Bokt.nl

vice.com schreef:

Terwijl iedereen zich druk aan het maken was om een maatregel die heel veel mensen alleen maar ten goede kan komen, heeft de Tweede Kamer ook stilletjes een veel ingrijpender voorstel aangenomen: een afkalving van het medisch beroepsgeheim ten behoeve van zorgverzekeraars en ten koste van patiënten.

Het voorstel van Minister Schippers (VVD) dat gisteren door CDA, PvdA, PVV, SGP en PVV door de kamer is gewerkt, geeft zorgverzekeraars de mogelijkheid om zonder toestemming het medisch dossier van patiënten in te zien, als ze het vermoeden hebben dat er gefraudeerd wordt.

Nogmaals: zorgverzekeraars kunnen dus voortaan zonder jouw toestemming in je medisch dossier kijken. De enige reden die ze hoeven te hebben is een verdenking van fraude. En ze moeten binnen drie maanden nadat ze hebben gesnuffeld in de meest persoonlijke informatie die je bezit, jou vertellen dat ze dat gedaan hebben.

Dit is uiteraard compleet krankzinnig, maar wacht even tot je de argumentatie hoort waarmee dit wetsvoorstel is aangenomen. Het idee is dat zorgverzekeraars hiermee fraude bij het declareren van kosten kunnen inperken. Die fraude kostte ze in 2015 namelijk 11 miljoen euro. Dat klinkt als veel, maar het komt volgens Privacy Barometer neer op 0,015% van het zorgbudget. Daar komt nog bij dat 9,4 miljoen van die 11 miljoen fraude gepleegd wordt door tussenpersonen of zorgverleners. Patiënten zelf – degenen die geraakt worden door deze maatregel – frauderen dus in totaal voor 1,4 miljoen.

Komt 'ie: De Tweede Kamer heeft dus het medisch beroepsgeheim voor patiënten opgeheven om iets te kunnen doen aan een verspilling van 0,002% van het zorgbudget. Twee duizendste van een procent! Krankzinnig is een woord wat de lading niet dekt.

Nog een totaal gestoord feit: in de wet – die dus al is aangenomen – is nergens geregeld in hoeverre zorgverzekeraars inzage krijgen in het medisch dossier van mensen. In feite is het nu dus zo dat ze ongelimiteerd kunnen browsen in je medische geschiedenis, omdat ze ergens denken dat je een heel klein deel van hun budget verkeerd gedeclareerd hebt.

Begrijp me niet verkeerd. Fraude, vooral bij verzekeringen, is verkeerd en moet vooral aangepakt worden. Maar begin dan appelflap met het aanpakken van de instellingen die de meeste fraude plegen en niet bij het afpakken van basisrechten van normale burgers.

Dit is weer een voorbeeld van het afpakken van de privacy van heel veel mensen omdat een nauwelijks te bevatten kleine groep dingen verkeerd doet. Dit is een reflex die in vrijwel alle gevallen (wereldwijde totaalsurveillance, war on drugs, ik noem maar wat) nauwelijks effect heeft.

Bovendien is dit probleem hartstikke makkelijk op te lossen zonder een wetswijziging die alleen maar ten nadele van het overgrote deel van de patiënten kan werken. Een zorgverzekeraar zou bij vermoeden van fraude een andere dokter – die ook beroepsgeheim heeft – in kunnen schakelen om het dossier van een patiënt te controleren. Maar dat vindt de Kamer blijkbaar niet goed genoeg. Die wil blijkbaar liever dat winstgeörienteerde bedrijven onbeperkt inzage kunnen krijgen in vertrouwelijke informatie.

Misschien moeten we ons hier even over laten horen, in plaats van ons zo druk te maken om een maatregel die met een simpele handeling op te lossen is. Dit is iets wat voorbij politieke principes gaat. Het afbrokkelen van het medisch beroepsgeheim in het voordeel van zorgverzekeraars is een stap richting een staat die niet gecontroleerd wordt door een gekozen overheid, maar door megacorporaties die geen fiets om jou of je organen geven, maar wel om het verdienen van meer geld.

