Bokt.nl

**Geplaatst**: 09-04-17 18:17

Re: Worden er teveel hengsten goedgekeurd?

Geplaatst: 09-04-17 18:17

Zou niet weten waarom niet Ladymadonna. Als je alleen hoeven en sprong bv op de foto zou zetten is dat best betaalbaar.
Denk ook dat artsen dan goedkopere pakketten gaan aanbieden omdat alles op de foto gaat , zowel hengst als merrie.

**Geplaatst**: 09-04-17 18:29

Geplaatst: 09-04-17 18:29

LadyMadonna schreef:
Maarja, voor bijv Shetlanders die voor €125 ter dekking staan is dat compleet niet rendabel...
Nu komt ocd en hko ook nauwelijks voor

Maar bijvoorbeeld dwerggroei toch wel?

**Geplaatst**: 09-04-17 18:38

Geplaatst: 09-04-17 18:38

Dwerggroei wel ja. Bij het nmprs (en AMHA) is het nu mogelijk om te testen, maar geen verplichting vanuit het stamboek. Hoe dit bij het NSPS zit weet ik niet.

Kohtje, ik denk bij een rx keuring aan zo'n €600... Veel shetlandfokkers moeten hun (hengst)veulens al onder de kostprijs weg doen, als dat er dan ook nog bij komt...

**Geplaatst**: 09-04-17 18:50

Geplaatst: 09-04-17 18:50

Ik haak, zo tussen de bedrijven door, even aan op enkele opmerkingen over dwerggroei en Friezen:

De effectieve populatie van Friezen is heel klein. Dwerggroei en andere genetische aandoeningen zijn ontstaan omdat er een relatief hoog inteeltpercentage is ontstaan nadat de Friezen te maken kregen met zogenoemde 'population bottlenecks'; periodes waarin er maar weinig dieren over waren om mee te fokken. Als resultaat hiervan is het genetisch materiaal van de Fries maar beperkt, waardoor er door verschillende mutaties erfelijke ziektes zijn ontstaan zoals dwerggroei en waterhoofden.

Door hengsten uit te sluiten die drager zijn van een mutatie wordt de effectieve populatie nóg kleiner, waardoor je uiteindelijk nog meer inteelt krijgt (en uiteindelijk dus nog meer genetische aandoeningen). Daarbij moet je je ook bedenken dat dwerggroei en waterhoofden maar twee aandoeningen zijn, stel je voor dat er straks veel meer genen bekend zijn van de andere genetische aandoeningen binnen het ras. Dan hou je geen hengst meer over.

Nee, de oplossing zit 'm niet in het uitsluiten van hengsten, maar in het correct toepassen van de genetische testen en uitslagen: geen dekkingen van een drager hengst bij een drager merrie. Op deze manier duurt het verdwijnen van het aangedane allel (dat is, heel kort door de bocht, het stukje chromosoom waarop de genetische fout zit) langer, maar gaat het niet ten koste van de vermindering van inteelt. Want, het stamboek is de afgelopen jaren hard bezig geweest om het inteeltpercentage (succesvol!) te verlagen.

Dit geeft overigens ook weer het belang van de merrie (en de fokkers) aan. Hierom ben ik groot voorstander van merries genetisch testen op de aandoeningen, zodat je als fokker ook een genetisch correcte, gefundeerde keuze kan maken voor een juiste hengst. .

Dus, niet te hard roepen dat een (voor een aandoening) heterozygote hengst uitgesloten moet worden, dan houden we straks geen Friezen meer over.

**Geplaatst**: 09-04-17 19:09

Geplaatst: 09-04-17 19:09

Omdat dit geen rijtechnische discussie is verplaats ik dit topic van RT-D naar F-AM.

**Geplaatst**: 09-04-17 19:13

Geplaatst: 09-04-17 19:13

Over Arabieren:
Volgens de WAHO (=overkoepelend, wereld) is arabier x arabier altijd arabier en mag een stamboek dus geen hengsten afkeuren.
Het Nederlandse AVS kent de strengste selectieprocedure voor hengsten. Worden gekeurd op spat, over-/onderbeet, sperma, bokhoef en gelijkheid ballen. Daarnaast moeten ze voor de premiekeuring. Goed in Utrecht + gekeurd = dekboek. Ook bij geen premie. premie maar niet goed in Utrecht = geen dekboek. Maar: wil je er mee dekken krijgt veulen wel gewoon papier, betaal je alleen een boete voor het gebruik van een niet goedgekeurde hengst.

