Geplaatst 
Amor, een veelbesproken 'Chef de Race'
Op 6 mei 1989, een dag voor zijn dertigste verjaardag, werd Amor gehuldigd zoals dat zelden een paard ten deel is gevallen. Een fanfare-orkest, een zangkoor, een optochten van koetsen geëscorteerd door ruiters, de plaatselijke burgemeester, vooraanstaande personen uit de hippische wereld, honderden fokkers, een select gekozen groep zonen en dochters, ze waren er allemaal om de onthulling van 'Amor in brons' luister bijzetten.
En toch was Amor geen hengst die uitblonk door het leveren van topsportpaarden. Rekening houdend met het grote aantal nakomelingen is zijn produktie van internationale sportpaarden tamelijk karig. Er zijn zeker wel kinderen die op hoog niveau goed hebben gepresteerd. Hun getal is echter niet overvloedig, uit het grote aantal moesten wel enkele goeden komen.
Waarom was Amor dan zo´n populaire en waardevolle hengst? Simpel omdat hij eigenschappen vererfde die onontbeerlijk zijn voor sportpaarden. Hij gaf veel beweging, temperament en looplust en ook goed beenwerk. Heel typerend was het front; sprekende hoofden en goed gevormde halzen die fier worden gedragen.
Absoluut geen paarden die op de voorhand waren gebouwd en alle energie in de voorwaartse richting moeten aanwenden en daardoor op kop gaan lopen. De Amors kunnen van nature het achterbeen eronder brengen en in de voorhand rijzen. Een niet te onderschatten element, dat Amor bij de Nederlandse fokkers geliefd maakte. De Nederlanders hebben altijd gehouden van trotse, fiere paarden die imponerend kunnen draven. Amor en zijn kinderen appelleerden aan dat eeuwenoude traditionele Nederlandse gevoel. Amors populariteit brust dus ook ten dele op subjectieve en esthetische elementen.
Door hun bewegingen, houding en temperament zouden de Amors gepredestineerd voor de dressuur moeten zijn. Dat zijn ze ook. De Amors lopen, bij wijze van spreken fluitend, op een half hoefijzer door de eerste klassen van de dressuur. Het kost hen nauwelijk inspanning of moeite. Ze hebben van nature de fysieke uitrusting meegekregen die een dressuurpaard nodig heeft.
Vender
We zouden daarom mogen verwachten dat we veel Amor-nakomelingen in de internationale dressuur tegenkomen. Maar dat blijkt niet het geval. Er zijn niet zoveel Amors die boven Z-dressuur zijn uitgekomen. Eén daarvan is Vender van Noëlle van der Lof-Smelt die Intermédiair I liep. Ulaleen kwam met Adinda Geerink-De Hey uit in de toenmalige DS-proeven, de ruin Amoureux was Z-dressuur en Z-springen en is weliswaar NKB-kampioen geweest maar heeft het niet op hogere niveaus geprobeerd. Jaren geleden had Christine Stückelberger een veelbelovende jonge Amor, Opal, maar we hebben niet meer van hem gehoord.
Het gemak waarmee de Amors door de lagere dressuurklassen lopen heeft tot aan 1993 een zeer hoge index voor de dressuur opgeleverd. Bij het berekenen van deze index werden tot en met 1994, om al te grote milieu-invloeden te vermijden, alleen de prestaties van vier- tot en met acht-jarigen nakomelingen meegeteld.
Wat is daarnaast de aanvullende verklaring waarom de Amors niet doorstoten in de hogere dressuurklassen? Ongetwijfeld zal dit te maken hebben met het karakter van de Amor-kinderen. Het zijn niet alleen persoonlijkheden, maar ze zijn ook nogal eigenzinnig en laten zich niet gedwee onderwerpen en bewerken. In de lagere dressuurklassen kunnen ze door hun beweging en houding bijna moeiteloos presteren en nemen ze als het ware hun berijder mee.
Op de hogere niveaus werkt het andersom en moet er hard gewerkt worden en dan is een meegaand, bewerkbaar karakter noodzakelijk. Bij Amor is het feitelijk andersom als bij Doruto. Bij Amor zijn alle fysieke middelen aanwezig en bij Doruto zijn het juist de psychische factoren die de doorslag geven. De combinatie van deze beide hengsten in een pedigree is dan ook succesvol gebleken.
Komst naar Nederland
Wat waren de achtergronden van Amor, hoe kwam hij naar Nederland? J.K. Wiersma (alweer hij) ging in 1961 naar Holstein op zoek naar hengsten die de fokkerij van het Groninger paard een veelzijdiger bruikbaarheid konden geven. Vooral de geschiktheid als rijpaard moest worden verbeterd.
