kleur op de neus, soms ook op de benen en de buik. Zwarte, weelderige manen die vaak langs beide kanten van de hals vallen. Staart is ook zwart. De voskleur komt ook wel voor.
Karakter
Garrano's zijn klein en waakzaam, heeft hij het geduld van een ezel en de kracht van een muildier. Ze hebben een dapper karakter maar van nature gereserveerd. De hengsten zijn zeer levendig, maar na castratie (wat eigenlijk maar zelden voorkomt, de meeste blijven hun hele leven hengst) braaf bij het werk en makkelijk in de omgang. Het is een taaie pony, sober en gewillig. Als je eenmaal het vertrouwen van de Garrano gewonnen hebt door eerlijk en geduldig met hem om te gaan, laat hij zich makkelijk trainen en gaat voor je door het vuur.
Gebruik
In Portugal gebruiken de boeren ze voor van alles, dus als lastdier waar de karren niet meer kunnen komen maar ook voor de kar en onder de man en voor de ploeg of bij het schapen hoeden. Tegenwoordig worden ze ook voor ruitertoerisme gebruikt, trektochten door de bergen. De Garrano is ook geschikt voor de dressuur en springen het mennen en de endurance sport en uiteraard als recreatiepaard. Ze zouden een leuk dressuur proefje kunnen lopen. De meeste Garrano’s kunnen ook leuk springen. Ze komen tot aardige hoogte doordat ze uit de bergen komen staan ze stevig op de hoeven waar door de erg snel en wendbaar zijn. Daardoor zijn ze bij het mennen ook zeer geschikt . Het temperament en uithoudingsvermogen maakt de Garrano erg geschikt voor de endurance. Ze zijn dus erg veelzijdig. Sommige Garrano's hebben ook aanleg voor de tölt en telgang. [1]
Foto's
- Garrano
Een garrano merrie in Portugal
Een merrie met veulen
Twee Garranos
Tijdens een buitenrit