Over de juistheid van een dergelijke selectieprocedure valt uiteraard te discussiëren, hko ocd etc etc sluit je er dus allemaal niet mee uit. Maar WAHO's wil is wet. Legt een hoop 'huiswerk' neer bij de fokker want sommige lijnen zitten best wat problemen in en dat moet je net weten. Voor een hobbyfokker die eens een veulen wil fokken dus niet eenvoudig om een juiste keuze te maken.

Veulens worden wel standaard getest op CA en Scid, LFS wordt ook altijd wel meegepakt. Voorkomt een drager x drager combi.

**Geplaatst**: 09-04-17 19:46

Geplaatst: 09-04-17 19:46

Elisa2 schreef:
In de fokkerij kun je niet kritisch genoeg zijn wbt gezondheid vind ik..voor zowel hengsten als merries in ieder stamboek.

Bij het kwpn is het helemaal niet makkelijk om een hengst ggk te krijgen in ieder geval, ik vind ook niet alles overtuigend wat er soms ggk word. Maar ik heb wel geleerd dat sommige hengsten soms beter fokken dan dat ze zelf zijn. En dat de selectie redelijk natuurlijk plaats vind..het enige wat me wel zorgen baart is dat veel mensen achter jonge mode hengsten aan lopen die enorm gepromoot worden. Zonder te weten hoe die hengst fokt..en als je dan ook niet weet hoe je merrie fokt..

Heeft ook met prijs te maken. Een bewezen hengst is veel duurder (als het om kwpn gaat iig) en fokken blijft gokken.
Zeker ook omdat niet iedereen die een veulen fokt een elite merrie heeft of daar naar toe gaat fokken, is het vaak niet eens rendabel.

Bij de Welsh gaan wij ook vaak voor de jonge hengsten. Je wilt ook niet steeds met dezelfde fokken, dan wordt het saai.
Maar de lijnen zijn veelal bekend, dus enig idee kun je wel krijgen.

Fokken is een dure hobby.

**Geplaatst**: 10-04-17 11:12

Geplaatst: 10-04-17 11:12

Je trekt het in de OP heel breed door het in het algemeen te hebben over het aantal hengsten dat wordt goedgekeurd. En dan hebben we het dus over alle hengsten die in Nederland bij alle stamboeken worden goedgekeurd, van Shet tot Shire zeg maar.

Elk stamboek heeft zijn eigen eisen en traject om hengsten goed te keuren voor de dekdienst. Tja, en die optelsom levert jaarlijks een aardige lichting nieuwe ggk hengsten op.

Maar het goede nieuws is: niemand weerhoudt een merriehouder ervan om uit het aanbod een hengst te kiezen die past bij zijn/haar persoonlijke fokovertuiging. Niemand verplicht je een Friese hengst te gebruiken die drager is van waterhoofd, niemand verplicht je een hengst te gebruiken die niet helemaal schoon is op de foto en niemand verplicht je een hengst te gebruiken die je “doodnormaal” vindt. En dan is het fijn dat er royaal aanbod is aan hengsten, want dan kies je gewoon een andere. Beschikbaarheid van informatie over de hengsten is daarbij wel cruciaal. Past het beleid van het stamboek je niet, dan moet je misschien overwegen met een ander type/ras te gaan fokken binnen een ander stamboek.

Een brede genenpoel draagt bij aan de gezondheid van het ras. Juist bij fokrichtingen waarin het aanbod van hengsten beperkt is moeten fokkers (extra) alert zijn op inteelt en genetische aandoeningen. De conclusie is dus dat je wel te krap maar niet te ruim kan aanwijzen. Dus nee, ik vind niet dat er teveel hengsten worden goedgekeurd.

