Fokkerij en Afstamming for DUMMIES

Moderators: C_arola, Coby, Nicole288, Dyonne

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Anoeska

Berichten: 5899
Geregistreerd: 01-01-03

Fokkerij en Afstamming for DUMMIES

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 22-07-04 11:09

Als beginnende (maar toch enthousiaste) meelezer op F&A kom ik doorlopen woorden tegen die ik niet helemaal begrijp (of eigenlijk helemaal niet).

Zou iemand voor mij de volgende woorden kunnen verklaren?
- Fenotypisch
- Genotypisch (kan me nog vaag herinneren dat deze begrippen iets te maken hebben met de genen, en de fysieke uiting daarvan.. maar verder Verward )
- uitgemendeld (van het werkwoord uitmendelen?????)

Misschien kan dit dan wel een heel topic worden waar de DUMMIES onder ons geholpen kunnen worden

Alvast bedank!

ceasario

Berichten: 12330
Geregistreerd: 26-10-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 11:13

Anoeska schreef:
Als beginnende (maar toch enthousiaste) meelezer op F&A kom ik doorlopen woorden tegen die ik niet helemaal begrijp (of eigenlijk helemaal niet).

Zou iemand voor mij de volgende woorden kunnen verklaren?
- Fenotypisch
- Genotypisch (kan me nog vaag herinneren dat deze begrippen iets te maken hebben met de genen, en de fysieke uiting daarvan.. maar verder Verward )
- uitgemendeld (van het werkwoord uitmendelen?????)

Misschien kan dit dan wel een heel topic worden waar de DUMMIES onder ons geholpen kunnen worden

Alvast bedank!


uitgemendeld (van het werkwoord uitmendelen?????)

Niet uitmelken maar Mengelen( Mengel)
Heeft weer niets te maken met in de Mangel nemen, of wel.

Het gaat om hem bij Joost.

http://www.accessexcellence.org/AB/BC/G ... endel.html

Anna42
Berichten: 2001
Geregistreerd: 10-05-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 13:03

Anoeska schreef:
Als beginnende (maar toch enthousiaste) meelezer op F&A kom ik doorlopen woorden tegen die ik niet helemaal begrijp (of eigenlijk helemaal niet).

Zou iemand voor mij de volgende woorden kunnen verklaren?
- Fenotypisch
- Genotypisch (kan me nog vaag herinneren dat deze begrippen iets te maken hebben met de genen, en de fysieke uiting daarvan.. maar verder Verward )
- uitgemendeld (van het werkwoord uitmendelen?????)

Misschien kan dit dan wel een heel topic worden waar de DUMMIES onder ons geholpen kunnen worden

Alvast bedank!


De fenotypische en genotypische elementen in de fokkerij staan lijnrecht tegenover de partjesbeoordeling en partjesfokkerij (exterieurindexen) die het KWPN in de paardenfokkerij heeft geintroduceerd.

Aangezien we hier op Bokt te maken met een groot aantal kenners die qua hengstenkeuze, advies en beoordeling meestal afgaan op de partjesmethode (stamboekinzichten) ben ik er toch wel heel benieuwd naar hoe deze kenners de fenotypische en genotypische eigenschappen en kenmerken in de fokkerij gaan uitleggen in dit topic.

'Uitmendelen' kan zowel fenotypisch als genotypisch. Ben eveneens benieuwd wat de kenners hiervan gaan zeggen.

Anoeska

Berichten: 5899
Geregistreerd: 01-01-03

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 22-07-04 13:18

Ik vind het echt heel leuk dat je op mijn topic hebt gereageerd *LOL* , maar ik snap er nog niet echt beter van.

Heb wel nieuwe woorden voor mijn DUMMIES-lijstje:
- partjesfokkerij / partjesbeoordeling

Anna42
Berichten: 2001
Geregistreerd: 10-05-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 13:29

De deskundigen staan al te trappelen. Wat zeg ik: te piafferen!

Cassidy

Berichten: 75551
Geregistreerd: 08-08-01
Woonplaats: Purmerend

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 13:31

- Fenotypisch :

Dat wat je aan een paard aan zijn uiterlijk kunt zien.

- Genotypisch:

Dat wat een paard in zijn genen meekrijgt (en wat je niet altijd aan zijn uiterlijk kunt zien)

- uitgemendeld (van het werkwoord uitmendelen?????)