Het bestuur van het NWP was er echter nog niet van overtuigd dat voor dit doel buitenlandse hengsten moesten worden gekocht.
Wiersema was geïnteresseerd in de hengsten Porter, Polaris en Farn, maar hij was vooral onder de indruk van Heros, zoals Amor in Holstein heette. Hij kon echter vanwege de houding van het bestuur geen zaken doen.
Wiersema schreef een verslag van de Holsteiner keuring in het blad "Het Paard" en plaatste er een foto van Amor bij.
Die foto vormde de directe aanleiding voor de komst van Amor naar Nederland: een commissie van de Hengsten Associatie Schagen uit Noord-Holland, wijlen de heer Blankendaal, was de grote animator achter de koop van Amor, die voor F. 10.000 werd gesloten. Amor zou voor de keuring in Utrecht naar Nederland komen, een overstroming in Schleswig/Holstein verhinderde dit echter.
Het duurde tot maart voordat Amor kwam en zodoende werd hij slechts voor een handjevol belangstellenden op de oude Utrechtse Veemarkt goedgekeurd.
Noord-Holland
Amor werd na zijn komst in Nederland in Noord-Holland ter dekking gesteld. Hij bleef daar tot 1969. De merries kwamen uit het hele land op bezoek. Amor was een gevierde persoonlijkheid, een god van de liefde.
In 1969 werd Amor gekocht door Johan Venderbosch uit Varsseveld. Toen Amor werd afgeleverd waren de staart en manen niet getoiletteerd. Later bleek wat de reden was: hij was moeilijk aan het hoofd te komen. Later was dat geen enkel punt meer, één man kon hem toiletteren, maar het vereiste wel even doorpakken.
Amor zou de rest van zijn leven tot 1990 in Varsseveld verblijven. Zijn standbeeld staat ook daar waar hij twintig jaar ter dekking heeft gestaan en waar hij de erkenning kreeg als het fundament en de bouwmeester van de Nederlandse fokkerij.
Amors vader Herrscher werd in 1952 op de Zweedse Staatsstoeterij Flyinge geboren. Als driejarige werd hij aangekocht door het voormalige Holsteinse Landgestüt Traventhal. Herrscher heeft van 1952 tot en met 1961 in Holstein gedekt. Hij schonk de Holsteinse fokkerij 10 goedgekeurde zonen: Herfried, Hofnarr, Hector, Helgoland, Herwin, Hermelin, Heron, Heros (Amor), Heribert en Herbald, die net als Amor naar Nederland ging en hier Cavalerist werd genoemd.
Herrscher had niet zo´n gemakkelijk karakter en hij gaf dat dikwijls door aan zijn kinderen. Dat was de voornaamste reden dat Herrscher in 1962 naar Beieren werd verkocht. In Holstein werden geen halve maatregelen getroffen wat betreft de nafok van Herrscher. Men vond dat Herrscher achteraf niet paste in de Holsteinse fokkerij en dus werden alle zonen in korte tijd uit de fokkerij genomen.
Vanaf 1965 dekte er in Holstein geen Herrscher-zoon meer. In Beieren heeft Herrscher nog een aantal jaar gedekt, maar is ook daar uit de fokkerij genomen, omdat de kinderen niet altijd "klar in Kopf" waren.
Heristal
Herrscher´s Heristal werd in 1938 in het voormalige Oostpruisische Hauptgestüt Trakehnen geboren. Hij nam deel aan de "Treck" naar het Westen, een meer dan 1000 kilometer lange tocht vol ontberingen op de vlucht voor het Rode Leger.
Ook Heristal had een tamelijk gecompliceerd karakter, maar hij was een harde, taaie hengst en bereikte mede daardoor het veilige Westen.
In 1948 werd Heristal aangekocht door Flyinge en dekte daar tot 1963. Hij gaf de Zweedse fokkerij 17 zonen waarvan er enkele naar Denemarken werden verkocht. Eén van hen was Herzog, de vader van Marzog, waarmee Anne Grethe Jensen-Thörnblad grote triomfen heeft gevierd. Ze wonnen in 1968 de World Cup dressuur, werden Europees Kampioen in 1983 en tweede op de Olympische Spelen van Los Angeles 1984.
Heristal´s vader is de beroemde stamhengst Hyperion, die grote invloed heeft gehad op de Trakehner fokkerij.
Amors moeder Barba was van de invloedrijke hengst Loretto, die net als zijn vader Lorbeer zijn kinderen beste bewegingen met veel stuwkracht meegaf en die sterk in de voorhand konden rijzen. Amor had die sterke bewegingen dus niet van een vreemde. Grootmoeder Lenie H was van de hengst Heinitz- Heintze, een lijn die bekend was om het springvermogen die de nakomelingen aan de dag legden.