**Geplaatst**: 10-04-17 11:25

Geplaatst: 10-04-17 11:25

Naast dit over Friezen (niets meer aan toe te voegen):

frosty117 schreef:
Ik haak, zo tussen de bedrijven door, even aan op enkele opmerkingen over dwerggroei en Friezen:

De effectieve populatie van Friezen is heel klein. Dwerggroei en andere genetische aandoeningen zijn ontstaan omdat er een relatief hoog inteeltpercentage is ontstaan nadat de Friezen te maken kregen met zogenoemde 'population bottlenecks'; periodes waarin er maar weinig dieren over waren om mee te fokken. Als resultaat hiervan is het genetisch materiaal van de Fries maar beperkt, waardoor er door verschillende mutaties erfelijke ziektes zijn ontstaan zoals dwerggroei en waterhoofden.

Door hengsten uit te sluiten die drager zijn van een mutatie wordt de effectieve populatie nóg kleiner, waardoor je uiteindelijk nog meer inteelt krijgt (en uiteindelijk dus nog meer genetische aandoeningen). Daarbij moet je je ook bedenken dat dwerggroei en waterhoofden maar twee aandoeningen zijn, stel je voor dat er straks veel meer genen bekend zijn van de andere genetische aandoeningen binnen het ras. Dan hou je geen hengst meer over.

Nee, de oplossing zit 'm niet in het uitsluiten van hengsten, maar in het correct toepassen van de genetische testen en uitslagen: geen dekkingen van een drager hengst bij een drager merrie. Op deze manier duurt het verdwijnen van het aangedane allel (dat is, heel kort door de bocht, het stukje chromosoom waarop de genetische fout zit) langer, maar gaat het niet ten koste van de vermindering van inteelt. Want, het stamboek is de afgelopen jaren hard bezig geweest om het inteeltpercentage (succesvol!) te verlagen.

Dit geeft overigens ook weer het belang van de merrie (en de fokkers) aan. Hierom ben ik groot voorstander van merries genetisch testen op de aandoeningen, zodat je als fokker ook een genetisch correcte, gefundeerde keuze kan maken voor een juiste hengst. .

Dus, niet te hard roepen dat een (voor een aandoening) heterozygote hengst uitgesloten moet worden, dan houden we straks geen Friezen meer over.

Heb ik bij het KWPN wel een beetje het idee dat het niet verkeerd is, als je ziet hoeveel er naar het buitenland gaat in de loop der jaren. En/of niet meer beschikbaar is voor de (Nederlandse) fokkerij.
De populariteit van het KWPN is natuurlijk enorm, wereldwijd.

**Geplaatst**: 10-04-17 11:31

Geplaatst: 10-04-17 11:31

Kabayo schreef:
En wat vinden jullie ervan dat er hengsten worden goedgekeurd met waterhoofd en dwerg gen? Of het niet verplichten van vermelden? Of het überhaupt niet testen?

Ik vind dat er in sommige stamboeken erg laks mee omgegaan word

Ik vind dat er verplicht getest moet worden en dat de uitslag openbaar moet zijn. Afkeuren hoeft niet, maar een fokker hoort wel op de hoogte te zijn van eventuele (erfelijke) afwijkingen.

Bij het New Forest moeten tegenwoordig alle nieuwe dekhengsten vrij getest zijn van het Myotonie gen. In het bestaande bestand zaten nog dragers van het gen, die werden niet afgekeurd maar het was wel bekend gemaakt dat ze drager waren. En zo hoort het!

**Geplaatst**: 10-04-17 11:38

Geplaatst: 10-04-17 11:38

Ik ben wel voorstander van breed goedkeuren als hengsten aan bepaalde basiseisen voldoen.

Uiteindelijk is het de fokker die de keus maakt, als je hengst niets toe weet te voegen zal hij ook minder dekken. Hengsten met goede resultaten dekken weer meer. Kwestie van marktwerking dus.

Van een driejarige weet je van te voren nooit, met alle geschiktheidskeuringen die er zijn, hoe hij uiteindelijk vererft en zelf presteert. Het zou zonde zijn als er dus een bepaald quotum zou zijn waarbij die ene hengst die wel potentie heeft maar wellicht nog wat meer tijd nodig had eruit zou vliegen omdat er "maar" zoveel hengsten goedgekeurd mogen worden.

Maar ik ben er wel voorstander van dan evt gebreken wel bekend zijn zodat je als merriehouder een weloverwogen beslissing kan maken of je het risico wil nemen of niet.