Ik zou het niet weten maar ik denk dat het een werkwoord is dat afgeleid is van Georg Mendel, een dominee die heel veel test heeft gedaan op het gebied van de erfelijkheidsleer en naar wie de "Wetten van Mendel" zijn vernoemd.

Anoniem

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 14:03

Anoeska schreef:
Ik vind het echt heel leuk dat je op mijn topic hebt gereageerd *LOL* , maar ik snap er nog niet echt beter van.

Heb wel nieuwe woorden voor mijn DUMMIES-lijstje:
- partjesfokkerij / partjesbeoordeling


Dat is naar aanleiding van het boekje van Gert van Veen: Het paard in partjes. Daar word het paard als ware in stukjes beoordeeld. Het lineare scoreformulier is ook het beoordelen van de onderdelen van het paard.

Partjesfokkerij is : De mindere uiterlijke kenmerken van je paard proberen te compenseren door de positieve uiterlijke kenmerken van de hengst.

Al moet ik zeggen dat ik meer ben voor: de sterke punten proberen te blijven behouden.

GertJan
Berichten: 1482
Geregistreerd: 08-05-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 14:06

Anna42 schreef:
'Uitmendelen' kan zowel fenotypisch als genotypisch. Ben eveneens benieuwd wat de kenners hiervan gaan zeggen.


Is het hoofd van Lord ook (genotypisch) uitgemendeld?

CGJ12

Berichten: 11673
Geregistreerd: 18-07-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 14:13

Even googelen met "uitgemendeld" of "uitmendelen" en je hebt zo het antwoord.

GertJan
Berichten: 1482
Geregistreerd: 08-05-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 14:18

CGJ12 schreef:
Even googelen met "uitgemendeld" of "uitmendelen" en je hebt zo het antwoord.


Nieuw woord voor op het lijstje:
googelen, niet te verwarren met goochelen en gorgelen.

BlackWych

Berichten: 1971
Geregistreerd: 03-07-02

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 14:32

ROTFL.

Ik begrijp heel goed waarom de topicstartster dit topic is begonnen, maar vind de reacties nog leuker!

Misschien een praktijkvoorbeeld voor Fenotypisch en Genotypisch voor de duidelijkheid, ik gebruik wel even katten in dit voorbeeld, omdat ik geen voorbeeld weet van paarden.

Er was eens een zwarte kat, die zilver nakomelingen gaf. (zilver is een extraatje bovenop de kleur) => daarom was zijn fenotype zwart (= dat wat je ziet) en zijn genotype zwart+zilver (= dat wat in zjin genen zit).

=^.,.^=

Iris82

Berichten: 39849
Geregistreerd: 04-10-02
Woonplaats: Tilburg

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:00

Mendel was een monnik heel lang geleden, die ook als onderzoeker werkte. Hij heeft veel onderzoek gedaan op het gebied van erfelijkheid en heeft aan de hand daarvan een aantal wetten opgesteld.

eerste wet van Mendel (uniformiteitswet)
Uniformiteitswet: de nakomelingen (dochter- of F1-generatie) van twee ouders die voor een bepaald kenmerk fokzuiver zijn (d.w.z. met dezelfde erfelijke factor zijn uitgerust) zijn onderling met betrekking tot het bewuste kenmerk gelijk (uniform).
De nakomelingen hebben met betrekking tot het bewuste kenmerk steeds de helft van de factoren van de ouders geërfd en zijn daarom fokonzuiver.

tweede wet van Mendel (splitsingswet)
Splitsingswet: deze wet is heel belangrijk voor de fokkerij. Als men de AB-nakomelingen onderling aan elkaar paart ontstaan, wanneer men voldoende paringen onderneemt in deze 2e dochtergeneratie (F2-generatie) AA-, AB- en BB-nakomelingen in de verhouding 1:2:1, de erfelijke factoren splitsen uit. Hierbij moet men wel rekening houden met het feit dat de AA-, AB- en BB-nakomelingen niet geslachtsgebonden zijn.