Amor had zijn kenmerkende eigenschappen dus niet van vreemdem; de hardheid, de adel en het karakter kwamen van vaderskant; de bewegingen en de springaanleg van moederskant.
Springaanleg
Als het op springen aankomt hebben Amor-kinderen doorgaans wel voldoende vermogen, maar niet het laatste aan techniek en souplesse. Merkwaardig genoeg zijn er in tegenstelling tot de dresuur van Amor wel enkele kinderen bekend die in het springen op hoog niveau hebben gepresteerd.
Wellicht dat het strijdbare karakter van de Amors het ontbreken van bepaalde springkenmerken fantastisch compenseert.
De best presterende Amor-zoon was Surprise, die met Rob Ehrens in 1983 Nederlands kampioen werd en in 1982 de World Cup-wedstrijd in Amsterdam won. Ook Neon is met de Zwitser Jurg Friedli doorgedrongen tot het internationale niveau. In de USA kende men evenzo twee beloftevolle nakomleingen: Warrant en Chris Keppler en Ariso van Margie Goldstein.
In nationale Mb-wedstrijden (1.35 - 1.40 m) zijn er nog wel een aantal paarden uitgekomen, maar wat het grote werk betreft waren er, behalve de hiervoor genoemden, de goedgekeurde hengsten Gondelier en Akteur.
Naast deze hengsten waren ook de reeds overleden jongere hengsten Vindicator en Zandigo getalenteerde springpaarden.
Akteur in beperkte mate en Gondelier heeft in zeer ruimte mate de springaanleg ook aan hun kinderen doorgegeven.
Beide hengsten hebben sportpaarden gebracht die op het hoogste niveau goed hebben gepresteerd, doch in de breedte waren de kinderen van Gondelier de zich hoger klasserende springpaarden.
Akteur
Akteur is uit het tweede dekseizoen van Amor. De bekende fokker, wijlen de heer J.S. Boelstra uit Vrouwenparochie (Frl.), bracht in 1963 zijn merrie Jonkvrouw (Sineada x Tello) naar Noord-Holland om haar door Amor te laten dekken.
Jonkvrouw is overigens een volle zus van de hengsten Senner en Sportman.
Akteur groeide uit tot een forse hengst met veel hals, een goede draf en een iets weke rug. Hij werd in het NWP-gebied goedgekeurd en ter dekking gesteld. Akteur dekte er van 1967 tot 1973 en werd toen door de bekende Duitse springruiter Alwin Schockemöhle gekocht. Akteur werd in de sport uitgebracht door de Nederlander Hans Horn, de Duitser Gerd Wiltfang en de Italiaan E. Puricielli.
Hij heeft onder meer deelgenomen aan de Grote Prijzen van Aken, Wiesbaden en Hamburg.
Na zijn sportcarrière kwam Akteur in 1983 terug naar Nederland en diende daar tot 1991 opnieuw de fokkerij. Uit zijn eerste dekperiode zijn goede springpaarden gekomen. Met Salvador G II hebben Dion van Groesen en Piet Raymakers internationaal gesprongen. Salvador en Raymakers werden onder meer tweede in de Benelux-kampioenschappen van 1984.
Raymakers heeft nog meer succes gehad met Ricardo, die hij enkele keren in World Cup-wedstrijden bij de beste tien wist te rijden.
Akteur geeft zijn beste producten bij merries met bloed, die in tegenstelling tot het begin van zijn loopbaan, in de tachtiger jaren ruim voorhanden waren. Op keuringen zijn zijn dochters vaak winnaars. Akteur ziet echter geen kans om de successen uit zijn eerste dekperiode te herhalen. Zijn klassieke bloedopbouw is door de jongere, meer in de rijpaardrichting gefokte hengsten achterhaald en daardoor ook zijn fokprestaties. De prestatievererving is voldoende, zonder uitzonderlijk genoemd te kunnen worden.
Gondelier
Gondelier is gefokt op de afdeling Zoötechniek van de Veterinaire Faculteit te Utrecht, waar de oud-KWPN-voorzitter prof. dr. G.J.W. van der Mey de leiding had.
Gondeliers moeder, een dochter van een veulenboekhengst van Roland, stierf een dag na de geboorte van Gondelier.
De bekende fokker en opfokker Cees Hoogendoorn kocht het veulentje en bracht hem als driejarige met succes ter keuring.
Gondelier dekte van 1968 tot 1980 met onderbreking van een jaar, toen hij in de sport werd uitgebracht.
