Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-01-11 16:18

Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst door de TopicStarter : 18-01-11 16:18

http://www.levendehave.nl / Universiteit van Utrecht

Er komt binnen afzienbare termijn een test voor dwerggroei bij Friese paarden. Op die manier kunnen Friese paarden die belast zijn met deze erfelijke afwijking worden uitgesloten van fokkerij.

Dit voorspelt professor Wim Back van de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht. De ontwikkeling van een test is mogelijk nadat wetenschappers van Wageningen Universiteit en de universiteit van Dublin in het erfelijk materiaal van Friese paarden het chromosoom hebben gelokaliseerd waarop het gen ligt dat verantwoordelijk is voor dwerggroei.

Het onderzoek was mogelijk dankzij medewerking van houders van Friese paarden die veulens met dwerggroei ter wereld hebben gebracht en dierenartsen van de groep Geneeskunde van het Paard. Zij zorgden voor de aanvoer van de noodzakelijke bloedmonsters voor het DNA onderzoek.
Met de test die nu ontwikkeld kan worden kan de paardenhouder zijn merrie of hengst laten controleren of het drager is van de dwergfactor en zo door een bewuste partnerkeuze de paardenpopulatie voortaan behoeden voor het optreden van deze erfelijke groeistoornis bij zijn of haar veulen, aldus Wim Back.

Dwerggroei is, net als bij mensen en honden, een erfelijke stoornis in de groei van de lange botten. Bij paarden komt het vrijwel alleen binnen het Friese ras voor. Veulens met het gen komen met te korte en te slappe benen ter wereld en houden blijvend moeite met lopen.

Verwant artikel:

[VN] Onderzoekers vinden locatie van dwerggroeigen bij paarden

Deel op Facebook Tweet Foutje gespot? Tip de redactie

**Geplaatst**: 18-01-11 16:46

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 16:46

Klinkt goed maar of dit ook in de werkelijkheid goed gaat werken?

Zullen toch wel hengstenhouders zijn die hun hengst niet willen laten testen uit angst voor een positieve uitslag en dus een hengst die niet meer dekt.

Hopelijk doen er veel mensen mee aan deze test!

**Geplaatst**: 18-01-11 16:47

Geplaatst: 18-01-11 16:47

Anoli schreef:
Klinkt goed maar of dit ook in de werkelijkheid goed gaat werken?

Zullen toch wel hengstenhouders zijn die hun hengst niet willen laten testen uit angst voor een positieve uitslag en dus een hengst die niet meer dekt.

Hopelijk doen er veel mensen mee aan deze test!

Wanneer alle merriehouders dit gebruiken, komen de hengsten vanzelf naar boven.
Want, stel... je hebt een vrije merrie, gebruikt hengst x en je krijgt een drager veulen... Dan weet je genoeg, lijkt mij.

**Geplaatst**: 18-01-11 16:52

Geplaatst: 18-01-11 16:52

Het lijkt mij dat het voor dekhengsten een verplichting moet zijn.

**Geplaatst**: 18-01-11 16:54

Geplaatst: 18-01-11 16:54

Barvrouwke schreef:
Anoli schreef:
Klinkt goed maar of dit ook in de werkelijkheid goed gaat werken?

Zullen toch wel hengstenhouders zijn die hun hengst niet willen laten testen uit angst voor een positieve uitslag en dus een hengst die niet meer dekt.

Hopelijk doen er veel mensen mee aan deze test!

Wanneer alle merriehouders dit gebruiken, komen de hengsten vanzelf naar boven.
Want, stel... je hebt een vrije merrie, gebruikt hengst x en je krijgt een drager veulen... Dan weet je genoeg, lijkt mij.

Dat is waar, maar zal iedereen zo'n test laten doen? Hoe duur wordt zo'n test?
of zoals 9166schier zegt verplicht laten zijn voor alle dekhengsten.

Eerst maar eens afwachten, het is super dat er zo'n test aan zit te komen maar dat wil niet zeggen dat iedereen er ook mee gaat werken.

**Geplaatst**: 18-01-11 16:58

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 16:58

Klinkt heel goed, vraag me wel af waarom alleen bij friezen als bij de minipaarden het probleem net zo groot, zo niet groter is....

Ik vraag me ook af of goedgekeurde dekhengsten (die al ggk zijn) nu ook getest gaan worden en vervolgens afgekeurd gaan worden. Dat laatste betwijfel ik

**Geplaatst**: 18-01-11 17:05

Geplaatst: 18-01-11 17:05

stef schreef:
Klinkt heel goed, vraag me wel af waarom alleen bij friezen als bij de minipaarden het probleem net zo groot, zo niet groter is....