De helft van de nakomelingen draagt de fokonzuivere factoren van de vader en de moeder, een kwart van de nakomelingen draagt de fokzuivere factoren van de vader en een kwart van de nakomelingen draagt de fokzuivere faktoren van de moeder.
Er spelen echter, zowel bij fokzuiverheid als bij fokzuiverheid, andere factoren een rol; nl. de dominante en recessieve factoren. Deze factoren spelen een grote rol bij het bepalen van de de uiterlijke verschijningsvorm van het nieuwe wezen (en zijn of haar eventuele nakomelingen) dat ontstaat.

Bucephalus

Berichten: 2468
Geregistreerd: 28-05-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:19

Een kopie van mijn post op Bloedlijnen skelet en oorsprong 2
Geplaatst: 28-09-03:

Het is belangrijk om kennis te nemen van de theorieën van Darwin en Mendel, voordat je met inteelt of lijnteelt gaat beginnen. Je moet eerst weten hoe de genen werken.
Ik ben zeker geen expert, maar ik heb er wel het een en het ander over gelezen. Er bestaan honderden boeken, die gaan over dit thema, maar allemaal in een taal die moeilijk is te begrijpen. Ik wil een poging doen, om dit een beetje aanschouwelijker te maken.

William Bateson, een Britse bioloog was de eerste die de studie over erfelijke factoren genetica noemde. Ik denk, dat je geen expert op dit gebied hoeft te zijn om te kunnen fokken, maar je moet wel je gezond verstand gebruiken. Vergelijk het met de keuken. Een lekkere, goed bereide maaltijd hoeft niet altijd door een chefkok bereid te zijn. In feite moet je in het achterhoofd houden dat dezelfde ingrediënten als knoflook, rozemarijn, thijm etc. in de keuken van elke gewone en professionele kok aanwezig zijn. Het geheim van succes is hoe deze ingrediënten onderling samenwerken om tot een goed eindproduct te komen dat past bij je smaak. Dat smaken verschillen is evident.
Hoe de chefkok en de fokker de ingrediënten gebruiken bepaald de mate van succes. Soms kan een kleine hoeveelheid van een bepaald kruid in het ene geval en een bepaalde bloedlijn in het andere geval het verschil uitmaken tussen goed en uitstekend. Ik denk dat een bepaalde expertise in hoe je de genetische ingrediënten die tot je beschikking staan moet gebruiken en hoe ze werken, vergelijkbaar is met de pogingen van een culinaire artiest.

Als we teruggaan naar vroegere tijden mogen we er denk ik wel van uitgaan, dat de fokkers van toen nog geen kennis hadden van DNA. Zij gingen ervan uit dat erfelijke karakteristieken werden doorgegeven via het bloed. Ze hadden niet helemaal ongelijk, maar het grappige is dat elke cel in een lichaam kan worden gebruikt voor genetisch onderzoek, behalve de rode bloedlichaampjes. Ondanks dat blijven we de term bloedlijnen gebruiken en terecht.
In die tijd gebruikte men het gezond verstand en goede instincten om de beste en meest geschikte bloedlijnen te gebruiken om het beste te bereiken.
Darwin, in zijn tijd verguisd om zijn ideeën die als blasfemie golden, had bepaald dat er niet zoiets bestond als statische diersoorten. Hij bepaalde, dat wat de goede bouw was voor een dier in een bepaalde omgeving dat wellicht niet was voor een dier in de andere. Dus de soorten pasten zich naar zijn mening aan aan de eisen die de omgeving stelde. Ook wanneer zij van omgeving en leefmilieu veranderden, paste moeder natuur de bouw aan. Darwin besteedde veel tijd aan de vraag waarom bepaalde diersoorten die op het noordelijk halfrond leefden op alle continenten overeenkomsten met elkaar vertoonden, terwijl een andere diersoort onderling grote verschillen vertoonde en in een relatief klein gebied leefde. Hij bestudeerde 13 verschillende vinksoorten, waarvan hij dacht dat die van dezelfde voorouders afstamden. Zij hadden een verschillend leefmilieu. Op het eerst gezicht leken zij veel op elkaar, maar de vorm van hun snaveltjes verschilde onderling. Dit had volgens hem te maken met de verandering van de omgeving en ander voedsel (insecten of zaden), waardoor de natuur de snaveltjes veranderde.
In ieder geval geloofde Darwin dat verschillende diersoorten afstamden van dezelfde voorouders en evolueerden in rassen door natuurlijke selectie.
Er zijn nog meer wetenschappers geweest die zich hebben beziggehouden met de erfelijkheidsleer.
Net als veel andere belangrijke figuren uit de geschiedenis werd ook de Oostenrijkse monnik Gregor Johann Mendel niet serieus genomen in zijn eigen tijd. Hij besteedde al zijn tijd aan het kweken van erwten en bonen in plaats van te bidden zoals hoorde. Zijn werk in de tuin resulteerde in een formule die vandaag nog niet aan relevantie heeft ingeboet. Zijn formule verklaart, hoe bepaalde trekken in een generatie kunnen verdwijnen en in de andere generatie weer opduiken.
De formule is gebaseerd op het begrijpen van dominante en recessieve genen m.b.t. het nageslacht. Elke cel van het paard bevat 34 paar chromosomen dus in totaal 64.