**Geplaatst**: 10-04-17 11:44

Geplaatst: 10-04-17 11:44

sneeuwpop schreef:
Het hangt natuurlijk erg van het stamboek af.
Alleen vind ik veel keuze wel belangrijk. Divers bloed. Eerder zijn er fouten gemaakt waardoor je met inteelt gaat zitten en dat is al helemaal niet wenselijk.

Dit is inderdaad heel belangrijk! Daarom ga ik ook zeker mee met wat Frosti117 zegt over de Friezen populatie. Hoe strenger de eisen voor de hengsten, hoe meer je de genenpool beperkt terwijl ook de helemaal goedgekeurde hengsten genetische foutjes bij zich dragen die op den duur tot uiting kunnen komen.

Iedere hengst met een foutje uitsluiten kan tot hele negatieve effecten leiden. Het draait uiteindelijk om verantwoord fokken; goed nadenken welke hengst en welke merrie samen voor goede nakomelingen kunnen zorgen.

**Geplaatst**: 15-05-17 19:27

Geplaatst: 15-05-17 19:27

Kabayo schreef:
En wat vinden jullie ervan dat er hengsten worden goedgekeurd met waterhoofd en dwerg gen? Of het niet verplichten van vermelden? Of het überhaupt niet testen?

Ik vind dat er in sommige stamboeken erg laks mee omgegaan word

Dat ben ik met je eens!

Ik vind dat er helemaal niet gefokt moet gaan worden met de dieren die het dwerg en of waterhoofd gen heeft.

ER zijn genoeg slechte en of zwakke (qua hardheid en gezondheid) paarden gefokt en dat is al erg zat.

**Geplaatst**: 15-05-17 19:34

Geplaatst: 15-05-17 19:34

Elisa2 schreef:
In de fokkerij kun je niet kritisch genoeg zijn wbt gezondheid vind ik..voor zowel hengsten als merries in ieder stamboek.

Bij het kwpn is het helemaal niet makkelijk om een hengst ggk te krijgen in ieder geval, ik vind ook niet alles overtuigend wat er soms ggk word. Maar ik heb wel geleerd dat sommige hengsten soms beter fokken dan dat ze zelf zijn. En dat de selectie redelijk natuurlijk plaats vind..het enige wat me wel zorgen baart is dat veel mensen achter jonge mode hengsten aan lopen die enorm gepromoot worden. Zonder te weten hoe die hengst fokt..en als je dan ook niet weet hoe je merrie fokt..

Bij het KWPN heb ik heel erg het idee dat je hengst wel gek wordt als je populair genoeg bent en veel geld hebt. Alleen de echt rijken krijgen hun hengst er goedgekeurd. Niet iedereen heeft €10.000 op de plank liggen en de meeste verdienen dit denk ik ook nauwelijks terug.

**Geplaatst**: 15-05-17 19:41

Geplaatst: 15-05-17 19:41

suikermeisje schreef:
Elisa2 schreef:
In de fokkerij kun je niet kritisch genoeg zijn wbt gezondheid vind ik..voor zowel hengsten als merries in ieder stamboek.

Bij het kwpn is het helemaal niet makkelijk om een hengst ggk te krijgen in ieder geval, ik vind ook niet alles overtuigend wat er soms ggk word. Maar ik heb wel geleerd dat sommige hengsten soms beter fokken dan dat ze zelf zijn. En dat de selectie redelijk natuurlijk plaats vind..het enige wat me wel zorgen baart is dat veel mensen achter jonge mode hengsten aan lopen die enorm gepromoot worden. Zonder te weten hoe die hengst fokt..en als je dan ook niet weet hoe je merrie fokt..

Bij het KWPN heb ik heel erg het idee dat je hengst wel gek wordt als je populair genoeg bent en veel geld hebt. Alleen de echt rijken krijgen hun hengst er goedgekeurd. Niet iedereen heeft €10.000 op de plank liggen en de meeste verdienen dit denk ik ook nauwelijks terug.

Dit is echt onzin.

Het is inderdaad heel erg duur om een hengst goedgekeurd te krijgen.

