Moderators: Mjetterd, Dani, ynskek, Ladybird, xingridx, Polly, Hanmar
Citaat:1. Algemeen
Tetanus is een acute ziekte, veroorzaakt door een exotoxine van Clostridium tetani. De tetanusbacterie groeit anaëroob op de plaats van de verwonding.
De bacterie is niet invasief. Door vooral prikverwondingen (men ziet bij intraveneuze druggebuikers ook gevallen van tetanus) worden sporen of bacteriën in de huid gebracht, waardoor men bij onvoldoende immuniteit tetanus kan krijgen. De sporen kunnen maanden tot jaren in het lichaam overleven. De ziekte ontwikkelt zich vooral als er weefselnecrose is opgetreden door andere bacteriën (bijvoorbeeld Staphylococcus aureus) of bij aanwezigheid van calciumzouten.
De tetanusbacterie komt voornamelijk voor in de bovenste grondlagen en als saprofiet in de darmen van mensen en bepaalde dieren (onder andere paarden en koeien).
De sporen van Clostridium tetani kunnen gedurende tien tot vijftien minuten een temperatuur van 121°C overleven. Zij overleven ook in fenolen en vele andere chemische desinfectantia. De vegetatieve vorm van Clostridium tetani wordt wel geïnactiveerd door hitte, desinfectantia en een aantal antibiotica (vooral penicilline).
Clostridium tetani komt over de hele wereld voor.
2. Ziekteverschijnselen
De ziekte kan beginnen met niet specifieke klachten, zoals rusteloosheid, geprikkeld zijn en hoofdpijn. Vervolgens treden specifieke verschijnselen op, die lokaal en algemeen kunnen zijn. Bij de lokale vorm treedt alleen stijfheid op in het gebied van de verwonding.
80% van de gevallen bestaat uit een gegeneraliseerde vorm, waarbij de klassieke kaakkramp vaak het eerste symptoom is. Ook treedt stijfheid op in nek- en buikspieren en kunnen slikklachten optreden. Soms treedt er temperatuursverhoging op. De "risus sardonicus" treedt op bij uitbreiding van de ziekte en wordt veroorzaakt door stijfheid van de gelaatsspieren.
Een toename en een voortduren van de spasmen van de rugspieren kan uiteindelijk leiden tot de opisthotonus. Dit is een gespannen, achterovergebogen lichaamshouding, met het hoofd en de hielen naar beneden en de romp naar boven. De spierspasmen zijn zeer pijnlijk, de ademhaling wordt bemoeilijkt door laryngospasme of tonische samentrekking van de ademhalingsspieren. Dit kan hypoxemie tot gevolg hebben, waardoor beschadiging van het centrale zenuwstelsel kan optreden met zelfs de dood als gevolg.
Naast deze complicaties kunnen ook fracturen van de wervelkolom of pijpbeenderen optreden, evenals longembolie, hypertensie, cardiale aritmiën, bacteriële longontstekingen en coma.
Actief bewegen van spieren en uitwendige prikkels, zoals geluid, koude en aanraken, kunnen spasmen uitlokken.
Kenmerkend is, dat de verschijnselen van tetanus de eerste drie dagen toenemen. Vervolgens treedt stabilisatie op gedurende volgende vijf tot zeven dagen. Hierna nemen de klachten af en verdwijnen na ongeveer twee weken. De prognose is ongunstiger als de incubatietijd korter is dan één week.
Tetanus neonatorum is een ernstige vorm van tetanus die veelal tien dagen na de geboorte optreedt. Besmetting treedt op via de navelstreng.
Vlak na de geboorte kunnen de volgende verschijnselen optreden: zuigproblemen, vlug en overmatig huilen en vreemde grimassen.
Deze vorm komt bijna uitsluitend voor bij onhygiënische omstandigheden, terwijl bij de moeder de antitetanusimmunisatie ontbreekt.
4. Incubatietijd
Eén dag tot enkele maanden, meestal drie tot 21 dagen.
De incubatie wordt vooral bepaald door de plaats en de aard van de verwonding. Hoe verder weg van het centrale zenuwstelsel, hoe langer de incubatietijd.
5. Besmettingsweg
Besmetting treedt op door contaminatie van wonden (ook brandwonden en speldeprikken) met straatvuil, aarde, menselijke- of dierlijke feces of stof.
9.2 Actieve immunisatie (pre-expositie)
Tetanustoxoïd tweemaal met een interval van tenminste een maand, gevolgd door een derde injectie minimaal een half jaar na de eerste inenting. Eenmalige revaccinatie is noodzakelijk vijftien jaar of langer na de primaire serie of de laatste boosterinjectie.
9.3 Passieve immunisatie
Bij ongevaccineerden (mensen, die langer dan vijftien jaar geleden zijn gevaccineerd worden als ongevaccineerd beschouwd) of bij hen waarvan de immuunstatus onbekend is, dient bij verdenking op tetanusbesmetting MATIG te worden toegediend, tezamen met actieve immunisatie. Zie verder 9.5.
guanacotje"]
[quote="suusie schreef:Het klopt hoor je bent 15 jaar beschermd.
LiSSy schreef:je bent 15 jaar beschermd, maar volgens mij moet je na 10 jaar na de laatste wel een prik hebben als er iets gebeurd...
gewoon ff de huisartsenpost bellen en vragen. daar zijn ze voor
SuperSmurf"]
[quote="LiSSy schreef:je bent 15 jaar beschermd, maar volgens mij moet je na 10 jaar na de laatste wel een prik hebben als er iets gebeurd...
gewoon ff de huisartsenpost bellen en vragen. daar zijn ze voor