Met Henk Nooren in het zadel veroverde Gondelier meerdere oranje linten. Zij werden zowel in het jachtspringen als in de puissance meerdere keren eerst, onder meer in de Grote Prijs van Zuidlaren over 2.15 meter. De combinatie wist zelfs het Nederlands Kampioenschap te behalen.
Gondelier was niet, zoals Akteur, een makkelijk paard. Hij was een echte Amor, wat moeilijker en eigenzinniger van karakter.
Gondelier heeft een aantal heel goede sportpaarden en fokmerries op zijn naam staan. Naamgenoot Gondelier is zijn bekendste nakomeling in de sport. In Nederland is hij door Hans Bijen uitgebracht, die onder meer met hem de Grote Prijs van Meppel won in 1980. Daarna heeft de Zwister Thomas Frühmann hem gereden, met wie hij vooral in de bijrubrieken van grote wedstrijden vele keren eerste is geworden, onder meer in Geesteren, Antwerpen en Wiesbaden in 1984.
Van Zwitserland verhuisde hij naar de Verenigde Staten, waar Michael Matz hem in de grote toernooien startte. Ze wonnen bijvoorbeeld de Michelob Jumper Classics in Upperville en plaatsten zich in 1986 en 1987 meermalen bij de beste vijf in grote wedstrijden in de Verenigde Staten.
Teleprint (ex Nieta) is door Piet Raymakers internationaal uitgebracht. Ze werden onder meer zesde op Indoor Brabat en Hickstead en derde in Parijs. Nieta is na haar sportcarrière fokmerrie geworden. Ze is de moeder van Harley, wereldkampioen van de zesjarigen in Lanaken. Een andere dochter, Lianca Z, werd met Willy van der Ham in 1979 Nederlands kampioen.
Drie zonen van Gondelier zijn goedgekeurd. Kartouche was in 1974 de eerste. Hij werd na drie jaar, na inspectie van de nakomelingen, uit de fokkerij genomen. In 1984 werden twee zonen goedgekeurd: Zichem en Zoöloog. Beide hengsten zijn al spoedig naar USA vertrokken, maar Zichem keerde terug om de Gelderse fokkerij te dienen.
Eros
Eros, de derde goedgekeurde Amor-zoon (mv. Ulrich Sgldt x L'Invasion Sgldt) heeft in tegenstelling tot Gondelier vooral in de dressuurrichting gewerkt. Hij is gefokt door W. van Arkel uit de Noordoost polder, uit de bekende Ulrich-dochter Areina. Ulrich was een Gelderse hengst die zijn tijd vooruit was. Hij had het type van een rijpaard, toen de andere hengsten nog in het landbouwtype stonden. Ulrich is helaas te weinig gebruikt.
Eros was een hengst met een fraaie voorhand, een wat weke rug en hij was gezegend met een beste draf. Die goede bewegingen heeft Eros aan zijn kinderen doorgegeven. Van hem is onder meer het dressuurpaard Tremor die NKB kampioen is geweest en later in de Lichte Tour is uitgekomen.
De betekenis van Eros voor de fokkerij is vooral gelegen in het leveren van goede fokmerries, met beste bewegingen, die dat ook weer aan hun kinderen doorgaven. Eén van de bekendste dochters is Nina van Frans Verwegen uit Volkel. Ze staat aan het begin van een hele dynastie machtige dochters, waarvan meerdere keurmerries met een AA-klassering in de IBOP. De bekendste is Alza (Afrikaner xx), die in 1985 nationaal kampioene van de driejarige merries werd. De dochters Liris, Lilium en Ustrona zijn allen hengstenmoeders van respectievelijk Uniform, Variant en Bustron.
Eros stierf na twaalf dekjaren in 1978. Pas in de laatste jaren van zijn leven kreeg hij goede merries te bedienen. Als zijn kwaliteiten eerder waren ontdekt had hij nog meer voor de fokkerij van dressuurpaarden kunnen betekenen.
Epigoon
Epigoon heeft, net als Eros, goede fokmerries nagelaten. Hij komt, weer evenals Eros, uit de merrielijn die door E. van Binsbergen uit Zoelen is ontwikkeld. De paraden die in deze stal zijn geboren dragen het achtervoegsel: Van Wittenstein. De moeder van Epigoon, Orchidee van Wittenstein, is meerdere keren kampioene in fokmerrierubrieken geweest. Epigoon bracht onder meer weer Irma la Douche, de moeder van de hengsten Pion (v. Abgar xx), Luitenant Generaal (v. Cartoonist xx) en het dressuurpaard Merano, een volle broer van Luitenant Generaal.