Ik vraag me ook af of goedgekeurde dekhengsten (die al ggk zijn) nu ook getest gaan worden en vervolgens afgekeurd gaan worden. Dat laatste betwijfel ik

nee.. lijkt me niet. Stel dat het zo erg is als er hier en daar op het internet geroepen wordt, dat maar een kleine 20% vrij is van dat gen. Dan is het gebeurt met het ras.

**Geplaatst**: 18-01-11 17:07

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 17:07

Met als gevolg dat je er dus nooit vanaf komt....

**Geplaatst**: 18-01-11 17:16

Geplaatst: 18-01-11 17:16

stef schreef:
Met als gevolg dat je er dus nooit vanaf komt....

Jawel, door hengsten aan te keuren die wel vrij zijn.
Daarnaast hoeft een nakomeling het gen niet geerft te hebben.
(v=vrij d=drager)
vd x vd geeft 4 mogelijkheden, vv, vd, dv en dd.
vd x vv geeft vv, vv, dv, dv. Dus door selectie is het eruit te fokken.

**Geplaatst**: 18-01-11 17:18

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 17:18

Het is er absoluut uit te fokken, maar dan moet wel de hele friese wereld er aan mee doen, en dat zie ik nog niet zo snel gebeuren.

**Geplaatst**: 18-01-11 17:22

Geplaatst: 18-01-11 17:22

Barvrouwke schreef:
stef schreef:
Met als gevolg dat je er dus nooit vanaf komt....

Jawel, door hengsten aan te keuren die wel vrij zijn.
Daarnaast hoeft een nakomeling het gen niet geerft te hebben.
(v=vrij d=drager)
vd x vd geeft 4 mogelijkheden, vv, vd, dv en dd.
vd x vv geeft vv, vv, dv, dv. Dus door selectie is het eruit te fokken.

En dan gebruikt met een oudere hengst, die wel drager is, en hoppa, veulen is ook drager.
De snelste manier om het eruit te krijgen is om ook dragers af te keuren, bestaande jaargangen en nieuwe jaargangen. Daarnaast standaard bij inschrijving veulen een test. Drager? Niet inschrijven. Maar goed, dat zie ik allemaal nog niet gebeuren

**Geplaatst**: 18-01-11 17:34

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 17:34

Dat is inderdaad de snelste manier... maar ook de manier om het ras om zeep te helpen.
Zoals ik hierboven al zei, stel dat 20% van de hengsten vrij zijn... Dan hou je vrij weinig hengsten over.
Ben je eigenlijk bekend met de stamlijnen van de friese hengsten? Weet je hoeveel dekkende hengsten er in NL staan?

**Geplaatst**: 18-01-11 17:43

Geplaatst: 18-01-11 17:43

wij hadden een paar jaar geleden ook een merrie met dwergroei, het was ook een Echte fries.
en had de maat van een Ijslander!. toen ze net geboren was leek ze net een girafje. Haar rfug liep heel erg af richting haar achterhand, en ze liep achter op haar koten. en had te kleine organen. ribben waren schee
ze is ziek geworden en weten nog steeds niet der reden?
Jikke is altijd vrolijk, en is echt altijd goed gehumeurd. en is helaas maar 4 jaar geworden..

Jikke met haar eigenaar, (1,68 M)

Afbeelding

**Geplaatst**: 18-01-11 17:43

Geplaatst: 18-01-11 17:43

Wauw wel goed dat ze bijna zover zijn.

Stef ik ben het ook niet zo heel erg eens met jouw.
Je moet in iedergeval niet alle dragers gaan afkeuren zo hou je niks meer over, maar drager x drager niet accepteren.
Drager x vrij

en vrij x vrij natuurlijk.
Zo fok je het er langzaam uit, maar om nou gelijk alle dragers een fokverbod op te leggen zie ik eerlijk gezegt niet zitten daarvoor is de populatie veels te klein.

**Geplaatst**: 18-01-11 18:14

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 18:14

En zo is het er ook ingekomen: door een kleine populatie...

Rosida, vaak hebben dwerg-paarden meerdere problemen. Net als dwerggroei bij mensen. Waarschijnlijk is jullie paard daarom ook ziek geworden.

**Geplaatst**: 18-01-11 18:22

Geplaatst: 18-01-11 18:22

Barvrouwke schreef:
Dat is inderdaad de snelste manier... maar ook de manier om het ras om zeep te helpen.
Zoals ik hierboven al zei, stel dat 20% van de hengsten vrij zijn... Dan hou je vrij weinig hengsten over.
Ben je eigenlijk bekend met de stamlijnen van de friese hengsten? Weet je hoeveel dekkende hengsten er in NL staan?

nee, ik ben met het FPS helemaal niet bekend, destemeer met dwerggroei (maar dan bij een ander ras, mini's dus)

**Geplaatst**: 18-01-11 18:38

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 18:38

oké stef, dat verklaard je insteek wat betreft je radicale keuze om alle dragers direct te bannen.
Als ik het lijstje op de KFPS site zo even snel na tel hebben we momenteel een 65 + 4 nieuwe hengsten die in nederland dekken. En een 30 in het buitenland. Een verwantschapspercentage van gemiddeld 17.4 procent.
Hoe zit het bij de mini's?