Het voorstel kan nog in de Eerste Kamer sneuvelen, maar dan moet het wel heel duidelijk zijn dat we hier als burgers met zijn allen tegen zijn. En dat kan alleen als iedereen dit leest.

privacybarometer schreef:

Vandaag is in de Tweede Kamer het wetsvoorstel van minister Schippers (VVD) aangenomen waarmee zorgverzekeraars inzage kunnen krijgen in medische dossiers om fraude op te sporen. Zie voor de stemming van de partijen de figuur hiernaast. Het wetsvoorstel gaat nu voor behandeling naar de Eerste Kamer.
Het wetsvoorstel regelt de bevoegdheden voor zorgverzekeraars om declaraties te controleren. Als laatste stap kunnen zorgverzekeraars hiervoor zonder toestemming de medische dossiers van patiënten inzien. Het wetsvoorstel is op twee punten door de Kamer gewijzigd. Zo worden zorgverzekeraars wel verplicht om patiënten binnen drie maanden na inzage in te lichten dat dit is gebeurd. Daarnaast krijgt de Tweede Kamer de mogelijkheid de specifieke voorwaarden voor het inzien van medische dossiers aan te passen.
De minister denkt met dit voorstel zorgfraude te kunnen bestrijden. In 2015 is er voor 11 miljoen euro aan fraude geconstateerd. Dat is 0,015% van het zorgbudget. De fraude die door patiënten is gepleegd bedraagt daarvan 1,4 miljoen euro. De overige 9,6 miljoen fraude wordt door zorgverleners of tussenpersonen gepleegd.

Tweede Kamer verdeeld
In het debat over het wetsvoorstel van 8 september 2016 bleken SP en D66 tegen dit wetsvoorstel. De SP noemt het niet proportioneel dat voor een fraude van slechts 0,015%, het medisch beroepsgeheim voor alle Nederlanders wordt afgeschaft. De SP ziet meer in het vereenvoudigen van het declaratieproces om fraude te voorkomen. Ook D66 vindt het niet proportioneel en stelt dat er voldoende alternatieven beschikbaar zijn om fraude op te sporen. Volgens D66 doet het kabinet telkens hetzelfde. "Er is een probleem. Laten we meer data van burgers verzamelen. Terwijl dat zelden effectief is."
De VVD, PvdA, CDA en PVV zijn voorstander. De VVD vindt dat fraude altijd aangepakt moet worden. PvdA en CDA maakten zich wel zorgen of de waarborgen voor privacy voldoende stevig zijn, maar steunen de algemene lijn van het wetsvoorstel. De PVV ziet liever dat patiënten vooraf 'om medewerking' worden gevraagd voordat in medische dossiers wordt gekeken, maar heeft het idee dat hier geen meerderheid voor is. Daarom diende de partij een voorstel in om patiënten verplicht achteraf te informeren dat er inzage in het medisch dossier door zorgverzekeraars heeft plaatsgevonden. Minister Schippers gaf aan akkoord te kunnen gaan met dat voorstel. Ook wil de minister bekijken of het mogelijk is de patiënt al vooraf te informeren dat zijn of haar medische gegevens ingezien gaan worden, op voorwaarde dat dit het opsporingsonderzoek niet belemmert.
Patiëntenfederatie Nederland voerde voor het debat een onderzoek onder Nederlandse burgers uit en concludeerde dat patiënten inzage door zorgverzekeraars moeten kunnen weigeren. Patiënten willen graag meewerken, maar daarbij willen ze wel vooraf geïnformeerd worden. "En ze willen het recht krijgen om inzage te weigeren."
Privacy Barometer schreef in de aanloop naar het debat een brief (persbericht) over dit wetsvoorstel naar de Tweede Kamer.

Wetsvoorstel
Minister Schippers stuurde op 8 juli 2014 een wetsvoorstel (toelichting) naar de Tweede Kamer waarmee zorgverzekeraars inzage kunnen krijgen in medische dossiers. Met dit wetsvoorstel wil de minister de verzekeraars beter in staat stellen om te controleren of ingediende declaraties kloppen. In het wetsvoorstel wordt geregeld dat "een zorgaanbieder [..] persoonsgegevens en diagnose-informatie moet verstrekken aan de ziektekostenverzekeraar". Volgens de toelichting gaat het om diagnose-informatie of "andere informatie die tot een diagnose kan leiden". Tot hoever de inzage in het medisch dossier gaat en welke drempels er gelden voordat zorgverzekeraars toegang krijgen, is nog niet precies duidelijk. De NZa moet daar later nadere regels voor maken.
Schippers vindt dat zorgverzekeraars onvoldoende controles uitvoeren om fraude te bestrijden. Volgens Schippers komt dat onder andere omdat ze te weinig juridische mogelijkheden hebben om fraude aan te pakken.
Wetswijziging volgens onderzoek 'niet logisch'
In een onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam, uitgevoerd in opdracht van minister Schippers om haar over fraudebestrijding te adviseren, concluderen deskundigen juist dat een wetswijziging niet nodig is om fraude op te sporen. Er zijn voldoende mogelijkheden om met het huidige medisch beroepsgeheim fraude aan te pakken. Maar omdat de regels van het beroepsgeheim door de jaren heen mede door verschillende uitspraken van de rechter tot stand zijn gekomen, is het voor zorgverleners in de praktijk niet goed duidelijk wat wel of niet mag. De onderzoekers adviseren de minister daarom met opleidingen meer aandacht aan de praktische invulling van het beroepsgeheim te besteden en eventueel met richtlijnen te komen. Een wetswijziging vinden ze niet nodig en ook niet logisch.