Ook de hengst Beethoven stamt uit een dochter van Epigoon (Ipigona), Vosmaer (v. Formateur) staat in Californië bij de NaWPN voorzitter Jeff Moore ter dekking, ook hij is via zijn moeder Korine een kleinzoon van Epigoon.
De hengst Uddel (Farn x Larista van Epigoon) is door Henk van de Broek nationaal 1.40 meter gestart. Epigoon heeft van 1966 tot 1975 de fokkerij gediend.
Huzaar
Huzaar is net als zijn vader een echte dressuurvererver geworden. Hij was zelf Z-springen, Z-dressuur en Z-samengesteld. Huzaar was een forse hengst, die merries met bloed nodig had en die kreeg hij niet teveel toegevoerd. Piet Raymakers heeft zijn zoon Huzar internationaal uitgebracht. Verder zijn van hem bekend de paarden Solferino en Gladstone die nationaal Mb hebben gesprongen.
Uit een dochter van Huzaar, de keur preferente Rosalie, is de enorm bewegende Lucky Boy xx-zoon Candyboy geboren. De hengst realiseerde al een aansprekende dressuurcarrière (PZZ) onder Henriëtte Venderbosch en ontpopt zich ook als vererver van dressuuraanleg. Candyboy is naar Amerika verkocht.
Andere zoons
De andere zoons van Amor uit zijn eerste periode hebben minder voor de fokkerij betekend.
Ecrasiet was een harde soortige hengst die vier jaar heeft gedekt maar niet veel heeft nagelaten. Hij was Z-dressuur en Z-springen.
Gentiaan heeft drie jaar gedekt, is daarna voor de sport naar België gegaan. Uit een volle zus komt de hengst Mont Blanc.
Griffier is na drie dekjaren naar Zwitserland verkocht. Hij had een moeilijk karakter. Van hem vinden we nauwelijks nog iets terug in de fokkerij.
Ilias was een wat kleinere hengst, die een goede verrichtingsproef heeft afgelegd. Ook hij heeft maar drie jaar gedekt. Van hem is het springpaard Opstalans Oscar waarmee Cees van Opstal in 1984 winnaar van de Dunhill Trophy werd. Ze werden ook nog eens tweede in het Nederlands Kampioenschap.
Ivanhoe was een harde hengst met veel ras en kwaliteit en een niet te makkelijk karakter. Hij dekte van 1970 tot 1984 toen hij werd afgekeurd op afstammelingen. Hij heeft wel enkele goede merries nagelaten maar heeft voor de sport weinig betekend. Zijn kinderen waren meestal evenmin eenvoudig van karakter.
Amoroso is in het NWP-gebied gefokt en goedgekeurd. Hij kwam uit een goede Oldenburger merriestam. Van zijn vier dekjaren in Noord-Nederland is weinig overgebleven.
Armand, in het VLN E.Armand geheten, heeft twee jaren gedekt. Van hem is de merrie Cinderella die in Oldenburg met de hengst Nurzeus verschillende goede producten heeft gegeven, nl. Cleopatra en Chinchilla, beide DLG-merries en de hengst Zymbal.
Anko, in het VLN Fausto genoemd, was een grote hengst (1.70 m) met een beste voorhand. Hij heeft maar één jaar gedekt.
Imperator werd afgewezen wegens cornage na het eerste dekseizoen en voor de verrichtingen. De hengsten deden in die tijd de verrichtingsproef nog na het dekseizoen.
Econoom is na zijn goedgekeuring naar België verkocht waar hij lange tijd de fokkerij heeft gediend.
Minder belangstelling
Na 1970, het jaar waarin Ilias en Ivanhoe werden goedgekeurd, duurde het tot 1982 voor er weer een zoon van Amor in het stamboek werd ingeschreven. In de tussentijd (1974) werd nog wel de hengst Maginot goedgekeurd, maar hij bleek bij het verrichtingsonderzoek cornage te hebben en werd na één dekseizoen afgevoerd.
Ook aan Spectrum werd een kans gegeven, maar hij had zo´n lastig karakter dat hij nar het verrichtingsonderzoek werd afgewezen. Om verschillende redenen was de belangstelling voor Amor nogal afgenomen in die jaren.
Het karakter van de Amor-kinderen kwam in opspraak. Ze bleken wat kijkerig en soms kopschuw te zijn. Ze vroegen om een consequente, doortastende behandeling, anders namen ze zelf de leiding in handen. Later bleken de verhalen van de Amors nogal overdreven te zijn. Bij een consequente opvoeding, waarmee reeds met het veulen begonnen moest worden, waren er nauwelijks problemen. Als het veulen reeds vroeg aan een halster werd gewend, waren er evenmin problemen met het hoofd.