Maar het zijn niet perse de rijken die een hengst goedgekeurd krijgen maar de professionele hengstenhouders.
En die weten ten eerste wat er gevraagd wordt qua hengstenbestand en weten dus welke hengsten ze wel en niet moeten kopen. Ten tweede weten zij hoe ze een hengst optimaal voor kunnen stellen.

Maar Sophie hier op bokt heeft de hengst Floris gefokt en goedgekeurd gekregen. Volgens mij is ze niet rijk.
Dat veel erg geen geld mee kunnen verdienen is waar.

Maar je hoeft niet perse rijk te zijn.

**Geplaatst**: 15-05-17 19:46

Geplaatst: 15-05-17 19:46

Ragdollcat schreef:
Dat ben ik met je eens!

Ik vind dat er helemaal niet gefokt moet gaan worden met de dieren die het dwerg en of waterhoofd gen heeft.

ER zijn genoeg slechte en of zwakke (qua hardheid en gezondheid) paarden gefokt en dat is al erg zat.

Als je bij het FPS alle dragers eruit zou gooien, hou je geen genenpoel over...

**Geplaatst**: 15-05-17 22:50

Re: Worden er teveel hengsten goedgekeurd?

Geplaatst: 15-05-17 22:50

De meeste stamboeken hebben een stimuleringsbeleid wbt merries en een streng selectiebeleid wbt hengsten. Het idee is dat voor iedere gezonde/correcte stamboekmerrie een hengst te vinden moet zijn die verbeterend fokt. Fokt een merrie zelf maar matig, dan heeft dat geen grote invloed op de populatie, gezien een merrie toch maar max een stuk of 10 nakomelingen krijgt. Voor een hengst is dat anders, die kan heel veel nakomelingen krijgen, dus moet er ook strenger op geselecteerd worden.
Op deze manier is het KWPN groot geworden.

Echter begrijp ik veel keuzes van de hengstencommissie de laatste jaren niet meer. Ik begrijp niet zo goed waar ze op selecteren, als je steeds ziet wat er nog over is gebleven in het VO en hoe correct dat allemaal is.. En zo meer fokkers. Ook zijn er goede hengsten die toch niet GGK raken. Maar dan later wel weer via de sport of via een ander stamboek alsnog aan het dekken raken. Heb ook het idee dat fokkers minder zwaar aan 'KWPN GGK' hangen dan eerder, en dus ook gerust bij andere stamboeken gaan shoppen. Denk dat zo de invloed van de individuele fokker steeds groter wordt en die van de fokleiding kleiner.

**Geplaatst**: 17-05-17 11:31

Geplaatst: 17-05-17 11:31

Interessante topic!

Of er te veel hengsten worden goedgekeurd? Ik denk dat dit bij elk stamboek anders is. Ik vind het heel belangrijk dat de hengsten helemaal gezond zijn. Ik snap dat het bij de kleinere-paarden stamboeken misschien wat lastig is. Onze hengst moest ook geprokt, cornage onderzoek enz. Dna onderzoeken ben ik niet zo in thuis. Volgens mij wordt dit ook niet veel gedaan met rijpaarden?

Wat mij belangrijk lijkt dat de hengst kwaliteit moet hebben, Of iets wat hij aan een merrie kan verbeteren. Fokken lijkt me iets om over na te denken en niet zomaar te vermeerderen.

Karakter is zeker een punt. Zo zijn er genoeg hengsten die bij het verrichtingsonderzoek een goed krijgen voor karakter. Maar dat ik me afvraag Hoe dan? Zo heb ik het zelf gezien tijdens het verrichtingsonderzoek (ik was daar met eigen hengst) maargoed ik ga veder geen namen over noemen.
Persoonlijk vind ik dat er dit jaar wel heel erg veel hengsten zijn ggk bij het NRPS. En denk ik niet dat alle hengsten iets kunnen toevoegen aan de fokkerij.

Zo zijn er ook stamboeken die zonder verrichtingsonderzoek werken (ik heben het over de rijpaarden) dan weet je eigenlijk toch ook niet veel over de hengst?

Uiteindelijk zullen er een aantal hengsten zijn die niet populair, de kleur niet hebben of kwaliteit genoeg hebben. Deze worden vaak gecastreerd en gaan veder in de sport. Dit zie je nu best vaak bij het KWPN.