Tweede Kamer eerder zeer kritisch
In oktober 2013 bleek de Tweede Kamer in meerderheid al zeer kritisch over het plan van minister Schippers om het medisch beroepsgeheim in verband met fraude-onderzoek in te perken. Alleen de VVD stond achter de eigen minister. De andere partijen begrijpen niet waarom de minister zonder duidelijke reden afwijkt van het advies van haar eigen onderzoekers.
De SP, PVV en het CDA volgen het advies van de onderzoekers en pleiten voor de ingeslagen weg van zelfregulering door de sector zelf. Een wetswijziging vinden zij te ver gaan. De PvdA snapt niet waarom Schippers een wetswijziging nodig vindt als iedereen in het veld zegt dat slechts de opleidingen verbeterd moeten worden. Het CDA vindt dat de minister duidelijker naar alternatieven moet kijken. D66 benadrukt het belang van de privacy en het recht op toegankelijke gezondheidszorg. De ChristenUnie stelt duidelijk dat het beroepsgeheim niet aangepast hoeft te worden.
Daarnaast vindt de SP het vreemd dat de minister zich op het medisch beroepsgeheim en patiënten richt, terwijl de fraude door zorgverleners vele malen groter is. Op vragen van de PVV over de hoogte van het fraude-bedrag dat de minister denkt op te sporen, geeft de minister geen antwoord. "In welke mate fraude hiermee kan worden teruggedrongen is lastig te duiden." Ook op de vraag hoeveel fraude tot nu toe door de opsporingsdiensten is opgespoord, geeft ze geen antwoord.

Openbaar ministerie
In maart 2011 concludeerde (PDF) het Openbaar Ministerie (OM) dat onduidelijkheden bij de zorgverlener rond het medisch beroepsgeheim een heel groot probleem was om fraude op te sporen. Het OM vond dat er betere protocollen en richtlijnen moesten komen om zorgverleners duidelijkheid te geven wat wel en wat niet mag. Eén van de aanbevelingen uit dit onderzoek was om de wettelijke regels rond het medisch beroepsgeheim te evalueren. Dat is nu met het onderzoek van de Erasmus Universiteit gebeurd.
Beroepsgeheim
Het medisch beroepsgeheim is er om de zorg toegankelijk te maken. Mensen kunnen in vertrouwen hun problemen voorleggen, zonder dat ze bang hoeven zijn dat deze veelal intieme informatie ergens anders terecht komt. Mensen met psychische problemen of met bijvoorbeeld een geslachtsziekte zoeken tijdig hulp waarmee niet alleen hun eigen gezondheid is gediend, maar ook de gezondheid van de samenleving als geheel.
Het beroepsgeheim is niet absoluut. Het mag onder andere doorbroken worden bij een groot maatschappelijk belang of als er een meldplicht is, bijvoorbeeld bij bepaalde infectieziekten.

Citaat:

De fraude die door patiënten is gepleegd bedraagt daarvan 1,4 miljoen euro. De overige 9,6 miljoen fraude wordt door zorgverleners of tussenpersonen gepleegd.

FlyAway schreef:

Hier is al een topic over dat eerder geopend is; [NM] Tweede Kamer geeft medisch beroepsgeheim vrij

Ayasha schreef:

Oh hier moet je een hele medische vragenlijst invullen alvorens ze je overwegen en als je chronisch ziek bent mag je lid worden (want ze mogen je in feite niet weigeren) maar dan vrijwel altijd "met uitsluiting van....." en dan hetzelfde lijstje als dat jij ingevuld hebt in je vragenlijst.

Utixo schreef:

Maar hoe wil je fraude plegen bij je zorgverzekeraar dan? Ik dacht eigenlijk dat die allang inzage hadden in je dossier. Ze moeten toch kunnen beoordelen of iets vergoed wordt of niet?

En als het ziekenhuis fraude pleegt is het toch alleen maar goed dat ze kunnen controleren?