Volbloedhengsten
Een andere reden voor de getaande populariteit van Amor was het succes van de volbloedhengsten. Bij klassieke merries konden deze hengsten een snelle omvorming naar het rijpaardtype bewerkstelligen. Bij rijpaardhengsten als Amor duurde het een generatie langer om het gewenste rijpaardmodel te verkrijgen. De kruislingen van de volbloeds bleken ook nog succesvolle en gevraagde sportpaarden te zijn. Amor kwam daardoor wat op de achtergrond.
Uit Amor-dochters werden evenwel meerdere hengsten goedgekeurd en op de merriekeuringen kwamen de producten van de Amor-nafok ook naar voren. Tegen deze achtergronden nak de fokleiding een wat afwachtende houding ten opzichte van Amor aan. Het zou ook niet verstandig geweest zijn de invloed van Amor te groot te laten worden. In korte tijd was de fokkerij omgevormd naar het rijpaard. De nieuwe generatie fokmerries voerden meer bloed en stonden in het gewenste rijpaardmodel. Bij deze merries bleek Amor ook goed te passen; de hengst beleefde een renaissance. Fokkers en fokleiding begonnen, ondanks het besproken karakter, weer oog te krijgen voor de positieve punten van Amors vererving, namelijk het beste bewegingmechanisme.
Amor kreeg weer beste merries aangevoerd en uiteraard had dit effect op de kwaliteit van de aangeboden jonge hengsten.
Vindicator
Vindicator was de eerste uit Amors tweede jeugd. Hij kwam uit een dochter van Uppercut xx x Farn uit een beste, van oorsprong Oldenburger merriestam, de Freiminka-lijn van J.S. Boelstra en Anna-Sjouk Okkema. Uit deze stam komen ook de hengsten Palermo (Polaris), die een topspringpaard is geworden en Topas (Marco Polo), die heden ten dage de fokkerij nog dient.
In de hengstencompetitie bleek nogmaals dat Vindicator een zeer getalenteerd springpaard was. Hij had vermogen, manieren en techniek; er leek een grote crack aan te komen. Maar na het eerste veelbelovende jaar in de competitie maakte hij nauwelijks vorderingen. De manier van springen was minder overtuigend. De resultaten van zijn kinderen op de stamboek- en premiekeuringen waren evenmin opvallend, waarop in 1987 besloten werd de hengst uit de fokkerij te nemen. Pas toen werd bekend dat de hengst al enkele keren hoefbevangen was geweest en dat hierdoor zijn sportieve ontwikkeling was gestokt. Hij is later ten gevolge van de hoefbevangenheid afgemaakt.
In zijn vererving benadrukte Vindicator echter een echte Amor-zoon te zijn. Zijn vererving van dressuurpaarden heeft zich aansprekender ontwikkeld dan die van springaanleg, dat op een gemiddeld niveau is gebleven. Zijn zoon Condor AZ loopt Grand Prix. Onder Stefano van Zuylen eindigde dit paard vorig jaar als vijfde op het Nederlands Kampioenschap dressuur in Nijmegen.
Z-jaargang
Uit de Z-jaargang (1984) komen drie Amor zoons: Zandigo, Zandman en Zuidpool. Zandigo is meer op springaanleg gefokt. Zijn moeder is een keur preferente merrie van Courville xx x Rigoletto. Helaas kreeg de hengst tijdens een training een ongeval waardoor aan zijn verder carrière als dekhengst in 1990 een einde moest worden gemaakt. Zowel qua vererving van dressuur- als springaanleg is Zandigo een gemiddelde hengst gebleken.
Zuidpool (m. Persian Path S xx x Orlando Sgldt) scoorde zeer hoog in de verrichtingen. Hij bleek over het bewegingsmechanisme van Amor te beschikken; basisgangen 3 x 8,5, rijproef 9, springen en vrij springen 8 en 9. Maar het karakter, ook van Amor, werd met een 6 gewaardeerd. Zuidpool werd in 1989 afgekeurd op afstammelingen. In de uitgroei bleken de Zuidpool-kinderen de dressuurkwaliteiten van de vader geërfd te hebben. Op basis van zijn zeer hoge dressuurindex werd Zuidpool in 1994 weer tot de fokkerij toegelaten. (We kennen hem nu natuurlijk vooral als vader van het uitermate succesvolle springpaard Tinka´s Boy onder Markus fiets, Zwitserland).
Zandman (m. Lucius xx x Dorn Westf.) kreeg ook hoge cijfers voor de basisgangen en de rijproef, terwijl het karakter met een 8 werd beloond. Zandman heeft weinig kansen in de fokkerij gekregen. Hij stond naast zeer gerenommeerde hengsten op het dekstation. In 1990 werd besloten de hengst uit de fokkerij te nemen.