In de Mendelse erfelijkheidsleer kan men het chromosoom opvatten als een holle staaf die door tussenschotjes is verdeeld in hokjes. Eik hokje noemt men een locus. Ieder chromosoom komt paarsgewijs voor en heeft dezelfde indeling in loci.
Iedere locus is bezet door een gen. Een gen is een erfelijke factor en is verantwoordelijk voor een bepaalde eigenschap. Als twee loci, die op dezelfde plaats liggen, in een paar bezet zijn door hetzelfde gen, noemen we dat fokzuiverheid of homozygotie. Deze genen zijn dus dominant boven andere. Zijn de genen echter verschillend noemen we dat fokonzuiver of heterozygoot. Het dier is dan drager van een bepaalde eigenschap maar toont deze niet. Dat heet recessief.

De opbouw van het genenpatroon, het zogenaamde genotype, bepaalt in hoge mate het uiterlijk van een dier, maar er kan een aantasting vanuit het milieu plaatsvinden. Als het genotype een mooi recht been heeft, maar het paard krijgt een klap waardoor er een blijvende beschadiging optreedt, heeft het paard dus een been met bijv. een bult erop. In formule:
Genotype + milieu = fenotype.
Die bult is een verworven eigenschap, die de genen of het genotype niet aantast en daarom ook niet erfelijk wordt. Erfelijke eigenschappen krijgt het dier van zijn ouders en zal hij deze d.m.v. de genen weer doorgeven aan zijn nakomelingen.
Het genotype voor een bepaalde eigenschap laat zich aan de buitenkant niet direct aflezen van het fenotype.

Een voorbeeld:de vorm van het hoofd. Stel je hebt een paard met een mooi hoofd, mooi oog, correcte schedelvorm, en proporties. Dat wil je graag terugzien. We kennen nu een letter toe om het wat duidelijker uit te leggen. Anders wordt het een heel verhaal.

We kennen het mooie hoofd de letter D toe. Het tegenovergestelde, een hoofd met een grote bolle schedel en klein oog noemen we recessief en kennen we de letter d toe.

DD = mooi hoofd dominant. Dit dier vererft altijd een mooi hoofd.

dd = lelijk hoofd recessief

DD x dd Alle dieren uit deze combinatie (F1-generatie) hebben Dd. D.w.z. dat ze een mooi hoofd hebben, omdat D dominant is over d. Echter het gen d is ook aanwezig. Om nu een F2-generatie te krijgen moeten we broer en zus verder met elkaar kruisen. De meeste dieren uit deze combinatie zullen een mooi hoofd hebben, maar de kans bestaat ook dat je een dier krijgt met een lelijk hoofd:
Dd x Dd geeft de volgende mogelijkheden:

DD of Dd of dD of dd

DD (= mooi hoofd en vererft een mooie hoofd)
Dd (mooi hoofd, maar is drager van het gen d wat staat voor een lelijk hoofd, kan dus dit doorgeven)
dD (hiervoor geldt hetzelfde als voor Dd)
dd (= lelijk hoofd) Dat betekent dat je uiteindelijk 25% kans hebt op een dier met een lelijk hoofd.

Kruis je nu Dd x dd is de kans 50% dat je een paard krijgt met een lelijk hoofd.
Dus het genotype van een paard met een mooi hoofd kan dus DD (homozygoot) zijn maar ook Dd. (heterozygoot)

Zo kun je dat uiteindelijk met alle eigenschappen doen. Echter sommige eigenschappen vererven weer sterker dan andere.