Voordat er een plan gemaakt gaat worden lijkt het me verstandig om eerst eens in kaart te brengen
hoe groot het probleem nou in werkelijkheid is. Hoe... dat weet ik ook niet. Steekproeven?
Of misschien door middel van het inmiddels getrokken DNA van de veulens van afgelopen jaar?

**Geplaatst**: 18-01-11 18:44

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 18:44

Nouja, de test zo zowiezo standaard moeten worden, voor elke stamboekfries/mini.
Als je dan weet dat je merrie drager is, kan je iig al de keuze maken om een vrije hengst te kiezen. Maar dit geeft wel weer risico dat het veulen als nog drager is.
Het aanbod aan mini's is natuurlijk veel groter, zeker aangezien ze bij amerikaanse mini's heel de term goedkeuren niet kennen.
Je mag gewoon hengst A op merrie A zetten en het veulen krijgt gewoon vol papier...

En dan nog, al komt die test er, krijg je nog achterdeurtjes. Want een hengstenhouder die jaarlijks veel geld terug ziet van de dekkingen van zijn hengst wil natuurlijk liever niet dat het bekend wordt dat zijn hengst het dwerggen draagt....

**Geplaatst**: 18-01-11 18:49

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 18:49

Afkeuren van hengsten met het gen zou ik beslist niet doen. Zo haal je ook goede eigenschappen die een hengst vererft uit de populatie.
Door deze technologie kunnen fokkers bewustere keuzes maken en dat lijkt mij een goede zaak.

**Geplaatst**: 18-01-11 18:51

Geplaatst: 18-01-11 18:51

Mahitri schreef:
Afkeuren van hengsten met het gen zou ik beslist niet doen. Zo haal je ook goede eigenschappen die een hengst vererft uit de populatie.
Door deze technologie kunnen fokkers bewustere keuzes maken en dat lijkt mij een goede zaak.

Klopt, maar als je het niet doet blijft het vechten tegen de bierkaai, aangezien je op die manier zowiezo dragers blijft houden.

**Geplaatst**: 18-01-11 18:54

Geplaatst: 18-01-11 18:54

De populatie is te klein om hengsten te selecteren op dit gen, daarmee gooi je ook goed genetische materiaal weg. Zolang fokkers en hengstenhouders hun verantwoordelijkheid nemen hoeft het geen probleem te zijn.

**Geplaatst**: 18-01-11 19:08

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 19:08

Mss laten ze de fokker zelf kiezen met welke hengst hij wil dekken. Veulens met dwerggroei zijn (vermoed ik) moeilijker te verkopen en brengen niet zoveel op als een goede gezonde grote fries. Als fokkers kiezen om hengsten te gebruiken naargelang het gen van de merrie (zoals hierboven trouwens duidelijk uitgelegd ivm het gen), dan kan het zijn dat een deel van de hengsten minder moet dekken (dragers). een heel deel fokpopulatie gaat weg (noemen ze trouwens bottle-neck effect in de veeteelt dacht ik).
Uiteindelijk hebben ze dit ook voor honden ivm heupdysplasie bij de golden retriever, duitse herder, ...

**Geplaatst**: 18-01-11 19:48

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 18-01-11 19:48

Als er veel dragers en een kleine populatie zijn is het zeker heel moeilijk om alle dragers uit te sluiten. Maar als het verplicht wordt om te testen en dat de uitslagen dan ook bekend gemaakt worden geeft het fokkers wel de kans om zelf te kiezen. Verder vind ik alleen drager x vrij of vrij x vrij nog registreren ook een goede optie, zo fok je de dragers er ook langzaam uit.

**Geplaatst**: 19-01-11 00:05

Geplaatst: 19-01-11 00:05

Sharani schreef:
Als er veel dragers en een kleine populatie zijn is het zeker heel moeilijk om alle dragers uit te sluiten. Maar als het verplicht wordt om te testen en dat de uitslagen dan ook bekend gemaakt worden geeft het fokkers wel de kans om zelf te kiezen. Verder vind ik alleen drager x vrij of vrij x vrij nog registreren ook een goede optie, zo fok je de dragers er ook langzaam uit.

Ja dat probeerde ik dus ook uit te leggen. Je kan niet ineens de dragers eruit gooien.

**Geplaatst**: 19-01-11 11:38

Re: Test op komst voor dwerggroei bij Friese paarden

Geplaatst: 19-01-11 11:38

Persoonlijk zou ik niet fokken met een drager, ondanks de goede eigenschappen die dat dier wellicht draagt. Je hebt toch 50% kans dat het veulen ook weer een drager is