Ditmar
Ditmar werd in 1988 ingeschreven. Zijn afstamming is op springaanleg gefokt, de moeder is een keurdochter van Lucky Boy xx x Uppercut xx. In de hengstencompetitie maakte hij die afstamming ook waar. In 1993 werd hij geëxporteerd naar Mexico. In tegenstelling tot de meeste Amor-zonen weet Ditmar zich in de vererving van springaanleg nadrukkelijker te manifesteren dan in de dressuuraanleg. De moederlijn (Lucky Boy xx x Uppercut xx) heeft daar ongetwijfeld een positieve bijdrage aan geleverd.
El Corona
El Corona (Amor x keur van Doruto) maakte zijn dressuurafstamming waar en toonde zich inderdaad als een zeer getalenteerd dressuurpaard. Helaas verongelukte de hengst in maart 1992, doch zijn 42 inmiddels in de sport uitgebrachte nakomelingen wijzen er met hun prestaties nadrukkelijk op, dat een toekomstige dressuurvererver van formaat verloren is gegaan. Dresuurindex 1995 -131.
Dochters
Naast zijn zoons heeft Amor vooral betekenis gekregen door zijn vele beste dochters. Velen hebben hoge plaatsen bezet op centrale en nationale merriekeuringen. Een kleine bloemlezing van dit vele moois zal dit duidelijk maken.
Rianne (uit een moeder van Little Star x Boudewijn) is Amor´s pronkstuk, als het om de vrouwelijk lijn gaat. Ze leverde de internationale springpaarden Topsy en Belladonna, het nationale springpaard Febroko en de hengsten Kroongraaf en Candy Surprice. Rianne is een volle zus van de eerder genoemde Surprise, de ruin die onder Rob Ehrens erg succesvol was in de internationale springsport.
E.E. Marijke keur preferente prestatiemerrie, was als tweejarige kampioen van Nederland.
Zebora keur haalde in 1983 de nationale titel.
Dudaula (m. is een dochter van Doruto x Eclatant) werd in 1987 tweede bij de tweejarigen, als driejarige werd ze derde op de nationale merriekeuring. Ze is jong gestorven en is moeder van de KWPN hengst Hierarch (v. Cocktail).
Briolita, kampioene van de driejarigen in Noord-Brabant in 1986, werd in hetzelfde jaar reservekampioene van Nederland. Ze is moeder van Kiolita (v. Nimmerdor), die onlangs met Nol Boerekamps NKB-kampioen werd in de klasse M-springen. Bovendien is Briolita de grootmoeder van de hengst Jackson (Equador x Renville).
Kleinzonen
Uit Amor-dochters zijn vele zonen goedgekeurd. Degenen die van betekenis zijn geweest in de fokkerij dan wel sport, worden hierna in een korte karakteristiek besproken.
Silvano (Le Mexico x Amor) was een zeer getalenteerd springpaard en heeft onder de Italianen Bruno Scolari, Mancinelli en Giorgio Nutti internationaal gesprongen o.a. in World Cup-wedstrijden. Fokkers van springpaarden zien graag Silvano in een pedigree. De hengsten Glennridge en Heartbreaker beschikken in de tweede generatie over het waardevolle Silvano-bloed. Hetzelfde geldt voor Democraat (de vader van de dressuurpaarden Jup en Hunter), maar Democraat voert nog een tweede keer Amor-bloed via zijn vader Pion (Abgar xx x Epigoon v. Amor)
Animo (H. Almé Z x Amor) is een topspringpaard en springt internationaal onder Morton Aasen voor Noorwegen. Zijn bekendste nakomelingen in de springsport zijn Burg´s Gracia, Royal Fantasy en Gustaaf D.
Dutchboy (Lucky Boy xx x Amor) heeft een schitterend type, een aantrekkelijke pedigree (Lucky Boy xx x Amor x Courville xx), maar deed een matig verrichtingsonderzoek. Zijn afstamming deed de hengstencommissie echter besluiten de hengst een kans te geven in de fokkerij. Dutchboy heeft zich inmiddels ontwikkeld tot dressuurvererver.
Hamilton (Nimmerdor x Amor) behaalde goede cijfers voor de basisgangen in de verrichtingstest en springt heeel verdienstelijk in het 1.40 m onder Kevin Olsmeyer.
Habsburg (Burggraaf x Amor) toonde springtalent. Deze schimmel is als springpaard verkocht naar Amerika.
Hofnar (Rex Magna xx x Amor) is in 1995 geëxporteerd naar Denemarken.