Er kunnen ook kruisingen worden uitgevoerd met homozygoten, die in twee eigenschappen met elkaar verschillen.

We kruisen een paard met een mooi hoofd en een krom achterbeen met een paard dat een lelijk hoofd heeft en een recht achterbeen.
We stellen een mooi hoofd voor met de letter D en een lelijk hoofd met de letter d.
Het kromme achterbeen stellen we voor met de letter S en het rechte met de letter s.

Je krijgt nu de volgende combinatie:

P-generatie:##DDSS x ddss geeft
##########DS##ds
F1-generatie DdSs Blijft dus een paard met een mooi hoofd en een krom achterbeen.

Hoe zit het nu met de F2 generatie?
Als je twee individuen met elkaar kruist, die in meer dan 1 factor met elkaar verschillen, dan erven deze factoren onafhankelijk van elkaar over.

De mogelijkheden zijn als volgt:
X ### DS###Ds###dS###ds
DS # DDSS # DDSs # DdSS # DdSs
Ds # DDSs # DDss # DdSs # Ddss
dS # DdSS # DdSs # ddSS # ddSs
ds # DdSs # Ddss # ddSs # ddss

Het #-tekentje heb ik gebruikt om iets van een rijtje te kunnen construeren.
Laatst bijgewerkt door Bucephalus op 22-07-04 15:24, in het totaal 1 keer bewerkt

Anoeska

Berichten: 5899
Geregistreerd: 01-01-03

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 22-07-04 15:21

Kijk, aan zo'n uitleg heb je wat!! Thanx

CGJ12

Berichten: 11673
Geregistreerd: 18-07-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:27

Bucephalus schreef:
Een kopie van mijn post op Bloedlijnen skelet en oorsprong 2
Geplaatst: 28-09-03:



link topic was dat ........... Scheve mond

>;) --> --> Blauw oog --> Verdrietig --> Huilen

Bucephalus

Berichten: 2468
Geregistreerd: 28-05-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:30

Ik weet nog steeds niet hoe je kunt linken naar een pagina uit een reeks van ....pagina's.... Bloos Beschouw het maar als een service Haha!

Sundancer

Berichten: 9707
Geregistreerd: 21-03-01
Woonplaats: Somewhere in The Netherlands.

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:33

Bucephalus schreef:
Ik weet nog steeds niet hoe je kunt linken naar een pagina uit een reeks van ....pagina's.... Bloos Beschouw het maar als een service Haha!



Gewoon het adres wat boveninstaat...kopieren, en dan plakken Lachen

CGJ12

Berichten: 11673
Geregistreerd: 18-07-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:35

Kan in dit geval vast geen kwaad want er zit gegarandeerd een slotje op..... Knipoog

CGJ12

Berichten: 11673
Geregistreerd: 18-07-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:36

Sundancer schreef:
Gewoon het adres wat boveninstaat...kopieren, en dan plakken Lachen

(eerst even naar "eigenschappen" gaan?) Knipoog

Bucephalus

Berichten: 2468
Geregistreerd: 28-05-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:36

Hmmm, kom je dan precies op de juiste pagina uit? Heb je ook een foefje om snel te zoeken in een groot topic?
Laatst bijgewerkt door Bucephalus op 22-07-04 15:37, in het totaal 1 keer bewerkt

CGJ12

Berichten: 11673
Geregistreerd: 18-07-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:37


Iris82

Berichten: 39849
Geregistreerd: 04-10-02
Woonplaats: Tilburg

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:37

Ja. Lachen
Probeer maar eens.

Sundancer

Berichten: 9707
Geregistreerd: 21-03-01
Woonplaats: Somewhere in The Netherlands.

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:38


CGJ12

Berichten: 11673
Geregistreerd: 18-07-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:38

Als je de juiste pagina zo uit je hoofd weet kan je die hier toch gewoon erbij zetten?

CGJ12

Berichten: 11673
Geregistreerd: 18-07-03

Link naar dit bericht Geplaatst: 22-07-04 15:39

Sundancer schreef:
Goedzo jongen, jij mag een sticker uitzoeken

geslaagd? Knipoog