Impuls (Ekstein x Amor) behaalde een 8 en een 9 voor de springonderdelen in de verrichtingstest en won vorig jaar de NHS/KWPN hengstencompetitie.
Inspekteur (Darwin x Amor) is een zeer getalenteerd dressuurpaard.
Jimtown (Darco x Amor) is een halfbroer van Farmer (en Pardon) en heeft veel aanleg voor springen.
Karaat (Exilio xx x Amor) en Kroniek (Nicolas xx x Amor) zijn van weinig betekenis geweest voor de fokkerij.
Kristal (Wiesenklee xx x Amor) heeft vooral in de dressuurrichting gewerkt. Hij gaf heel goed bewegingen, maar zijn kinderen bleken net als hij zelf vroeg slijtage te vertonen.
Leander (Cartoonist xx x Amor), Leonidas (Earldom xx x Amor), Majoor (Solaris x Amor), Nieuwland (Enfant de Normandie x Amor) hebben evenmin grote invloed kunnen doen gelden.
Olympus (Noran ox x Amor) is geëxporteerd naar Japan.
Randwijk (Pastricio xx x Amor), Solied (Pericles xx x Amor) en Tenor (Onyx x Amor) zijn tamelijk roemloos uit het beeld verdwenen.
Tudor (Onyx x Amor) was een opvallende kleinzoon. Hij kon zeer goed bewegen maar had een lastig karakter, waardoor hij door zijn eigenaar voor het eindexamen uit het verrichtingsonderzoek werd teruggetrokken. Hij vertrok naar Californië en was daar een niet onverdienstelijk dressuurpaard in de Lichte Toer. Tenslotte kwam hij naar België, werd gecastreerd en is kort nadien overleden.
Mont Blanc en Obelisk (Talisman xx x Amor) hebben geen verbeterende invloed uitgeoefend op de fokkerij. Obelisk verblijft in de USA, doch is niet in het bezit van de status 'licensed' of 'approved'.
Ultrazon (Joost x Amor) heeft een goed verrichtingsonderzoek gedaan en nam deel aan de Z-dressuur en Z-springen. Hij fokte weleens iets klein en gaf zijn minder sterke bovenlijn nogal eens door en kon in de vererving van sportprestaties niet imponeren. Ultrazon is in 1990 overleden.
Werner (Procureur x Amor), Whisper (Formateur x Amor), Winchester (Pion x Amor) en Zodion (Heidelberg x Amor) hebben ook geen grote invloed kunnen hebben doen gelden.
Zoogedacht (Nooitgedacht x Amor) kon excellent bewegen; zijn veulens waren minder opvallend. Hij werd in 1987 afgekeurd, in 1988 bij herkeuring goedgekeurd en in datzelfde jaar wegens een beschadigde wervel afgevoerd.
Zelhem (Le Mexico x Amor) heeft de eerste jaren weinig gedekt. Hij is afgekeurd op basis van de elfjarige nakomelingen.
Beltrum (Saluut x Amor) heeft veulens met bewegingen laten zien en is in 1989 naar Australië geëmigreerd. Zijn verervingscapaciteiten zijn op gemiddeld niveau gebleven.
Calimero (Legaat x Amor) deed een goed verrichtingsonderzoek met goede scores in alle disciplines, zijn goede bewegingen gaf hij aan zijn veulens dood, doch werd hij op basis van de uitgroei van de nakomelingen in 1992 afgekeurd. In de vererving van dressuurkwaliteiten levert Calimero een positieve bijdrage getuige zijn index van 126. Hij is thans in de USA en blijkt een getalenteerd dressuurpaard te zijn.
Expert (Le Mexico x Amor) is na zijn actieve dekdienst door Henk van de Pol uitgebracht in de springsport. Dat is ook logisch gezien de 8 en de 7 die hij voor de springonderdelen kreeg in Ermelo.
Veelbesproken
Amor was een veelbesproken hengst, die naast een niet altijd onberispelijk karakter zoveel goede eigenschappen aan zijn kinderen meegaf dat hij als 'Chef de Race' gezien mag worden.
Alleen hele groten zijn niet onderhevig aan de grillen van de tijd. Dat Amor bleef ondanks de snel veranderde tijd bewijst dat hij een hele grote was.
In 1990 ging hij heen, in hem verloor de Nederlandse fokkerij één van zijn meest besproken en omstreden, maar ook opmerkelijke hengsten.
Door: Gert van der Veen
Uit: De serie Stempelhengsten, In de Strengen nr. 6, 26 maart 1998.
Die is precies zo. Zij heeft echt de Amor genen nog meegekregen.
.